ԲՌՆԱԳՐԱՒԻՉ ԸՆԹԱՑՔ

Հան­րա­պե­տու­թեան նա­խա­գահ Րէ­ճէպ Թայ­յիպ Էր­տո­ղան ե­րէկ Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի հիմ­նախնդ­րին անդ­րա­դար­ձաւ՝ Փա­քիս­տա­նի մէջ կազ­մա­կեր­պուած Տնտե­սա­կան հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թեան կազ­մա­կեր­պու­թեան 13-րդ գա­գա­թա­ժո­ղո­վին ըն­թաց­քին։ Փա­քիս­տա­նի Վար­չա­պետ Նա­ւազ Շե­րի­ֆի տան­տի­րու­թեամբ կազ­մա­կեր­պուած այս գա­գա­թա­ժո­ղո­վին ըն­թաց­քին Էր­տո­ղան ու­նե­ցաւ նաեւ շարք մը ա­ռան­ձին հան­դի­պում­ներ։ Այս ծի­րին մէջ ան տե­սակ­ցե­ցաւ Ատր­պէյ­ճա­նի Նա­խա­գահ Իլ­համ Ա­լիե­ւի, Ի­րա­նի Նա­խա­գահ Հա­սան Ռու­հա­նիի եւ այլ ղե­կա­վար­նե­րու հետ։

Տե­ղա­կան մա­մու­լի հա­ղոր­դում­նե­րով, Էր­տո­ղան յայտ­նեց, որ թէեւ կազ­մա­կեր­պու­թեան հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թեան բնոյ­թը տնտե­սա­կան է, սա­կայն ա­նոր բուն շրջա­գի­ծը կը պայ­մա­նա­ւո­րուի քա­ղա­քա­կա­նու­թեամբ, քա­ղա­քա­կան մօ­տե­ցու­մով։ «Մեր քայ­լե­րը առ­նե­լու ժա­մա­նակ չենք կրնար մէկ կողմ թո­ղուլ քա­ղա­քա­կա­նու­թիւ­նը։ Մեզ­մէ բազ­մա­թիւ եր­կիր­ներ ու­նին դժուա­րու­թիւն­ներ։ Աֆ­ղա­նիս­տան եւ Ատր­պէյ­ճան նե­ղու­թիւն­ներ ու­նին», ը­սաւ Էր­տո­ղան եւ խօ­սե­ցաւ Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի հիմ­նախնդ­րին շուրջ։ Ըստ ի­րեն, ան­կա­րե­լի է ան­տե­սել Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի հիմ­նախնդի­րը։ Քսան տա­րիէ ա­ւե­լի ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նէ մը ի վեր բա­նակ­ցու­թիւն­նե­րը մնա­ցած են ա­պար­դիւն։ ԵԱՀԿ-ի Մինս­քեան խմբա­կի ե­ռա­նա­խա­գահ­նե­րը չեն կրցած կար­գա­ւո­րել այս խնդի­րը։ «Հե­տե­ւա­բար մենք իսկ պի­տի կա­տա­րենք մեր գոր­ծը», ը­սաւ Էր­տո­ղան եւ ա­ւել­ցուց, որ թէ՛ այդ տնտե­սա­կան կազ­մա­կե­րպու­թեան հար­թու­թեան վրայ եւ թէ Իս­լա­մա­կան հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թեան կազ­մա­կեր­պու­թեան շրջա­նակ­նե­րէն ներս պէտք է առ­նուին վճռա­կան քայ­լեր։ «Միաս­նա­բար, մի­ջազ­գա­յին բո­լոր հա­ւա­քոյթ­նե­րուն ըն­թաց­քին պէտք է բարձ­րա­ձայ­նենք՝ Հա­յաս­տա­նի բռնագ­րա­ւիչ ըն­թաց­քը», ը­սաւ ան։

ԸՍՏ ՍԱՐԳՍԵԱՆԻ, ՊԱՔՈՒ ՂԱՐԱԲԱՂԵԱՆ ՀԱԿԱՄԱՐՏՈՒԹԻՒՆԸ Կ՚ՕԳՏԱԳՈՐԾԷ ԻՐ ՆԵՐՔԻՆ ՀԱՐՑԵՐՈՒՆ ՀԱՄԱՐ

Հա­յաս­տա­նի Նա­խա­գահ Սերժ Սարգ­սեան Պրիւք­սե­լի մէջ նա­խըն­թաց օր «Գարնե­կի» հիմ­նար­կի կեդ­րո­նէն ներս անդրա-­դար­ձաւ Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի հիմ­նախնդ­րին։ Ան մեկ­նա­բա­նու­թիւն­ներ ներ­կա­յա­ցուց հիմ­նախնդ­րի կար­գա­ւոր­ման գոր­ծըն­թա­ցի ներ­կայ փու­լին շուրջ։ Ըստ ի­րեն, թէ՛ Հա­յաս­տան եւ թէ Ար­ցախ սկզբուն­քօ­րէն դէմ են ու­ժի կի­րառ­ման եւ հան­դէս կու գան հիմ­նա­հար­ցը օր ա­ռաջ խա­ղաղ բա­նակ­ցա­յին ճա­նա­պար­հով լու­ծե­լու ի նպաստ։ Ատր­պէյ­ճա­նի կող­մէ ռազ­մա­կան ար­կա­ծախնդ­րու­թեան նոր փոր­ձե­րը կրնան ան­կան­խա­տե­սե­լի հե­տե­ւանք­ներ ու­նե­նալ նոյ­նինքն ի­րեն՝ Ատրպէյ­ճա­նի հա­մար։ Հա­յաս­տան՝ որ­պէս Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի անվ­տան­գու­թեան ե­րաշ­խա­ւոր, բազ­միցս յայ­տա­րա­րած է, որ պատ­րաստ է հա­մար­ժէ­քօ­րէն ար­ձա­գան­գե­լու ու­ժի կի­րառ­ման ո­րե­ւէ փոր­ձի։

Ե­րե­ւա­նի պաշ­տօ­նա­կան աղ­բիւր­նե­րու հա­ղոր­դում­նե­րով, Պրիւք­սե­լի մէջ Սերժ Սարգ­սեան ը­սաւ.

«2016 թուա­կա­նի Ապ­րի­լին Ատր­պէյ­ճա­նի սան­ձա­զեր­ծած քա­ռօ­րեայ ռազ­մա­կան ար­կա­ծախնդ­րու­թիւ­նը Պա­քուի եր­կա­րա­մեայ ռազ­մա­տենչ քա­ղա­քա­կա­նու­թեան եւ քա­րոզ­չու­թեան կեն­սա­գոր­ծումն էր։ Սա լուրջ վնաս հաս­ցուց կար­գա­ւոր­ման գոր­ծըն­թա­ցին։ Ատր­պէյ­ճա­նի բռնու­թիւ­նը կրկին ա­պա­ցու­ցա­նեց, որ Ար­ցա­խի ժո­ղո­վուր­դին պայ­քա­րը սե­փա­կան հո­ղին վրայ անվ­տանգ գո­յու­թեան ու ա­զա­տու­թեան հա­մար այ­լընտ­րանք չէ ու­նե­ցած եւ այ­սօր ալ չու­նի։ Սա կար­ծիք չէ, այլ Ատր­պէյ­ճա­նի վա­րած քա­ղա­քա­կա­նու­թեան ար­դիւն­քով ստեղ­ծուած ու մե­զի պար­տադ­րուած ի­րա­կա­նու­թիւն։

«Առ­հա­սա­րակ, ապ­րի­լեան պա­տե­րազ­մին հե­տե­ւած՝ Վիեն­նա­յի եւ Սեն Փե­թերս­պուր­կի հան­դի­պում­նե­րուն ձեռք բե­րուե­ցան յստակ պայ­մա­նա­ւո­րուա­ծու­թիւն­ներ 1994-1995 թուա­կան­նե­րու հրա­դա­դա­րի ե­ռա­կող­մա­նի ան­ժամ­կէտ հա­մա­ձայ­նագ­րե­րու ի­րա­կա­նաց­ման, ինչ­պէս նաեւ հա­կա­մար­տու­թեան գօ­տիէն ներս խախ­տում­նե­րու հե­տաքն­նու­թեան դրու­թեան ստեղծ­ման վե­րա­բե­րեալ։ Սա­կայն Ատր­պէյ­ճան իր՝ ար­դէն սո­վո­րա­կան դար­ձած վար­քագ­ծին հա­մա­ձայն շա­րու­նա­կա­բար կը խու­սա­փի այդ պայ­մա­նա­ւո­րուա­ծու­թիւն­նե­րու ի­րա­կա­նա­ցու­մէն՝ յայ­տա­րա­րե­լով, որ ա­նոնց ի­րա­գոր­ծու­մը իբ­րեւ թէ պի­տի ամ­րապն­դէ Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի մէջ ձե­ւա­ւո­րուած կար­գա­վի­ճա­կը։ Ե­թէ Ատր­պէյ­ճան իս­կա­պէս մտա­հո­գուած է Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի մէջ կար­գա­վի­ճա­կի փո­փո­խու­թեամբ, ա­պա միայն մէկ տար­բե­րակ կայ փո­խե­լու զայն՝ այդ ալ Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի ժո­ղո­վուր­դի ինք­նո­րոշ­ման ի­րա­ւուն­քի ճա­նա­չումն է։ Միամ­տու­թիւն կ՚ըլ­լայ կար­ծել, որ Ատր­պէյ­ճան չէր գի­տակ­ցեր, թէ ի՛նչ ծանր հա­րուած կը հասց­նէ խա­ղա­ղու­թեան, որ­քա՛ն կը խո­րաց­նէ կար­գա­վի­ճա­կը եւ որ­քա՛ն ետ կը մղէ բա­նակ­ցա­յին գոր­ծըն­թա­ցը։

«Ակն­յայ­տօ­րէն Պա­քու ղա­րա­բա­ղեան հա­կա­մար­տու­թիւ­նը կ՚օգ­տա­գոր­ծէ իր ներ­քին հար­ցե­րու՝ ըն­կե­րատն­տե­սա­կան ա­հագ­նա­ցող խնդիր­նե­րու եւ մար­դու ի­րա­ւանց կոպ­տա­գոյն ոտ­նա­հա­րում­նե­րու դէմ ա­ճող դժգո­հու­թե­նէն հա­սա­րա­կու­թեան ու­շադ­րու­թիւ­նը շե­ղե­լու նպա­տա­կով»։

ՆԱԽԱՐԱՐ ԵԴՈՒԱՐԴ ՆԱԼՊԱՆՏԵԱՆ. «ԱՏՐՊԷՅՃԱՆ ՏԱՆՈՒԼ ԿՈՒ ՏԱՅ ԲԱՆԱԿՑՈՒԹԻՒՆՆԵՐՈՒՆ ՄԷՋ»

Հա­յաս­տա­նի Ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րար Ե­դուարդ Նալ­պան­տեան յայ­տա­րա­րեց, որ Ատր­պէյ­ճան տա­նուլ կու տայ Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի հիմ­նախնդ­րի կար­գա­ւոր­ման ուղ­ղեալ բա­նակ­ցու­թիւն­նե­րուն մէջ։

Հա­յաս­տա­նի Ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րա­րու­թեան կեդ­րո­նի ղե­կա­վա­րու­թեան եւ ար­տա­սահ­մա­նի դես­պան­նե­րուն հա­ւա­քը այս օ­րե­րուն ըն­թաց­քի մէջ է։ Դես­պա­նա­հա­ւա­քի ա­ռա­ջին փու­լին Նախարար Եդուարդ Նալ­պան­տեա­նի կող­մէ գլխաուո­րուած դի­ւա­նա­գէտ­նե­րը այ­ցե­լե­ցին Ար­ցախ։ Ստե­փա­նա­կեր­տի մէջ ա­նոնք ե­րէկ հան­դի­պում մը ու­նե­ցան Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի Նա­խա­գահ Բա­կօ Սա­հա­կեա­նի եւ Ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րար Կա­րէն Միր­զո­յեա­նի հետ։

«Ար­մէնփ­րէս»ի հա­ղոր­դում­նե­րով, Ե­դուարդ Նալ­պան­տեան Ստե­փա­նա­կեր­տի մէջ յայ­տա­րա­րու­թիւն­ներ ալ ը­րաւ մա­մու­լին։ Այս առ­թիւ ան անդ­րա­դար­ձաւ Ար­ցա­խի մի­ջազ­գա­յին ճա­նաչ­ման հար­ցին։ Հար­ցու­մի մը պա­տաս­խա­նե­լով՝ ան ը­սաւ, որ բա­ցա­ռուած չէ, թէ մին­չեւ տա­րե­վերջ եր­կիր մը կրնայ իս­կա­պէս ճանչ­ցած ըլ­լալ Ար­ցա­խը։ «Բայց մէկ երկ­րի ճա­նա­չու­մով չէ մի­ջազ­գա­յին ճա­նա­չու­մը։ Սա­կայն ա­մէն ինչ ու­նի իր սկիզ­բը։ Ա­սոր ուղ­ղուած են բա­նակ­ցու­թիւն­նե­րը, ա­սոր ուղ­ղուած է ե­ռա­նա­խա­գահ­նե­րու հետ բա­նակ­ցա­յին գոր­ծըն­թա­ցը՝ բա­ցա­ռա­պէս խա­ղաղ ճա­նա­պար­հով կար­գա­ւոր­ման հա­մար, Ար­ցա­խի ինք­նո­րոշ­ման ի­րա­ւուն­քի ոչ միայն ճա­նաչ­ման, այ­լեւ ի­րա­գործ­ման։ Այդ պա­րա­գա­յին հնա­րա­ւոր պի­տի ըլ­լայ ակն­կա­լել Ար­ցա­խի ճա­նա­չու­մը», ը­սաւ նա­խա­րա­րը եւ յայտ­նեց, որ իր կար­ծի­քով՝ գոր­ծըն­թա­ցը պի­տի շա­րու­նա­կուի այս ուղ­ղու­թեամբ։

Անդ­րա­դառ­նա­լով առ­կայ ռազ­մա­կան լա­րուա­ծու­թեան՝ Նալ­պան­տեան յայտ­նեց, որ Ատր­պէյ­ճա­նի ղե­կա­վա­րու­թիւ­նը փա­կու­ղիի մէջ դրած է ինք­զին­քը։ «Սա կը նշա­նա­կէ, որ Ատր­պէյ­ճան տա­նուլ կու տայ բա­նակ­ցու­թիւն­նե­րուն մէջ», ը­սաւ Նալ­պան­տեան եւ ա­ւել­ցուց, որ բա­նակ­ցու­թիւն­նե­րուն մէջ փա­կու­ղիի մատ­նուե­լով՝ Ատր­պէյ­ճան կը փոր­ձէ ուժ օգ­տա­գոր­ծել, ուժ կի­րա­ռել եւ ի­րեն կը թուի, թէ մի քու­ցէ ա­ւե­լի յա­ջո­ղու­թեան կը հաս­նի։