ՄԱՅՐԱՎԱՆՔԻ ՄԷՋ ՀԱՆԴԻՊՈՒՄ

Ա­մե­նայն Հա­յոց Տ.Տ. Գա­րե­գին Բ. Կա­թո­ղի­կո­սը Մայր Ա­թոռ Սուրբ Էջ­միած­նի մէջ ըն­դու­նեց Պատ­րիար­քա­կան Ընդ­հա­նուր Փո­խա­նորդ Տ. Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեա­նը։ Մայ­րա­վան­քի հա­մա­լի­րէն ներս, հին վե­հա­րա­նի եր­դի­քին տակ տե­ղի ու­նե­ցաւ տե­սակ­ցու­թիւ­նը, ո­րուն ներ­կայ գտնուե­ցան նաեւ Տ. Յա­րու­թիւն Ա­բե­ղայ Տա­մա­տեան, Արժ. Տ. Գրի­գոր Ա. Քհնյ. Տա­մա­տեան եւ Սուրբ Փրկիչ Ազ­գա­յին հի­ւան­դա­նո­ցի հո­գա­բար­ձու­թեան ա­տե­նադ­պիր Մկրտիչ Սերթ­շիմ­շէք, ո­րոնք նոյն­պէս Հա­յաս­տան կ՚այ­ցե­լեն այս օ­րե­րուն։ Վե­հա­փառ Հայ­րա­պե­տը եւ Տ. Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեան մօ­տա­ւոր ան­ցեա­լին միաս­նա­բար ժո­ղով­նե­րու մաս­նակ­ցած էին Նիւ Եոր­քի մէջ եւ այս ա­ռա­ւօտ տե­ղի ու­նե­ցած հան­դիպ­ման ըն­թաց­քին ու­րա­խու­թիւն յայտ­նե­ցին կարճ ժա­մա­նակ անց զի­րար Մայր Ա­թոռ Սուրբ Էջ­միած­նի մէջ վե­րագ­տած ըլ­լա­լու հա­մար։ Զրոյ­ցի ըն­թաց­քին Վե­հա­փառ Հայ­րա­պե­տը իր օրհ­նու­թիւնն ու բա­րե­մաղ­թան­քը փո­խան­ցեց Պատ­րիար­քա­կան Ա­թո­ռի հո­գե­ւո­րա­կա­նաց դա­սուն եւ ամ­բողջ թրքա­հայ հա­մայն­քին։ Ան ու­րա­խու­թեամբ տե­ղե­կա­ցաւ, որ Տ. Յա­րու­թիւն Ա­բե­ղայ Տա­մա­տեան եւ Տ. Գրի­գոր Ա. Քհնյ. Տա­մա­տեան ա­ռա­ջին ան­գամ կ՚այ­ցե­լեն Հա­յաս­տան եւ Մայր Ա­թոռ Սուրբ Էջ­միա­ծին։ Նո­րին Սրբու­թիւ­նը յոր­դո­րեց լաւ ար­ժե­ւո­րել այդ ա­ռի­թը։ Զրոյ­ցի տե­ւո­ղու­թեան Հայր Սուրբն ու Տէր Հայ­րը Ընդ­հա­նուր Փո­խա­նոր­դին ներ­կա­յու­թեամբ Վե­հա­փառ Հայ­րա­պե­տին նուի­րե­ցին Պատ­րիար­քա­կան Ա­թո­ռի զա­նա­զան հրա­տա­րա­կու­թիւն­նե­րը, ինչ­պէս նաեւ ի­րենց ջան­քե­րով պատ­րաս­տուած այլ գոր­ծեր. օ­րի­նակ՝ «Յու­շա­մա­տեան Գա­տը­գիւ­ղի» եւ «Սուրբ Եր­կի­րը կը կան­չէ»։ Նո­րին Սրբու­թիւ­նը իր գնա­հա­տան­քը ար­տա­յայ­տեց Պատ­րիար­քա­կան Ա­թո­ռի հրա­տա­րակ­չա­կան ծրագ­րե­րուն շուրջ։ Ջերմ զրոյ­ցի ըն­թաց­քին Վե­հա­փառ Հայ­րա­պե­տը ամ­փոփ ձե­ւով անդ­րա­դար­ձաւ նաեւ Մայր Ա­թոռ Սուրբ Էջ­միած­նի գոր­ծու­նէու­թեան։

Հարկ է նշել, որ Ա­մե­նայն Հա­յոց Վե­հա­փառ Հայ­րա­պե­տը ե­րէկ օ­րուան երկ­րորդ կէ­սին Միա­ցեալ Նա­հանգ­նե­րէն վե­րա­դար­ձաւ Մայր Ա­թոռ Սուրբ Էջ­միա­ծին եւ այս ա­ռա­ւօտ ան­մի­ջա­պէս հիւ­րըն­կա­լեց Տ. Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեա­նը։ Այս տե­սակ­ցու­թիւ­նը կա­րե­ւոր նշա­նա­կու­թիւն ու­նե­ցաւ նաեւ Տ. Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեա­նի Հա­յաս­տան կա­տա­րած այ­ցե­լու­թեան զու­գա­հեռ զան­գուա­ծա­յին լրա­տուու­թեան մի­ջոց­նե­րուն մօտ շրջա­նա­ռու­թեան մէջ դրուած ան­հիմն պնդում­ներն ու շարք մը զրպար­տու­թիւն­նե­րը հեր­քե­լու տե­սան­կիւ­նէն։ Ար­դա­րեւ, ինք­զին­քը «Կը պա­հան­ջենք պատ­ժել Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեա­նը» հա­սա­րա­կա­կան-քա­ղա­քա­ցիա­կան նա­խա­ձեռ­նու­թիւն կո­չած ծայ­րա­յե­ղա­կան­նե­րու խմբա­ւո­րու­մը վեր­ջին օ­րե­րուն տգեղ ցե­խար­ձա­կում­ներ կը կա­տա­րէ Նո­րին Սրբազ­նու­թեան դէմ ու կը փոր­ձէ հան­րա­յին կար­ծի­քին նեն­գա­փո­խեալ ձե­ւով ներ­կա­յաց­նել այս այ­ցե­լու­թիւ­նը։ Այդ նա­խա­ձեռ­նու­թեան ան­դամ­նե­րէն Սար­գիս Հաց­պա­նեան ե­րէկ Ե­րե­ւա­նի մէջ սար­քեց մամ­լոյ ա­սու­լիս մը, ո­րու ըն­թաց­քին զար­մա­նա­լի պնդում­ներ յա­ռաջ քշեց Տ. Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեա­նին դէմ։ Ան փոր­ձեց գայ­թակ­ղե­ցու­ցիչ ո­ճով մը ար­դա­րաց­նել իր յա­ռաջ քշած ան­հիմն պնդում­նե­րը։ Ե­րե­ւոյ­թի զար­մա­նա­լի կող­մե­րէն մին ալ այն է, որ Սար­գիս Հաց­պա­նեան նախ­կին թրքա­հայ մըն է եւ Սուրբ Խաչ դպրե­վան­քի սան։ Ե­րէ­կուան մամ­լոյ ա­սու­լի­սի ըն­թաց­քին ան պնդեց, որ Տ. Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեան չի կրնար Հա­յաս­տան մեկ­նած ըլ­լալ՝ Վե­հա­փառ Հայ­րա­պե­տին հետ տե­սակ­ցե­լու հա­մար։ Ան այս­պէ­սով տա­րա­կու­սանք յայտ­նեց՝ օր մը ա­ռաջ Մայր Ա­թոռ Սուրբ Էջ­միած­նի պաշ­տօ­նա­կան աղ­բիւր­նե­րուն կող­մէ կա­տա­րուած յայ­տա­րա­րու­թիւն­նե­րուն շուրջ։ Հաց­պա­նեան ե­րէկ պնդեց, որ Վե­հա­փառ Հայ­րա­պե­տը Հա­յաս­տա­նէն կը բա­ցա­կա­յէր, իր տուեալ­նե­րով շուրջ շա­բաթ մը վերջ պի­տի վե­րա­դառ­նար, իսկ Տ. Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեան միայն ե­րեք օ­րով գա­ցած էր Հա­յաս­տան։ Հե­տե­ւա­բար ինչ­պէ՞ս տե­ղի պի­տի ու­նե­նար ա­նոնց տե­սակ­ցու­թիւ­նը։

Կա­րե­լի չէ գիտ­նալ, որ այդ պնդում­նե­րը դի­տում­նա­ւո՞ր կամ սխալ­մամբ յա­ռաջ քա­շուե­ցան Հաց­պա­նեա­նին կող­մէ։ Յա­մե­նայն­դէպս, այդ մամ­լոյ ա­սու­լի­սին վրա­յէն նոյ­նիսկ տա­կա­ւին օր մը չան­ցած տե­ղի ու­նե­ցաւ Վե­հա­վառ Հայ­րա­պե­տին եւ Տ. Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեա­նի տե­սակ­ցու­թիւ­նը, ինչ որ ինք­նին ի­մաս­տազր­կեց ան­հիմն յայ­տա­րա­րու­թիւն­նե­րը եւ մթնո­լոր­տը պղտո­րե­լու ուղ­ղեալ տխուր ջան­քե­րը։