ՏԵՍԱԿԱՆԻ ՏԵՍՈՂՈՒԹԻՒՆ

- «Իսկ այն մար­դի­կը ո­րոնք ի­րեն հետ կ­­՚եր­թա­յին, ապ­շած կե­ցեր էին, ձայ­նը կը լսէին, բայց մէ՛­կը չէին տես­ներ: Եւ Սօ­ղոս գե­տէն ե­լաւ, ու բաց աչ­քե­րով՝ մէ՛­կը չէր տես­ներ»: (Գործք Ա­ռա­քե­լոց 10:1.8)

- «Ե­կե­ղե­ցին հայ­կա­կան ես աչքս գոց կը տես­նեմ»: (Վա­հան Թէ­քէեան)

- «Կը տես­նեմ ա­հա լուռ ե­րե­կո­յին բա­րակ ծուխ կ՚ել­լէ իմ հօր օ­ճա­խէն»: (Ա­ւե­տիք Ի­սա­հա­կեան)

Կայ Ա­րե­ւե­լեան պատ­մուածք մը.- մարդ մը, տնտե­սա­կան տագ­նա­պի մէջ է. կ՚անց­նի փո­ղո­ցէ մը, ուր ոս­կե­րի­չի խա­նութ մը կայ. մար­դը ներս կը խու­ժէ ու ոս­կի­նե­րուն կը փա­րի, մինչ այդ խա­նու­թին տէ­րը ներսն է, ինչ­պէս ն­­աեւ հսկիչ­նե­րը հոն են իբ­րեւ ա­պա­հո­վու­թիւն: Ոս­տի­կա­նը կը հար­ցա­փոր­ձէ ներ­խու­ժո­ղը, թէ չտե­սա՞ւ խա­նու­թին անձ­նա­կազ­մը, տէ­րը, պա­հակ­նե­րը... «ո՛չ» կ­­՚ը­սէ,- «երբ ոս­կի­նե­րը տե­սայ, ու­րիշ բան չ­­տե­սայ... ա՛յդ էր պէտքս»:

Մտա­սե­ւե­ռում ը­սուած բա­նը կայ, որ կը տես­նէ միայն ու միայն իր միտ­քի­նը. տար­բեր ձե­ւով՝ «մարդ տես­նել ու­զա­ծը կը տես­նէ»: Ու երբ շեշ­տուի եւ ի՛նք ըլ­լայ միայն ու միայն բա­ցար­ձակ, այդ պա­րա­գա­յին նար­կի­զա­կա­նու­թիւն (narcissism) կ՚ա­նուա­նուի, որ ան­բու­ժե­լի հի­ւան­դու­թիւն է (ի բաց ա­ռեալ ե­թէ ի՛նք բու­ժուիլ ու­զէ): Ի՛նքն է սկիզբն ու ... չեմ ու­զեր ը­սել վեր­ջը, այլ՝ յա­ւի­տե­նա­կա­նու­թիւ­նը, քա­նի որ կայ ու կը մնայ...։

­Մարդ­կա­յին փոխյա­րա­բե­րու­թեան մէջ ե՛ւ գերգ­նա­հա­տու­մը, ե՛ւ թերգ­նա­հա­տու­մը, ե՛ւ նոյ­նիսկ ան­տե­սու­մը բնա­կա՜ն, շա ՜տ բ­նա­կան ե­րե­ւո­յթնե­ր են:

Այս վե­րջի­նը­, ինչ­պէ­ս նաե­ւ նա­խո­րդնե­րը­, կրնան ըլ­լալ դի­տում­նա­ւոր կամ ան­փու­թու­թե­ան թէ պա­տաս­խա­նա­տուու­թե­ան պա­կա­սէ­ն. ինչ ալ ը­լլայ պա­րա­գան ար­դա­րա­ցու­ցի­չ չի կրնար ըլ­լալ: Բայց կեան­քը կը քա­լէ.­..։

­Շու­րջ եօ­թը տա­րին­եր ա­ռաջ Ան­թի­լիա­սի մայր տա­ճա­րին մէջ, վախ­ճա­նեալ վեհ­ա­փառ հայ­րա­պետ­ներ­ուն հա­ւա­քա­կան հո­գեհ­ան­գիստ կա­տա­րուեց­աւ, կար Վե­հա­փառ Գա­րեգ­ին  Բ.-ին ա­նունն ալ... ա­ռանց յի­շա­տա­կե­լու Տ.Տ. Գա­րե­գի­ն Ա.- ը... (օ­րին հե­ռա­ձայ­նե­ցի այս բաց­թո­ղու­մին հա­մար, կա­րե­լի­՞ է ու­նե­նալ երկ­րոր­դը ա­ռանց ու­նե­նա­լու ա­ռա­ջի­նը­...):

Անց­նինք:

Ա­ռիթ ու­նե­ցա­յ կոյր­ե­րու հետ ժա­մա­նակ անց­ընե­լու: Յոյն փի­լի­սո­փա­յի մ­­ը (կար­ծեմ Սոկ­րատ) հար­ցուց­եր են, թէ ի՞նչ է գե­ղեցկ­ու­թիւն­ը. պա­տաս­խա­ներ է՝ «կոյ­րե­րուն հար­ցու­ցէք»­: Ու­րեմն ա­ռիթ էր ին­ծի հ­­ա­մար հար­ցադ­րե­լու: Հար­ցուց­ի ե­րի­տա­սար­դու­հիի մը, ը­սաւ «ա­ման Սար­գիս, ին­ծի՞ կը հարց­նես այդ հար­ցում­ը»: Շի­տա­կը յու­զուե­ցայ: Հար­ցուց­ի տա­րեց մայ­րի­կի մը, ը­սաւ «տղաս, գե­ղեցկ­ու­թիւ­նը ն­­եր­քի՛ն է, հո­գե­կա­ն»: Սփո­փե­ցա­յ:

Ի մի­ջի ա­յլոց ի­րենց­մէ սոր­վե­ցա­յ, թէ ի­րենք կոյր չեն, այլ՝ Ա­ՉԱ­ԶՈՒՐ­Կ:

ՍԱՐԳԻՍ ՓՈՇՕՂԼԵԱՆ

«Զարթօնք», Պէյրութ