ՅԻՍՈՒՍԻ ՉԱՐՉԱՐԱՆՔԸ
Աւագ Շաբաթը, իր ամբողջ տեւողութեան, մեզի ցոյց կու տայ Քրիստոսի օրինակով, թէ կեանքը յաջողութեամբ պսակելու, յաղթանակի հասնելու համար պէ՛տք է անցնիլ խիստ աշխատանքի մը ճամբէն, մինչեւ իսկ չարչարանքներու մէջէն։ Ուստի Յիսուս իր իսկ կեանքով, մանաւանդ իր վերջին օրերուն բացայայտ կերպով վկայեց թէ՝ մարդ պէ՛տք է չարչարուի որպէսզի հասնի իր նպատակին՝ յաղթութեան եւ կատարելութեա՛ն։
Արդարեւ, Եսայի Մարգարէ կ՚ըսէ, թէ՝ տառապանքը կարող է նաեւ փրկչական իմաստ մը ունենալ. (ԵՍ. ԾԳ 11)։ Ուստի յուզուած ա՜յնքան չարչարանքներու, տառապանքներու դիմաց, Քրիստոս տառապողներու ցաւերը կը սեփականցնէ. «Ան մեր տկարութիւնները առաւ եւ մեր հիւանդութիւնները կրեց» (ՄԱՏԹ. Ը 17)։ Այդ բոլոր տառապանք եւ չարչարանքները նշաններ էին Աստուծոյ Արքայութեան գալուստին, անոնք աւելի՛ արմատական բուժում մը կ՚աւետէին. յաղթանակը մեղքին վրայ եւ մահուան՝ Իր իսկ Զատիկով՝ Յարութեա՛մբ։ Խաչին վրայ Քրիստոս կրեց ամբողջ ծանրութիւնը չարին, տառապեցաւ, չարչարուեցաւ։ Իր չարչարանքով եւ մահով Խաչին վրայ, Քրիստոս նոր իմաստ մը տուաւ տառապանքին. ան այսուհետեւ կարո՛ղ է մարդկութիւնը կերպարանակից ընել Իրեն եւ զայն միացնել Իր փրկչական չարչարանքին։ Արդարեւ, Քրիստոս կը հրաւիրէ իր աշակերտները հետեւելու Իրեն, իրենց կարգին Խաչը առած։ Հետեւելով Անոր, անոնք չարչարանքի եւ տառապանքի՝ կեանքի դէմ մղուած պայքարի նկատմամբ նոր ընբռնում մը կը ստանան։ Յիսուս «մասնակից» կ՚ընէ զանոնք Իր աղքատիկ եւ ծառայական համեստ ու խոնարհ կեանքին։ Բաժնեկից կ՚ընէ զանոնք կարեկցութեան եւ մխիթարութեան Իր պաշտօնատարութեան եւ առաքելութեան։
Ուստի «խորհուրդ» մըն է մասնակից ըլլալ տառապանքներու եւ չարչարանքներու, զոր օրինակ, հիւանդութենէ տառապողները բժշկելու խորհուրդը՝ որ հաստատուած է Յիսուս Քրիստոսի կողմէ՝ իբրեւ Նոր Կտակարանի սուրբ խորհուրդ՝ բառին իսկական եւ յատուկ առումով, որ թելադրուած է Մարկոս Աւետարանիչի (ՄԱՐԿ. Զ 13) եւ Յակոբոս Տեառնեղբօր (ՅԱԿ. Ե 14-15) կողմէ յանձնարարուած՝ հաւատացեալներուն։
Հիւանդներու բժշկութեան այս խոհուրդին շնորհիւ, տառապողը Քրիստոսի չարչարանքին աւելի՛ սերտօրէն միանալու զօրութիւնը եւ շնորհը կը ստանայ։
Այս խորհուրդը «միացում» մըն է Քրիսոտսի չարչարանքին։ Ան որոշ չափով եւ կերպով մը նուիրագործուած է Փրկչին Յիսուսի Քրիստոսի փրկագործ չարչարանքին հետ իր կերպակցութեամբ պտուղ արտադրելու։
Արդարեւ, սկզբնական մեղքին հետեւանքն է տառապանքը եւ չարչարանքը՝ կեանքի պայքարը. «Քու յղութիւնդ ցաւով ըլլան, յղութեանդ ցաւերը խիստ պիտի ըլլան։ Ցաւով զաւակ ծնիս…» (ԾՆՆԴ. Գ 16), եւ դարձեալ. «Կեանքիդ բոլոր օրերուն մէջ նեղութիւնով ուտես… Երեսիդ քրտինքովը ուտես քու հացդ…» (ԾՆՆԴ. Գ 17-19)։ Եւ այս կերպով, չարչարանքը կը ստանայ նոր իմաստ. կ՚ըլլայ մասնակցութիւն Յիսուսի փրկարար եւ կենդանարար գործի՛ն։
Ուրեմն պէտք չէ՛ տրտնջել եւ դժգոհութիւն յայտնել կեանքի զանազան նեղութիւններու, դժուարութիւններու՝ չարչարանքներու եւ տառապանքներու նկատմամբ, քանի որ անոնք մարդս կը միացնեն Քրիստոսի իր չարչարանքներուն մէջ։ Այս իմաստով չարչարուիլ, տառապիլ կը նշանակէ Յիսուսի միանալ, Յիսուսը ապրիլ իր չարչարանքներուն մէջէն։
Հետեւաբար, պէ՛տք է չարչարանքներու տոկալ համբերութեամբ, խոնարհ մտադրութեամբ։
«Համբերող եղէ՛ք, եղբայրնե՛ր, մինչեւ Տիրոջ գալուստը։ Տեսէք թէ ի՛նչպէս մշակը համբերութեամբ կը սպասէ, մինչեւ որ աշնան եւ գարնան անձրեւները իջնեն եւ հողը իր թանկագին բերքը տայ։ Դուք ալ համբերեցէ՛ք եւ ամուր պահեցէք ձեր սիրտերը, որովհետեւ Տիրոջ գալուստը մօտ է», կ՚ըսէ Յակոբոս Տեառնեղբայր. (ՅԱԿ. Ե 7-8)։
Ասիկա կ՚ենթադրէ կեանքին նայիլ լաւատեսութեամբ, յոյսով, ի՛նչ որ քրիստոնէավայել եւ աստուածահաճոյ վարմունք մըն է։ Մարդ պէտք է գիտնայ, թէ ամէն մութին՝ անպայմա՛ն կը յաջորդէ լոյսը եւ ո՛չ մէկ խաւար բոլորովին մութ է եւ կա՛յ միշտ յոյսը՝ լոյսին յո՛յսը։ Տեսէ՛ք բնութիւնը՝ ամէն գիշեր ունի իր առաւօտը, ամէն ձմեռ՝ իր գարո՛ւնը։ Այս հետեւողութեամբ՝ ամէն նեղութիւն, ամէն չարչարանք ու տառապանք ունի իր փրկութիւնը՝ իր յաղթանա՛կը։ Եւ վերջապէս ճշմարտութիւն է, որ մահը ունի իր յարութիւնը՝ յաւիտենական կեա՛նքը։ Այսպէս, չարչարանքը յատուկ շնորհք մըն է՝ հաղորդուելու եւ մասնակցելու Քրիստոսի չարչարանքներուն եւ Անոր հետ փառաւորուելու առիթը ունենալու։ Ուստի մարդուն չարչարանքը միութիւն մը կը կազմէ Քրիստոսի չարչարանքին հետ։
Չարչարանքը եւ տառապանքը մարդկային կեանքը փորձի ենթարկող ամենածանր հարցերէն մին է եղած միշտ։ Տառապանքի մէջ մարդը իր անկարողութեան, իր սահմանափակումներուն եւ իր վախճանաւորութեան փորձառութիւնը կ՚ապրի։
Տառապանքը կրնայ առաջնորդել մարդս դէպի անձկութիւն, դէպի իր անձին վրայ կծկում, երբեմն նոյնիսկ դէպի յուսահատութիւն եւ յուսալքում եւ մինչեւ իսկ Աստուծոյ դէմ ըմբոստութի՛ւն։
Տառապանքը, արդարեւ, կրնայ նաեւ մարդս աւելի հասունցնել, օգնել իր կեանքին ո՛չ էականը զանազանելու եւ էականին մերձենալու։ Տառապանքը այս իմաստով կը զօրացնէ, կը կատարելագործէ մարդուս նկարագիրը՝ կ՚ազնուացնէ հոգին, կը յստակացնէ անոր բանականութիւնը ընդհանրապէս։
Եւ վերջապէս չարչարանքը, տառապանքը, նեղութիւնները մարդս կը մղեն Աստուած փնտռելու, Անոր վերադառնալո՛ւ։ Ուստի տառապանքի, չարչարանքի, նեղութիւններու տոկալու համար հաւատքը ան-հըրաժեշտ է, առանց հաւատքի կարելի չ՚ըլլար տանիլ չարչարանքի եւ տառապանքի ծանրութիւնը, կեանքի բեռը եւ յաղթութեամբ պսակուիլ կեանքի պայքարին մէջ։ Արդարեւ հաւատքի մէջ յարատեւութիւնը անհրաժեշտ պայման է, ինչպէս՝ համբերատարութիւնը։
Նեղութիւնները յաղթահարելու համար պէտք է յարատեւ եւ համբերութեամբ պայքարիլ անոնց դէմ, քանի որ Յիսուս Ի՛նք ըրաւ նոյնը։
Եւ միշտ յիշենք Անոր խօսքը, որ կ՚ըսէ.
«Աշխարհի վրայ նեղութիւն պիտի ունենաք, բայց քաջալերուեցէ՛ք, որովհետեւ ես յաղթեցի աշխարհին» (ՅՈՎՀ. ԺԶ 33)։
Եւ ինչո՞ւ մենք ա՛լ չյաղթենք…։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Ապրիլ 7, 2017, Իսթանպուլ