ԹՈՒՐՔ ԶԻՆԵԱԼ ՈՒԺԵՐԸ ԱՅՍ ԱՌԱՒՕՏ ՄՈՒՏՔ ԳՈՐԾԵՑԻՆ ՍՈՒՐԻԱ

Այս ա­ռա­ւօ­տեան կա­նուխ ժա­մե­րուն Թուրք զի­նեալ ու­ժե­րը լայ­նա­ծա­ւալ գոր­ծո­ղու­թիւն­նե­րու ձեռ­նար­կե­ցին՝ Սու­րիոյ սահ­մա­նա­մերձ Ճե­րապ­լուս քա­ղա­քէն ներս մաք­րա­գոր­ծե­լու հա­մար «Ի­րաք-Շա­մի իս­լա­մա­կան պե­տու­թիւն» (Ի­ՇԻՊ) ա­հա­բեկ­չա­կան խմբա­ւոր­ման տար­րե­րը։

Ե­րէկ, Ի­ՇԻՊ-ի ա­հա­բե­կիչ­նե­րը օ­րուան տե­ւո­ղու­թեան յար­ձա­կում­ներ կա­տա­րե­ցին Թուր­քիոյ սահ­մա­նա­մերձ շրջան­նե­րուն վրայ։ Այս­պէս, Ի­ՇԻՊ-ի կող­մէ վե­րահս­կուած շրջան­նե­րէն յար­ձա­կում­նե­րու են­թար­կուե­ցան Քի­լի­սը եւ Քար­քա­մը­շը։ Այդ յար­ձա­կում­նե­րէն վերջ զի­նեալ ու­ժե­րը թնդա­նօ­թա­յին սաս­տիկ կրա­կով փո­խա­դար­ձե­ցին ա­հա­բե­կիչ­նե­րուն։

Օ­րուան տե­ւո­ղու­թեան ապ­րուած այս լա­րուա­ծու­թե­նէն վերջ, այս ա­ռա­ւօ­տեան կա­նուխ ժա­մե­րուն ալ Ի­ՇԻՊ-ի դէմ Թուր­քիոյ կող­մէ ձեռ­նար­կուած գոր­ծո­ղու­թիւն­նե­րը դրուե­ցան բո­լո­րո­վին նոր հար­թու­թեան մը վրայ։ Այս­պէս, Թուրք զի­նեալ ու­ժե­րը մի­ջազ­գա­յին հա­մա­խո­հու­թեան զօր­քե­րուն հետ մուտք գոր­ծե­ցին Սու­րիոյ տա­րած­քը։ Նախ, թրքա­կան եւ մի­ջազ­գա­յին հա­մա­խո­հու­թեան ռազ­մաօ­դա­յին ու­ժե­րը սաս­տիկ ռմբա­կոծ­ման տակ ա­ռին Ճե­րապ­լու­սը։ Ա­ւե­լի վերջ, բա­նա­կի յա­տուկ նշա­նա­կու­թեամբ ստո­րա­բա­ժա­նում­նե­րը մուտք գոր­ծե­ցին Սու­րիոյ տա­րած­քը։ Ճե­րապ­լու­սի շրջա­նը Ի­ՇԻՊ-էն մաք­րա­գործ­ման ա­ռա­ջադ­րու­թեամբ թրքա­կան զօր­քե­րը կ՚ի­րա­կա­նաց­նեն լայ­նա­ծա­ւալ գոր­ծո­ղու­թիւն­ներ։

ՆԵՐԴԱՇՆԱԿ ՈՒՂՂՈՒԹԻՒՆ

Հիւ­սի­սա­յին Ի­րա­քի քրդա­կան ինք­նա­վա­րու­թեան ղե­կա­վար Մե­սուտ Պար­զա­նի ե­րէկ շփում­ներ ու­նե­ցաւ Ան­գա­րա­յի մէջ, ուր հիւ­րնկա­լուե­ցաւ ա­մե­նա­բարձր մա­կար­դա­կի վրայ։ Հան­րա­պե­տու­թեան նա­խա­գահ Րէ­ճէպ Թայ­յիպ Էր­տո­ղան Մե­սուտ Պար­զա­նիի հետ զրու­ցեց շուրջ ժամ մը 50 վայր­կեան։ Պեշ­թե­փէի պա­լա­տին մէջ դռնփակ տե­ղի ու­նե­ցաւ այս զրոյ­ցը։ Պաշ­տօ­նա­կան աղ­բիւր­նե­րու հա­ղոր­դում­նե­րով, քննար­կուե­ցան տա­րած­քաշր­ջա­նա­յին ի­րա­դար­ձու­թիւն­ներն ու ա­հա­բեկ­չու­թեան դէմ պայ­քա­րը։

Անդ­րա­դառ­նա­լով 15 Յու­լի­սին տե­ղի ու­նե­ցած պե­տա­կան հա­րուա­ծի ձա­խող փոր­ձին՝ Մեսուտ Պար­զա­նի շեշ­տեց, որ ի­րենք դիր­քա­ւո­րուած են Թուր­քիոյ ընտ­րուած իշ­խա­նութիւն­նե­րու կող­քին ու կը գնա­հա­տեն թուրք ժո­ղո­վուր­դին կող­մէ ժո­ղովրդա­վա­րու­թեան տէր կանգ­նե­լու ուղ­ղու­թեամբ առնուած քայ­լե­րը։

Էր­տո­ղան եւ Պար­զա­նի Պեշ­թե­փէի մէջ կանգ ա­ռին ա­հա­բեկ­չու­թեան դէմ պայ­քա­րի վրայ, անդ­րա­դառ­նա­լով «Ի­րաք-Շա­մի իս­լա­մա­կան պե­տու­թիւն» (Ի­ՇԻՊ) ա­հա­բեկ­չա­կան խմբա­ւոր­ման եւ ՓՔՔ կազ­մա­կեր­պու­թեան։ Էր­տո­ղան-Պար­զա­նի զրոյ­ցին ըն­թաց­քին օ­րա­կար­գի վրայ ե­կաւ նաեւ 15 Յու­լի­սի ձա­խող պե­տա­կան հարուա­ծը ի­րա­կա­նա­ցու­ցած ա­հա­բեկ­չա­կան զու­գա­հեռ կա­ռոյ­ցը՝ ՖԵ­ԹԷՕ-ն։ Եր­կու ղե­կա­վար­նե­րը շօ­շա­փե­ցին զա­նա­զան խնդիր­ներ՝ որ­պէս­զի Հիւ­սի­սա­յին Ի­րա­քի մէջ վերջ տրուի գոր­ծու­նէու­թեան այն կրթական հաս­տա­տու­թիւն­նե­րուն եւ այլ կա­ռոյց­նե­րուն, ո­րոնք ա­ղերս ու­նին ՖԵ­ԹԷՕ-ի հետ։

Էր­տո­ղա­նի ա­ռըն­թեր Մե­սուտ Պար­զա­նի տե­սակ­ցե­ցաւ նաեւ Վար­չա­պետ Պի­նա­լի Եըլ­տը­րը­մի եւ Ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րար Մեւ­լիւտ Չա­վու­շօղ­լուի հետ։ Եըլ­տը­րըմ-Պար­զա­նի զրոյցն ալ տե­ղի ու­նե­ցաւ դռնփակ ու տե­ւեց շուրջ մէ­կու­կէս ժամ։ Պաշ­տօ­նա­կան աղ­բիւր­նե­րու հա­ղոր­դում­նե­րով, Չան­քա­յա­յի ա­պա­րան­քին մէջ տե­ղի ու­նե­ցած հան­դիպ­ման ժա­մա­նակ Պի­նա­լի Եըլ­տը­րըմ ընդգ­ծեց Թուր­քիոյ կող­մէ ըն­ծա­յուած կա­րե­ւո­րու­թիւ­նը՝ Ի­րա­քի եւ Հիւ­սի­սա­յին Ի­րա­քի քրդա­կան ինք­նա­վա­րու­թեան անվ­տան­գու­թեան, կա­յու­նու­թեան ու բա­րօ­րու­թեան նկատ­մամբ։ Ըստ վար­չա­պե­տին, թրքա­կան կող­մը բա­րիդ­րա­ցիու­թեան, բա­րե­կա­մու­թեան ու եղ­բայ­րու­թեան կա­պե­րու ծի­րէն ներս այս ուղ­ղու­թեամբ ան­ցեա­լի մէջ ա­ռած է անհ­րա­ժեշտ բո­լոր քայ­լե­րը ու պատ­րաս­տա­կամ է ներ­կա­յիս ու ա­պա­գա­յին ալ հե­տե­ւիլ նոյն ըն­թաց­քին։ Եըլ­տը­րը­մի խօս­քե­րով, ՓՔՔ-­ՓԵՏ-ն տա­րած­քաշրջա­նի առ­կայ պայ­ման­նե­րուն ներ­քեւ կը փոր­ձէ Ի­ՇԻՊ-ի դէմ պայ­քա­րի տպա­ւո­րու­թիւն ստեղ­ծել եւ այս­պէ­սով կը ձգտի օ­րի­նա­կա­նաց­նել իր դիր­քը։ Վար­չա­պե­տը շեշ­տեց, որ Թուր­քիա եւ Հիւ­սի­սա­յին Ի­րա­քի քրդա­կան ինք­նա­վա­րու­թիւ­նը պի­տի շա­րու­նա­կեն վճռա­կա­մու­թեամբ պայ­քա­րիլ ա­հա­բեկ­չա­կան բո­լոր կազ­մա­կեր­պու­թիւն­նե­րուն դէմ, նե­րա­ռեալ ՓՔՔ-ն եւ Ի­ՇԻՊ-ը։ Իր կար­գին, Պար­զա­նին ալ Յու­լի­սի 15-ին եւ Թուր­քիոյ մէջ պա­տա­հած ա­հա­բեկ­չա­կան յար­ձա­կում­նե­րուն հե­տե­ւան­քով զո­հուած­նե­րուն հա­մար փո­խան­ցեց իր վշտակ­ցու­թիւն­նե­րը։ Ան ընդգ­ծեց, թէ Թուր­քիոյ հետ ամ­բող­ջա­կան զօ­րակ­ցու­թեան եւ հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թեան մէջ պի­տի գտնուին՝ ինչ որ ալ ըլ­լան պայ­ման­նե­րը։