ԱՆԱՅԼԸՆՏՐԱՆՔ ՎԻՃԱԿ

Հա­յաս­տա­նի Ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րար Ե­դուարդ Նալ­պան­տեան յայ­տա­րա­րեց, որ Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի հա­կա­մար­տու­թեան խա­ղաղ կար­գա­ւոր­ման գոր­ծըն­թա­ցէն ներս Ատր­պէյ­ճա­նի գոր­ծո­ղու­թիւն­նե­րը հար­ցադր­ման տակ կը դնեն իր վստա­հե­լիու­թիւ­նը՝ որ­պէս բա­նակ­ցա­յին կողմ։

Ե­րէկ, Ե­դուարդ Նալ­պան­տեան Ե­րե­ւա­նի մէջ սար­քեց մամ­լոյ ա­սու­լիս մը, ո­րով ամ­փո­փեց ան­ցեալ դի­ւա­նա­գի­տա­կան տա­րին։ Հա­յաս­տա­նի Ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րա­րու­թեան շէն­քին մէջ տե­ղի ու­նե­ցաւ նա­խա­րա­րին մամ­լոյ ա­սու­լի­սը, ո­րու ըն­թաց­քին ան ա­ռաջ­նա­հեր­թօ­րէն անդ­րա­դար­ձաւ Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի հա­կա­մար­տու­թեան կար­գա­ւոր­ման գոր­ծըն­թա­ցին։ Նկա­տի ու­նե­նա­լով, որ Ատր­պէյ­ճա­նի Ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րա­րու­թեան տա­րե­կան զե­կոյ­ցին մէջ տեղ գտած էր պնդում մը, ըստ ո­րու Հա­յաս­տան նա­խա­պայ­ման­ներ ա­ռա­ջադ­րած է բա­նակ­ցա­յին գոր­ծըն­թա­ցը շա­րու­նա­կե­լու հա­մար եւ իբր թէ Հա­յաս­տա­նը հար­կադ­րա­բար վե­րա­դար­ձու­ցած են բա­նակ­ցա­յին սե­ղա­նի շուրջ՝ Նալ­պան­տեան մեկ­նա­բա­նեց այդ բո­լո­րը։ Իր խօս­քե­րով՝ Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի հա­կա­մար­տու­թեան կար­գա­ւոր­ման գոր­ծըն­թա­ցին մէջ Հա­յաս­տան նա­խա­պայ­ման­ներ յա­ռաջ չէ քշած։ «Գու­ցէ ա­նոնք մեկ­նա­կէտ ու­նին այն հան­գա­ման­քը, որ թուղ­թը ա­մօ­թէն չի կարմ­րիր եւ այս պատ­ճա­ռով կը գրեն այն, ինչ որ կ՚ու­զեն», ը­սաւ նա­խա­րա­րը եւ յի­շե­ցուց, որ ատր­պէյ­ճա­նա­կան կող­մը կը ձե­ւաց­նէ, իբ­րեւ Վիեն­նա­յի եւ Սեն Փե­թերս­պուր­կի մէջ ձեռք բե­րուած պայ­մա­նա­ւո­րուա­ծու­թիւն­նե­րը հայ­կա­կան  կող­մի նա­խա­պայ­ման­ներն էին։ Նոյ­նիսկ Վիեն­նա­յէն յե­տոյ ա­նոնք յայտ­նեց, թէ ո­րե­ւէ պայ­մա­նա­ւո­րուա­ծու­թիւն ձեռք չէ բե­րուած. ա­նոնք ե­ռա­նա­խա­գահ եր­կիր­նե­րու ե­րե­ւա­կա­յու­թիւնն են։ Նալ­պան­տեան ա­սու­լի­սի ըն­թաց­քին անդ­րա­դար­ձաւ բո­լո­րո­վին վեր­ջերս Քրա­քո­վի մէջ տե­ղի ու­նե­ցած իր եւ Ատր­պէյ­ճա­նի Ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րար Էլ­մար Մա­մե­տեա­րո­վի հան­դիպ­ման։ Այդ հան­դի­պու­մէն յե­տոյ հա­մա­նա­խա­գահ­նե­րը յայ­տա­րա­րե­ցին, որ նա­խա­րար­նե­րը սկզբուն­քա­յին հա­մա­ձայ­նու­թեան հա­սած են ԵԱՀԿ-ի շրջա­նա­յին նա­խա­գա­հի անձ­նա­կան ներ­կա­յա­ցու­ցի­չի խում­բի հնա­րա­ւո­րու­թիւն­նե­րու ընդ­լայն­ման վե­րա­բե­րեալ։ «Կը ստա­ցուի, որ կամ նա­խա­պայ­ման­ներ չեն ե­ղած եւ Ատր­պէյ­ճան նո­րա­նոր վար­կած­ներ կը յօ­րի­նէ եւ կամ ե­թէ նա­խա­պայ­ման­ներ ե­ղած են, ա­պա Ատր­պէյ­ճան ինքն իսկ ստի­պուած ե­ղած է գալ բա­նակ­ցու­թիւն­նե­րու եւ շա­րու­նա­կել զա­նոնք նա­խա­պայ­ման­նե­րու շուրջ», ը­սաւ նա­խա­րա­րը։

Ե­րէ­կուան ա­սու­լի­սին ըն­թաց­քին Նալ­պան­տեան կրկնեց, որ Հա­յաս­տա­նի կող­մէ նա­խա­պայ­ման­ներ չեն ե­ղած։ Գա­գա­թա­ժո­ղով­նե­րու ըն­թաց­քին ձեռք բե­րուած հա­մա­ձայ­նու­թիւն­նե­րու որ­պէս նա­խա­պայ­ման ներ­կա­յա­ցու­մը առ­նուազն լուրջ չէ։ Ուղ­ղա­կի Ատր­պէյ­ճան ա­մէն հան­դի­պու­մէն յե­տոյ կը փոր­ձէ ետ­քայլ ը­նել ձեռք բե­րուած հա­մա­ձայ­նու­թիւն­նե­րէն՝ գա­գա­թա­ժո­ղով­նե­րու, նա­խա­րար­նե­րու մա­կար­դա­կով հան­դի­պում­նե­րու ժա­մա­նակ։ «2017 թուա­կա­նի Դեկ­տեմ­բե­րին Վիեն­նա­յի մէջ ԵԱՀԿ-ի նա­խա­րա­րա­կան խոր­հուր­դի շրջա­նակ­նե­րէն ներս յի­շա­տա­կե­ցի ինն խո­չըն­դոտ­ներ, ո­րոնք Ատր­պէյ­ճա­նի պատ­ճա­ռով խնդիր­ներ կը ստեղ­ծեն հիմ­նախնդ­րի կար­գա­ւո­րու­մը յա­ռաջ մղե­լու ի­մաս­տով։ Այդ ինն կէ­տե­րու մէջ յա­տուկ նշե­ցի նաեւ, որ եր­կի­րը ետ կը մնայ ձեռք բե­րուած պայ­մա­նա­ւո­րուա­ծու­թիւն­նե­րէն։ Կա­րե­ւոր է, որ ա­նոնք յար­գուին եւ ի­րա­կա­նա­ցուին։ Բա­նակ­ցու­թիւն­նե­րուն հա­մար այ­լընտ­րանք չկայ։ Ե­ռա­նա­խա­գահ­նե­րուն հետ պի­տի շա­րու­նա­կենք ջան­քե­րը ուղ­ղուած հիմ­նախնդ­րի բա­ցա­ռա­պէս խա­ղաղ կար­գա­ւոր­ման», յայ­տա­րա­րեց Նալ­պան­տեան։

Ա­սու­լի­սի տե­ւո­ղու­թեան Նալ­պան­տեան յայտ­նեց, որ Պա­քուի յայ­տա­րա­րու­թիւն­նե­րուն մէջ միշտ պէտք չէ տրա­մա­բա­նու­թիւն փնտռել։ Այդ պա­րա­գան ի զօ­րու է, ե­թէ նոյ­նիսկ Ատր­պէյ­ճան կ՚օգ­տա­գոր­ծէ «տրա­մա­բա­նու­թիւն» բա­ռը։ Նալ­պան­տեան այս մեկ­նա­բա­նու­թիւ­նով հան­դէս ե­կաւ՝ անդ­րա­դառ­նա­լով Ատր­պէյ­ճա­նի ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րա­րի կող­մէ վեր­ջերս կա­տա­րուած այն յայ­տա­րա­րու­թեան, ըստ ո­րու պէտք է անց­նիլ տրա­մա­բա­նա­կան բա­նակ­ցու­թիւն­նե­րու։

«Ա­ռա­ջին ան­գամ չէ, որ ատր­պէյ­ճան­ցի­նե­րը կ՚ը­սեն այս մա­սին։ Սա­կայն ո՞ր տրա­մա­բա­նու­թեան մա­սին է խօս­քը։ Այն տրա­մա­բա­նու­թեան, ո­րով ի­րենք հա­մա­ձայ­նու­թեան կու գան, սա­կայն յե­տոյ ետ կը կան­գին հա­մա­ձայ­նու­թիւն­նե­րէն, ինչ­պէս սա տե­ղի ու­նե­ցաւ Վիեն­նա­յի եւ Սեն Փե­թերս­պուր­կի մէջ։ Այն տրա­մա­բա­նու­թե­նէն, երբ ի­րենք կը հրա­ժա­րին ե­ռա­նա­խա­գահ եր­կիր­նե­րու կող­մէ ա­ռա­ջարկ­նե­րէ։ Ատր­պէյ­ճա­նի մէջ չե՞ն զգար, որ ի­րենց հա­մար վար­կա­բե­կիչ է, որ տա­րի­ներ շա­րու­նակ մաս­նակ­ցած են գոր­ծըն­թա­ցի մը, որ տրա­մա­բա­նու­թիւն չէ ու­նե­ցած։ Նա­խա­գահ­նե­րու մա­կար­դա­կով եր­կու, իսկ ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րար­նե­րու մա­կար­դա­կով վեց տաս­նեակ հան­դի­պում­ներ կա­յա­ցած են։ Ի՞նչ է, ա­նոնք անտ­րա­մա­բա­նա­կա՞ն ե­ղած են։ Ե­թէ անտ­րա­մա­բա­նա­կան էին, ին­չո՞ւ կու գա­յին, ի՞նչ կը քննար­կէին։ Չեմ կար­ծեր, թէ ե­ռա­նա­խա­գահ­նե­րը նոյն կար­ծի­քը ու­նին», ը­սաւ Նալ­պան­տեան։

Լրագ­րող­նե­րու հետ զրու­ցե­լու ըն­թաց­քին Ե­դուարդ Նալ­պան­տեան ընդգ­ծեց, որ փոխ­զի­ջու­մա­յին մօ­տե­ցու­մը ծրա­րա­յին մօ­տե­ցումն է։ Եւ սա ղա­րա­բա­ղեան հիմ­նախնդ­րի կար­գա­ւոր­ման վե­րա­բե­րեալ հաս­կա­ցու­թեան լուրջ փո­փո­խու­թիւն մըն է, ո­րով­հե­տեւ ե­ռա­նա­խա­գահ եր­կիր­նե­րը կը յայ­տա­րա­րեն, որ ղա­րա­բա­ղեան հիմ­նախն­դի­րը կրնայ լու­ծուիլ միայն Ղա­րա­բա­ղի բնակ­չու­թեան ա­զատ կամ­քի ար­տա­յայ­տու­թեան մի­ջո­ցով։

Նալ­պան­տեա­նի մօ­տե­ցու­մը այն է, որ Ատր­պէյ­ճա­նի գոր­ծո­ղու­թիւն­նե­րը հար­ցա­կա­նի տակ կը դնեն իր վստա­հե­լիու­թիւ­նը՝ որ­պէս բա­նակ­ցա­յին կողմ։ Բո­լո­րո­վին վեր­ջերս Քրա­քո­վի մէջ ձեռք բե­րուած պայ­մա­նա­ւո­րուա­ծու­թիւն­նե­րու պա­րա­գա­յին ալ Ատր­պէյ­ճան կը շա­րու­նա­կէ պա­հել լռու­թիւն։