Հոգե-մտաւոր

ՀԱՅԸ Ի՛ՆՔ ՆԱԽԸՆՏՐԵՑ ՕՏԱՐԱՆԱԼ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Որոշ անձեր կը հաւատան, որ օտարութեան մէջ կամայ թէ ակամայ լեզուն կ՚աղաւաղուի եւ ժամանակի ընթացքին մայրենի լեզուն կրնայ դառնալ երկրորդական լեզու. շատեր այս ընթացքը պարզ կը տեսնեն եւ այդ մէկը ընդհանուր վիճակի մը վերագրել կ՚ուզեն, սակայն, իրականութիւնը այդպէս չէ:

ՉԱՐ ԼԵԶՈՒՆ

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

«Վասնզի քու խօսքերէդ պիտի արդարանաս եւ քու խօսքերէդ պիտի դատապարտուիս». (ՄԱՏԹ. ԺԲ 37)։
Կարելի չէ, որ քրիստոնեայ մը չարախօսութեան սուրը վերցնէ եւ հետեւանքներէն խոյս տայ. «… վասնզի բոլոր սուր առնողները՝ սուրով պիտի կորսուին». (ՄԱՏԹ. ԻԶ 52)։

ՈՍԿԵՐՉՈՒԹԵՆԷ ՀՐԱՇԱԳՈՐԾՈՒԹԻՒՆ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Այնպէս ինչպէս այսօր, նոյնպէս ալ ժամանակի հոլովոյթը իր տարբեր ժամանակներուն ունեցած է իր կերպարները. ինչպէս օրինակ՝ բժիշկներ, իմաստուններ ու գրողներ, որոնք յաջողած են այսպէս կամ այնպէս պատմութեան մէջ յիշուիլ:

ՍԱՐԴԷՆ ԱՌՆԵՆՔ ԴԱՍԸ

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Մարդ կոչուած է յարատեւ, անխոնջ աշխատելու եւ տոկալով ամէն արգելքի հաւատարիմ մնալու իր կոչումին եւ այս կերպով հասնելու իր վախճանական նպատակին։ Եւ այս կը նշանակէ՝ մասնակից եւ բաժնեկից ըլլալ Աստուծոյ ստեղծագործութեան ընդհանուր ծրագրին։

«ԿԷՍ ՀԱՅԵՐ»

​ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Արդի հոգեբանութիւնը կ՚ըսէ, որ խօսքի վիրաւորանքը ո՛չ միայն «վատ խօսք» է, այլ կրնայ մարդուն ներաշխարհին մէջ հոգեբանական վնասներ յառաջացնել. այդ մէկը կ՚որակուի՝ որպէս բռնութեան ձեւ մը, որ կրնայ վիրաւորել մարդու ինքնագնահատականը, ինչ որ մարդուն մօտ տագնապ ու նուաստութեան զգացում կը յառաջացնէ:

ԿՌԻՒ՝ ՈՐ ՅԱՂԹՈՂ ՄԸ ՉՈՒՆԵՑԱՒ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Մեր թուականէն 92 տարիներ առաջ՝ 1933 թուականին, Երուսաղէմի Հայոց Պատրիարքութեան «Սիոն» պաշտօնաթերթը իր դեկտեմբերի թիւին մէջ (Է. տարի, թիւ 12, էջ 437) կը հրատարակէր «Ըմբռնել կացութիւնը» խորագրեալ կարեւոր խմբագրական մը, որուն մէջ կը տեսնենք լուրջ մտահոգութիւն մը՝ սփիւռքահայ կեանքին եւ անոր ապագային նկատմամբ:

«ԵԱՆ»Ն ՈՒ ՀԱՅՈՒԹԻՒՆԸ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Կայ այնպիսի տպաւորութիւն մը, որ «եան» ունեցող բոլոր ազգանունները հայկական են եւ արդար ըլլալու համար ըսենք, որ կար ժամանակ, երբ պետութիւններ հայերը հետապնդէին, ուշադրութիւն կը դարձնէին անոնց մականուններուն:

ԿԱՂԱՑՈՂ ԷՇԸ ՄԵՌԱԾ ՁԻԷՆ ԱՂԷԿ Է

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Մօտաւորապէս 1800-ական թուականներու կէսերուն հայ մտաւորականութիւնը բաժնուեցաւ երկու մասի. կար խումբ մը, որ կ՚ուզէր աշխարհաբար հայերէնը հեռու պահել մամուլէն ու գրականութենէն եւ այդ մէկը վերապահել լոկ ժողովուրդի գործածութեան՝ առաջնահերթ նկատելով հարազատ մայրենիով գրականութիւն ստեղծելը, սակայն, ի տարբերութիւն այս առաջին խումբին կային անձեր, որոնք լեզուի մաքրութենէն շատ աւելի առաջնահերթ կը նկատէին ժողովուրդին հասանելի ըլլալը:

Էջեր