ՀՌՈՄԷԱՑԻՆԵՐՈՒ ԿԵԱՆՔԻՆ ՄԱՍԻՆ

Հին Հռո­մը չի սահ­մա­նա­փա­կուիր միայն փի­լի­սո­փա­նե­րով, կլա­տիա­թէօր­նե­րով եւ թատ­րոն­նե­րով: Հռո­մէա­ցի­նե­րը ի­րենց­մէ յե­տոյ շատ գաղտ­նիք­ներ թո­ղած են, իսկ ո­րոշ հռո­մէա­կան սո­վո­րոյթ­նե­րու մա­սին չեն գրուած նոյ­նիսկ պատ­մու­թեան գիր­քե­րու մէջ: Այս մա­սին ա­հա­ւա­սիկ ու­շագ­րաւ տե­ղե­կու­թիւն­ներ կը ներ­կա­յաց­նենք հռո­մէա­ցի­նե­րու կեան­քին մա­սին:

- Հռո­մէա­ցի­նե­րը կ՚ըմ­պէին կլա­տիա­թէօր­նե­րու ա­րիւ­նը: Հին Հռո­մի մէջ սո­վո­րու­թիւն ու­նէին խմե­լու սպան­նուած կլա­տիա­թէօր­նե­րու ա­րիւ­նը՝ հա­ւա­տա­լով, որ այդ ձե­ւով կը տի­րա­նան ա­նոնց ու­ժին, զօրութեան:

- Հռո­մէա­ցի­նե­րը ե­րի­տա­սարդ չէին մա­հա­նար: Թէեւ կեան­քի մի­ջին տե­ւո­ղու­թիւ­նը Հին Հռո­մի մէջ կը կազ­մէր քսան­հինգ տա­րի, շա­տեր կ՚ապ­րէին մին­չեւ խոր ծե­րու­թիւն: Իսկ ընդ­հա­նուր մա­հա­ցու­թեան քսան­հինգ տա­րին պայ­մա­նա­ւո­րուած էր ծննդա­բե­րու­թեան ժա­մա­նակ ե­րի­տա­սարդ կա­նանց մա­հա­ցու­թեամբ, ինչ­պէս նաեւ ե­րա­խա­նե­րու մա­հուան բազ­մա­թիւ դէպ­քե­րով:

- Հաստ յօն­քե­րը խել­քի նշան էին: Հռո­մի մէջ կա­նանց շրջա­նակ­նե­րէն ներս կը գնա­հա­տուէին հաստ յօն­քե­րը, ինչ որ բարձր մտա­ւո­րա­կա­նի նշան կը հա­մա­րուէր:

- Մա­նի­շա­կա­գոյ­նը հա­րուստ­նե­րու գոյ­նը կը հա­մա­րուէր: Հին Հռո­մի մէջ սո­վո­րու­թիւն ու­նէին ան­ծա­նօթ­նե­րը դի­մա­ւո­րել՝ ըստ հա­գուս­տի, ա­ւե­լի վերջ, ըստ հա­գուս­տի գոյ­նի։

- Ա­տամ­նա­բու­ժու­թիւ­նը մեծ պա­հան­ջարկ ու­նէր: Հին Հռո­մի մէջ ա­տամ­նա­բոյժ­ներ կա­յին, իսկ հռո­մէա­ցի­նե­րը բա­ւա­կա­նին մեծ խնամ­քով հոգ կը տա­նէին ի­րենց ա­տամ­նե­րուն:

- Թոյն խմե­լու սո­վո­րու­թիւն կար: Ք. Ե. ա­ռա­ջին դա­րէն սկսեալ՝ հռո­մէա­ցի կայս­րե­րը ա­մէն օր ոչ մեծ քա­նա­կու­թեամբ թոյն ըն­դու­նե­լու ա­ւան­դոյթ սահ­մա­նած էին՝ մարմ­նի դի­մադ­րա­կա­նու­թիւն ձեռք բե­րե­լու նպա­տա­կով:

- Հռո­մէա­ցի կա­նայք կը ներ­կէին ի­րենց վար­սե­րը: Սկզբնա­պէս ներ­կուած վար­սե­րը թե­թեւ վար­քի նշան կը հա­մարուէր, սա­կայն կայս­րե­րէն մէ­կուն կի­նը նո­րա­ձեւ դար­ձուց տար­բեր գոյ­նի կեղ­ծամ­ներ կրե­լը, իսկ ա­ւե­լի վերջ նաեւ վար­սե­րը ներ­կե­լը:

- Հռո­մէա­ցի­նե­րը օ­ճառ չէին գոր­ծա­ծեր: Ա­նոնք ա­մէն օր լո­գանք կ՚առ­նէին, սա­կայն օ­ճառ չէին օգ­տա­գոր­ծեր: Ա­նոր փո­խա­րէն ա­նոնք իւ­ղե­րով կը պա­տէին ի­րենց մար­մի­նը։