ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՐՁԱԳԱՆԳ

Յու­լիս 7-ի ե­րես­փո­խա­նա­կան ընտ­րու­թիւն­նե­րը երկ­րի ժո­ղովր­դա­վա­րա­կա­նաց­ման տե­սան­կիւ­նէն լուրջ ան­կիւ­նա­դարձ մը կը նկա­տուին։ Մի­ջազ­գա­յին հան­րու­թեան ու մա­մու­լին ար­ձա­գան­գը այս ուղ­ղու­թեամբ է։

Նախ­քան օ­տար գոր­ծիչ­նե­րու տե­սա­կէտ­նե­րուն անդ­րա­դառ­նա­լը, նախ պէտք է նշել Հան­րա­պե­տու­թեան նա­խա­գահ Րէ­ճէպ Թայ­յիպ Էր­տո­ղա­նի ե­րէ­կի յայ­տա­րա­րու­թիւ­նը։ Ինչ­պէս ծա­նօթ է, նա­խընտ­րա­կան քա­րո­զար­շա­ւի օ­րե­րուն ան եւս հրա­պա­րակ ի­ջած եւ յօ­գուտ ԱՔ կու­սակ­ցու­թեան քա­րո­զար­շաւ ի­րա­կա­նա­ցու­ցած էր։ Ընտ­րու­թեանց ա­ւար­տին Էր­տո­ղան հան­դէս ե­կաւ գրա­ւոր յայ­տա­րա­րու­թեամբ մը։ «Մեր ժո­ղո­վուր­դին գնա­հա­տան­քը ա­մէն ին­չէ վեր է։ Կը հա­ւա­տամ, որ մրցա­կից բո­լոր կու­սակ­ցու­թիւն­նե­րուն կող­մէ ա­ռողջ եւ ի­րա­տե­սա­կան վեր­լուծ­ման մը պի­տի են­թարկուի այս տե­սա­րա­նը, որ ոչ մէկ կու­սակ­ցու­թեան կ՚ըն­ձե­ռէ միան­ձեայ իշ­խա­նու­թեան դառ­նա­լու հնա­րա­ւո­րու­թիւ­նը», նշուած է այն­տեղ։ Նա­խա­գա­հը մաղ­թած է նաեւ, որ բա­րե­բեր ըլ­լան ընտ­րու­թեան ար­դիւնք­նե­րը։ «Ժո­ղո­վուր­դի ընտ­րու­թեանց մաս­նակ­ցե­լու բարձր տո­կո­սը ցոյց կու տայ այն մօ­տե­ցու­մը, զոր ան ու­նի իր կամ­քը թե­լադ­րե­լու եւ ժո­ղովր­դա­վա­րու­թեան նկատ­մամբ», յայ­տա­րա­րած է նա­խա­գա­հը՝ միա­ժա­մա­նակ յայտ­նե­լով, թէ կու­սակ­ցու­թիւն­նե­րը հարկ ե­ղած զգայ­նու­թիւ­նը պի­տի ցու­ցա­բե­րեն եւ պի­տի վա­րուին պա­տաս­խա­նա­տուու­թեամբ։

Ան­կաս­կած կա­րե­ւոր է նաեւ հա­մաշ­խար­հա­յին հան­րու­թեան ար­ձա­գան­գը։ Այս­պէս, Եւ­րո­պա­կան միու­թեան ար­տա­քին քա­ղա­քա­կա­նու­թեան կո­մի­սար Ֆե­տե­րի­քա Մո­կե­րի­նի եւ Եւ­րո­պա­կան դրաց­նու­թեան քա­ղա­քա­կա­նու­թեան եւ ընդ­լայն­ման բա­նակ­ցու­թիւն­նե­րու հար­ցե­րով կո­մի­սար Եո­հան­նէս Հան հան­դէս ե­կան միա­ցեալ յայ­տա­րա­րու­թեամբ ու նշե­ցին, թէ յա­ռա­ջի­կա­յին նոր կա­րե­լիու­թիւն­ներ պի­տի ստեղ­ծուին ԵՄ-Թուր­քիա յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րու զար­գաց­ման հա­մար։ ԵՄ նաեւ բարձր գնա­հա­տեց խորհր­դա­րա­նա­կան ընտ­րու­թիւն­նե­րուն ար­ձա­նագ­րուած 86 տո­կոս մաս­նակ­ցու­թիւ­նը՝ զայն նկա­տե­լով երկ­րի ժո­ղովր­դա­վա­րաց­ման ու­ժեղ ցու­ցա­նիշ մը, որ յա­ռա­ջի­կա­յին ԵՄ-Թուր­քիա յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րուն ամ­րապնդման հա­մար կրնայ նոր կա­րե­լիու­թիւն­ներ ստեղ­ծել։

Յայ­տա­րա­րու­թեամբ մը հան­դէս ե­կան նաեւ Եւ­րո­պա­կան խորհր­դա­րա­նի նա­խա­գահ Մար­թին Շուլց։ Ան ը­սաւ, թէ ընտ­րու­թեանց բե­րուած մաս­նակ­ցու­թիւ­նը հրա­շա­լի էր, իսկ ընտ­րու­թիւն­նե­րը՝ ա­զատ ու ար­դար։ Ըստ ի­րեն, այս ի­րա­դար­ձու­թիւ­նը փաստ մըն է թրքա­կան ժո­ղովր­դա­վա­րու­թեան բազ­մա­զա­նու­թեան եւ կեն­դա­նու­թեան։

Իսկ Ամերիկայի Միա­ցեալ Նա­հանգ­նե­րու Ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րա­րու­թեան բան­բեր Ճէֆ Ռատ­քէ յայ­տա­րա­րեց, որ ի­րենք ան­համ­բեր են միաս­նա­բար աշ­խա­տե­լու հա­մար Թուր­քիոյ նոր խորհր­դա­րա­նին եւ կա­ռա­վա­րու­թեան հետ։ Ան շեշ­տեց, որ Թուր­քիա ՆԱ­ԹՕ-ի դաշ­նա­կից մըն է եւ ԱՄՆ ու­ժեղ յա­րա­բե­րու­թիւն­ներ ու­նի Թուր­քիոյ հետ։