Ֆէյսպուք. Բարիք Եւ Չարիք

Մի­ջազ­գա­յին մաս­նա­գէտ­ներ, գիտ­նա­կան­ներ եւ հո­գե­բան­ներ սկսած են ա­ւե­լի  յա­ճախ անդ­րա­դառ­նալ ըն­կե­րա­յին ցան­ցե­րու օգ­տա­գործ­ման ազ­դե­ցու­թիւն­նե­րուն: Բրի­տա­նա­կան «Ին­տի­փեն­տընթ» թեր­թը վեր­ջերս հրա­տա­րա­կեց  Ֆէյս­պու­քի առըն­չուած՝ Պել­ժիո­յ ոս­տի­կա­նու­թեան զգու­շա­ցու­մին, գի­տա­կան ու­սում­նա­սի­րու­թեան մը ար­դիւն­քին, մաս­նա­գէտ­նե­րու կար­ծիք­նե­րուն եւ հե­տաքրք­րա­կան փաս­տե­րու մա­սին հա­կիրճ յօ­դուած­ներ, ո­րոնք կը ներ­կա­յաց­նենք ստո­րեւ:

10 ՓԱՍ­ՏԵՐ
­ՖԷՅՍ­ՊՈՒ­ՔԻ ՄԱ­ՍԻՆ

1- Ա­մէն օր շուրջ 350 մի­լիոն նկար­ներ կը վեր­բեռնուին (ափ­լոտ) Ֆէյս­պու­քի մէջ: Նկար­նե­րուն թի­ւը մին­չեւ ան­ցեալ Iեպ­տեմ­բե­րին հա­սած էր 250 մի­լիա­ռի. իւ­րա­քան­չիւր երկ­վայր­կեա­նի մէջ՝ 4000 նկար:

2- Ֆէյս­պու­քի տիտ­ղո­սա­թեր­թը (լո­կոն) կա­պոյտ է, ո­րով­հե­տեւ Մարք Զիւ­քեր­պերկ կա­նաչ եւ կար­միր գոյ­նե­րը չի տես­ներ: «Կա­պոյ­տը ա­մե­նէն հա­րուստ գոյնն է ին­ծի հա­մար: Ես բո­լո­րը կա­պոյտ կը տես­նեմ», ը­սած է Զիւ­քեր­պերկ: Գոյ­նը այն­քան ժո­ղովր­դա­յին ե­ղած է, որ Ֆէյս­պու­քի հա­մա­լի­րի վա­ճա­ռա­տու­նը ճիշդ նոյն ե­րան­գով նոյ­նիսկ ե­ղունգ փայ­լեց­նե­լիք կը ծա­խէ՝ «Ըն­կե­րա­յին կա­պոյտ թի­թեռ­նիկ» ա­նուա­նու­մով:

3- Զիւ­քեր­պերկ հա­մեստ հա­գուե­լաոճ մը ու­նի, թէեւ կա­րե­ւոր ա­ռիթ­նե­րու պատ­շա­ճու­թիւ­նը կը յար­գէ: 2011-ին Պա­րաք Օ­պա­մա­յի հետ ե­րե­կոյ­թի մը ան ներ­կա­յա­ցաւ պաշ­տօ­նա­կան զգես­տով եւ փող­կա­պով: Նա­խա­գա­հը ինք­զինք ներ­կա­յաց­նե­լով՝ ը­սաւ. «Ես Պա­րաք Օ­պա­ման եմ, այն ան­ձը, որ Մար­քին բաճ­կոն հագց­նել եւ փող­կապ կա­պել տուած է»:

4- 2006 Յու­լի­սին Զիւ­քեր­պերկ մեր­ժեց Ֆէյս­պու­քը 1 մի­լիառ տո­լա­րի Եա­հուին վա­ճա­ռե­լու ա­ռա­ջար­կը: Ան այդ օ­րե­րուն 22-ա­մեայ ե­րի­տա­սարդ էր եւ ըն­կե­րու­թեան 25 առ հա­րիւ­րին՝ սե­փա­կա­նա­տէ­րը: Զիւ­քեր­պերկ ը­սած է. «Չեմ գի­տեր՝ ի՛նչ կրնամ ը­նել այդ դրա­մով: Կրնամ սկսիլ ըն­կե­րա­յին նոր ցան­ցի կայքի մը: Բայց ար­դէն իսկ գո­յու­թիւն ու­նե­ցո­ղը ես ձե­ւով մը կը հաւ­նիմ»: Զիւ­քեր­պերկ հաս­տա­տօ­րէն ճիշդ ո­րո­շու­մը տուած է. Ֆէյս­պու­քը այժմ կը գնա­հա­տուի 135 մի­լիառ տո­լար:

5- Ըստ «Եու­Կով»ի հար­ցա­խոյ­զի ար­դիւն­քին,  Բրի­տա­նիոյ մէջ Ֆէյս­պուք օգ­տա­գոր­ծող­նե­րուն 75 առ հա­րիւ­րին լու­սան­կար­նե­րը ցոյց կու տան մէ­կը, որ ո­գե­լից ըմ­պե­լի կը խմէ կամ գի­նով­ցած է: Սա­կայն հար­ցա­խոյ­զին մաս­նակ­ցող­նե­րէն խնդրած են նշել քա­նա­կը, եւ ինչ­պէս կայ­քին վրայ բո­լոր ե­ղած­նե­րուն պա­րա­գա­յին, հա­ւա­նա­բար կայ չա­փա­զան­ցու­թեան տար­րը:

6- Ֆէյս­պու­քի մէջ կը գոր­ծէ կայ­քա­հէն որ­սա­լու ծրա­գիր՝ վայ­րը­սի դէմ: Ճար­տա­րա­գի­տա­կան այլ խո­շոր ըն­կե­րու­թիւն­նե­րու նման՝ կայ­քը կ՚ա­ռա­ջար­կէ դրա­մա­կան պար­գեւ­ներ այն ու­սում­նա­սի­րող­նե­րուն, ո­րոնք անվ­տան­գու­թեան մի­ջոց­նե­րով կ՚օժ­տեն կայ­քը: Նուա­զա­գոյն վճա­րու­մը 500 եւ ա­մե­նէն մեծ պար­գե­ւը 33.500 տո­լար ե­ղած է ցարդ:

7- Բրի­տա­նիոյ մէջ 2011-ին ա­մուս­նա­լու­ծում­նե­րու ա­ւե­լի քան մէկ եր­րոր­դը յղում ը­րած է Ֆէյս­պու­քին: Այս մա­սին կը նշէ «Առ­ցանց ա­մուս­նա­լու­ծում» ի­րա­ւա­կան ըն­կե­րու­թիւ­նը: Ճշգրիտ թի­ւե­րը կրնան են­թադ­րու­թիւն ըլ­լալ, բայց Ֆէյս­պու­քի շուրջ 8 ե­ռի­լիոն հա­ղոր­դագ­րու­թիւն­ներ ու­ղար­կուած են 2013 թուա­կա­նին: Յստակ է, որ զգա­լի քա­նա­կով ա­պա­ցոյց­ներ յայտ­նա­բե­րուած են ըն­կե­րա­յին ցան­ցին մէջ:

 8- Զիւ­քեր­պերկ Թուի­թը­րի ջերմ հա­մա­կիր մը չէ: Հա­կա­ռակ շուրջ  ե­րեք հա­րիւր հա­զար հե­տե­ւորդ­ներ ու­նե­նա­լուն՝ ան միայն 19 ան­գամ գրած է Թուի­թը­րի մէջ. ան­գամ մը՝ 2012-ին եւ մնա­ցեա­լը՝ 2009-ին: Թէեւ Ֆէյս­պուք կը գե­րա­զան­ցէ Թուի­թը­րը գոր­ծօն օգ­տա­տէ­րե­րու ա­ռու­մով (1 մի­լիառ՝ բաղ­դա­տած 200 մի­լիո­նի հետ), Թուի­թըր ա­ւե­լի լաւ կ՚ի­րա­կա­նաց­նէ ա­րագ լրա­հո­սը: Ֆէյս­պուք ա­տոր հա­կազ­դե­լու, կամ ա­տոր հետ  մրցե­լու հա­մար ներ­կա­յա­ցու­ցած է  պա­հան­ջուած բնա­բան­ներ եւ հեշ­թեկ (#):

9- 2008 եւ 2009 թուա­կան­նե­րու ե­լեւմ­տա­կան տագ­նապ­նե­րէն ետք Իզլան­տա ո­րո­շեց վերս­տին գրել երկ­րի սահ­մա­նադ­րու­թիւ­նը՝ քա­ղա­քա­ցի­նե­րէն  ա­ռա­ջարկ­ներ խնդրե­լու հա­մար Ֆէյս­պու­քը օգ­տա­գոր­ծե­լով: Դժբախ­տա­բար, հա­կա­ռակ այս յա­ռա­ջա­դէմ մտա­ծո­ղու­թեան, փաս­տա­թուղ­թը չըն­դու­նե­ցին քա­ղա­քա­կան գոր­ծիչ­նե­րը:

10- Ֆէյս­պուք այժմ կ՚ընդգր­կէ 70 տար­բեր լե­զու­ներ:

ՖԷՅՍ­ՊՈՒ­ՔԻ ԳՐՈՒ­ԹԻՒՆ­ՆԵ­ՐՈՒ
­ՏԱ­ՐԱ­ԾՈՒ­ՄԸ ԿՐՆԱՅ ԱԶ­ԴԵԼ­
ԸՄԲՌ­ՆԵ­ԼՈՒ ԿԱ­ՐՈ­ՂՈՒ­ԹԵԱՆ

Ըն­կե­րա­յին ցան­ցի մի­ջոց­նե­րով՝ Ֆէյս­պուք, Թուի­թըր եւ Ո­ւէյ­պօ, գրու­թիւն­նե­րու տա­րա­ծու­մը (շեր) կրնայ գա­ղա­փար մը տալ, թէ օգ­տա­գոր­ծող­նե­րը որ­քան լաւ կը  հասկ­նան ի­րենց կար­դա­ցա­ծը: Այս մա­սին կը նշէ նոր ու­սում­նա­սի­րու­թիւն մը:

Ար­դիւն­քը հրա­պա­րա­կուե­ցաւ, երբ Փե­քին եւ Քոռ­նել հա­մալ­սա­րան­նե­րու մաս­նա­գէտ­ներ ու­սում­նա­սի­րե­ցին ու­սա­նող­ներ, ո­րոնք կ՚օգ­տա­գոր­ծեն Ո­ւէյ­պօ (Թուի­թը­րի նմա­նող չի­նա­կան կայ­քը): Ու­սա­նող­նե­րու եր­կու խում­բեր նոյն բնա­բա­նին մա­սին  Ո­ւէյ­պօ-ի 40 ար­ձա­նագ­րու­թիւն­ներ կար­դա­ցին: Սա­կայն այն խում­բը, ո­րուն տրուած էր նիւ­թե­րը կրկին ար­ձա­նագ­րե­լու ընտ­րան­քը, չկրցաւ այն­քան լաւ կա­տա­րել, որ­քան՝ այդ ընտ­րան­քը չու­նե­ցող խում­բը: Ա­ռա­ջին խում­բին ան­դամ­նե­րը կայ­քին մէջ ի­րենց տա­րա­ծած նիւ­թին բո­վան­դա­կու­թիւ­նը լիո­վին չէին հասկ­ցած: Ու­սում­նա­սի­րող­նե­րուն պատ­րաս­տած փաս­տա­թուղ­թը, ո­րուն վեր­նա­գիրն է՝ «Մայք­րօ-պլո­կին­կը մեզ մա­կե­րե­սա­յին կ՚ը­նէ՞», հրա­տա­րա­կուե­ցաւ «Մարդ­կա­յին վե­րա­բեր­մուն­քի մէջ հա­մա­կար­գիչ­նե­րը» պար­բե­րա­կա­նին մէջ: Մաս­նա­գէտ­նե­րը կ՚ը­սեն. «Կայ­քին մէջ ար­ձա­գանգ­նե­րու գոր­ծա­ռոյ­թը կը խրա­խու­սէ ան­հատ­նե­րը՝ ա­րագ ար­ձա­գան­գե­լու, խլե­լով այն ժա­մա­նա­կը, որ  մար­դիկ այ­լա­պէս պի­տի օգ­տա­գոր­ծէին ի­րենց ստա­ցած տե­ղե­կու­թեան բո­վան­դա­կու­թեան մա­սին մտա­ծե­լու եւ ա­տի­կա իւ­րաց­նե­լու»:

Նման ձե­ւա­չա­փով այլ փոր­ձի մը ա­տեն այն խում­բը, որ կայ­քին մէջ գրու­թիւն­նե­րը տա­րա­ծե­լու ընտ­րան­քը ու­նէր,  նոյն­պէս ա­ւե­լի տկար ար­դիւնք ար­ձա­նագ­րեց ըն­թեր­ցա­նու­թեան ըմբռ­նու­մի քննու­թեան մէջ: «Երբ մենք կայ­քին մէջ տե­ղե­կա­տուու­թիւն մը վերս­տին կ՚ար­ձա­նագ­րենք, կամ ա­տի­կա կը տա­րա­ծենք, մենք մեր ճա­նա­չո­ղա­կան աղ­բիւր­նե­րը ա­կա­մայ կը ծան­րա­բեռ­նենք, ո­րուն պատ­ճա­ռով տե­ղե­կու­թիւ­նը հասկ­նա­լու մեր սե­փա­կան ըմբռ­նու­մը կը նա­հան­ջէ՝ խո­չըն­դո­տե­լով մեր հե­տա­գայ ու­սու­մը», կ՚ը­սեն ու­սում­նա­սի­րող­նե­րը:

Ա­նոնք կ՚եզ­րա­փա­կեն. «Ու­սում­նա­սի­րու­թեան ար­դիւնք­նե­րը կա­րե­ւոր տե­սու­թիւն­ներ կը տրա­մադ­րեն ըն­թեր­ցա­նու­թեան եւ սոր­վե­լու հո­լո­վոյ­թին վրայ հա­մա­ցան­ցա­յին ար­հես­տա­գի­տու­թեան ազ­դե­ցու­թեան մա­սին»:

Գիտ­նա­կան Քրիս­տիան Ճա­րեթ ը­սաւ.  «Ու­սում­նա­սի­րու­թիւ­նը օ­րի­նակ մըն է այն ե­րե­ւոյ­թին, որ հո­գե­բան­նե­րը կ՚ա­նուա­նեն՝ «միա­ժա­մա­նակ կա­տա­րու­մը հա­մա­կարգ­չա­յին մէ­կէ ա­ւե­լի ա­ռա­ջադ­րան­քի»: Մար­դիկ երբ այս­պի­սի ա­ռա­ջադ­րանք կը ստա­նան, եր­կուքն ալ լաւ չեն կա­տա­րեր. մէ­կուն եւ միւ­սին մի­ջեւ կ՚եր­թե­ւե­կեն, եւ ա­սի­կա կը դան­դա­ղեց­նէ եր­կու ա­ռա­ջադ­րանք­նե­րու վրայ ի­րենց աշ­խա­տան­քը եւ կը վնա­սէ ըմբռ­նու­մին: Ու­սում­նա­սի­րու­թիւ­նը կը նշէ, որ նախ­քան աշ­խա­տան­քի մը սկսի­լը, ըն­կե­րա­յին ցան­ցե­րու վրայ ժա­մա­նակ վատ­նե­լը վատ գա­ղա­փար է: Օ­րի­նակ՝ դպրո­ցէն վե­րա­դար­ձին, նախ­քան յա­ջորդ օ­րուան դա­սե­րու  պատ­րաս­տու­թիւ­նը, Թուի­թը­րի օգ­տա­գոր­ծու­մը կը վնա­սէ աշ­խա­տան­քին:

Թէեւ չի նշուիր, թէ ըն­կե­րա­յին ցան­ցե­րը վնա­սա­կար են մե­զի հա­մար: «Ու­սում­նա­սի­րու­թիւ­նը կը հաս­տա­տէ, որ մենք պէտք է ըն­կե­րա­յին ցան­ցը խե­լա­ցի օգ­տա­գոր­ծենք, որ­պէս­զի շա­հինք ա­տոր բա­րիք­նե­րէն եւ  խու­սա­փինք հնա­րա­ւոր վնաս­նե­րէն»:

ՖԷՅՍՊՈՒՔԻ ԱՐՁԱԳԱՆԳՆԵՐ ՊԵԼ­ԺԻ­ՈՅ ՈՍ­ՏԻ­ԿԱ­ՆՈՒ­ԹԻՒ­ՆԸ
­ԿԸ ԶԳՈՒ­ՇԱՑ­ՆԷ. ՉԱՐ­ՁԱ­ԳԱՆ­ԳԵԼ­
ԸՆ­ԿԵ­ՐԱ­ՅԻՆ ՑԱՆ­ՑԵ­ՐՈՒՆ

Պել­ժի­ոյ ոս­տի­կա­նու­թիւ­նը երկ­րի քա­ղա­քա­ցի­նե­րը զգու­շա­ցու­ցած է Ֆէյս­պու­քի նոր ար­ձա­գանգ­նե­րը օգ­տա­գոր­ծե­լէ, որ­պէս­զի պաշտ­պա­նուին ի­րենց անձ­նա­կան գաղտ­նիք­նե­րը:

Փետ­րուա­րին կայ­քը հրա­պա­րա­կեց լայք կո­ճա­կի կող­քին ար­ձա­գան­գե­լու վեց նոր մի­ջոց­ներ, ո­րոնք մա­սամբ կը պա­տաս­խա­նեն տիս­լայք կո­ճա­կի կո­չե­րուն՝ ա­ռիթ ըն­ձե­ռե­լով մար­դոց տա­րա­ծե­լու նոր կար­գադ­րու­թեանց մա­սին ի­րենց տպա­ւո­րու­թիւն­նե­րը, ա­ռանց բա­ցա­յայ­տե­լու, որ կ՚ա­ջակ­ցին ը­սուա­ծին: Սա­կայն Պել­ժիո­յ ոս­տի­կա­նու­թիւ­նը այժմ կ՚ը­սէ, որ կայ­քը ա­տոնք իբ­րեւ մի­ջոց կ՚օգ­տա­գոր­ծէ մար­դոց մա­սին տե­ղե­կու­թիւն­ներ հա­ւա­քե­լու եւ ո­րո­շե­լու, թէ այդ մար­դոց ի՛նչ ձե­ւով ծա­նու­ցում­ներ պի­տի յղէ: Իբ­րեւ այդ­պի­սին՝ ոս­տի­կա­նու­թիւ­նը զգու­շա­ցուց մար­դի­կը, որ պէտք է խու­սա­փին օգ­տա­գոր­ծե­լէ կո­ճակ­նե­րը, ե­թէ կ՚ու­զեն պահ­պա­նել ի­րենց մա­սին տե­ղե­կու­թիւն­ներն ու խորհր­դա­պա­հու­թիւ­նը: «Կո­ճակ­նե­րը ոչ միայն կ՚օգ­նեն զգա­ցում­ներդ, մտա­ծում­ներդ ար­տա­յայ­տե­լու, այ­լեւ կ՚օգ­նեն Ֆէյս­պու­քին՝ ճշդե­լու ծա­նու­ցու­մին ար­դիւ­նա­ւէ­տու­թիւ­նը քու է­ջիդ վրայ», գրուած է Պել­ժիո­յ ոս­տի­կա­նու­թեան պաշ­տօ­նա­կան կայ­քէ­ջին մէջ:

«Ֆէյս­պուք կրնայ այս գոր­ծի­քը օգ­տա­գոր­ծել՝ ը­սե­լու հա­մար, որ մար­դիկ երբ հա­ւա­նա­կան է, որ լաւ տրա­մադ­րու­թեան մէջ ըլ­լան: Ա­պա ա­տի­կա կ՚օգ­տա­գոր­ծէ ո­րո­շե­լու հա­մար, որ լա­ւա­գոյն պա­հը երբ է ա­նոնց ծա­նու­ցում­ներ ցու­ցադ­րե­լու», կը պնդէ պել­ժիա­կան ոս­տի­կա­նու­թիւ­նը, եւ կ՚ա­ւելց­նէ. «Կո­ճակ­նե­րուն թի­ւը վեցի սահ­մա­նա­փա­կե­լով՝ Ֆէյս­պուք ձե­զի կ՚ա­պա­ւի­նի ա­ւե­լի դիւ­րաւ  ար­տա­յայ­տե­լու ձեր միտ­քե­րը, որ­պէս­զի միա­ժա­մա­նակ ըն­թա­ցող իր ծրագ­րա­ւոր­ման աշ­խա­տան­քը ա­ւե­լի ար­դիւ­նա­ւէտ ըլ­լայ: Պար­զա­պէս մաու­սի հպում­նե­րով դուք ա­նոնց կը տե­ղե­կաց­նէք, որ ինչ բան ձեզ եր­ջա­նիկ կը դարձ­նէ»:

«Ա­տի­կա պի­տի օգ­նէ Ֆէյս­պու­քին՝ գտնե­լու ձեր է­ջին վրայ կա­տա­րեալ վայ­րը՝ ցոյց տա­լու հա­մար նիւթ մը, որ ոչ միայն կրնայ յա­ռա­ջաց­նել ձեր հե­տաքրք­րու­թիւ­նը, այ­լեւ՝ ընտ­րե­լու այն ժա­մա­նա­կը, երբ դուք կրնաք ներ­կա­յաց­նել ա­տի­կա: Ե­թէ պա­տա­հի, որ դուք լաւ տրա­մադ­րու­թեան մը մէջ էք, ա­տի­կա կրնայ հե­տեւց­նել, որ դուք այժմ ա­ւե­լի կրնաք ըն­կա­լել եւ ըն­դու­նակ էք ձեր է­ջին մէ­ջէն հա­տուած­ներ վա­ճա­ռե­լու ծա­նու­ցող­նե­րուն՝ բա­ցատ­րե­լով, որ ի­րենք ա­ւե­լի հնա­րա­ւո­րու­թիւն պի­տի ու­նե­նան տես­նե­լու ձեր ար­ձա­գան­գը: Մար­դիկ նշած են, որ Ֆէյս­պու­քի ար­ձա­գանգ­նե­րու գոր­ծի­քը հրա­պա­րա­կուե­լէն ի վեր օգ­տա­կար ե­ղած է ծա­նու­ցող­նե­րու: Հա­կա­ռակ ա­նոր որ կայ­քը յայ­տա­րա­րած էր, որ ա­տի­կա մի­ջոց մըն է ա­ռիթ տա­լու մար­դոց, որ­պէս­զի ար­ձա­գան­գեն ա­ւե­լի բարդ ձե­ւե­րով, ա­տի­կա նաեւ կը նա­խա­տե­սէ ար­ժէ­քա­ւոր տուեալ­նե­րու հայ­թայ­թում Ֆէյս­պու­քի, թէ ինչ­պի­սի՛ բա­ներ մար­դի­կը կ՚եր­ջան­կաց­նեն, նաեւ՝ զա­նոնք խրա­խու­սե­լով, որ ար­ձա­գան­գեն նիւ­թե­րու, հա­ղոր­դագ­րու­թիւն­նե­րու, կայ­քին վրայ ա­ւե­լի եւ ա­ւե­լի նուազ ա­նանձ­նա­կան դառ­նա­լու  մտա­վա­խու­թեան խո­րա­պատ­կե­րին մէջ: Ա­տոր հրա­պա­րա­կու­մէն ան­մի­ջա­պէս ետք Ֆէյս­պուք նաեւ հաս­տա­տեց, որ նիւ­թի մը կամ հա­ղոր­դագ­րու­թեան զայ­րա­ցած ար­ձա­գան­գե­լը պի­տի նկա­տուի իբ­րեւ ո­րե­ւէ այլ տե­սա­կի կապ ա­տոր հետ, քա­նի որ Ֆէյս­պուք, ո­րե­ւէ նիւ­թի հետ առըն­չուի­լը, կա­պը կը նկա­տէ նշան մը, որ օգ­տա­գոր­ծող­նե­րը ա­տոր նման ա­ւե­լի շատ բա­ներ կ՚ու­զեն տես­նել, եւ ա­սի­կա կը նշա­նա­կէ, որ զայ­րա­ցած ար­ձա­գան­գե­լը կրնայ ա­ռաջ­նոր­դել տես­նե­լու նման նիւ­թեր, ո­րոնք նոյն­պէս կրնան վա­ճա­ռուիլ ծա­նու­ցող­նե­րու:

ՖԷՅՍ­ՊՈՒ­ՔԻ Է­ՋԷՆ ՋՆՋՈՒԵ­ԼԻՔ­ՆԵՐ՝ ՔՈՒ ԽՈՐՀՐ­ԴԱ­ՊԱ­ՀՈՒ­ԹԵԱՆԴ ՀԱ­ՄԱՐ

Ձե­զի ամ­բող­ջո­վին օգ­նե­լու հա­մար Ֆէյս­պուք ձեր մա­սին գի­տէ բազ­մա­թիւ բա­ներ, ո­րոնց մե­ծա­մաս­նու­թիւ­նը հա­սա­նե­լի է բա­րե­կամ­նե­րու: Սա­կայն կայ­քին մէջ տե­ղադ­րուած եւ մատ­չե­լի տե­ղե­կու­թիւն­նե­րը կրնան չա­րամ­տօ­րէն օգ­տա­գոր­ծուիլ, հե­տե­ւա­բար կա­րե­ւոր է ա­պա­հո­վել, որ դուք ու­շա­դիր էք այն բո­լոր տուեալ­նե­րուն, ո­րոնք հրա­պա­րա­կուած են: Իբ­րեւ այդ­պի­սին՝ կ՚ար­ժէ ու­շա­դիր ըլ­լալ ձեր տրա­մադ­րած տուեալ­նե­րուն: Կրնայ ըլ­լալ, որ չէք ու­զեր բո­լո­րը ջնջել, բայց ա­մէն պա­րա­գա­յի լաւ է, որ գիտ­նաք, թէ ի՛նչ կը տա­րա­ծէք:

ՁԵՐ ՀԵ­ՏԱՔՐՔ­ՐՈՒ­ԹԻՒՆ­ՆԵ­ՐԸ

Ա­սի­կա թե­րեւս Ֆէյս­պու­քը ա­ռա­ւել օգ­տա­գոր­ծե­լու պատ­ճառ­նե­րէն մէկն է, որ կը հա­ւա­քէ ա­մէն ինչ, որ կը կար­ծէ, թէ կրնայ հե­տաքրք­րել ձեզ, եւ կ՚օգ­տա­գոր­ծէ ա­տի­կա, որ­պէս­զի ձեզ ծա­նու­ցում­նե­րու թի­րախ դարձ­նէ: Ա­տի­կա կ՚ը­նէ եր­կու հիմ­նա­կան ու­ղի­նե­րով. խրա­խու­սե­լով ձեզ, որ ձեր է­ջին վրայ յայտ­նուած բա­ներ լայք ը­նէք, ա­պա՝ ա­տոր եւ կայ­քին մէջ ձեր գոր­ծու­նէու­թեան վրայ հիմ­նուած գու­շա­կե­լով այլ տե­ղե­կու­թիւն­ներ: Բայց այդ տե­ղե­կու­թիւն­նե­րը կրնան ձե­զի հա­մար խորհր­դա­պա­հա­կան ըլ­լալ, կամ դուք չէք ու­զեր, որ ու­րիշ­ներ գիտ­նան, թէ ի՛նչ կ՚ը­նէք: Այն­պէս որ, դուք դիւ­րաւ կրնաք վե­րաց­նել հե­տաքրք­րու­թիւն­նե­րը, կամ  ե­թէ կ՚ու­զէք, Ֆէյս­պու­քին տալ բո­լո­րո­վին այլ տուեալ­ներ:

ՁԵՐ ՏԱ­ՐԵ­ԴԱՐ­ՁԸ

Տա­րե­դարձ­նե­րը Ֆէյս­պու­քին վրայ ա­ւան­դա­կան են. ա­մէն ոք ձեզ կը շնոր­հա­ւո­րէ, եւ ատ­կէ ան­մի­ջա­պէս ետք դուք պէտք է շնոր­հա­կա­լա­կան հա­ղոր­դագ­րու­թիւն մը ղրկէք: Բայց ա­տոնք նաեւ վնա­սա­կար ըլ­լա­լու նե­րու­ժը ու­նին. ձեր ծննդեան օ­րը, ըստ էու­թեան, շատ զգա­յուն տե­ղե­կու­թիւն մըն է, որ մար­դոց ա­ւե­լի մատ­չե­լի կը դարձ­նէ ձեր դրա­մատ­նա­յին եւ այլ անձ­նա­կան հա­շիւ­նե­րը: Այն­պէս որ, ա­ւե­լի լաւ է լուռ մնալ ա­տոնց մա­սին:

Կայ­քը կը ստի­պէ ձե­զի յանձ­նել այս տե­ղե­կու­թիւն­նե­րը, որ­պէս­զի  հա­մո­զուի, որ դուք բա­ւա­կան չա­փա­հաս էք Ֆէյս­պուք օգ­տա­գոր­ծե­լու: Ձեր ծննդեան թուա­կա­նը կա­րե­լի է սխալ գրել, բայց ա­տի­կա կը նշա­նա­կէ, որ մար­դիկ ձե՛ր ընտ­րած թուա­կա­նին բա­րի տա­րե­դարձ պի­տի մաղ­թեն, որ­մէ ետք դուք ստի­պուած  բա­ցատ­րու­թիւն պէտք է տաք: Փո­խա­րէ­նը՝ լա­ւա­գոյնն է պար­զա­պէս պա­հել այդ տե­ղե­կու­թիւ­նը, որ­պէս­զի ոչ ոք տես­նէ ա­տի­կա:

ՁԵՐ ՏԱՆ ՀԱՍ­ՑԷՆ

Դուք հա­ւա­նա­բար օ­տա­րա­կա­նի մը ձեր տան հաս­ցէն չէք տար: Բայց դուք ա­տի­կա ար­կա­ծով մը կրնաք ը­նել, ե­թէ կայ­քը օգ­տա­գոր­ծէք: Մար­դիկ յա­ճախ ի­րենց հաս­ցէն կը գրեն մի­ջո­ցա­ռում մը ծրագ­րած ա­տեն, կամ նոյ­նիսկ՝ ի­րենց սե­փա­կան է­ջին վրայ: Երբ դուք կ՚ու­զէք մար­դոց ը­սել, որ դուք ո՛ւր կը գտնուիք, լա­ւա­գոյնն է ա­տի­կա ը­նել ուղ­ղա­կի, ա­ռան­ձին հա­ղոր­դագ­րու­թեամբ, այ­լա­պէս թե­րեւս ա­մենէն անվ­տանգն է տար­տամ, ա­նո­րոշ ըլ­լալ եւ նշել միայն շրջա­նը կամ քա­ղա­քը, ուր կը բնա­կիք:

ՈՒՐ ԱՇ­ԽԱ­ՏԱԾ ԿԱՄ ԴՊՐՈՑ ՅԱ­ՃԱ­ԽԱԾ ԷՔ

Ա­սի­կա կրնայ գե­ղե­ցիկ մի­ջոց մը ըլ­լալ կա­պուե­լու նախ­կին գոր­ծըն­կեր­նե­րու կամ դպրո­ցա­կան ըն­կեր­նե­րու, եւ նոյ­նիսկ՝ աշ­խա­տանք գտնե­լու: Բայց նաեւ կրնայ սար­սա­փե­լի մի­ջոց մը ըլ­լալ այն մար­դոց հա­մար, ո­րոնք ձե­զի կը կա­պուին: Ձեր է­ջին վրայ ձեր աշ­խա­տան­քին, զբա­ղու­մին մա­սին բո­լոր ման­րա­մաս­նու­թիւն­նե­րը երբ հրա­պա­րա­կուին, մար­դիկ ձեզ ա­ւե­լի դիւ­րաւ կը գտնեն, ո­րով­հե­տեւ դուք ա­ւե­լի դիւ­րաւ կը յայտ­նուիք ո­րոն­ման ար­դիւնք­նե­րու եւ խում­բե­րու մէջ: Ե­թէ դուք կ՚ու­զէք հոն պա­հել տե­ղե­կու­թիւն, բայց ցոյց չտալ ա­տի­կա, դուք պար­զա­պէս կրնաք ա­նու­նը քիչ մը փո­խել այն­պէս, որ ա­տի­կա ոե­ւէ այ­ցե­լուի հա­մար ակ­նե­րեւ ըլ­լայ, բայց մար­դիկ ա­ւե­լի նուազ դիւ­րու­թեամբ ձեզ գտնեն:

ՀԻՆ, ՇՓՈ­ԹԵՑ­ՆՈՂ ՏԵ­ՂԵ­ԿՈՒ­ԹԻՒՆ

Ա­սի­կա ոչ այն­քան շատ անվ­տան­գու­թեան կամ գաղտ­նիու­թեան մտա­հո­գու­թիւն է (թէեւ կրնայ նաեւ ըլ­լալ), քա­նի որ ա­տի­կա ձեր ար­ժա­նա­պա­տուու­թիւ­նը պա­հե­լու մա­սին է: Ո­րով­հե­տեւ Ֆէյս­պու­քը այժմ շատ հին է, շատ փո­խուած է (եւ հա­ւա­նա­բար՝ դուք ալ): Ա­տի­կա կրնայ նշա­նա­կել, որ կայ­քին չբա­ցա­յայ­տուած եւ չտես­նուած բա­ժին­նե­րուն մէջ տե­ղե­կու­թիւն­ներ տա­կա­ւին մնա­ցած են: Կ՚ար­ժէ ստու­գել ամ­բող­ջու­թիւ­նը, վստահ ըլ­լա­լու հա­մար, որ չկան տա­րօ­րի­նակ կամ ա­մօ­թա­լի տե­ղե­կու­թիւն­նե­րու պա­տա­ռիկ­ներ, ո­րոնց­մէ դուք կ՚ու­զէք ձեր­բա­զա­տիլ:

ՆԱ­ՐԷ ԳԱ­ԼԵՄ­ՔԷ­ՐԵԱՆ

«Ազդակ»

Երկուշաբթի, Յունիս 27, 2016