ԱՄԲՈՂՋԱԿԱՆ ՄՕՏԵՑՈՒՄ

ԵԱՀԿ-ի Մինս­քեան խմբա­կի հա­մա­նա­խա­գահ­նե­րը՝ Ի­կոր Փո­փով (Ռու­սաս­տան), Ճէյմս Ո­ւոր­լիք (Միա­ցեալ նա­հանգ­ներ), Փիէռ Անտ­րիու (Ֆրան­սա), նաեւ շրջա­նա­յին նա­խա­գա­հի յա­տուկ ներ­կա­յա­ցու­ցիչ Ան­ճէյ Կասպր­չիկ ար­դէն ձեռ­նար­կած են ի­րենց հեր­թա­կան ու­ղե­ւո­րու­թեան՝ դէ­պի Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի հա­կա­մար­տու­թեան տա­րած­քաշր­ջան։ Այս շրջա­գա­յու­թեան ա­ռա­ջին հանգ­րուա­նը հան­դի­սա­ցաւ Պա­քուն, ուր միջ­նորդ­նե­րը տե­սակ­ցե­ցան Ատր­պէյ­ճա­նի Նա­խա­գահ Իլ­համ Ա­լիե­ւի եւ Ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րար Էլ­մար Մա­մէ­տեա­րո­վի հետ։ Պաշ­տօ­նա­կան աղ­բիւր­նե­րու հա­ղոր­դում­նե­րով, Ատր­պէյ­ճա­նի ղե­կա­վա­րու­թեան հետ միջ­նորդ­նե­րը կար­ծի­քի փո­խա­նա­կում­ներ ու­նե­ցած են Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի հա­կա­մար­տու­թեան կար­գա­ւոր­ման գոր­ծըն­թա­ցին շուրջ։

Պա­քուի մէջ միջ­նորդ­նե­րը տե­ղե­կա­ցու­ցին, որ աշ­խա­տանք կը տա­նին նոր հան­դի­պում մը կազ­մա­կեր­պե­լու հա­մար Հա­յաս­տա­նի Ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րար Ե­դուարդ Նալ­պան­տեա­նի եւ իր ա­զէ­րի պաշ­տօ­նակ­ցին՝ Էլ­մար Մա­մէ­տեա­րո­վի մի­ջեւ։ Այդ տե­սակ­ցու­թիւ­նը նա­խա­տե­սուած է Համ­պուր­կի մէջ, ուր յա­ռա­ջի­կայ շրջա­նին տե­ղի պի­տի ու­նե­նայ ԵԱՀԿ-ի ան­դամ եր­կիր­նե­րու ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րար­նե­րուն ժո­ղո­վը։ Միջ­նորդ­նե­րը եր­կար ժա­մա­նա­կէ ի վեր փա­փաք կը յայտ­նեն նաեւ նա­խա­գահ­նե­րու նոր հան­դի­պում մը կազ­մա­կեր­պե­լու հա­մար, սա­կայն ա­ռայժմ չկայ յստա­կու­թիւն։ Ըստ Ճէյմս Ո­ւոր­լի­քի, Ա­լիեւ միջ­նորդ­նե­րուն հետ զրու­ցե­լու ժա­մա­նակ պատ­րաս­տա­կա­մու­թիւն ա­յատ­նած է Սերժ Սարգ­սեա­նի հետ հան­դի­պե­լու ուղ­ղու­թեամբ։

Պա­քուի մէջ շա­բա­թա­վեր­ջին կազ­մա­կեր­պուած մամ­լոյ ա­սու­լի­սին ըն­թաց­քին ա­մե­րի­կա­ցի դի­ւա­նա­գէ­տը նշեց, որ հա­մա­նա­խա­գահ­նե­րը պատ­րաստ են շա­րու­նա­կել ի­րենց աշ­խա­տան­քը, իսկ մօ­տա­ւոր ան­ցեա­լի Վիեն­նա­յի եւ Սեն Փե­թերս­պուր­կի գա­գա­թա­ժո­ղով­նե­րուն ըն­թաց­քին ձեռք բե­րուած պայ­մա­նա­ւո­րուա­ծու­թիւն­նե­րուն լոյ­սին տակ լայն հնա­րա­ւո­րու­թիւն ստեղ­ծուած է կար­գա­ւոր­ման հա­մար։ Ուս­տի, միջ­նորդ­ներն ալ կը ձգտին ըն­թա­նալ նոյն ճա­նա­պար­հով։ Հա­կա­մարտ կող­մերն ալ պէտք է հե­տե­ւին այդ պայ­մա­նա­ւո­րուա­ծու­թիւն­նե­րէն բխած ի­րենց պար­տա­ւո­րու­թիւն­նե­րուն։

Ո­ւոր­լիք ընդգ­ծեց, որ ԱՄՆ, Ռու­սաս­տան եւ Ֆրան­սա աշ­խու­ժօ­րէն կը հա­մա­գոր­ծակ­ցին հիմ­նախնդ­րի կար­գա­ւոր­ման հաս­նե­լու նպա­տա­կով։ Ան շեշ­տը դրաւ ա­նոնց կող­մէ ձեռ­նար­կուած ընդ­հա­նուր ջան­քե­րուն վրայ։ Անդ­րա­դառ­նա­լով ԱՄՆ-ի Ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րար Ճոն Քե­րիի կող­մէ վեր­ջերս կա­տա­րուած յո­ռե­տես յայ­տա­րա­րու­թիւն­նե­րուն՝ Ո­ւոր­լիք յայտ­նեց, թէ ա­նոնք չեն կրնար կաս­կա­ծի տակ թո­ղուլ ա­մե­րի­կեան կող­մին յանձ­նա­ռու­թիւ­նը։ Քե­րին ալ տրա­մադ­րուած է՝ խա­ղաղ կար­գա­ւոր­ման ճա­նա­պար­հին աշ­խա­տիլ։

«Ա­ռանց Ատր­պէյ­ճա­նի գրա­ւեալ տա­րածք­նե­րու վե­րա­դար­ձի կամ ա­ռանց Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի կար­գա­վի­ճա­կի շուրջ քննար­կում­նե­րու՝ ո­րե­ւէ հա­մա­ձայ­նու­թիւն չ՚ըլ­լար», ը­սաւ Ո­ւոր­լիք Պա­քուի մէջ եւ ա­ւել­ցուց, որ առ­կայ կա­ցու­թիւ­նը չի կրնար եր­կար շա­րու­նա­կուիլ, իսկ կար­գա­ւոր­ման բո­լոր տար­րե­րը պէտք է քննար­կուին՝ որ­պէս ընդ­հա­նուր ծրար մը։

Միջ­նորդ­նե­րը Պա­քուէն վերջ կը շա­րու­նա­կեն ի­րենց շփում­նե­րը հայ­կա­կան կող­մին հետ, թէ՛ Հա­յաս­տա­նի եւ թէ Ար­ցա­խի մէջ։ Այդ տե­սակ­ցու­թիւն­նե­րուն ըն­դա­ռաջ, Ե­դուարդ Նալ­պան­տեան եւ Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի Ար­տա­քին գնրծոց նա­խա­րար Կա­րէն Միր­զո­յեան շա­բա­թա­վեր­ջին հան­դի­պում մը ու­նե­ցան Ե­րե­ւա­նի մէջ։

Միւս կող­մէ, նոյն­պէս այս շրջա­նին զու­գա­դի­պե­ցաւ Հա­յաս­տա­նի Պաշտ­պա­նու­թեան նա­խա­րար Վի­գէն Սարգ­սեա­նի Ար­ցախ այ­ցե­լու­թիւ­նը, ուր ան հիւ­րըն­կա­լուե­ցաւ ա­մե­նա­բարձր մա­կար­դա­կի վրայ։ Իր հետ էին՝ Հա­յաս­տա­նի Ընդ­հա­նուր սպա­յա­կոյ­տի նա­խա­գահ զօ­րա­վար Մով­սէս Յա­կո­բեան եւ Սերժ Սարգ­սեա­նի ռազ­մա­կան հար­ցե­րով գլխա­ւոր խորհր­դա­կա­նը՝ Մի­քա­յէլ Յա­րու­թիւ­նեան։ Հա­յաս­տա­նի եւ Ար­ցա­խի մի­ջեւ այս առ­թիւ յստա­կա­ցուե­ցաւ ռազ­մա­կան հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թեան, փոր­ձա­ռու­թեան փո­խա­նակ­ման եւ գոր­ծո­ղու­թիւն­նե­րու հա­մադ­րու­թեան ծրա­գի­րը։

Ըստ վեր­ջին լու­րե­րուն, Ար­ցա­խի ճա­կա­տին վրայ Ատր­պէյ­ճա­նի զօր­քե­րը կը շա­րու­նա­կեն խախ­տել հրա­դա­դա­րը։