ԳԻՏԱԿԱՆ ՏՊԱՒՈՐԻՉ ՈՒՂԻ

Ե­րէկ, Ե­րե­ւա­նի մէջ տե­ղի ու­նե­ցաւ յո­բե­լե­նա­կան ե­զա­կի հան­դի­սու­թիւն մը։ Այս­պէս, Հա­յաս­տա­նի Գի­տու­թիւն­նե­րու ազ­գա­յին ա­կա­դե­միա­յի նա­խա­գա­հու­թեան նիս­տե­րու դահ­լի­ճի եր­դի­քին տակ մե­ծա­րան­քի ցե­րե­կոյթ մը տե­ղի ու­նե­ցաւ սփիւռ­քա­հայ յայտ­նի գիտ­նա­կան Փրոֆ. Գէորգ Պար­տաք­ճեա­նի ծննդեան 75-ա­մեա­կին առ­թիւ։ «Ար­մէնփ­րէս»ի հա­ղոր­դում­նե­րով, ա­կա­դե­միա­յի Հա­յա­գի­տու­թեան եւ հա­սա­րա­կա­կան գի­տու­թիւն­նե­րու բա­ժան­մուն­քին նա­խա­ձեռ­նու­թեամբ կազ­մա­կեր­պուե­ցաւ այս ձեռ­նար­կը։ Ա­մե­րի­կա­հայ յայտ­նի հա­յա­գէտ Գէորգ Պար­տաք­ճեան, որ միեւ­նոյն ժա­մա­նակ ա­կա­դե­միա­յի ար­տա­սահ­մա­նեան ան­դամ­նե­րէն մին է, այս առ­թիւ մե­ծա­րուե­ցաւ ջերմ մթնո­լոր­տի մը մէջ։ Հա­ւա­քոյ­թը միեւ­նոյն ժա­մա­նակ կը կրէր իր կող­մէ հե­ղի­նա­կուած «Պատ­մա­բա­նա­սի­րա­կան յօ­դուած­ներ» աշ­խա­տու­թեան շնոր­հան­դէ­սի բնոյ­թը։

«Ար­մէնփ­րէս»ի հա­ղոր­դում­նե­րով, ձեռ­նար­կի սկիզ­բին բաց­ման խօս­քով հան­դէս ե­կաւ Հա­յաս­տա­նի Գի­տու­թիւն­նե­րու ազ­գա­յին ա­կա­դե­միա­յի նա­խա­գահ Ռա­դիկ Մար­տի­րո­սեան։ Շնոր­հա­ւո­րե­լով յո­բե­լեա­րը՝ ան նշեց, որ ա­նուա­նի հա­յա­գէ­տը այն բա­ցա­ռիկ սփիւ­քա­հայ գիտ­նա­կան­նե­րէն մին է, որ մշտա­պէս կա­պուած է Հա­յաս­տա­նի հետ եւ մե­ծա­պէս նպաս­տած՝ երկ­րի գի­տակր­թա­կան հա­մա­կար­գի զար­գաց­ման։ Գէորգ Պար­տաք­ճեան անգ­լիա­խօս հա­սա­րա­կու­թեան ներ­կա­յա­ցու­ցած է հա­յոց պատ­մու­թեան ու գրա­կա­նու­թեան վե­րա­բե­րեալ աշ­խա­տու­թիւն­ներ, ղե­կա­վա­րած եւ իր գոր­ծօն մաս­նակ­ցու­թիւ­նը բե­րած է շարք մը հա­յա­գի­տա­կան մի­ջազ­գա­յին կազ­մա­կեր­պու­թիւն­նե­րու, նե­րա­ռեալ՝ Հա­յա­գի­տա­կան ու­սում­նա­սի­րու­թիւն­նե­րու ըն­կե­րակ­ցու­թեան գոր­ծու­նէու­թեան։

Մե­ծա­րան­քի հա­ւա­քոյ­թին ներ­կայ էր նաեւ Հա­յաս­տա­նի Սփիւռ­քի նա­խա­րար Հրա­նոյշ Յա­կո­բեան, որ եւս բարձր գնա­հա­տան­քով ար­տա­յայ­տուե­ցաւ Գէորգ Պար­տաք­ճեա­նի գոր­ծու­նէու­թեան մա­սին։ Նա­խա­րա­րը ը­սաւ. «Ես շատ ու­րախ եմ, որ կրկին հա­ւա­քուած ենք գի­տու­թեան այս կա­ճա­ռին մէջ՝ ներ­կայ ըլ­լա­լու հա­յա­գէտ, բազ­մա­թիւ ար­ժէ­քա­ւոր աշ­խա­տու­թիւն­նե­րու հե­ղի­նակ, Հա­յաս­տա­նի Գի­տու­թիւն­նե­րու ազ­գա­յին ա­կա­դե­միա­յի ար­տա­սահ­մա­նեան ան­դամ Փրոֆ. Գէորգ Պար­տաք­ճեա­նի 75-ա­մեա­կին ձօ­նուած ձեռ­նար­կին եւ «Պատ­մա­բա­նա­սի­րա­կան յօ­դուած­ներ» ժո­ղո­վա­ծո­յի շնոր­հան­դէ­սին։ Գէորգ Պար­տաք­ճեա­նի կեն­սագ­րու­թիւ­նը եւ 75 տա­րի­նե­րու ան­ցած ու­ղին տպա­ւո­րիչ է։ Ան կ՚անց­նի Մեր­ձա­ւոր Ա­րե­ւել­քէն դէ­պի Եւ­րո­պա, այ­նու­հե­տեւ Ա­մե­րի­կա­յի Միա­ցեալ Նա­հանգ­ներ եւ լի է մաս­նա­գի­տա­կան ու յատ­կա­պէս հա­յա­գի­տա­կան ու­սում­նա­սի­րու­թիւն­նե­րով, բա­ցա­յայ­տում­նե­րով, հա­յոց պատ­մու­թիւնն ու հայ գրա­կա­նու­թիւ­նը աշ­խար­հին ճա­նա­չե­լի դարձ­նե­լու դժուա­րին ա­ռա­քե­լու­թեամբ»։ Հ­րա­նոյշ Յա­կո­բեա­նի կար­ծի­քով, այս հա­յա­գի­տա­կան ու­ղին ստեղ­ծուե­ցաւ շնոր­հիւ Պար­տաք­ճեա­նի ո­րոշ­ման. գալ եւ ու­սա­նիլ Խորհր­դա­յին Հա­յաս­տա­նի մէջ՝ Ե­րե­ւա­նի Պե­տա­կան հա­մալ­սա­րա­նի Բա­նա­սի­րա­կան ֆա­քիւլ­թէին մէջ, ըլ­լալ սա­նը Ջա­հու­կեա­նի, Բար­սե­ղեա­նի, Մկրեա­նի։ «Այս մե­ծա­նուն մաս­նա­գէտ­նե­րու ու­սա­նո­ղը յե­տա­գա­յին իր գի­տե­լիք­նե­րով փայ­լե­ցաւ Օքս­ֆոր­տի հա­մալ­սա­րա­նին մէջ՝ որ­պէս ու­սա­նող, իսկ Հար­վըր­տի հա­մալ­սա­րա­նին մէջ՝ որ­պէս դա­սա­խօս եւ մաս­նա­գէտ։ Այ­սօր ալ Մի­չի­կը­նի հա­մալ­սա­րա­նի ու­սա­նող­նե­րը իր շնոր­հիւ կը ծա­նօ­թա­նան հա­յոց, հայ գրա­կա­նու­թեան, մշա­կոյ­թին, Հա­յաս­տա­նեայց Ե­կե­ղեց­ւոյ պատ­մու­թեան», ը­սաւ Հրա­նոյշ Յա­կո­բեան եւ բարձր գնա­հա­տե­լով ա­մե­րի­կա­ցի գիտ­նա­կա­նի ներդ­րու­մը սփիւռ­քէ ներս հա­յա­գի­տու­թեան զար­գաց­ման եւ մայ­րե­նի լե­զուի ա­նա­ղար­տու­թեան պահ­պան­ման գոր­ծին մէջ՝ Գէորգ Պար­տաք­ճեա­նը պար­գե­ւատ­րեց Սփիւռ­քի նա­խա­րա­րու­թեան «Մայ­րե­նիի դես­պան» մե­տայ­լով։

Ա­կա­դե­միա­յի Հա­յա­գի­տու­թեան եւ հա­սա­րա­կա­կան գի­տու­թիւն­նե­րու բա­ժան­մուն­քի ա­կա­դե­մի­կոս-քար­տու­ղար Եու­րի Սու­վա­րեան եւս ող­ջու­նեց օ­րուան մե­ծա­րեա­լը։ Փո­խան­ցուե­ցաւ նաեւ Ե­րե­ւա­նի Պե­տա­կան հա­մալ­սա­րա­նի վե­րա­տե­սուչ Ա­րամ Սի­մո­նեա­նի շնոր­հա­ւո­րու­թեան խօս­քը։ Վաս­տա­կա­շատ հա­յա­գէ­տի յո­բե­լեա­նը ող­ջու­նե­ցին Մա­տե­նա­դա­րա­նի տնօ­րէն Վա­հան Տէր-Ղե­ւոն­դեան, Հա­յաս­տա­նի Գի­տու­թիւն­նե­րու ազ­գա­յին ա­կա­դե­միա­յի «Մա­նուկ Ա­բե­ղեան» գրա­կա­նու­թեան կա­ճա­ռի տնօ­րէն Վար­դան Դեւ­րի­կեան եւ այլ դէմ­քեր։

Ձեռ­նար­կի ա­ւար­տին շնոր­հա­կա­լու­թեան խօս­քով մը հան­դէս ե­կաւ Գէորգ Պար­տաք­ճեան։ Մինչ այդ, Ռա­դիկ Մար­տի­րո­սեան ի­րեն նուի­րեց յի­շա­տակ մը։