ՅԱՄԱՌ ԶՕՐԱԿՑՈՒԹԻՒՆ

Թուր­քիա շա­բա­թա­վեր­ջին Տաղ­լը­ճա­յի մէջ պա­տա­հած ա­հա­բեկ­չա­կան յար­ձակ­ման հե­տե­ւան­քով ցա­սու­մի մէջ է բա­ռին բուն ի­մաս­տով։ Ընդ­հա­նուր սպա­յա­կոյ­տի նա­խա­գա­հու­թեան աղ­բիւր­նե­րը ե­րէկ տե­ղե­կա­ցու­ցին, թէ Հաք­քեա­րիի Եիւք­սէ­քօ­վա գա­ւա­ռա­կի Տաղ­լը­ճա շրջա­նին մէջ պա­տա­հած վեր­ջին յար­ձակ­ման հե­տե­ւան­քով նա­հա­տա­կուած է տասնվեց զի­նուոր։ Նոյն դէպ­քին հե­տե­ւան­քով ալ վեց զի­նուոր վի­րա­ւո­րո­ւած է։ Վի­րա­ւո­րեալ­նե­րուն կեան­քին վտանգ չի սպառ­նար։

Ան­ջա­տո­ղա­կան ա­հա­բեկ­չա­կան ՓՔՔ կազ­մա­կեր­պու­թեան կող­մէ կա­տա­րուած այս բռնա­րարք­նե­րը բո­վան­դակ երկ­րին մէջ յա­ռա­ջա­ցու­ցած են բո­ղո­քի մեծ ա­լիք մը։ Երկ­րի բո­լոր քա­ղաք­նե­րուն մէջ ժո­ղո­վուր­դը մէկ կող­մէ կը սգայ նա­հա­տակ­նե­րուն կո­րուս­տը, իսկ միւս կող­մէ բռունց­քի մը նման, ան­նա­խըն­թաց զօ­րակ­ցու­թեան գի­տակ­ցու­թեամբ կ՚ա­նի­ծէ ա­հա­բեկ­չու­թիւ­նը։ Այս մթնո­լոր­տին մէջ պե­տու­թեան պատ­կան մար­մին­նե­րը ե­րէկ ի­րե­րա­յա­ջորդ ման­րա­մաս­նու­թիւն­ներ փո­խան­ցե­լով ապ­րուած­նե­րուն շուրջ լու­սա­բա­նե­ցին հան­րա­յին կար­ծի­քը։ Այդ հա­մո­զիչ տե­ղե­կու­թիւն­նե­րը ե­կան ա­պա­ցու­ցա­նել, թէ պե­տու­թիւ­նը անհ­րա­ժեշտ բո­լոր մի­ջոց­նե­րը ձեռք ա­ռած է՝ ե­րաշ­խա­ւո­րե­լու հա­մար երկ­րին կա­յու­նու­թիւ­նը, ժո­ղո­վուր­դին անվ­տան­գու­թիւ­նը եւ ա­հա­բեկ­չու­թեան դէմ պայ­քա­րը ան­խա­թար յա­ռաջ տա­նե­լու նա­խադ­րեալ­նե­րը։ Այդ հա­մո­զիչ տե­ղե­կու­թիւն­նե­րուն հան­րա­յին կար­ծի­քը կը հե­տե­ւի յու­զում­նա­խառն ձե­ւով մը, ո­րով­հե­տեւ ի­րեն կը հաս­նի նաեւ սրտաճմ­լիկ տե­սա­րան­ներ՝ նա­հա­տակ­նե­րու ըն­տա­նիք­նե­րու բնա­կա­րան­նե­րէն։ Ան­բա­ցատ­րե­լի այս ցա­-ւի մթնո­լոր­տին մէջ, Թուրք զի­նեալ ու­ժերն ալ լայ­նա­ծա­ւալ գոր­ծո­ղու­թիւն­ներ կ՚ի­րա­կա­նաց­նեն թէ՛ երկ­րի սահ­ման­նե­րէն ներս եւ թէ դուրս։ Շատ լուրջ հա­րուած­ներ կը տրուին ՓՔՔ կազ­մա­կեր­պու­թեան եւ ար­դէն բազ­մա­տաս­նեակ ա­հա­բե­կիչ­ներ ոչըն-չա­ցուած են անվ­տան­գու­թեան ու­ժե­րու գոր­ծո­ղու­թիւն­նե­րուն բե­րու­մով։

Այս պայ­ման­նե­րուն ներ­քեւ, ե­րէկ Ան­գա­րա­յի մէջ ապ­րուե­ցաւ ծանր աշ­խա­տան­քա­յին օր մը։ Վար­չա­պետ Ահ­մէտ Տա­վու­տօղ­լու տե­սակ­ցե­ցաւ Ընդ­հա­նուր սպա­յա­կոյ­տի նա­խա­գահ զօ­րա­վար Հու­լու­սի Ա­քա­րի հետ։ Չան­քա­յա­յի ա­պա­րան­քին մէջ տե­ղի ու­նե­ցած այս տե­սակ­ցու­թեան ա­ւար­տին վար­չա­պե­տը սար­քեց նաեւ մամ­լոյ ա­սու­լիս մը։ Զան­գուա­ծա­յին լրատո­ւու­թեան մի­ջոց­նե­րու ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րուն առ­ջեւ ան յայ­տա­րա­րեց, թէ այդ լեռ­նե­րը ան­պայ­ման պի­տի մաք­րա­գոր­ծուին ա­հա­բե­կիչ­նե­րէն, ի գին ա­մէն բա­նի։ Վար­չա­պե­տը շեշ­տեց, թէ ա­հա­բեկ­չու­թեան դէմ պայ­քա­րը պէտք է մղուի ուս ու­սի։ «Այս պայ­քա­րը պի­տի շա­րու­նա­կուի մին­չեւ վերջ։ Հա­սա­րա­կա­կան կար­գը պի­տի հաս­տա­տուի երկ­րի իւ­րա­քան­չիւր սան­թի­մեթր քա­ռա­կու­սիին», ը­սաւ Տա­վու­տօղ­լու, որ կոչ ուղ­ղեց նաեւ ընդ­դի­մա­դիր կու­սակ­ցու­թիւն­նե­րուն։ Ըստ ի­րեն, մէկ կողմ պէտք է թո­ղուլ քա­ղա­քա­կան ճղճիմ հա­շիւ­նե­րը ու պէտք է միաս­նա­բար տէր կանգ­նիլ Թուր­քիոյ միաս­նա­կա­նու­թեան։ Վար­չա­պե­տը մաս­նա­ւո­րա­պէս ընդգ­ծեց, որ ընտ­րու­թիւն­նե­րը ժո­ղովր­դա­վա­րա­կա­նու­թեան պայ­ման­նե­րուն ներ­քեւ տե­ղի պի­տի ու­նե­նան։ Տա­վու­տօղ­լուի խօս­քե­րով, եր­կի­րը եր­բեք պի­տի չզի­ջի ժո­ղովր­դա­վա­րու­թե­նէն ու լա­ւա­գոյնս պի­տի յար­գէ ժո­ղովր­դա­վա­րա­կան, ի­րա­ւա­կան պե­տու­թեան մը կա­նոն­նե­րը։ Տա­վու­տօղ­լու շեշ­տեց նաեւ, որ ա­հա­բեկ­չա­կան կազ­մա­կեր­պու­թիւն­նե­րը եր­բեք պի­տի չկա­րե­նան հաս­նիլ Թուր­քիոյ դէմ ի­րենց որ­դեգ­րած նպա­տակ­նե­րուն։ Վար­չա­պե­տը հա­մո­զուած է, որ ա­հա­բեկ­չու­թեան դէմ պայ­քա­րին շրջագծով երկ­րի ա­մե­նա­մեծ ուժն է ազ­գին պատ­կա­նե­լիու­թեան գի­տակ­ցու­թիւ­նը եւ պատ­մու­թե­նէն ե­կած եղ­բայ­րու­թիւ­նը։

Ե­րէ­կուան կա­րե­ւոր ի­րա­դար­ձու­թիւն­նե­րէն մին ալ Ահ­մէտ Տա­վու­տօղ­լուի եւ ՃՀՓ­-ի կու­սակ­ցա­պետ Քե­մալ Քը­լըչ­տա­րօղ­լուի մի­ջեւ տե­ղի ու­նե­ցած հան­դի­պումն էր։ Չան­քա­յա­յի ա­պա­րան­քին մէջ տե­ղի ու­նե­ցած տե­սակ­ցու­թեան ըն­թաց­քին վար­չա­պե­տը Քը­լըչ­տա­րօղ­լուին ման­րա­մաս­նու­թիւն­ներ փո­խան­ցեց ա­հա­բեկ­չու­թեան դէմ ձեռ­նար­կուած մի­ջոց­նե­րուն կա­պակ­ցու­թեամբ։

Իր կար­գին, Փոխ-վար­չա­պետ Եալ­չըն Աք­տո­ղանն ալ յայ­տա­րա­րեց, թէ ժո­ղո­վուր­դին ա­չալր­ջու­թիւ­նը ի դե­րեւ պի­տի հա­նէ տխուր ու կեղ­տոտ խա­ղե­րը։ Ար­դա­րեւ, ա­հա­բեկ­չու­թեան թի­րա­խը կը հան­դի­սա­նան եղ­բայ­րու­թիւ­նը, միու­թիւնն ու միաս­նա­կա­նու­թիւ­նը։

Թուրք զի­նեալ ու­ժե­րը ե­րէկ գի­շե­րուան ողջ տե­ւո­ղու­թեան սաս­տիկ ռմբա­կո­ծում­ներ կա­տա­րե­ցին Հիւ­սի­սա­յին Ի­րա­քի մէջ։ Թրքա­կան ռազ­մաօ­դա­յին զօր­քե­րուն են­թա­կայ ե­րե­սուն­հինգ «F-16»ներ եւ տաս­նութ «F-4»ներ Հիւ­սի­սա­յին Ի­րա­քի մէջ ռումբ տե­ղա­ցու­ցին Քան­տի­լի, Հաք­քուր­քի, Ա­ւա­շի­նի, Մե­թի­նա­յի, Պա­սիա­նի, Կա­րէի եւ Զա­փի ա­հա­բեկ­չա­կան ճամ­բար­նե­րուն վրայ։ Պաշ­տօ­նա­կան աղ­բիւր­նե­րը տե­ղե­կա­ցու­ցին, որ բազ­մա­տաս­նեակ ա­հա­բե­կիչ­ներ ո-չընչա­ցուած են այս ռմբա­կո­ծում­նե­րուն ըն­թաց­քին։

Ի լրումն այս բո­լո­րին, ե­րէկ ե­րե­կո­յեան Հան­րա­պե­տու­թեան նա­խա­գահ Րէ­ճէպ Թայ­յիպ Էր­տո­ղա­նի գլխա­ւո­րու­թեամբ Պէշ­թէ­փէի մէջ ալ տե­ղի ու­նե­ցաւ անվ­տան­գու­թեան գա­գա­թա­ժո­ղով մը։ Նա­խա­գա­հա­կան պա­լա­տի հա­մա­լի­րէն ներս տե­ղի ու­նե­ցած խորհր­դակ­ցու­թիւ­նը տե­ւեց շուրջ 1 ժամ 15 վայր­կեան։ Ազ­գա­յին մեծ ժո­ղո­վի նա­խա­գահ Իս­մէթ Եըլ­մազ, Ահ­մէտ Տա­վու­տօղ­լու, զօ­րա­վար Հու­լու­սի Ա­քար եւ այլ բարձ­րաս­տի­ճան պաշ­տօ­նա­տար­ներ մաս­նակ­ցե­ցան այս անվ­տան­գու­թեան գա­գա­թա­ժո­ղո­վին։ Հարկ է նշել, որ ե­րէկ օ­րուան ըն­թաց­քին Էր­տո­ղան յայտ­նած էր, թէ նման յար­ձա­կում­նե­րը եր­բեք պի­տի չկա­րե­նան հաս­նիլ ի­րենց նպա­տա­կին։

Միւս կող­մէ, ա­հա­բեկ­չա­կան այս ցնցիչ դէպ­քի մթնո­լոր­տին մէջ Ան­գա­րա մի­ջազ­գա­յին ըն­տա­նի­քին կող­մէ կը ստա­նայ ան­վե­րա­պահ զօ­րակ­ցու­թեան պատ­գամ­ներ։

ԻԳԴԻՐԻ ՄԷՋ ՆԱՀԱՏԱԿՆԵՐ

Ա­հա­բեկ­չա­կան յար­ձա­կում­նե­րը կը շա­րու­նա­կեն բնո­րո­շել երկ­րին օ­րա­կար­գը։ «Ա­նա­տո­լու» գոր­ծա­կա­լու­թեան հա­ղոր­դում­նե­րով, այս ա­ռա­ւօտ Իգ­դի­րի մէջ պա­տա­հած յար­ձա­կում մը ու­նե­ցաւ ող­բեր­գա­կան հե­տե­ւանք­ներ։ Դըժ-բախ­տա­բար այս դէպ­քին զոհ գնաց տաս­ներ­կու ոս­տի­կան։ Այս նոր նա­հա­տակ­նե­րը եւս խոր սու­գի մատ­նե­ցին եր­կի­րը։

Իգ­դի­րի մէջ, Թուր­քիա­յէն դէ­պի Նա­խի­ջե­ւան բա­ցուող Տի­լու­ճի սահ­մա­նադ­րան մօտ գոր­ծող մաք­սա­յին պաշ­տօ­նեա­նե­րու տե­ղա­փո­խու­թիւ­նը վե­րահս­կող ոս­տի­կա­նա­կան ինք­նա­շար­ժը դար­ձաւ թի­րա­խը՝ Հա­սան­հան գիւ­ղի շրջա­նին ճա­նա­պար­հին զե­տե­ղուած ռում­բին։

Կը հա­ղոր­դուի, որ այս դէպ­քէն ան­մի­ջա­պէս վերջ շրջա­նէն ներս անվ­տան­գու­թեան ու­ժե­րը ձեռ­նար­կե­ցին գոր­ծո­ղու­թիւն­նե­րու։ Մինչ այդ, Ներ­քին գոր­ծոց նա­խա­րար Սե­լա­մի Ալ­թը­նօքն ալ ու­ղե­ւո­րուած է դէ­պի Իգ­դիր՝ տեղ­ւոյն վրայ քննար­կում­ներ կա­տա­րե­լու հա­մա­ր։