ԵՐԿՈՒ ՔԵՐԹՈՒԱԾ ՄԱՀՄՈՒՏ ՏԷՐՈՒԻՇԷՆ

ՉԷԻՆ ՀԱՐՑՆԵՐ. «Ի՞ՆՉ ԿԱՅ ՄԱՀՈՒԱՆ ԵՏԻՆ»

Չէին հարցներ. «Ի՞նչ կայ մահուան ետին»: 
Եդեմին քարտէսը կը սորվէին աւելի, 
Քան երկրին մատեանը:
Զանոնք այլ հարց մը կը հետաքրքրէր.
«Ի՞նչ պիտի ընենք մահանալէն առաջ»:
Մեր կեանքին ընթացքին կենդանի ենք, 
Կամ՝ ոչ: 
Կարծես մեր կեանքը ըլլար անապատէն պահեր, 
Որոնց համար տարակարծիք էին 
Գոյքերուն աստուածները, 
Իսկ մենք՝ դրացիները փոշոտած փոշիներուն:

Մեր կեանքը բեռ է ստեղծագործողին գիշերուան.
«Որքան ջանամ զանոնք պահել, 
Անցեալէն կը յայտնուին ինծի»...

Մեր կեանքը բեռ է նկարիչին.
«Կը գծեմ զանոնք, կ՚ըլլամ անոնցմէ մին 
Եւ մշուշը կը ծածկէ զիս»:

Մեր կեանքը բեռ է զօրավարին.
«Ուրուականէն ինչպէ՞ս արիւն կը հոսի»:

Մեր կեանքն է ըլլալ, ինչ որ կ՚ուզենք:
Կ՚ուզենք քիչ մը ապրի՛լ միայն, ուրիշ ոչի՛նչ:

Եւ առանց նկատելու, 
Մէջբերեցին փիլիսոփային խօսքը.
«Մահը մեզի համար բան չի նշանակեր: 
Կ՚ըլլանք, ինք չ՚ըլլար: 
Մահը մեզի համար բան չի նշանակեր: 
Ինք կ՚ըլլայ, մենք չենք ըլլար»:

Եւ իրենց երազները կազմակերպեցին 
Տարբեր ձեւով՝ 
Ոտքի քնացան:

ՇՐՋՈՒՆ ԿԻԹԱՌԱՀԱՐԸ

Նկարիչ մըն էր,
Բայց նկարները,
Ընդհանրապէս,
Դռներ չեն բանար,
Չեն կոտրեր...
Կէտը լուսնին երեսէն չեն մաքրեր:

(Բարեկա՛մս, կիթա՛ռս, տար զիս... 
Դէպի հեռաւոր պատուհաններ):

Բանաստեղծ մըն էր,
Բայց ոտանաւորը
Յիշողութեան մէջ ցամքեցաւ,
Երբ Եաֆան տեսաւ
Նաւուն տախտակամածէն.

(Բարեկա՛մս, Կիթա՛ռս, տար զիս... 
Դէպի մեղրագոյն աչքերը):

Զինուոր մըն էր,
Սակայն բեկոր մը
Փշրեց իր ձախ ծունկը:
Նուէրով մը պարգեւեցին.
Այլ աստիճանաւորում մը
Եւ փայտեայ ոտք մը...

(Բարեկա՛մս, Կիթա՛ռս, տար զիս...
Քնացած երկիրներ):

Գալիք գիշերները,
Երբ մարդիկ երթան զինուորներէն 
Ստորագրութիւններ հաւաքելու,
Կիթառահարը կու գայ
Աներեւոյթ տեղէ մը:

Երբ մարդիկ նահատակներուն 
Ծնունդները տօնեն,
Կիթառահարը կու գայ՝
Մերկ կամ ներքնազգեստով:

Կիթառահարը կու գար
Ես գրեթէ կը տեսնէի զայն
Եւ կը շնչէի արեան բոյրը լարերէն...
Ես գրեթէ տեսայ զայն
Բոլոր փողոցներէն անցած միջոցին:
Կը լսէի զայն...

Իր բարձր ձայնը կը լեցուէր մրրիկին մէջ.
-Տեսէ՛ք՝
Փայտեայ ոտք մը
Եւ լսեցէ՛ք՝
Մարդկային միսերուն մեղեդին:

ԱՆԻ ԲՐԴՈՅԵԱՆ-ՂԱԶԱՐԵԱՆ

Երեւան