ԱՆԻԾԵԼԻ ԾՈՒՂԱԿ

Ե­րէկ ե­րե­կո­յեան ժա­մե­րուն բո­վան­դակ Թուր­քիա սու­գի մատ­նուե­ցաւ Հաք­քեա­րիի Տաղ­լը­ճա գա­ւա­ռա­կէն հա­սած լու­րե­րուն հե­տե­ւան­քով։ Ան­ջա­տո­ղա­կան ա­հա­բեկ­չա­կան ՓՔՔ կազ­մա­կեր­պու­թիւ­նը Տաղ­լը­ճա­յի մէջ ի­րա­կա­նա­ցուց հեր­թա­կան ա­նի­ծե­լի ծու­ղա­կը, ո­րու հե­տե­ւան­քով տասն­հինգ զի­նուոր նա­հա­տա­կուե­ցաւ։ Ամ­բողջ եր­կի­րը բա­ռին բուն ի­մաս­տով բռունց­քի վե­րա­ծուած հա­կազ­դե­ցու­թիւն ցոյց կու տայ, ա­նէծք կը տե­ղաց­նէ այս տմար­դի բռնա­րար­քին դէմ։ Տաղ­լը­ճա­յի մէջ, զի­նուո­րա­կան չորս զրա­հա­պատ ինք­նա­շար­ժնե­րու անց­քին ժա­մա­նակ ՓՔՔ­-ա­կան­նե­րը պայ­թե­ցու­ցին ճա­նա­պար­հին վրայ նա­խա­պէս զե­տե­ղուած ռում­բե­րը, ո­րոնց ծան­րու­թիւ­նը կը հաս­նէր 400 քի­լօկ­րա­մի։

Զի­նուո­րա­կան այս ինք­նա­շար­ժնե­րուն դէմ լա­րուած ծու­ղա­կէն ան­մի­ջա­պէս վերջ, Թուրք զի­նեալ ու­ժե­րու ռազ­մաօ­դա­նաւ­ե­րը ձեռ­նար­կե­ցին լայ­նա­ծա­ւալ գոր­ծո­ղու­թիւն­նե­րու։ Ա­նոնք սաս­տիկ ռմբա­կո­ծում­ներ կա­տա­րե­ցին ա­հա­բեկ­չա­կան լծակ­նե­րուն դէմ։ «F-4» եւ «F-16» ռազ­մաօ­դա­նաւ­նե­րը ոչն­չա­ցու­ցին տաս­նե­րեք թի­րախ։

Այս դէպ­քէն ան­մի­ջա­պէս վերջ Հան­րա­պե­տու­թեան նա­խա­գահ Րէ­ճէպ Թայ­յիպ Էր­տո­ղան ու­ղիղ ե­թե­րով հան­դէս ե­կաւ վճռա­կան յայ­տա­րա­րու­թիւն­նե­րով։ Ա­հա­բեկ­չու­թեան դէմ պայ­քա­րին կա­պակ­ցու­թեամբ կա­րե­ւոր պատ­գամ­ներ փո­խան­ցեց Էր­տո­ղան ու նշեց, թէ այս վեր­ջին դէպ­քի լոյ­սին տակ սկսած է նոր գոր­ծըն­թաց մը։ Այ­լեւս շատ ա­ւե­լի տար­բեր ռազ­մա­վա­րու­թեան մը գոր­ծադ­րու­թիւն­նե­րը պի­տի սկսին եւ այս հա­կաա­հա­բեկ­չա­կան պայ­քա­րի գոր­ծըն­թա­ցը յա­ռաջ պի­տի տա­րուի վճռա­կան ձե­ւով։ Մա­նա­ւանդ այս վեր­ջին դէպ­քը պատ­ճառ դար­ձած է, որ սկսի շատ ա­ւե­լի տար­բեր գոր­ծըն­թաց մը։ Էր­տո­ղան մատ­նան­շեց, թէ 1990-ա­կան թուա­կան­նե­րուն բաղ­դատ­մամբ ալ շատ ա­ւե­լի տար­բեր է առ­կայ գոր­ծըն­թա­ցը։ Ըստ հան­րա­պե­տու­թեան նա­խա­գա­հին, ա­հա­բե­կիչ­նե­րու կո­րուստ­նե­րուն ա­ռու­մով շատ լուրջ քա­նա­կու­թիւն մը կայ։ Ա­նոնք այ­լեւս կը հա­շուար­կուին հա­զա­րա­ւոր­նե­րով։ Էր­տո­ղան հա­մո­զուած է, թէ այդ կո­րուստ­նե­րը պի­տի շա­րու­նա­կուին ա­ւել­նա­լով։ Ան­ցեալ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նին երկ­րի անվտան­գու­թեան ու­ժե­րը նա­խընտ­րե­ցին բա­խում­նե­րու մէջ չմտնել, սա­կայն այդ նոյն շրջա­նին ա­հա­բե­կիչ­նե­րը զէնք ու զի­նամ­թերք կու­տա­կե­ցին երկ­րի հա­րաւ-ա­րե­ւել­քին։ Լուծ­ման գոր­ծըն­թա­ցին փո­խա­րէն ա­նոնք հան­դէս ե­կան դա­ւա­ճա­նու­թեամբ։

«Ըստ մեր կրօ­նին, նա­հա­տակ­նե­րը ան­մահ են։ Այդ­տե­ղի պայ­քա­րը այ­լեւս շատ ա­ւե­լի տար­բեր ու շատ ա­ւե­լի վճռա­կան պի­տի ըլ­լայ։ Կա՛մ պի­տի հասկ­նան, կամ պի­տի հասկ­նան», ը­սաւ Էր­տո­ղան եւ նա­հա­տակ­նե­րու ըն­տա­նիք­նե­րուն խօսք ուղ­ղե­լով ա­ւել­ցուց, թէ ա­հա­բե­կիչ­նե­րը կը վճա­րեն ու պի­տի վճա­րեն փո­խար­ժէ­քը։ Ա­նոնց­մէ հա­զա­րա­ւոր­ներ սպան­նուած են ու պի­տի շա­րու­նա­կուին գոր­ծո­ղու­թիւն­նե­րը։ Էր­տո­ղան հա­մո­զուած է նաեւ, թէ այս դէպ­քե­րը Նո­յեմ­բե­րի 1-ի ընտ­րու­թիւն­նե­րուն ըն­դա­ռաջ կը հե­տապն­դեն նաեւ զէն­քով, ճնշու­մով եւ սպառ­նա­լի­քով քուէ­նե­րու նե­րու­ժը բարձ­րաց­նե­լու նպա­տա­կը։

Միւս կող­մէ, ե­րէկ գի­շե­րուան ժա­մե­րուն մայ­րա­քա­ղաք Ան­գա­րա­յի մէջ, Վար­չա­պետ Ահ­մէտ Տա­վու­տօղ­լուի գլխա­ւո­րու­թեամբ տե­ղի ու­նե­ցաւ նաեւ անվ­տան­գու­թեան գա­գա­թա­ժո­ղով մը։