ՄՇՈՒՇԱՊԱՏ ՏՈՒԵԱԼՆԵՐ

Ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րար Մեւ­լիւտ Չա­վու­շօղ­լու ե­րէկ պաշ­տօ­նա­կան այ­ցե­լու­թիւն մը տուաւ Պա­քու, ուր հիւ­րըն­կա­լուե­ցաւ ա­մե­նա­բարձր մա­կար­դա­կի վրայ։ Նոր կա­ռա­վա­րու­թեան ձե­ւա­ւո­րու­մէն վերջ սա նա­խա­րա­րի ա­ռա­ջին ար­տա­սահ­մա­նեան պաշ­տօ­նա­կան ու­ղե­ւո­րու­թիւնն էր, ո­րու ըն­թաց­քին ան տե­ղե­կա­ցուց, թէ Վար­չա­պետ Ահ­մէտ Տա­վու­տօղ­լուն ալ կը պատ­րաս­տուի յա­ռա­ջի­կայ օ­րե­րուն Պա­քու այ­ցե­լել՝ նոյն­պէս նոր կա­ռա­վա­րու­թեան ձե­ւա­ւոր­ման յա­ջոր­դած ներ­կայ շրջա­նին՝ ա­ռա­ջին ար­տա­սահ­մա­նեան պաշ­տօ­նա­կան այ­ցով։

Պա­քուի մէջ Մեւ­լիւտ Չա­վու­շօղ­լու ըն­դունուե­ցաւ Ատր­պէյ­ճա­նի Նա­խա­գահ Իլ­համ Ա­լիե­ւի, Խորհր­դա­րա­նի նա­խա­գահ Օք­թայ Ա­սա­տո­վի եւ Վար­չա­պետ Ար­թուր Ռա­սի­զա­տէի կող­մէ։ Ան մէկ­տե­ղուե­ցաւ նաեւ իր ա­զէ­րի պաշ­տօ­նակ­ցին՝ Էլ­մար Մա­մէ­տեա­րո­վի հետ։ Ա­ռանձ­նազ­րոյ­ցէն վերջ եր­կու նա­խա­րար­նե­րը գլխա­ւո­րե­ցին պա­տուի­րա­կու­թիւն­նե­րու բա­նակ­ցու­թիւն­նե­րը, ո­րու ա­ւար­տին սար­քե­ցին հա­մա­տեղ մամ­լոյ ա­սու­լիս մը։ Այս առ­թիւ Չա­վու­շօղ­լու շեշ­տեց, թէ երկ­կող­մա­նի յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րը գե­րա­զանց ըն­թացք ու­նին բո­լոր ուղ­ղու­թիւն­նե­րով։ Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի հա­կա­մար­տու­թեան կար­գա­ւոր­ման կա­պակ­ցու­թեամբ նա­խա­րա­րը կրկնեց Ան­գա­րա­յի զօ­րակ­ցու­թիւ­նը ի նպաստ Պա­քուին։ Միեւ­նոյն ժա­մա­նակ Չա­վու­շօղ­լու շեշ­տեց, թէ անհ­րա­ժեշտ բո­լոր քայ­լե­րը նա­խա­տե­սուած ժա­մա­նա­կա­ցոյ­ցով կ՚առ­նուին Անդ­րա­նա­տո­լեան բնա­կան կա­զի խո­ղո­վա­կա­շա­րի (TANAP) կա­ռուց­ման ծրա­գի­րը կեան­քի կո­չե­լու հա­մար։

Իլ­համ Ա­լիեւ Չա­վու­շօղ­լուն ըն­դու­նե­լու ժա­մա­նակ շնոր­հա­ւո­րեց ա­նոր նշա­նա­կու­մը։ Պաշ­տօ­նա­կան աղ­բիւր­նե­րու հա­ղոր­դում­նե­րով, զրոյ­ցի տե­ւո­ղու­թեան օ­րա­կար­գի վրայ ե­կան Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի հա­կա­մար­տու­թեան կար­գա­ւոր­ման եւ եր­կու եր­կիր­նե­րու ձեռ­նար­կած հա­մա­տեղ ծրագ­րե­րու ի­րա­կա­նաց­ման վե­րա­բե­րեալ հար­ցեր։

Չա­վու­շօղ­լուի եւ Մա­մէ­տեա­րո­վի հա­մա­տեղ մամ­լոյ ա­սու­լի­սին ըն­թաց­քին եւս օ­րա­կար­գի վրայ ե­կաւ ղա­րա­բա­ղեան հար­ցը։ Շա­րու­նա­կե­լով մշու­շա­պատ տուեալ­նե­րու մա­տու­ցու­մը՝ Էլ­մար Մա­մէ­տեա­րով հեր­թա­կան ան­գամ պնդեց, թէ Ռու­սաս­տան ա­ռա­ջարկ­ներ ներ­կա­յա­ցու­ցած է ղա­րա­բա­ղեան հա­կա­մար­տու­թեան կար­գա­ւոր­ման հա­մար։ «Բո­լո­րը հա­մա­ձայն են, որ ա­մե­նա­մեծ խնդիրն է Ատր­պէյ­ճա­նի տա­րածք­նե­րու բռնագ­րաւ­ման շա­րու­նա­կու­մը։ Անվ­տան­գու­թեան ա­ռու­մով սա խնդիր­ներ կը ստեղ­ծէ ամ­բողջ տա­րած­քաշր­ջա­նին հա­մար», ը­սաւ Մա­մէ­տեա­րով եւ ա­ւել­ցուց, թէ այդ ա­ռա­ջարկ­նե­րը ներ­կա­յա­ցուած են ԵԱՀԿ-ի Մինս­քեան խմբա­կի հա­մա­նա­խա­գահ­նե­րուն ա­նու­նով։ Ըստ ի­րեն, միջ­նորդ­նե­րու վեր­ջին այ­ցե­լու­թեան ժա­մա­նակ ա­ռա­ջար­կուած է կազ­մա­կեր­պել Հա­յաս­տա­նի եւ Ատր­պէյ­ճա­նի նա­խա­գահ­նե­րուն մի­ջեւ հան­դի­պում մը։ Ա­զէ­րի կող­մը հա­մա­միտ է, որ այդ հան­դի­պու­մը տե­ղի ու­նե­նայ մին­չեւ տա­րե­վերջ եւ հա­մա­նա­խա­գահ­նե­րը աշ­խա­տանք կը տա­նին այս ուղ­ղու­թեամբ։

Միւս կող­մէ, Մա­մէ­տեա­րով հար­ցազ­րոյց մըն ալ տուաւ «Ա­զա­տու­թիւն» ռա­տիօ­կա­յա­նին ու տե­ղե­կա­ցուց, թէ Պա­քու պաշ­տօ­նա­պէս կը մեր­ժէ Մինս­քեան խմբա­կի հա­մա­նա­խա­գահ­նե­րուն ա­ռա­ջար­կը, որ կը նա­խա­տե­սէ Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի հետ շփման գծի դէպ­քե­րու հար­ցաքն­նու­թեան ու կան­խար­գիլ­ման դրու­թիւն­նե­րու ստեղ­ծու­մը։ Ար­դա­րեւ, Ատր­պէյ­ճան կը պա­հան­ջէ, որ նախ եւ ա­ռաջ Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղէն եւ յարա­կից տա­րածք­նե­րէն դուրս բե­րուին հայ­կա­կան զօր­քե­րը, ինչ որ մշտա­պէս օ­րա­կար­գի վրայ կու գայ բա­նակ­ցու­թիւն­նե­րուն ըն­թաց­քին։