ՇՕՇԱՓԵԼԻ ԱՋԱԿՑՈՒԹԻՒՆ

Ֆէ­րի­գիւ­ղի ըն­տա­նի­քը շա­բա­թա­վեր­ջին հեր­թական ան­գամ ա­ռար­կայ դար­ձաւ հա­մայն­քա­յին շրջա­նակ­նե­րու զօ­րակ­ցութեան։ Ս. Վար­դա­նանց ե­կե­ղեց­ւոյ մէջ ե­րէկ մեծ եռու­զեռ ապ­րուե­ցաւ թա­ղի Մէ­րա­մէթ­ճեան վար­ժա­րա­նի ի նպաստ կազ­մա­կեր­պուած տա­րե­կան ա­ւան­դա­կան սի­րոյ սե­ղա­նին առ­թիւ։ Կրօ­նա­կան եւ աշ­խար­հիկ հան­դի­սու­թիւն­նե­րուն նա­խա­գա­հեց Պատ­րիար­քա­կան Ընդ­հա­նուր Փո­խա­նորդ Տ. Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեան։ Հա­մայն­քա­յին շրջա­նակ­նե­րէ բա­զում դէմ­քե­րու ա­ռըն­թեր Իս­թան­պու­լի ե­րես­փո­խան Մար­գար Է­սաեան, Պէ­շիկ­թա­շի քա­ղա­քա­պետ Մու­րատ Հա­զի­նէ­տար եւ Շիշ­լիի նախ­կին քա­ղա­քա­պետ Մուս­թա­ֆա Սա­րը­կիւլն ալ մաս­նակ­ցու­թիւն բե­րին ա­րա­րո­ղու­թիւն­նե­րուն։

Ա­ռա­ւօ­տեան կա­նուխ ժա­մե­րէն սկսեալ լե­ցուե­ցաւ ե­կե­ղե­ցին, ուր հան­դի­սա­ւոր Ս. Պա­տա­րա­գը մա­տոյց թա­ղի քա­րո­զիչ Տ. Թա­թուլ Ծ. Վրդ. Ա­նու­շեան։ Ներ­կայ էր նաեւ Տ. Զօհ­րապ Քհնյ. Ճի­վա­նեան։ Ս. Սե­ղա­նին սպա­սար­կե­ցին Հմա­յեակ Սրկ. Քո­չու­մեան, Սեդ­րակ Սրկ. Տա­վութ­հան, Վա­ղար­շակ Սրկ. Սե­րով­բեան, Սա­յաթ Սրկ. Չը­նա­րեան, Ար­մե­նակ Սրկ. Գա­զան­ճեան եւ այլ դպիր­ներ։ Եր­գե­ցո­ղու­թիւն­նե­րը շատ տպա­ւո­րիչ ձե­ւով կա­տա­րուե­ցան Վարդա­նանց Դպրաց Դաս-երգ­չա­խում­բին կող­մէ՝ ղե­կա­վա­րու­թեամբ Ատ­րու­շան Հա­լա­ճեա­նի եւ եր­գե­հո­նա­հա­րու­թեամբ Լիւ­սի Գահ­վէ­ճիօղ­լուի։

Ի ժամ Ս. Պա­տա­րա­գի Նո­րին Սրբազ­նու­թիւ­նը տուաւ օրուան պատ­գա­մը։ Ա­ւե­տա­րա­նա­կան մէջ­բե­րում­նե­րով ան շեշ­տեց, որ աշ­խարհ խոր­քին մէջ պայ­քա­րի աշ­խարհ մըն է, ուր խա­ղա­ղա­սէր­նե­րը միշտ հա­րուա­ծի կ՚են­թար­կուին՝ ինչ­պէս որ պա­տա­հե­ցաւ Քրիս­տո­սի պա­րա­գա­յին ա­նոր խա­չե­լու­թեամբ։ Նո­րին Սրբազ­նու­թիւ­նը բա­ցատ­րեց, որ մեր հա­ւա­քա­կան կեան­քէն ներս ալ ե­րե­ւոյ­թը նոյնն է։ Մեր հա­մայն­քին մէջ եւս այ­սօր կը դի­մագ­րաւենք նման խնդիր­ներ։ Միչ­դեռ, հա­մայն­քէն ներս բո­լո­րը միաս­նա­կա­նու­թեան կամք պէտք է դրսե­ւո­րեն, բո­լորս պէտք է «մե՛նք» ը­սենք, տէր պէտք է կանգ­նինք մեր ազ­գա­յին ար­ժէք­նե­րուն եւ պէտք է միշտ պա­հա­պան ըլ­լանք ի­րա­րու։ Քա­րո­զի վեր­ջին բաժ­նին մէջ Նո­րին Սրբազ­նու­թիւ­նը խօ­սե­ցաւ Ֆէ­րի­գիւ­ղի կա­ցու­թեան շուրջ։ Ար­դա­րեւ, սա մեր ա­մե­նա­հա­յա­հոծ թաղն է, սա­կայն դժբախ­տա­բար թա­ղե­ցի­նե­րու մեծ նե­րու­ժը ան­բա­ւա­րար կը մնայ մա­նա­ւանդ վար­ժա­րա­նի ըն­թա­ցիկ խնդիր­նե­րը յաղ­թա­հա­րե­լու տե­սա­կէ­տէ։ Հե­տե­ւա­բար, ան յոր­դո­րեց ան­տար­բե­րու­թիւն չդրսե­ւո­րել ու զօ­րա­վիգ կանգ­նիլ մեր հաս­տա­տու­թիւն­նե­րուն։

Յա­ւարտ Ս. Պա­տա­րա­գի կա­տա­րուե­ցաւ Հայ­րա­պե­տա­կան մաղ­թանք՝ Ա­մե­նայն Հա­յոց Տ.Տ. Գա­րե­գին Բ. Կա­թո­ղի­կո­սի 17-րդ տա­րե­դար­ձին առ­թիւ։ Ա­ղօթք բարձ­րա­ցուե­ցաւ առ Աս­տուած, Վե­հա­փառ Հայ­րա­պե­տի կե­նաց ա­րեւ­շա­տու­թեան եւ Մայր Ա­թոռ Ս. Էջ­միած­նի ան­սա­սա­նու­թեան հա­մար։ Ա­ւե­լի վերջ տե­ղի ու­նե­ցաւ հո­գե­հանգս­տեան պաշ­տօն եւ մա­տա­ղի օրհ­նու­թիւն։

Կրօ­նա­կան ա­րա­րո­ղու­թիւն­նե­րէն վերջ, յա­րա­կից «Շի­րի­նօղ­լու» սրա­հին մէջ սար­քուե­ցաւ սի­րոյ սե­ղան։ Աշ­խար­հիկ հան­դի­սու­թեան եւս նա­խա­գա­հեց Տ. Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեան, ո­րու կող­քին էին Տ. Թա­թուլ Ծ. Վրդ. Ա­նու­շեան եւ Տ. Զօհ­րապ Քհնյ. Ճի­վա­նեան։ Բա­ցի Մար­գար Է­սաեա­նէն եւ Մուս­թա­ֆա Սա­րը­կիւ­լէն սի­րոյ սե­ղա­նի մաս­նա­կից­նե­րու շար­քին էին Սեւ ծո­վեան տնտե­սա­կան հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թեան կազ­մա­կեր­պու­թեան մօտ Հա­յաս­տա­նի մշտա­կան ներ­կա­յա­ցու­ցիչ Ար­սէն Ա­ւա­գեան եւ ներ­կա­յա­ցուց­չա­կան խորհր­դա­կան Ի­կոր Մար­տի­րո­սեան, Վա­քըֆ­նե­րու խոր­հուր­դի մօտ փոք­րա­մաս­նու­թեանց ներ­կա­յա­ցու­ցիչ Թո­րոս Ալ­ճան, Շիշ­լիի քա­ղա­քա­պե­տա­րա­նէն Վազ­գէն Պա­րըն, Իս­թան­պու­լի գլխա­ւոր քա­ղա­քա­պե­տի խորհր­դա­կան­նե­րէն Նա­տիա Թա­շէլ, Ե­րե­ւա­նէն՝ Հա­յաս­տա­նի գի­տու­թիւն­նե­րու ազ­գա­յին ա­կա­դե­միոյ Պատ­մու­թեան կա­ճա­ռի տնօ­րէն Փրոֆ. Ա­շոտ Մել­քո­նեան, ինչ­պէս նաեւ բազ­մա­թիւ ծա­նօթ ազ­գա­յին­ներ, բա­րե­րար­ներ, հա­մայն­քա­յին մար­մին­նե­րու ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­ներ, հա­սա­րա­կա­կան գոր­ծիչ­ներ եւ հիւ­րեր։ Ա­տե­նա­պետ Մա­նուկ Էօ­ղէ­րի կող­մէ գլխա­ւո­րուած Ֆէ­րի­գիւ­ղի թա­ղա­յին խոր­հուր­դը շատ ջերմ մթնո­լոր­տի մը մէջ հիւ­րըն­կա­լեց բո­լոր ներ­կա­նե­րը։ Սրա­հի եր­դի­քին տակ իս­կա­պէս ստեղ­ծուե­ցաւ ան­մի­ջա­կան մթնո­լորտ, մինչ ներ­կա­նե­րը բո­լոր-ւած էին տիկ­նանց յանձ­նա­խում­բին կող­մէ պատրաս­տուած սի­րոյ սե­ղան­նե­րուն շուրջ։

Օ­րուան յայ­տա­գի­րը գոր­ծադ­րուե­ցաւ Գա­րէն Թէր­զեա­նի հան­դի­սա­վա­րու­թեամբ։ Թա­ղա­յին խոր­հուր­դի գոր­ծու­նէու­թեան եւ թա­ղի կա­րիք­նե­րուն մա­սին տե­ղե­կու­թիւն­ներ փո­խան­ցե­ցին Մա­նուկ Էօ­ղէր եւ Ազ­նիւ Մե­ծա­տու­րեան։ Մէ­րա­մէ­թեան վար­ժա­րա­նի տնօ­րէ­նու­հի Ար­փի Մա­նու­կեանն ալ ման­րա­մաս­նօ­րէն ներ­կա­յա­ցուց կրթա­կան գետ­նի վրայ տա­րուած աշ­խա­տան­քը։ Ան հան­գա­մա­նօ­րէն բա­ցատ­րեց, որ Մէ­րա­մէթ­ճեան վար­ժա­րա­նը մրցու­նակ եւ յա­ւակ­նոտ հաս­տա­տու­թիւն մըն է, ո­րու սա­նե­րը ա­նան­տե­սե­լիօ­րէն փայ­լուն յա­ջո­ղու­թիւն­ներ կ՚ար­ձա­նագ­րեն թէ՛ կրթա­կան կեան­քէ ներս եւ թէ ըն­կե­րամ­շա­կու­թա­յին գետ­նի վրայ։

Գե­ղա­րուես­տա­կան բաժ­նին մէջ Մէ­րա­մէթ­ճեան վար­ժա­րա­նի ա­շա­կերտ­նե­րը հան­դէս ե­կան զա­նա­զան ե­լոյթ­նե­րով եւ ար­ժա­նա­ցան ներ­կա­նե­րու ջերմ ծա­փա­հա­րու­թիւն­նե­րուն։ Ման­կա­պար­տէ­զի փոք­րիկ­նե­րը ներ­կա­յա­ցու­ցին պա­րեր։ Ե­րաժշ­տու­թեան ու­սուց­իչ Յա­կոբ Մա­մի­կո­նեա­նի մա­կա­նին ներ­քեւ ներ­կա­յա­ցուած խմբերգ­նե­րը խան­դա­վա­ռե­ցին մթնո­լոր­տը։ Մինչ այդ ար­տա­սա­նե­ցին՝ Ար­տէն Փո­լատ, Լու­սին Սու Կէօք­չէ, Նի­քոլ Օ­տա­պա­շը, Ա­րաս Աշ­ճը, Էլ­լա Ե­նով­քեան, Ա­րեւ Սու­ճու եւ Ա­լի­սիա Հախ­վեր­դեան։

Մուս­թա­ֆա Սա­րը­կիւլ, որ յանձն ա­ռած էր սի­րոյ սե­ղա­նի ծախ­սե­րուն դի­մագ­րա­ւու­մը՝ հան­դէս ե­կաւ սրտի խօս­քով մը։ Ան նշեց, թէ վեր­ջին տաս­նա­մեակ­նե­րուն զա­նա­զան պաշ­տօն­ներ վա­րե­լէ վերջ ներ­կա­յիս շար­քա­յին քա­ղա­քա­ցի մըն է, սա­կայն հայ հա­մայն­քը միշտ մաս­նա­ւոր դիրք մը ու­նի իր սրտին մէջ՝ ի­րեն նկատ­մամբ ցու­ցա­բե­րուած ե­րախ­տա­գի­տա­կան զգա­ցում­նե­րուն տե­սա­կէ­տէ։

Ե­րես­փո­խան Մար­գար Է­սաեանն ալ ընդգ­ծեց, թէ ինք եր­կար ժա­մա­նակ Ֆէ­րի­գիւ­ղի ըն­տա­նի­քին մէջ գտնուած է՝ դպրա­կան ծա­ռա­յու­թիւն մա­տու­ցած ըլ­լա­լով Ս. Վար­դա­նանց Դպրաց Դաս-երգ­չա­խում­բի շար­քե­րէն ներս։ Ան դրուա­տեց Ֆէ­րի­գիւ­ղէն ներս ստեղ­ծուած մթնո­լոր­տը եւ պատ­րաս­տա­կա­մու­թիւն յայտ­նեց միշտ զօ­րակ­ցե­լու հա­մար այս թա­ղին եւ ընդ­հան­րա­պէս մեր հա­մայն­քին։

Հուսկ բան­քը ար­տա­սա­նեց Տ. Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեան, որ հեր­թա­կան ան­գամ շեշ­տեց, թէ մեր հաս­տա­տու­թիւն­նե­րուն դէմ պէտք չէ ըլ­լալ ան­տար­բեր, մեր հա­մայն­քի ան­հատ­նե­րը պէտք է ա­ռա­ւել նա­խան­ձախնդրու­թեան ա­ռար­կայ դարձ­նեն մեր հաս­տա­տու­թիւն­նե­րը։ Տ. Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեան ընդգ­ծեց, որ մեծ ջան­քեր կը գոր­ծադ­րուին հա­մայն­քէն ներս միաս­նա­կա­նու­թիւն, զօ­րակ­ցու­թիւն ու ներ­դաշ­նա­կու­թիւն ա­պա­հո­վե­լու հա­մար։ Ան կոչ ուղ­ղեց, որ­պէս­զի բո­լո­րը մաս­նակ­ցու­թիւն բե­րեն այդ ջան­քե­րուն ու մեր հա­մայն­քը դառ­նայ օ­րի­նա­կե­լի, ի­տէ­լա­կան հա­ւա­քա­կա­նու­թիւն մը։

Սի­րոյ սե­ղա­նը եզ­րա­փա­կուե­ցաւ ա­ղօթ­քով։ Բո­լո­րը ար­ձա­կուե­լէ ա­ռաջ ի­րենց գնա­հա­տանքն ու զօ­րակ­ցու­թիւ­նը յայտ­նե­ցին Ֆէ­րի­գիւ­ղի թա­ղա­յին խոր­հուր­դին եւ բո­լոր յա­րա­կից մար­մին­նե­րուն նկատ­մամբ։ Ե­րէ­կուան սի­րոյ սե­ղա­նի ըն­թաց­քին կա­տա­րուած հան­գա­նա­կու­թեան ար­դիւն­քին Ֆէ­րի­գիւ­ղի թա­ղա­յին խոր­հուր­դի կող­մէ յայ­տա­րա­րուած պիւտ­ճէի բա­ցին շուրջ եր­կու եր­րոր­դը ա­պա­հո­վուե­ցաւ։ Սա, վեր­ջին հա­շուով, կա­րե­ւոր նա­խադ­րեալ մը, թթխմոր մը հան­դի­սա­ցաւ՝ որ­պէս­զի թա­ղա­յին խոր­հուր­դը տա­րուան ըն­թաց­քին յա­ւե­լեալ ո­րո­նում­նե­րով ու ճի­գե­րով կա­րե­նայ վերջ­նա­կա­նօ­րէն հա­ւա­սա­րակշ­ռել պիւտ­ճէի բա­ցը։

                           ​