«ԱՌԱՔԵԼՈՒԹԻՒՆՍ ԱՐՈՒԵՍՏՆ Է»

Վեր­ջերս կրկին ա­ռիթն ու­նե­ցանք Ե­րե­ւա­նի մէջ տես­նե­լու հռչա­կա­ւոր դաշ­նա­կա­հար Շա­հան Արծ­րու­նին: Ան այս ան­գամ հայ­րե­նիք չէր ժա­մա­նած հա­մեր­գի հա­մար, այլ ե­կած էր ան­ձամբ ստա­նա­լու Հա­յաս­տա­նի պե­տու­թեան «Մով­սէս Խո­րե­նա­ցի»ի շքան­շա­նը՝ Հան­րա­պե­տու­թեան նա­խա­գահ Սերժ Սարգ­սեա­նի կար­գադ­րու­թեամբ։ Հա­յաս­տա­նի բարձ­րա­գոյն պար­գեւ­նե­րէն՝ «Մով­սէս Խո­րե­նա­ցի»ի շքան­շա­նը Շա­հան Արծ­րու­նիին շնոր­հուած է հայ մշա­կոյ­թին մէջ ու­նե­ցած իր նշա­նա­կա­լի դե­րին հա­մար, ի մաս­նա­ւո­րի հայ ե­րաժշ­տու­թիւ­նը օ­տար­նե­րուն ներ­կա­յաց­նե­լու ա­ռա­քե­լու­թեան հա­մար, ինչ որ ան տա­րի­նե­րէ ի վեր կ՚ի­րա­կա­նաց­նէ:

Շա­հան Արծ­րու­նի, բնա­կա­նա­բար, հայ­րե­նի­քի մէջ գտնուե­լուն ա­ռի­թը օգ­տա­գոր­ծե­լով, այ­ցե­լեց նաեւ Վա­նա­ձոր, ուր կը գոր­ծէ Վա­նա­ձո­րի Տա­րեց­նե­րու տու­նը, ո­րու հո­վա­նա­ւոր­նե­րէն եւ աշ­խա­տանք­նե­րու ան­մի­ջա­կան ա­ջա­կից­նե­րէն մին է նաեւ ին­ք:

Ե­րե­ւա­նեան պայ­ծառ ա­ռա­ւօտ մը ԺԱ­ՄԱ­ՆԱ­Կ­-ը Շա­հան Արծ­րու­նիին հան­դի­պե­ցաւ, եւ սի­րե­լի ա­րուես­տա­գէ­տին հետ ու­նե­ցաւ մտեր­միկ հար­ցազ­րոյց մը:

-Շնոր­հա­ւո­րե­լով Ձեզ շքան­շա­նին առ­թիւ, կ՚ու­զէի հարց­նել՝ ի՞նչ են ձեր զգա­ցում­նե­րը ի՞նչ կը նշա­նա­կէ Հա­յաս­տա­նի մե­ծա­գոյն պար­գե­ւը Ձե­զի հա­մար:

-Թէ՛ հպար­տու­թիւն կը զգամ եւ թէ՛ հա­մես­տու­թիւն: Զիս կ՚եր­ջան­կաց­նէ այս մե­տայ­լը: Ու­րախ եմ, որ այս տե­սակ շքան­շան մը շնոր­հուած է ին­ծի:

-Եւ ա­ռա­ջին շքան­շա­նը չէ, որ հայ­րե­նի­քէն ստա­ցած էք, այն­պէս չէ՞:

-Ա­յո, կար «Սուրբ Սա­հակ-Սուրբ Մես­րո­պ­»ի շքան­շա­նը, որ 1990-ա­կան թուա­կան­նե­րուն տրուած էր ին­ծի, յե­տոյ այս­տեղ գոր­ծող Ե­րա­ժիշտ­նե­րու միու­թիւն (լի­կա) մը, եւս մե­տայլ մը շնոր­հած է ին­ծի, ու­րեմն ա­սի­կա Հա­յաս­տա­նէն ստա­ցած եր­րորդ մե­տայլս կ՚ըլ­լայ: Ին­ծի հա­մար, բնա­կա­նա­բար, ա­մե­նէն խո­շոր համ­բաւ ու հմայք ու­նե­ցո­ղը ան­կաս­կած «Մով­սէս Խո­րե­նա­ցի»ի շքան­շանն է, որ ան­ցեալ տա­րի շնոր­հուած էր ին­ծի, սա­կայն ա­ռիթ չէի ու­նե­ցած գալ եւ ստա­նա­լու: Ես ու­զե­ցի ուղ­ղա­կի ստա­նալ զայն Հա­յաս­տա­նի մէջ: Շատ-շատ ու­րախ եմ: Եր­բեմն ան­ձեր կան, ո­րոնք շատ գոր­ծեր կ՚ը­նեն, բայց ա­ռի­թը չեն ու­նե­նար նման պար­գե­ւի ար­ժա­նա­նա­լու: Իմ պա­րա­գա­յիս այն­պէս մը ե­ղաւ, որ զիս գիտ­ցող­ներ կա­յին Հա­յաս­տա­նի կա­ռա­վա­րու­թեան մէջ եւ ին­ծի տրուա­ցաւ ա­տի­կա: Աշ­խա­տան­քի գնա­հա­տանքն է նաեւ, որ ես տա­րած եմ հայ ե­րաժշ­տու­թիւ­նը թէ՛ հա­յե­րու, թէ՛ օ­տար­նե­րու ծա­նօ­թաց­նե­լու ուղ­ղու­թեամբ: Նոյ­նիսկ, երբ հե­ռա­խօ­սով զիս տե­ղե­կա­ցու­ցին այս մա­սին, յի­շե­ցին նոյ­նիսկ թրքա­կան եւ հայ­կա­կան փոխ­յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րու մէջ ու­նե­ցած դերս, այդ ալ մէջն է, այդ ալ զիս ձե­ւով մը կ՚ու­րա­խաց­նէ: Ան­ցեալ օր, երբ ես ստա­ցայ այս մե­տայ­լը, ու­զե­ցի գիտ­նալ, որ Հա­յաս­տան կողմ­նա­կի՞ց է, որ ես նման կա­պեր հաս­տա­տեմ: Ան­շուշտ, ի­րենք ո­րոշ վե­րա­պա­հու­թիւն­ներ ու­նին այդ ա­ռու­մով, սա­կայն որ­պէս մշա­կու­թա­յին եր­թու­դարձ, կողմ­նա­կից են ա­տոր: Նոյ­նիսկ մշա­կու­թա­յին երկ­խօ­սու­թիւնն ալ, գիտ­նա­լով պէտք է վա­րել: Երբ 2010 թուա­կա­նին ես Աղ­թա­մա­րի մէջ նուա­գե­ցի, ա­պա Նիւ Եոր­քի մէջ նուա­գե­ցի թուր­քե­րու կար­գադ­րու­թեամբ, ա­մէն քայ­լա­փո­խիս Հա­յաս­տա­նի հետ ան­մի­ջա­կան կա­պեր հաս­տա­տե­ցի եւ գա­ղա­փա­րի փո­խա­նա­կում­ներ ու­նե­ցայ: Այ­սինքն չեմ ու­զեր ը­նել ո­րե­ւէ բան, որ Հա­յաս­տա­նին դէմ ըլ­լայ:

-Իսկ հայ ե­րաժշ­տու­թիւ­նը օ­տար­նե­րուն ներ­կա­յաց­նե­լու Ձեր ա­ռա­քե­լու­թեան մէջ, վեր­ջերս ի՞նչ նոր քայ­լեր ա­ռած էք:

-Նկա­տե­լով որ ես ի վեր­ջոյ ո­րոշ տա­րիք մը ու­նիմ, երբ հա­մերգ մը կը կազ­մա­կեր­պեմ, այդ հա­մեր­գը ին­ծի հա­մար այդ վայր­կեա­նին գո­յու­թիւն ու­նի, յա­ջորդ վայր­կեա­նին ար­դէն գո­յու­թիւն չու­նի, կը կոր­սուի: Այն­պէս որ ինչ որ ը­րած եմ, ո­րո­շե­ցի ձայ­նագ­րել, որ­պէս­զի ա­տի­կա իր տե­ղը ու­նե­նայ: Հի­մա գի­տենք, որ խտա­սա­լիկ­ներ չեն ծա­խուիր, սա­կայն գրա­դա­րան­նե­րուն մէջ խտա­սա­լի­կը շատ կա­րե­ւոր է, ինչ­պէս՝ գիր­քե­րը: Այ­սօր ա­մէն ինչ կա­րե­լի է ու­նե­նալ հա­մա­ցան­ցի մի­ջո­ցաւ, սա­կայն մնա­յուն չեն ա­նոնք, մինչ երբ գրա­դա­րա­նին մէջ ըլ­լան, ար­դէն մնա­յուն ար­ժէք­ներ կը դառ­նան:

Ու­րեմն ես հի­մա ձեռ­նար­կած եմ ութ խտա­սա­լիկ­նե­րու, ո­րոնց­մէ եր­կու­քը ար­դէն պատ­րաստ են, հի­մա եր­րոր­դին վրայ կ՚աշ­խա­տիմ, որ տրա­մադ­րուած է ամ­բող­ջու­թեամբ Ա­լան Յով­հան­նէ­սի գոր­ծե­րուն: Ան, նախ­քան իր մա­հը, ին­ծի յանձ­նած էր կարգ մը ձե­ռա­գիր­ներ, ո­րոնք ո՛չ տպագ­րուած էին, եւ ո՛չ ալ՝ կա­տա­րուած, ինք խնդրեց, որ ե­թէ կա­րե­լիու­թիւ­նը ստեղ­ծուի, ձայ­նագ­րեմ զա­նոնք: Ան­տիպ գոր­ծերն են, ո­րոնք կը ձայ­նագ­րեմ:

Մինչ այդ, Վա­նա­ձո­րի ծե­րա­նո­ցի հար­ցով ո­րո­շե­ցինք հա­մերգ­նե­րու շարք մը կազ­մա­կեր­պել: Ար­դէն ա­տոնց մէկ մա­սը ե­ղաւ եւ պի­տի շա­րու­նա­կուի տա­կա­ւին: Ը­րինք կարգ մը քա­ղաք­նե­րու, ինչ­պէս՝ Ո­ւա­շինկ­թը­նի, Ֆլո­րի­տա­յի եւ այլ քա­ղաք­նե­րու մէջ, եւ ե­րեք շա­բաթ ա­ռաջ ալ Նիւ Եոր­քի մէջ, եւ ա­տոր հա­սոյ­թով ծե­րա­նո­ցի պէտ­քե­րը ա­ւե­լի լայն պայ­ման­նե­րու տակ կրնանք հո­գալ: Ա­սի­կա թէ՛ օ­տար­նե­րու հա­մար է եւ թէ՛ մեր հա­յե­րուն: Նպա­տա­կը թէ՛ հայ ե­րաժշ­տու­թիւ­նը ծա­նօ­թաց­նելն է եւ թէ՛ գու­մար հա­ւա­քել ծե­րա­նո­ցին հա­մար: Ես հի­մա ձեւ մը գտած եմ, որ ժո­ղո­վուր­դին շատ հա­ճե­լի է՝ միշտ կը խօ­սիմ հա­մերգ­նե­րու ըն­թաց­քին: Կը ջա­նամ այդ կերպ ա­ւե­լի հե­տաքրք­րա­կան դարձ­նել հա­մերգ­նե­րը, այն­պէս որ ժո­ղո­վուր­դը քիչ մը տե­ղե­կու­թեամբ մտիկ կ՚ը­նէ ներ­կա­յա­ցուող գոր­ծը եւ ե­թէ գի­տէ ա­նոր խոր­քը, պատ­մու­թիւ­նը, այն ա­տեն ա­ւե­լի հեշ­տու­թեամբ կը լսէ եւ ա­ւե­լի դիւ­րու­թեամբ կը հասկ­նայ, թէ ին­չի մա­սին է խօս­քը կամ ե­րաժշ­տու­թիւ­նը:

Յա­ջոր­դը Սեպ­տեմ­բե­րին Շի­քա­կո­յի, Տիտ­րոյ­թի, Պոս­թը­նի եւ այլ վայ­րե­րու մէջ տե­ղի պի­տի ու­նե­նայ: Ա­սի­կա Հայ օգ­նու­թեան ֆոնտն (ՀՕՖ) է, որ կը կազ­մա­կեր­պէ, եւ ես կը փա­փա­քիմ, որ Ա­մե­րի­կա­յի Միա­ցեալ Նա­հանգ­նե­րու ա­րեւմ­տեան մասն ալ տա­նինք այս հա­մերգ­նե­րը, եւ Հայ­կա­կան բա­րե­գոր­ծա­կան ընդ­հա­նուր միու­թեան (ՀԲԸՄ) մի­ջո­ցաւ ալ կրնանք ա­սի­կա ը­նել զա­նա­զան եր­կիր­նե­րու մէջ, ուր կան Բա­րե­գոր­ծա­կա­նի կա­ռոյց­ներ:

-Հա­յաս­տա­նի մէջ ե­լոյթ ու­նե­նա­լու ծրա­գիր կա՞յ:

-Այս այ­ցիս ժա­մա­նակ այդ մա­սին ալ խօ­սե­ցանք Պա­րոն Վի­գէն Սարգ­սեա­նին հետ: Ես ը­սի, որ դուր­սէն ա­րուես­տա­գէտ­ներ միշտ կու գան, կը նուա­գեն, ե­լոյթ կ՚ու­նե­նան Ե­րե­ւա­նի մէջ, բայց Ե­րե­ւա­նէ դուրս ալ շատ մը տե­ղեր կան՝ Կիւմ­րի, Վա­նա­ձոր, Կա­պան, Գո­րիս, Մեղ­րի, Ստե­փա­նա­կերտ, ուր ժո­ղո­վուր­դը սփիւռ­քի ա­րուես­տա­գէտ­նե­րը չի ճանչ­նար, ա­ռիթ չ՚ու­նե­նար զա­նոնք լսե­լու: Ես կը փա­փա­քիմ այդ­պի­սի հա­մերգ մը ու­նե­նալ: Ա­մէն տեղ դաշ­նա­մուր մը կայ, ին­ծի հա­մար այս պա­րա­գա­յին բա­ցար­ձա­կա­պէս կա­րե­ւոր չէ, որ կա­տա­րեալ դաշ­նա­մուր ըլ­լայ: Ա­սոր նպա­տա­կը բո­լո­րո­վին տար­բեր է, ինչ տե­սակ դաշ­նա­մուր ալ ըլ­լայ, նոյ­նիսկ ե­թէ պա­տի դաշ­նա­մուր ըլ­լայ, ես գոհ եմ: Կա­րե­ւո­րը հա­ղոր­դել եւ հա­ղոր­դուիլն է ժո­ղո­վուր­դին հետ: Եւ ես այն տպա­ւո­րու­թիւ­նը զգա­ցի, որ մշա­կոյ­թի նա­խա­րա­րու­թեան հետ այս ա­ռու­մով կապ պի­տի հաս­տա­տուի, եւ ի­րենք աշ­նան հա­մար պի­տի կազ­մա­կեր­պեն նման շրջապ­տոյտ մը: Փա­փաքս է ոչ միայն Ե­րե­ւա­նը, այլ եր­բեմն գիւ­ղե­րը ճանչ­նալ: Ո­րով­հե­տեւ իս­կա­կան հա­յը թե­րեւս գիւ­ղա­ցին է: Ի վեր­ջոյ Կո­մի­տա­սը գիւ­ղա­ցիին եր­գե­րը հա­ւա­քեց, ու­րեմն հայ ժո­ղո­վուր­դին ա­տաղ­ձը ա­տի­կա է, ես կ՚ու­զէի ա­ւե­լի մօ­տէն ա­ռըն­չուիլ հայ գիւ­ղին:

Այդ շրջա­նին նաեւ Ե­րե­ւա­նի մէջ կը նուա­գեմ, թե­րեւս այս ան­գամ նուա­գա­խում­բի՝ Հա­յաս­տա­նի Պե­տա­կան ֆիլ­հար­մո­նի­քի հետ նուա­գեմ:

-Իսկ Պոլ­սոյ մէջ հա­մեր­գի ծրա­գիր կա՞յ:

-Պո­լոյ պա­րա­գա­յին հար­ցը քիչ մը տար­բեր է: Ես կ՚ու­զեմ, որ ե­թէ Պոլ­սոյ մէջ ը­նեմ նման հա­մերգ մը, թրքա­կան հաս­տա­տու­թեան մը հո­վա­նիին տակ ը­նեմ: Մենք՝ պոլ­սա­հա­յերս շատ ա­ւե­լի ծա­նօթ ենք մեր մշա­կոյ­թին: Ես փա­փա­քող եմ, որ կա­րե­նամ այդ մշա­կոյ­թը ծա­նօ­թաց­նել թուր­քե­րուն: Ե­թէ թր­­քա­կան հիմ­նարկ մը կազ­մա­կեր­պէ, այդ պա­րա­գա­յին թե­րեւս կա­րե­լի է նաեւ հա­ւա­քել թուրք ա­րուես­տա­գէտ­ներ, ինչ­պէս որ Ապ­րի­լի 23-ին ե­ղած է, եւ ա­նոնց հետ միա­սին հա­մերգ ը­նել: Եւ ե­թէ կա­րե­լիու­թիւն­նե­րը ստեղ­ծուէին, ես շատ պի­տի փա­փա­քէի, որ թուրք ա­րուես­տա­գէտ­նե­րը գա­յին Ե­րե­ւան եւ հոս այդ ծրա­գի­րը ներ­կա­յաց­նէինք, այ­սինքն քա­ղա­քա­կանն ու մշա­կու­թա­յի­նը հի­մա­կու­հի­մա պէտք է տար­բեր գե­տին­նե­րու վրայ ըլ­լայ:

-Հա­յու­թեան կեան­քին մէջ զա­նա­զան զար­գա­ցում­ներ կ՚ըլ­լան, ինչ­պէս՝ Հա­լէ­պի մէջ ստեղ­ծուած ի­րա­վի­ճա­կը եւ Սու­րիոյ հա­յու­թեան տե­ղա­շար­ժը… Ինչ­պէ՞ս կը մեկ­նա­բա­նէք:

-Ծանր է, ա­յո, Սու­րիոյ հա­յու­թեան պա­րա­գան: Այդ­քան գաղ­թա­կան­ներ կան, եւ ա­տոնց խո­շոր մէկ մա­սը Հա­յաս­տան կու գայ, եւ պէտք է զա­նոնք հոս կե­րակ­րել, ա­նոնց տուն գտնել, ա­տի­կա շատ խո­շոր պա­տաս­խա­նա­տուու­թիւն մըն է կա­ռա­վա­րու­թեան հա­մար: Մի­միայն դրա­մով ըլ­լա­լիք բան մը չէ ա­սի­կա: Պէտք է կա­րե­նանք ա­նոնց նե­ցուկ ըլ­լալ, ՀԲԸՄ-ի կամ Միա­ցեալ Նա­հանգ­նե­րու մեր ա­ռաջ­նոր­դա­րան­նե­րու մի­ջո­ցաւ մենք մեր ձեռ­քե­րով օգ­տա­կար ըլ­լանք: Ցա­ւա­լի վի­ճակ մըն է, ա­յո: Եւ կը հաս­կ­­նամ, թէ ին­չու սու­րիա­ցին եր­բեմն չ՚ու­զեր Հա­յաս­տան մնալ, քա­նի որ բո­լո­րո­վին տար­բեր մշա­կոյթ մըն է ի­րեն հա­մար, սկսած խօ­սակ­ցու­թե­նէն, դիւ­րին չէ: Ա­ռիթ մըն է սու­րիա­հա­յու­թեան հար­ցին առ­ըն­թեր խօ­սիլ մէկ այլ հար­ցի մա­սին. ին­ծի հա­մար, օ­րի­նակ, ան­տե­ղի ո­րո­շում մըն էր Կիպ­րո­սի Մել­գո­նեան վար­ժա­րա­նին գո­ցուի­լը: Այս պա­հուն Մել­գո­նեա­նը շատ մեծ դեր կրնար խա­ղալ՝ թէ՛ սու­րիա­ցի եւ թէ ի­րաք­ցի հա­յե­րը կրնա­յին Կիպ­րոս եր­թալ, ի վեր­ջոյ Կիպ­րո­սը հա­մայնք մըն է, կո­րիզ մըն է: Ա­նոնք այ­սօր Հա­յաս­տան կ՚եր­թան, բայց լե­զուա­կան դժուա­րու­թիւն­ներ ալ կան: Դիւ­րին չէ Հա­յաս­տա­նի մէջ ա­րեւմ­տա­հա­յե­րէ­նը պա­հել:

Եւ առ­հա­սա­րակ, այ­սօր աշ­խար­հի մէջ հա­յե­րէն խօ­սող, հա­յե­րէն գրող շատ մարդ չկայ: Հա­յաս­տան­ցի­նե­րը ա­ռա­ւե­լու­թիւն մը ու­նին, լե­զուն խօ­սե­լու: Այ­սինքն, ե­թէ փո­ղո­ցը քա­լես, ա­մէ­նուր հա­յե­րէն կը լսել: Միա­ցեալ Նա­հանգ­նե­րու մէջ ա­տանկ բան չկայ: Շատ կը զար­մա­նամ ես, երբ Նիւ Եոր­քի փո­ղոց­նե­րուն մէջ ման կու գամ, թրքե­րէն կը լսեմ, ի­րենց լե­զուն կը պահ­պա­նեն, իսկ մենք շատ ա­ւե­լի դժուա­րու­թիւն ու­նինք հա­յե­րէն խօ­սե­լու: Նոյ­նիսկ ա­նոնք, ո­րոնք նոր կը գաղ­թեն Միա­ցեալ Նա­հանգ­ներ, ա­նոնք հա­յե­րէն չեն խօ­սիր: Սա­կայն ա­տոր կա­րե­ւոր պատ­ճառ­նե­րէն մէկն ալ այն է, որ ըն­տա­նիք­նե­րուն մէջ հա­յե­րէն չեն խօ­սիր: Ե­թէ ա­մէն վայր­կեան հա­յե­րէն խօ­սին, եւ հե­ռա­տե­սիլ մը ըլ­լայ, որ միայն հա­յե­րէ­նով ըլ­լայ, այս վի­ճա­կը չ՚ըլ­լար:

Հա­լէ­պը ի­րա­պէս կեդ­րոն մըն էր հա­յու­թեան, լե­զուի, հայ­կա­կա­նու­թեան պահ­պան­ման ա­ռու­մով: Չեմ գի­տեր՝ Պէյ­րու­թի մէջ ինչ կ՚ըլ­լայ, այ­սօր քա­ղա­քա­կան կա­ցու­թիւ­նը այն­քան տա­րօ­րի­նակ ձեւ մը ա­ռած է, որ կրնայ Պէյ­րութն ալ վտան­գի տակ յայտ­նուիլ: Գա­հի­րէ մէկն ալ չկայ:

-Հա­յու­թեան հար­ցե­րը մտա­հո­գիչ են: Այդ մէ­կը չի՞ խան­գա­րեր Ձեզ՝ ստեղ­ծա­գոր­ծե­լու, ներ­քին խա­ղա­ղու­թիւն մը ու­նե­նա­լու:

-Ան­շուշտ, քա­ղա­քա­կա­նու­թիւ­նը մէկ բան է, ա­րուես­տը՝ մէկ այլ բան: Ես քա­ղա­քա­կա­նու­թեան մէջ չեմ մտներ, իմ ա­ռա­քե­լու­թիւնս ա­րուես­տը պա­հելն է: Ե­թէ ա­րուես­տով կը զբա­ղիս, այդ պի­տի ը­նես միայն, ա­մէն բան չես կրնար ը­նել, ա­մէն ին­չով չես կրնար զբա­ղիլ: Կան ան­ձեր, օ­րի­նակ, ուղ­ղա­կի քա­ղա­քա­կան հար­ցե­րով կը զբա­ղին: Երբ նա­խա­գա­հի նստա­վայ­րի մէջ էի, Զօ­րի Բա­լա­յեա­նը տե­սայ, 80-ա­կան թուա­կան­նե­րէն ի վեր չէի տե­սած, ող­ջա­գու­րուե­ցանք... այդ տե­սակ մար­դիկ, օ­րի­նակ, քա­ղա­քա­կան հաս­կա­ցու­թիւն ու­նին, այդ տե­սակ մար­դիկ ա­ւե­լի օգ­տա­կար կրնան ը­լլալ: Իմ ա­ռա­քե­լու­թիւնս այլ է, ես պար­տա­ւոր եմ ա­նով զբա­ղիլ:

-Հա­յաս­տա­նի մէջ Ձե­զի կը սպա­սեն նաեւ մէկ այլ վայ­րի մէջ՝ Վա­նա­ձոր, ուր կը հո­վա­նա­ւո­րէք Տա­րեց­նե­րու տու­նը: Այս ան­գամ ալ գա­ցիք, ինչ­պէ՞ս տե­սաք:

-Լաւ վի­ճա­կի մէջ է Տա­րեց­նե­րու տու­նը: Կար ճամ­բայ մը, ո­րու նո­րո­գու­թիւ­նը հո­գա­ծած էինք, չէի տե­սած, այդ ճամ­բա­յով գա­ցինք, լաւ վի­ճա­կի մէջ է կեդ­րո­նը, թե­րեւս Հա­յաս­տա­նի նման կեդ­րոն­նե­րու մէջ լա­ւա­գոյն­նե­րէն կը նկա­տուի, ե­թէ ոչ՝ լա­ւա­գոյ­նը: Պե­տու­թիւ­նը կ՚ու­զէ այդ վայ­րը ընդգր­կել տա­րած­քի այն վայ­րե­րու մէջ, ուր կրնան հիւ­րեր, օ­տար­ներ տա­նել եւ իբ­րեւ կա­յա­ցած կա­ռոյց ցոյց տալ, ու­րախ եմ ա­տոր հա­մար:

-Ի՞նչ ու­նիք ը­սե­լու պոլ­սա­հա­յու­թեան:

-Զի­րենք շատ կը սի­րեմ: Կեան­քիս մեծ մա­սը Միա­ցեալ Նա­հանգ­նե­րու մէջ բնա­կած եմ, միայն քսան­մէկ տա­րին՝ Պո­լիս, մօտ հա­րիւր յի­սուն ան­գամ ալ Հա­յաս­տան ե­կած եմ, լաւ կը ճանչ­նամ Հա­յաս­տա­նը, բայց վեր­ջա­ւո­րու­թեան, ե­թէ ընտ­րու­թեան հարց ըլ­լար, կ՚ու­զէի կրկին Պո­լիս վե­րա­դառ­նալ ապ­րե­լու հա­մար: Հա­կա­ռակ որ Թուր­քիա է, հայ­կա­կան բոյր մը կայ, տա­կա­ւին եր­կու հայ­կա­կան օ­րա­թեր­թե­րը լոյս կը տես­նեն, հա­յու­թեան շուն­չը կայ:

Պո­լի­սը իմ միւս հա­րա­զատ վայ­րե­րէն ա­մե­նէն սի­րե­լին եւ ա­մե­նէն հա­ղոր­դա­կիցն է ին­ծի հա­մար:

 ԱՆՈՒՇ ԹՐՈՒԱՆՑ