Արխիւ
ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ
Հայ Կաթողիկէ Եկեղեցւոյ Ս. Սինոդի Հռոմի նստաշրջանին առթիւ կարծիքը շօշափեցինք Պատրիարքութեան Պէյրութի օգնական վիճակաւոր Տ. Գէորգ Եպսկ. Ասատուրեանի, որ մեզի խորհրդածութիւններ ըրաւ առկայ զանազան առաջնահերթ հարցերու շուրջ։ Ստորեւ կը ներկայացնենք գերապայծառի տեսակէտները։
Հանրապետութեան նախագահ Ռեճեփ Թայյիպ Էրտողան երէկ Նիւ Եորքի մէջ ելոյթով մը հանդէս եկաւ ՄԱԿ-ի ընդհանուր ժողովին առջեւ, նոր՝ 76-րդ նստաշրջանի բացման փուլին։ Բազմաթիւ հարցերու շարքին ան այս առթիւ անդրադարձաւ նաեւ Հարաւային Կովկասի նոր իրադրութեան։
Հայ Կաթողիկէ Եկեղեցւոյ Սուրբ Սինոդի անդամները Հռոմի մէջ համախմբուած են ի կատար ածելու համար նոր կաթողիկոս-պատրիարքի ընտրութեան գործընթացը:
Միրիաթեան Գերապայծառին կողմէ մատուցուած Ս. Պատարագի ընթացքին Վատիկանի Արեւելեան եկեղեցիներու քահանայապետական խորհուրդի նախագահ Կարտինալ Լէոնարտօ Սանտրի ժողովական եպիսկոպոսներուն փոխանցեց Սրբազան Պապի ողջոյնները: Նստաշրջանը տեղի կ՚ունենայ Լեւոնեան վարժարանի համալիրէն ներս: Երէկուան խոկումի օրը եզրափակուեցաւ սեղանատան ընթրիքով:
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Արտայայտութիւն մը, որ շա՜տ կը լսենք, տեղի կամ անտեղի:
Արտայայտութիւն մը, որ իր մէջ կը պարունակէ կեանքի խոր փիլիսոփայութիւն:
Արտայայտութիւն մը, որ ապրուած դաժան ու ծանր կեանքի մը ծաղր ու ծանակն է:
ԱՐԵՒԻԿ ՊԱՊԱՅԵԱՆ
Այն ինչ-որ պիտի շարադրեմ ստորեւ, ո՛չ իմ վառ երեւակայութեան արդիւնքն է, ո՛չ ալ յօրինուածք կամ հեքիաթ մը, այլ իրականութիւն, որ ծանօթ չէ շատերուն:
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Դար մը ամբողջ քննարկումի նիւթ դարձաւ, թէ հայերս ինչո՞ւ համար ապրեցանք Մեծ եղեռնը. ո՞րն էր այդ թերի կողմը որ հայութիւնս զոհը դարձուց նման ողբերգութեան մը, սակայն այդ քննարկումները ցեխարձակումէ վեր չբարձրացան եւ առողջ վերլուծման ցայսօր չհասան: Եւ ինչպէ՞ս հասնէին. չէ՞ որ հայ են:
ԱՐԱՄ ԱԲՐԱՀԱՄԵԱՆ
1993 թուականին (ցաւօք, ամիսը չեմ յիշեր) նախագահ Լեւոն Տէր-Պետրոսեան հանդիպում մը ունեցաւ գործարաններու տնօրէններու հետ, որոնց շարքին էր, ի դէպ, նաեւ Կարէն Տեմիրճեանը։ Ելոյթ ունեցողներէն մին մօտաւորապէս ըսաւ հետեւեալը. «Մեր արդիւնաբերութիւնը պէտք է պահպանել՝ կարեւոր չէ, թէ ովքեր կառուցած են զայն՝ համայնավարները, կամ ալ ինչ-որ մէկը»։
Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահ Արմէն Սարգսեան Անկախութեան տարեդարձին առթիւ հրապարակեց պատգամ մը։ Մինչ այդ, 21 Սեպտեմբերի առթիւ, իր գլխաւորութեամբ Հայաստանի պետական աւագանին այս առաւօտ յարգանքի այցելութիւն մը տուաւ Եռաբլուրի զինուորական պանթէոն, ուր հերթական անգամ խոնարհում բերաւ նահատակներու յիշատակին առջեւ։
Երեւանի ղեկավարութիւնը երէկ պաշտօնապէս արձագանգեց Հանրապետութեան նախագահ Ռեճեփ Թայյիպ Էրտողանի՝ Թուրքիա-Հայաստան յարաբերութիւններուն վերաբերեալ շաբաթավերջի յայտարարութիւններուն։ Այս կապակցութեամբ արտայայտուեցաւ կառավարութեան բանբերը՝ Մանէ Գէորգեան, որ մեկնաբանութիւն մը տուաւ «Արմէնփրէս» գործակալութեան։
Այսօր Հայաստանի Հանրապետութիւնը կը դառնայ 30 տարեկան… Տարեդարձի թիւը թէեւ կլոր է, սակայն, մթնոլորտը շատ հեռու է յոբելեանէ մը։ Հիմնադրութենէն երեք տասնամեակ անց հայոց պետականութիւնը կը դիմագրաւէ մահուկենաց պայքար։
Ամենայն Հայոց Տ.Տ. Գարեգին Բ. Կաթողիկոսը Հայաստանի Անկախութեան տօնին առթիւ հրապարակեց հետեւեալ պատգամը։ Մինչ այդ, Վեհափառ Հայրապետի նախագահութեամբ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի մէջ այս առաւօտ տեղի ունեցաւ նաեւ Հանրապետական մաղթանք՝ Ս. Գայիանէի պատմական վանքի սրբազան կամարներուն ներքեւ, ուր Նորին Սրբութիւնը ծնրադիր աղօթեց հայոց պետականութեան անսասանութեան համար։
Երէկ, հաճոյքն ունեցանք խմբագրատանս մէջ հիւրընկալելու Սամաթիոյ Ս. Գէորգ եկեղեցւոյ թաղային խորհուրդի ատենապետ Եսայի Տեմիրն ու փոխ-ատենապետ Հերման Գավաֆեանը։ 2021-2022 կրթական շրջանի սկիզբին զուգահեռ կը բացուի նաեւ մատաղօրհնութիւններու եղանակը։
ԱՆՈՒՇ ԹՐՈՒԱՆՑ
Հայաստանի անկախութեան 30-ամեակը կը դիմաւորենք հակասական զգացողութիւններով: Մէկ կողմէ յատկանշական յոբելեանը նշելու գայթակղութիւնը կը տիրէ, միւս կողմէ կայ այրող միամեայ վէրքը, որ կը մխայ հայոց սիրտին վրայ:
ՍԵՒԱՆ ՍԷՄԷՐՃԵԱՆ
Սոյն թուականի սեպտեմբերի 17-ին Հայաստանի Հանրապետութեան Մարդու իրաւունքներու պաշտպան Արման Թաթոյեանը Դիմատետրի իր պաշտօնական էջին վրայ հրապարակեց տեսանիւթ մը, որուն մէջ Ատրպէյճանի դիմակաւոր ու զինեալ ծառայողներ Որոտանի ճամբուն վրայ կեցուցած են՝ 15-16 տարեկան ֆութպոլ խաղացող արցախցի պատանիներ փոխադրող հանրաշարժ մը։
Գրաբարէ թարգմանեց՝
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Խօսք. «Ահա Մարդու Որդիին փառաւորուելու ժամը հասաւ» (Յհ 12.23):
Մեկնութիւն. Քրիստոսի փառքը հինգ կերպով կը լսուի. նախ՝ Քրիստոս խաչի չարչարանքներով փառաւորուեցաւ, երբ արեգակը խաւարեցաւ, երկիրը շարժեցաւ, եւ այլն:
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Շատերու համար յաղթանակ նկատածը՝ կրնայ պարտութիւն նշանակել ոմանց համար եւ ոմանց սրբազան արժէքը՝ ուրիշի համար կրնայ դառնալ իմաստազուրկ ոչնչութիւն: Եւ այդ իրականութիւնն է, որ մարդը մարդէն կը տարբերէ, իւրաքանչիւրը տալով տարբեր դիմագիծ ու մտածելակերպ:
ԱՐԱ ԳՕՉՈՒՆԵԱՆ
Աշխարհի որեւէ պետութիւն դժուար թէ կարողանայ անմիջապէս յաղթահարել՝ Հայաստանի այսօր մատնուածին նման խոր տագնապ մը։ Երկիրը վիթխարի ցնցումէ մը անցած է եւ նման պարագաները հրամայական կը դարձնեն պաղարիւնութիւնը, համբերութիւնը, որովհետեւ միայն աստիճանաբար կարելի է բնականոնացնել, հնարաւորինս բարելաւել կացութիւնը։
24 սեպտեմբեր-3 հոկտեմբեր թուականներուն Իսթանպուլի մէջ կեանքի պիտի կոչուի գերմանական ժապաւէններու ցուցադրութեան ծրագիր մը։ «Կէօթէ» կաճառի նախաձեռնութեամբ նախատեսուած է «Քինօ 2021. Գերմանական ժապաւէնները Թուրքիոյ մէջ» խորագրեալ նախագիծը, որու ծիրէն ներս 11 ժապաւէնի ցուցադրութիւն պիտի կատարուի։
Հանրապետութեան նախագահ Ռեճեփ Թայյիպ Էրտողան երէկ հերթական անգամ խօսեցաւ Թուրքիա-Հայաստան յարաբերութիւններուն շուրջ։ Նախագահ Էրտողան երէկ Նիւ Եորք մեկնեցաւ՝ մասնակցելու համար ՄԱԿ-ի ընդհանուր ժողովի նոր նստաշրջանի բացման։
ԱՆՈՒՇ ԹՐՈՒԱՆՑ
«Քուլիս» գրական եւ գեղարուեստական պատկերազարդ հանդէսը, 75 տարի առաջ հիմնուելով Պոլիս եւ ճիշդ յիսուն տարի (1946-1999թթ.) անխափան հրատարակուելով՝ իր անփոխարինելի տեղը ապահոված է հայ մամուլի պատմութեան «ոսկեայ» մատեաններուն մէջ: