ԲԱԶՄԱԴԱՐԵԱՆ ԵՂԲԱՅՐՈՒԹԻՒՆ

Վրաս­տա­նի Վար­չա­պետ Կիոր­կի Քվի­րի­քաշ­վի­լի ե­րէկ պաշ­տօ­նա­կան այ­ցե­լու­թիւն մը տուաւ Ե­րե­ւան, ուր ա­մե­նա­բարձր մա­կար­դա­կի վրայ հիւ­րըն­կա­լուե­ցաւ Հա­յաս­տա­նի ղե­կա­վա­րու­թեան կող­մէ։ Հիւր վար­չա­պե­տը զի­նուո­րա­կան ա­րա­րո­ղա­կար­գով դի­մա­ւո­րուե­ցաւ Ե­րե­ւա­նի «Զուարթ­նոց» օ­դա­կա­յա­նին մէջ, Հա­յաս­տա­նի Վար­չա­պետ Յո­վիկ Աբ­րա­հա­մեա­նի կող­մէ։ Ան ա­ւե­լի վերջ ուղ­ղուե­ցաւ Ծի­ծեռ­նա­կա­բեր­դի յու­շա­հա­մա­լի­րը։

Օ­րուան տե­ւո­ղու­թեան Քվի­րի­քաշ­վի­լի ըն­դու­նուե­ցաւ Հան­րա­պե­տու­թեան նա­խա­գահ Սերժ Սարգ­սեա­նի կող­մէ։ Այս առ­թիւ Սերժ Սարգ­սեան ող­ջու­նեց Քվի­րի­քաշ­վի­լիի այ­ցե­լու­թիւ­նը եւ յոյս յայտ­նեց, թէ իր այս ա­ռա­ջին պաշ­տօ­նա­կան այ­ցը դէ­պի Ե­րե­ւան պի­տի նշա­նա­ւո­րուի եր­կու բա­րե­կամ ժո­ղո­վուրդ­նե­րու մի­ջեւ կա­պե­րու ա­ռա­ւել սեր­տաց­մամբ եւ նոր խթան մը պի­տի հա­ղոր­դէ միջ­պե­տա­կան յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րուն։ Սերժ Սարգ­սեան կա­րե­ւո­րեց բարձր մա­կար­դա­կի փո­խա­դարձ այ­ցե­լու­թիւն­նե­րը, ո­րոնք, ըստ ի­րեն, լաւ հնա­րա­ւո­րու­թիւն են շի­նիչ ու ջերմ մթնո­լոր­տի մը մէջ քըն-նար­կե­լու հայ-վրա­ցա­կան հա­մա­տեղ օ­րա­կար­գի հար­ցե­րը, նա­խան­շե­լու հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թեան նոր հնա­րա­ւո­րու­թիւն­նե­րը։ Ըստ Սարգ­սեա­նի, Հա­յաս­տան եւ Վրաս­տան ոչ միայն բա­րե­կամ պե­տու­թիւն­ներ են, այլ եր­կու ժո­ղո­վուրդ­նե­րը կա­պուած են պատ­մա­կա­նօ­րէն ձե­ւա­ւո­րուած բազ­մա­դա­րեան եղ­բայ­րա­կան յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րով, ո­րոնց նկատ­մամբ Հա­յաս­տա­նի մէջ վե­րա­բեր­մուն­քը կ՚ըլ­լայ հո­գա­տա­րու­թեամբ։ Սարգ­սեա­նի հա­մոզ­մամբ, այդ յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րը պէտք է մշտա­պէս զար­գա­նան ու ամ­րապն­դուին։ Եր­կու եր­կիր­նե­րու մի­ջեւ գո­յու­թիւն ու­նե­ցող քա­ղա­քա­կան երկ­խօ­սու­թեան ներ­կայ բարձր մա­կար­դա­կը, Սերժ Սարգ­սեա­նի հա­մոզ­մամբ, թոյլ կու տայ երկ­կող­մա­նի յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րը բո­լոր բնա­գա­ւառ­նե­րէ ներս ա­ւե­լի խո­րաց­նե­լու՝ հասց­նե­լով ո­րա­կա­պէս նոր մա­կար­դա­կի մը։

Շնոր­հա­կա­լու­թիւն յայտ­նե­լով ջերմ ըն­դու­նե­լու­թեան հա­մար՝ Կիոր­կի Քվի­րի­քաշ­վի­լի ու­րա­խու­թիւն յայտ­նեց բա­րե­կամ երկ­րի մէջ գտնուե­լով։ Ան շեշ­տեց, թէ Հա­յաս­տա­նի եւ Վրաս­տա­նի յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րը ու­նին դա­րա­ւոր պատ­մու­թիւն։ Վրա­ցի ժո­ղո­վուրդն ու վրա­ցա­կան կա­ռա­վա­րու­թիւ­նը մեծ կա­րե­ւո­րու­թիւն կ՚ըն­ծա­յեն այդ յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րու զար­գաց­ման նկատ­մամբ։ Քվի­րի­քաշ­վի­լի հա­մո­զուած է, որ եր­կու եր­կիր­նե­րու կա­ռա­վա­րու­թիւն­նե­րու մի­ջեւ ներ­կայ փո­խա­դարձ ըմբռ­նու­մը, ինչ­պէս նաեւ վեր­ջին տա­րի­նե­րու հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թեան թափն ու աշ­խոյժ ա­ռեւտ­րատն­տե­սա­կան կա­պե­րը շատ լաւ հիմք կը հան­դի­սա­նան ա­ւե­լի ամ­րա-պըն­դե­լու հա­մար յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րը՝ լիար­ժէ­քօ­րէն օգ­տա­գոր­ծե­լով ա­նոնց մեծ նե­րու­ժը։ Հա­յաս­տա­նի եւ Վրաս­տա­նի մի­ջեւ ա­մուր բա­րե­կա­մա­կան կա­պե­րը, Քվի­րի­քաշ­վի­լիի խօս­քե­րով, կա­րե­ւոր են lշար. Ա. ­էջէն

ինչ­պէս երկ­կող­մա­նի ա­ռու­մով, այն­պէս ալ ընդ­հա­նուր առ­մամբ Հա­րա­ւա­յին Կով­կա­սի կա­յու­նու­թեան տե­սա­կէ­տէ։ Այս ամ­բող­ջին մէջ Քվի­րի­քաշ­վի­լի շնոր­հա­կա­լու­թիւն յայտ­նեց Սերժ Սարգ­սեա­նին՝ երկ­կող­մա­նի յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րու զար­գաց­ման ուղ­ղու­թեամբ ու­նե­ցած մեծ ներդր­ման հա­մար։

Զրոյ­ցի տե­ւո­ղու­թեան քննար­կուե­ցան փո­խա­դարձ հե­տաքրք­րու­թեան ա­ռար­կայ շարք մը ո­լորտ­նե­րէ ներս հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թեան ընդ­լայն­ման հնա­րա­ւո­րու­թիւն­ներն ու նե­րու­ժը։

Եր­կու եր­կիր­նե­րու վար­չա­պետ­նե­րու հան­դի­պումն ալ ու­նե­ցաւ յա­գե­ցեալ օ­րա­կարգ։ Յո­վիկ Աբ­րա­հա­մեան եւ Կիոր­կի Քվի­րի­քաշ­վի­լի նախ ու­նե­ցան ա­ռանձ­նազ­րոյց մը, ո­րու ըն­թաց­քին գո­հու­նա­կու­թիւն յայտ­նե­ցին երկ­կող­մա­նի քա­ղա­քա­կան ու տնտե­սա­կան յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րու վի­ճա­կին շուրջ եւ անդ­րա­դար­ձան ա­նոնց զար­գաց­ման հե­ռան­կար­նե­րուն։ Եր­կու վար­չա­պետ­նե­րը ընդգ­ծե­ցին ա­ռեւտ­րաշր­ջա­նա­ռու­թեան դրա­կան թա­փը ու քննար­կե­ցին հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թեան վե­րա­բե­րեալ հար­ցեր։

Վար­չա­պետ­նե­րու ա­ռանձ­նազ­րոյ­ցին յա­ջոր­դեց եր­կու եր­կիր­նե­րու պաշ­տօ­նա­կան պա­տուի­րա­կու­թիւն­նե­րու ընդ­լայ­նուած կազ­մով հան­դի­պու­մը։ Յո­վիկ Աբ­րա­հա­մեան այս առ­թիւ շեշ­տեց, որ վեր­ջին տա­րի­նե­րուն երկ­կող­մա­նի յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րը նկա­տե­լի յա­ռա­ջըն­թաց ար­ձա­նագ­րած են։ Հա­յաս­տա­նի հա­մար Վրաս­տա­նի դերն ու նշա­նա­կու­թիւ­նը կը բնո­րո­շուի ոչ միայն երկ­կող­մա­նի յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րու շրջագ­ծով, այ­լեւ ամ­բողջ տա­րած­քաշր­ջա­նի անվ­տան­գու­թեան ա­պա­հով­ման տե­սան­կիւ­նէն։ Վրաս­տա­նի վար­չա­պետն ալ հա­մա­ձայն գտնուե­ցաւ, թէ վեր­ջին տա­րի­նե­րուն երկ­կող­մա­նի յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րը ու­շադ­րու­թիւն կը գրա­ւեն դրա­կան յա­ռա­ջըն­թա­ցով։ Ան ու­րա­խա­լի հա­մա­րեց, թէ եր­կու եր­կիր­նե­րու մի­ջեւ տնտե­սա­կան բնա­գա­ւա­ռէ ներս հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թեան մա­կար­դա­կը բարձր է ու ար­դիւ­նա­ւէտ կ՚աշ­խա­տի միջ­կա­ռա­վա­րա­կան հա­մա­տեղ յանձ­նա­ժո­ղո­վը։

Ա­ւե­լի վերջ կող­մե­րը քննար­կե­ցին ա­ռեւտ­րատն­տե­սա­կան, ու­ժա­նիւ­թի, փո­խադ­րու­թեան, զբօ­սաշր­ջու­թեան, կրթու­թեան ո­լորտ­նե­րէ ներս հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թեան վե­րա­բե­րեալ հար­ցե­րու լայն շրջա­նակ։ Կող­մե­րը հա­մա­ձայ­նե­ցան՝ նոր թափ տա­լու հա­մար յանձ­նա­ժո­ղո­վի աշ­խա­տանք­նե­րուն։ Յո­վիկ Աբ­րա­հա­մեա­նի հա­մոզ­մամբ, հե­ռան­կա­րա­յին կրնայ ըլ­լալ Հա­յաս­տա­նի մէջ հայ-վրա­ցա­կան հա­մա­տեղ ձեռ­նար­կու­թիւն­նե­րու ստեղ­ծուի­լը։ Սա պի­տի դիւ­րաց­նէ վրա­ցա­կան ըն­կե­րու­թիւն­նե­րուն մուտ­քը՝ Եւ­րոա­սիոյ տնտե­սա­կան միու­թեան (ԵՏՄ) միաս­նա­կան շու­կայ։ Քվի­րի­քաշ­վի­լին ալ ող­ջու­նեց այս գա­ղա­փա­րը եւ ա­ռա­ջար­կեց հա­մա­տեղ աշ­խա­տան­քա­յին խում­բի մը ձե­ւա­չա­փին մէջ քննար­կել հե­տա­գայ քայ­լե­րը։

Բա­նակ­ցու­թիւն­նե­րու տե­ւո­ղու­թեան գո­հու­նա­կու­թիւն յայտ­նուե­ցաւ ու­ժա­նիւ­թի եւ փո­խադ­րու­թեան բնա­գա­ւառ­նե­րէ ներս հա­ղոր­դակ­ցու­թեան մա­կար­դա­կին շուրջ եւ անդ­րա­դարձ կա­տա­րուե­ցաւ ըն­թա­ցիկ ծրագ­րե­րուն։ Եր­կու վար­չա­պետ­նե­րը կա­րե­ւո­րե­ցին թէ՛ երկ­կող­մա­նի եւ թէ բազ­մա­կող­մա­նի ձե­ւա­չա­փով հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թեան զար­գա­ցու­մը ու­ժա­նիւ­թի բնա­գա­ւա­ռէն ներս։ Ա­նոնք ող­ջու­նե­ցին 2015 թուա­կա­նի Դեկ­տեմ­բե­րին եւ 2016 թուա­կա­նի Ապ­րի­լին Ե­րե­ւա­նի մէջ տե­ղի ու­նե­ցած Հա­յաս­տա­նի, Վրաս­տա­նի, Ռու­սաս­տա­նի եւ Ի­րա­նի ու­ժա­նիւ­թի ո­լոր­տի ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րուն մի­ջեւ հան­դի­պում­նե­րը, ո­րոնք հնա­րա­ւո­րու­թիւն պի­տի տան նա­խա­ձեռ­նե­լու եւ կեան­քի կո­չե­լու հա­մար տա­րած­քաշր­ջա­նա­յին նշա­նա­կու­թեամբ ներդ­րու­մա­յին ծրագ­րեր։ Այս ամ­բող­ջին մէջ կող­մե­րը կա­րե­ւո­րե­ցին հիւ­սիս-հա­րաւ ե­լեկտ­րա­կան ու­ժա­նիւ­թի մի­ջանց­քի նա­խագ­ծին ի­րա­գոր­ծու­մը։ Անդ­րա­դարձ կա­տա­րուե­ցաւ նաեւ Հա­յաս­տան-Վրաս­տան ե­լեկտ­րա­հա­ղորդ­ման գծի կա­ռուց­ման ու կա­րե­ւո­րուե­ցաւ աշ­խա­տանք­նե­րուն ա­րագ ըն­թաց­քը։

Քվի­րի­քաշ­վի­լի գո­հու­նա­կու­թեամբ նշեց, որ ան­կախ Վրաս­տա­նի պատ­մու­թեան մէջ ներ­կա­յիս հայ-վրա­ցա­կան յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րը կը գտնուին ա­մե­նա­բարձր մա­կար­դա­կի վրայ եւ անհ­րա­ժեշտ է ջան­քե­րը տե­ւա­կա­նաց­նել՝ ա­նոնց ամ­րապնդ­ման ուղ­ղու­թեամբ։ Յո­վիկ Աբ­րա­հա­մեան վստա­հու­թիւն յայտ­նեց, թէ Քվի­րի­քաշ­վի­լիի այ­ցե­լու­թիւ­նը յա­ւե­լեալ խթան մը պի­տի հան­դի­սա­նայ հայ-վրա­ցա­կան բա­րե­կա­մա­կան յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րու սեր­տաց­ման եւ հե­տա­գայ զար­գաց­ման ուղ­ղու­թեամբ։ Հիւր վար­չա­պե­տը միեւ­նոյն ժա­մա­նակ Ե­րե­ւա­նի մէջ հրա­ւէր ուղ­ղեց, որ­պէս­զի Վրաս­տա­նի ան­կա­խու­թեան 25-ա­մեա­կի յո­բե­լե­նա­կան հան­դի­սու­թիւն­նե­րուն բարձ­րաս­տի­ճան ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­ներ մաս­նակ­ցին Հա­յաս­տա­նէն։