ԱՐԴԻ ՄԱՐՏԱՀՐԱՒԷՐՆԵՐ

Հայ­կա­կան բա­րե­գոր­ծա­կան ընդ­հա­նուր միու­թեան (ՀԲԸՄ) Նիւ Եոր­քի մէջ գու­մա­րուած 89-րդ ընդ­հա­նուր ժո­ղո­վին եւ հիմ­նադ­րու­թեան 110-ա­մեա­կին ձօ­նուած յո­բե­լե­նա­կան ա­րա­րո­ղու­թիւն­նե­րուն ար­ձա­գանգ­նե­րը կը շա­րու­նա­կուին։ Ինչ­պէս ծա­նօթ է, թէ՛ ընդ­հա­նուր ժո­ղո­վին եւ թէ յո­բե­լե­նա­կան հան­դի­սու­թիւն­նե­րուն պա­տուոյ հիւրն էր Ա­մե­նայն Հա­յոց Տ.Տ. Գա­րե­գին Բ. Կա­թո­ղի­կո­սը։ Հիւ­սի­սա­յին եւ Հա­րա­ւա­յին Ա­մե­րի­կա­յէն, Եւ­րո­պա­յէն, Ռու­սաս­տա­նէն ու Մեր­ձա­ւոր Ա­րե­ւել­քէն ՀԲԸՄ-ի մաս­նա­ճիւ­ղե­րու ղե­կա­վար­ներ, պատ­գա­մա­ւոր­ներ, բա­րե­րար­ներ ու հա­մա­կիր­ներ մաս­նակ­ցու­թիւն բե­րին վե­րո­յի­շեալ հա­ւա­քոյթ­նե­րուն։ Ձեռ­նարկ­նե­րու ընդ­հա­նուր կար­գա­խօսն էր «Կլո­պալ հայ ազ­գի», այ­սինքն իր ամ­բող­ջու­թեան մէջ հա­յու­թեան ամրապնդու­մը։ Այս շրջագ­ծին մէջ կա­րե­ւո­րուե­ցաւ մե­ծա­րու­մը այն ան­հատ­նե­րուն, ո­րոնք բա­րի համ­բաւ կը բե­րեն հայ ժո­ղո­վուր­դին։ Ընդգ­ծուե­ցաւ նաեւ, որ Հա­յաս­տա­նի, Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի եւ Սփիւռ­քի մի­ջեւ տա­րան­ջա­տում­ներն ու տար­բե­րու­թիւն­նե­րը պէտք է յաղ­թա­հա­րուին ու պէտք է ձե­ւա­ւո­րուի միաս­նա­կա­նու­թիւն։ ՀԲԸՄ-ի ընդ­հա­նուր ժո­ղո­վը գու­մա­րուե­ցաւ «Հա­րուըրտ» ա­կում­բին մէջ, Նիւ Եորք։

Հա­մա­գու­մա­րի ար­դիւն­քին կեդ­րո­նա­կան վար­չու­թեան ան­դամ ընտ­րուե­ցան Է­րիք Իս­րա­յէ­լեան եւ Ար­մէն Սարգ­սեան։ Այս վեր­ջին­նե­րը եր­կու ծա­նօթ ա­նուն­ներ են եւ մի­ջազ­գա­յին մա­կար­դա­կի վրայ հե­ղի­նա­կու­թիւն կը հա­մա­րուին ի­րենց բնա­գա­ւառ­նե­րէն ներս։ Այս­պէս, Է­րիք Իս­րա­յէ­լեան Գա­լի­ֆոր­նիոյ հա­մալ­սա­րա­նի «Տէյ­վիտ Կե­ֆըն» բժշկա­գի­տու­թեան վար­ժա­րա­նէն ներս մար­սո­ղու­թեան հի­ւան­դու­թիւն­նե­րու բա­ժան­մուն­քի հա­մա­ղե­կա­վարն է ու միեւ­նոյն ժա­մա­նակ գոր­ծու­նէու­թիւն կը ծա­ւա­լէ շար­ժան­կա­րի աշ­խար­հէն ներս՝ որ­պէս ժա­պա­ւէն­նե­րու ար­տադ­րիչ։ Ար­մէն Սարգ­սեան, որ Լոն­տո­նի մօտ Հա­յաս­տա­նի դես­պանն է ներ­կա­յիս, միեւ­նոյն ժա­մա­նակ հիմ­նա­դիր-նա­խա­գահն է՝ Լոն­տո­նի «Եւ­րոա­սիա­կան տան»։ Ան ե­ղած է Հա­յաս­տա­նի նախ­կին վար­չա­պետ­նե­րէն։

Ընդ­հա­նուր ժո­ղո­վը ա­ռիթ հան­դի­սա­ցաւ պաշ­տօ­նա­պէս շեշ­տե­լու հա­մար, որ ՀԲԸՄ պի­տի շա­րու­նա­կէ իր զօ­րակ­ցու­թիւ­նը բե­րել ի նպաստ Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թեան եւ Մայր Ա­թոռ Սուրբ Էջ­միած­նին՝ ա­նոնց զար­գաց­ման հա­մար։

Իր խօս­քին մէջ ՀԲԸՄ-ի Կեդ­րո­նա­կան վար­չու­թեան նա­խա­գահ Պերճ Սեդ­րա­կեան անդ­րա­դար­ձաւ ան­ցեալ 110 տա­րի­նե­րուն ըն­թաց­քին հաս­տա­տու­թեան ու­նե­ցած ձեռք­բե­րում­նե­րուն։ Ըստ ի­րեն, հայ ազ­գը ներ­կա­յիս կը գտնուի թէ՛ մե­ծա­գոյն հնա­րա­ւո­րու­թիւն­նե­րու եւ թէ սպառ­նա­լիք­նե­րու հետ դէմ յան­դի­ման։ Իր խօս­քե­րով, տնտե­սա­կան եւ աշ­խար­հա­քա­ղա­քա­կան ա­ռու­մով Հա­յաս­տան հետզ­հե­տէ կը դառ­նայ ա­ւե­լի խո­ցե­լի։ Աս­տի­ճա­նա­բար կը տկա­րա­նան նաեւ Սփիւռ­քի յանձ­նա­ռու­թիւն­նե­րը։ Հե­տե­ւա­բար, ըստ Պերճ Սեդ­րա­կեա­նի, այդ եր­կու­քը այ­լեւս պէտք չէ ի­րար­մէ ան­կախ կամ ան­ջատ հա­մա­րել։ Ապ­րե­լու տե­սա­կէ­տէ հրա­պու­րիչ Հա­յաս­տանն ու յանձ­նա­ռու Սփիւռ­քը էա­պէս կա­խում ու­նին ի­րար­մէ եւ ա­նոնք այ­լեւս պէտք է դա­սուին մէկ ու միաս­նա­կան։ ՀԲԸՄ այս շրջա­նին ա­ռաջ­նա­հեր­թու­թիւն­ներ որ­դեգ­րած է՝ նպաս­տե­լու հա­մար կլո­պալ հայ ազ­գի բա­րե­կե­ցու­թեան։ Իր խօս­քե­րով, մի­ջոց­ներն ու ու­ժա­նիւ­թը պէտք է օգ­տա­գոր­ծուին նպա­տա­կաս­լաց եւ յստակ չա­փա­նիշ­նե­րով։ Զու­գա­հե­ռա­բար պէտք է ամ­րապն­դուին նաեւ կա­մա­ւո­րա­կան­նե­րու ցան­ցե­րը։

Պերճ Սեր­դա­կեան իր ե­լոյ­թին ըն­թաց­քին կա­րե­ւո­րեց Հա­յաս­տա­նեայց Ա­ռա­քե­լա­կան Ե­կե­ղեց­ւոյ հետ հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թիւ­նը եւ հայ աշ­խար­հի բո­լոր տար­րե­րուն, խա­ւե­րուն հետ յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րու զար­գա­ցու­մը։ Ի լրումն այս բո­լո­րին ան կանգ ա­ռաւ մի­ջազ­գա­յին կա­ռոյց­նե­րու հետ բազ­մա­կող­մա­նի յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րու մշակ­ման անհ­րա­ժեշ­տու­թեան վրայ։ Հե­տե­ւա­բար, ան կոչ ուղ­ղեց, որ­պէս­զի հայ ազ­գի իւ­րա­քան­չիւր ան­դամ դառ­նայ «Կլո­պալ հայ»։

ՀԲԸՄ-ի 89-րդ հա­մա­գու­մա­րին շրջագ­ծով «Հա­րըլտ Փրաթ» տան մէջ տե­ղի ու­նե­ցան շարք մը քննար­կում­ներ՝ ա­սու­լիս­նե­րու ձե­ւա­չա­փով։ Մաս­նա­ւոր հե­տաքրք­րու­թեան ա­ռար­կայ դար­ձան տե­ղա­կան մաս­նա­ճիւ­ղերն ու ա­նոնց զար­գաց­ման հե­ռան­կար­նե­րը եւ «Ե­րի­տա­սարդ ար­հես­տա­վարժ­նե­րը»։ Իր կար­գին, Վե­հա­փառ Հայ­րա­պետն ալ Բա­րե­գոր­ծա­կա­նի եւ Մայր Ա­թոռ Սուրբ Էջ­միած­նի սերտ կա­պե­րուն վրայ։ Նո­րին Սրբու­թեան խօս­քով եզ­րա­փա­կուե­ցաւ 89-րդ ընդ­հա­նուր ժո­ղո­վը։ Ան այս առ­թիւ ա­ռանձ­նա­պէս կա­րե­ւո­րեց նոր սե­րուն­դի ուղ­ղեալ աշ­խա­տանք­ներն ու ծրագ­րե­րը՝ հա­յա­պահ­պա­նու­թեան տե­սան­կիւ­նէն։ Վե­հա­փառ Հայ­րա­պե­տը բարձր գնա­հա­տեց ՀԲԸՄ-ի կող­մէ աշ­խար­հա­տա­րած մաս­նա­ճիւ­ղե­րով ծա­ւա­լուած աշ­խա­տան­քը՝ հա­յոց ընդ­հա­նուր բա­րե­կե­ցու­թեան տե­սան­կիւ­նէն։ Ան յայտ­նեց, որ ՀԲԸՄ-ի ա­ւե­լի քան մէկ դա­րեայ գոր­ծու­նէու­թիւ­նը բա­րե­զար­դուած է ազ­գա­շահ ու ե­կե­ղե­ցա­նուէր ար­գա­սա­լի ի­րա­գոր­ծում­նե­րով։ «ՀԲԸՄ միշտ ե­ղած է ազ­գա­յին մեր կեան­քի հրա­մա­յա­կան­նե­րու կեդ­րո­նին, ըն­դա­ռաջ գա­ցած է ժա­մա­նա­կի պա­հանջ­նե­րուն՝ աշ­խար­հի բո­լոր կող­մե­րուն հաս­տա­տուած իր կա­ռոյց­նե­րուն մի­ջո­ցաւ սա­տա­րե­լով մեր ժո­ղո­վուր­դի զա­ւակ­նե­րուն, ծա­ռա­յե­լով ի սփիւռս աշ­խար­հի հա­յու­թեան հա­մախմբ­ման, նուի­րուե­լով նոր սե­րուն­դի կրթու­թեան, հո­գա­լով ազ­գա­յին ու ե­կե­ղե­ցա­կան մեր կեան­քի շէ­նաց­ման հա­մար։ Իր գոր­ծու­նէու­թիւ­նը ծա­ւա­լե­լով ըստ էու­թեան Սփիւռ­քի մէջ՝ ՀԲԸՄ միշտ ե­ղած է Մայր Հայ­րե­նի­քի կող­քին, սա­տա­րած է մեր ե­կե­ղեց­ւոյ միու­թեան վե­րահս­տատ­ման ուղ­ղեալ Մայր Ա­թոռ Սուրբ Էջ­միած­նի ջան­քե­րուն եւ զօ­րա­վիգ ե­ղած ու նպաս­տած՝ ա­նոր ա­ռա­քե­լու­թեան ար­գա­սա­ւոր­ման։ Բա­րօր ու ա­պա­հով հայ­րե­նի­քի տե­սիլ­քով ՀԲԸՄ մեծ ա­ջակ­ցու­թիւն բե­րած է Հա­յաս­տա­նի եւ Ար­ցա­խի զօ­րաց­ման ու յա­ռա­ջըն­թա­ցին, գնա­հա­տե­լի ա­ւանդ՝ ա­ռող­ջա­պա­հա­կան, կրթա­կան, մշա­կու­թա­յին, ե­րի­տա­սար­դա­կան ծա­ւա­լուն ծրագ­րե­րու հո­վա­նա­ւո­րու­թեան գոր­ծին մէջ», ը­սաւ Վե­հա­փառ Հայ­րա­պե­տը։