ԱՅԺՄԷԱԿԱՆ ՆԻՒԹ

Մայր Ա­թոռ Սուրբ Էջ­միած­նի մէջ, վեր­ջին օ­րե­րուն տե­ղի ու­նե­ցաւ Գե­րա­գոյն հո­գե­ւոր խոր­հուր­դի (ԳՀԽ) նստաշրջա­նը, Ա­մե­նայն Հա­յոց Տ.Տ. Գա­րե­գին Բ. Կա­թո­ղի­կո­սի բարձր նա­խա­գա­հու­թեամբ։ Ընդ­լայ­նուած կազ­մով ժո­ղո­վը բա­ցուե­ցաւ Տէ­րու­նա­կան ա­ղօթ­քով եւ Վե­հա­փառ Հայ­րա­պե­տի օրհ­նու­թեան ու գնա­հա­տան­քի խօս­քով։ Նիս­տե­րուն ա­տե­նա­պե­տե­ցին Հիւ­սի­սա­յին Ա­մե­րի­կա­յի Ա­րե­ւե­լեան Թե­մի Ա­ռաջ­նորդ Տ. Խա­ժակ Արք. Պար­սա­մեան եւ Ա­րեւմ­տեան Թե­մի Ա­ռաջ­նորդ Տ. Յով­նան Արք. Տէր­տէ­րեան։ Օ­րա­կար­գի վրայ ե­կան Հա­յաս­տա­նեայց Ա­ռա­քե­լա­կան Ե­կե­ղեց­ւոյ կա­նո­նա­կան, թե­մա­կան եւ հա­մայն­քա­յին բնոյ­թով զա­նա­զան հար­ցեր։ Ժո­ղո­վի սկիզ­բին Վե­հա­փառ Հայ­րա­պե­տը անդ­րա­դար­ձաւ Պոլ­սոյ Ա­թո­ռի կեան­քէն ներս պատ­րիար­քա­կան ընտ­րու­թիւն­նե­րու կազ­մա­կերպ­ման գոր­ծըն­թա­ցին շուրջ վեր­ջին ի­րա­դար­ձու­թիւն­նե­րուն։ Նո­րին Սրբու­թիւ­նը ԳՀԽ­-ի ան­դամ­նե­րը տե­ղեակ պա­հեց Մայր Ա­թոռ Սուրբ Էջ­միած­նի մէջ տե­ղի ու­նե­ցած հան­դի­պում­նե­րուն մա­սին։ Ան տուաւ անհ­րա­ժեշտ լու­սա­բա­նու­թիւն­նե­րը՝ ստեղ­ծուած ի­րա­վի­ճա­կի եւ ա­նոր հան­գու­ցա­լուծ­ման ուղ­ղեալ եր­կօ­րեայ քննար­կում­նե­րուն ըն­թաց­քին առ­նուած ո­րո­շում­նե­րուն շուրջ։

Նստաշր­ջա­նի ա­ռա­ջին օ­րը Հայ Ե­կե­ղեց­ւոյ գոր­ծառ­նու­թիւն­նե­րու բա­րե­լաւ­ման ծրագ­րի ըն­թաց­քին վե­րա­բե­րեալ ԳՀԽ­-ի ան­դամ­նե­րուն զե­կոյց մը ներ­կա­յա­ցուց «Դա­ւի­թեան» հիմ­նադ­րա­մի նա­խա­գահ Ա­սօ Դա­ւի­թեան։ Այս առ­թիւ ան տե­ղե­կա­ցուց, որ յա­ռա­ջի­կայ ա­միս­նե­րուն խորհր­դա­տուա­կան ըն­կե­րու­թեան մը ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րուն մաս­նակ­ցու­թեամբ պի­տի սկսին ծրագ­րի ի­րա­կա­նաց­ման հա­մար անհ­րա­ժեշտ հար­ցազ­րոյց­նե­ր։ Ներ­կա­յա­ցուե­ցաւ նաեւ հար­ցազ­րոյց­նե­րու հա­մար ե­կե­ղե­ցա­կան եւ աշ­խար­հա­կան թեկ­նա­ծու­նե­րու ընտ­րու­թեան կար­գը եւ հար­ցա­շա­րի բո­վան­դա­կու­թիւ­նը։ Ներ­կա­յա­ցուած ար­դիւնք­նե­րու քննար­կու­մէն վերջ, յա­նուն ԳՀԽ­-ի Վե­հա­փառ Հայ­րա­պե­տը գնա­հա­տանք յայտ­նեց Ա­սօ Դա­ւի­թեա­նին եւ ծրագ­րի գոր­ծա­դիր ու խորհր­դա­տուա­կան մար­մին­նե­րու ան­դամ­նե­րուն կող­մէ կա­տա­րուած աշ­խա­տան­քին հա­մար։

ԳՀԽ քն­նար­կեց Ազ­գա­յին-ե­կե­ղե­ցա­կան ժո­ղո­վի՝ 1945 թուա­կա­նի գոր­ծադ­րու­թեան մէջ դրուած կա­նո­նադ­րու­թեան լրամ­շա­կուած նա­խա­գի­ծը։ Այս վեր­ջի­նը պատ­րաս­տուած էր կա­նո­նադ­րու­թիւն­նե­րու մշակ­ման յանձ­նա­խում­բին կող­մէ։ Այս մա­սին անհ­րա­ժեշտ լու­սա­բա­նու­թիւն­նե­րը փո­խան­ցուե­ցան յանձ­նա­խում­բի եր­կու ան­դամ­նե­րուն՝ ի­րա­ւա­բան Փրոֆ. Գէորգ Դա­նիէ­լեա­նի եւ Մայր Ա­թոռ Սուրբ Էջ­միած­նի դի­ւա­նա­պետ Տ. Ար­շակ Եպսկ. Խա­չատ­րեա­նի կող­մէ։ Փաս­տա­թուղ­թի քննու­թե­նէն յե­տոյ ԳՀԽ­-ի ան­դամ­նե­րը գո­հու­նա­կու­թեամբ ող­ջու­նե­ցին ի­րա­կա­նա­ցուած աշ­խա­տան­քը եւ թե­լադ­րե­ցին ա­ւար­տին հասց­նել գոր­ծըն­թա­ցը՝ յա­ռա­ջի­կայ Յու­նի­սին նա­խա­տե­սուած Ե­կե­ղե­ցա­կան-ներ­կա­յա­ցուց­չա­կան ժո­ղո­վին այդ մէ­կը քննարկ­ման դնե­լու հա­մար։ Նոյն յանձ­նա­խում­բին կող­մէ ժո­ղո­վին ներ­կա­յա­ցուե­ցաւ նաեւ ԳՀԽ­-ի կա­նո­նադ­րու­թեան նա­խա­գի­ծը։ Այս մա­սին ժո­ղո­վա­կան հայ­րե­րը կա­տա­րե­ցին անհ­րա­ժեշտ դի­տո­ղու­թիւն­ներ եւ ա­ռա­ջարկ­ներ, ո­րոնց լոյ­սին տակ պի­տի լրամ­շա­կուի նա­խա­գի­ծը։

Մայր Ա­թոռ Սուրբ Էջ­միած­նի Ե­կե­ղե­ցա­կան հա­յե­ցա­կար­գա­յին հար­ցե­րու գրա­սե­նեա­կի գոր­ծու­նէու­թեան մա­սին զե­կու­ցում մը ներ­կա­յա­ցուց Տ. Բագ­րատ Եպսկ. Գալս­տա­նեան, որ տնօ­րէնն է յի­շեալ գրա­սե­նեա­կին։ Քննար­կե­լով ար­ձա­նագ­րուած ար­դիւնք­նե­րը՝ ժո­ղո­վա­կան­նե­րը գնա­հա­տանք յայտ­նե­ցին կա­տա­րուած աշ­խա­տան­քին հա­մար եւ ներ­կա­յա­ցու­ցին ի­րենց դի­տար­կում­նե­րը գրա­սե­նա­կի հե­տա­գայ գոր­ծու­նէու­թեան ա­ռըն­չու­թեամբ։

Նստաշր­ջա­նի ըն­թաց­քին Տ. Յով­նան Արք. Տէր­տէ­րեան հան­գա­մա­նա­լի զե­կոյց մը ներ­կա­յա­ցուց Հայ Ե­կե­ղեց­ւոյ Հա­մաշ­խար­հա­յին ե­րի­տա­սար­դա­կան միա­ւոր­ման գոր­ծու­նէու­թեան շուրջ։

Ա­րեւմ­տեան Եւ­րո­պա­յի Հայ­րա­պե­տա­կան պա­տուի­րա­կու­թեան ե­կե­ղե­ցա­կան հա­մայնք­նե­րուն մա­սին ներ­կա­յա­ցուած զե­կու­ցումն ալ ու­շադ­րու­թեամբ ունկնդ­րուե­ցաւ ժո­ղո­վա­կան հայ­րե­րուն կող­մէ։ Այս մա­սին զե­կու­ցեց Ա­րեւմ­տեան Եւ­րո­պա­յի Հայ­րա­պե­տա­կան Պա­տուի­րակ Տ. Վա­հան Եպսկ. Յով­հան­նէ­սեան։ Ա­ռան­ձին քննու­թեան առ­նուե­ցան Պել­ժիոյ, Հո­լան­տա­յի, Ի­տա­լիոյ եւ Սպա­նիոյ հա­մայն­քա­յին կեան­քին վե­րա­բե­րեալ հար­ցե­րը։ Այս ա­ռըն­չու­թեամբ հա­շուե­տուու­թիւն­ներ ներ­կա­յա­ցու­ցին նաեւ Պել­ժիա­յէ ներս հայ­րա­պե­տա­կան պա­տուի­րա­կի փո­խա­նորդ Տ. Զա­տիկ Վրդ. Ա­ւե­տի­քեան եւ Հո­լան­տա­յէ ներս հայ­րա­պե­տա­կան պա­տուի­րա­կի փո­խա­նորդ Տ. Ա­ռէն Վրդ. Շա­հի­նեան։ ԳՀԽ յայտ­նեց իր գնա­հա­տան­քը Ա­րեւմ­տեան Եւ­րո­պա­յի հայ­րա­պե­տա­կան պա­տուի­րա­կին կող­մէ տա­րուած աշ­խա­տանք­նե­րուն հա­մար՝ ծխա­կան հա­մայնք­նե­րու հաս­տատ­ման ուղ­ղու­թեամբ։ Ժո­ղո­վա­կան հայ­րե­րը թե­լադ­րե­ցին շա­րու­նա­կել ջան­քե­րը՝ ե­կե­ղե­ցա­կան հա­մայնք­նե­րու կա­նո­նա­կան հիմ­քե­րու զօ­րաց­ման նպա­տա­կով։

Նստաշր­ջա­նի ըն­թաց­քին ներ­կա­յա­ցու­ցեան Մայր Ա­թոռ Սուրբ Էջ­միած­նի եւ թե­մե­րու 2016 թուա­կա­նի գոր­ծու­նէու­թեան տե­ղե­կա­գի­րը եւ ելմ­տա­կան հա­շուե­տու զե­կոյ­ցը։

Նստաշր­ջա­նը ա­ւար­տին հա­սաւ Վե­հա­փառ Հայ­րա­պե­տի օրհ­նու­թեան խօս­քով եւ «Պահ­պա­նիչ» ա­ղօթ­քով։

Միւս կող­մէ, նստաշր­ջա­նի ա­ւար­տին ԳՀԽ հան­դէս ե­կաւ յայ­տա­րա­րու­թիւ­նով մը։ Այս առ­թիւ ընդգ­ծուե­ցաւ, որ ժո­ղով­նե­րու ըն­թաց­քին անդ­րա­դարձ կա­տա­րուած է ազ­գա­յին կեան­քին վե­րա­բե­րեալ զա­նա­զան հար­ցե­րու, նե­րա­ռեալ Հա­յաս­տա­նի մէջ յա­ռա­ջի­կայ ա­միս նա­խա­տե­սուած խորհր­դա­րա­նա­կան ընտ­րու­թիւն­նե­րը։ Յայ­տա­րա­րու­թեան մէջ շեշ­տուե­ցաւ, որ յա­ռա­ջի­կայ ընտ­րու­թիւն­նե­րը շրջա­դար­ձա­յին հանգ­րուան մը կը նկա­տուին հա­յոց պե­տա­կա­նա­շի­նու­թեան մէջ։ «Յա­ռա­ջի­կայ ընտ­րու­թիւն­նե­րը ա­ռանձ­նա­կի նշա­նա­կու­թիւն ու­նին մեր հայ­րե­նի­քին հա­մար՝ հու­նա­ւո­րե­լով ան­ցու­մը նոր, խորհր­դա­րա­նա­կան կա­ռա­վար­ման ձե­ւին եւ պայ­մա­նա­ւո­րե­լով նաեւ Մայր Հա­յաս­տա­նի հե­տա­գայ զար­գա­ցու­մը։ ԳՀԽ կը դի­մէ մեր ե­կե­ղեց­ւոյ զա­ւակ­նե­րուն եւ Հա­յաս­տա­նի բո­լոր քա­ղա­քա­ցի­նե­րուն՝ որ­պէս­զի մաս­նակ­ցին ընտ­րու­թիւն­նե­րուն հայ­րե­նի­քի եւ մեր ժո­ղո­վուր­դի ա­պա­գա­յին նկատ­մամբ պա­տաս­խա­նա­տուու­թեամբ ու նա­խան­ձախնդ­րու­թեամբ։ Կոչ կ՚ուղ­ղենք քուէար­կել խղճի մտքով, առ­կայ քա­ղա­քա­կան տա­րա­կար­ծու­թիւն­նե­րու մէջ տե­ղի չտալ յու­զում­նե­րու, ա­ռա­ւել եւս՝ ան­հան­դուր­ժո­ղա­կա­նու­թեան եւ հա­կա­մար­տու­թիւն­նե­րու։ Կը յոր­դո­րենք բո­լոր քա­ղա­քա­կան ու­ժե­րուն եւ ա­ռա­ջադ­րուած թեկ­նա­ծու­նե­րուն՝ նա­խընտ­րա­կան եւ ընտ­րա­կան գոր­ծըն­թաց­նե­րուն մէջ դրսե­ւո­րել խո­հե­մու­թեան, զսպուա­ծու­թեան եւ փո­խա­դարձ յար­գան­քի ո­գի՝ բա­րի ա­ւար­տի հասց­նե­լու հա­մար խորհր­դա­րա­նա­կան ընտ­րու­թիւն­նե­րը եւ մեր հայ­րե­նա­կան կեան­քը միաս­նա­բար ա­ռաջ­նոր­դե­լու հայ­րե­նա­շէն աս­տուա­ծա­հա­ճոյ ճա­նա­պարհ­նե­րով։ Հա­յաս­տա­նեայց Ա­ռա­քե­լա­կան Ս. Ե­կե­ղե­ցին կ՚ող­ջու­նէ այն բո­լոր ազ­նիւ, ազ­գա­նուէր նա­խա­ձեռ­նու­թիւն­ներն ու ձգտում­նե­րը, ո­րոնք ուղ­ղուած են մեր ժո­ղո­վուր­դի բա­րօ­րու­թեան եւ յա­ռա­ջըն­թա­ցին, հայ­րե­նի­քի խա­ղա­ղու­թեան, զօ­րաց­ման ու ա­պա­հո­վու­թեան», նշուած է ԳՀԽ­-ի յայ­տա­րա­րու­թեան մէջ։