ՏԱՂԱՆԴԸ ՕԳՏԱԳՈՐԾԵԼ

Մար­դիկ օժ­տուած են զա­նա­զան շնորհ­նե­րով, տա­ղանդ­նե­րով ու ձիր­քե­րով։ Ար­դա­րեւ, իւ­րա­քան­չիւր ան­հա­տի ըն­դու­նած տա­ղան­դը տար­բեր է, ո՛ր մէ­կուն քիչ, ո՛ր մէ­կուն շատ։

Աս­տուած մար­դը ստեղ­ծեց, որ­պէս­զի մարդ­կու­թիւ­նը կազ­մեն եւ ա­մէն մէ­կը միւ­սին օգ­նէ, մէ­կուն պա­կա­սը ու­րիշ մը լրաց­նէ, մէ­կուն տկա­րու­թիւ­նը զօ­րա­նայ իր նմա­նին ա­ռա­ւե­լու­թիւն­նե­րով։ Ստեղ­ծա­գոր­ծու­թեան ընդ­հա­նուր ծրագ­րով, մարդ կո­չուած է ի­րե­րօգ­նու­թեան, զի­րար ամ­բող­ջաց­նե­լու եւ ամ­բողջ ու կա­տա­րեալ միու­թիւն մը կազ­մե­լու։

Ու­րեմն, այս կը նշա­նա­կէ՝ թէ իւ­րա­քան­չիւր ան­հատ կո­չուած է օգ­նե­լու, լրաց­նե­լու եւ ամ­բող­ջաց­նե­լու այն բո­լոր տկա­րու­թիւն­նե­րը եւ թե­րու­թիւն­նե­րը՝ զորս կը տես­նէ իր շուր­ջը։ Բնու­թիւ­նը ամ­բողջ մըն է, կա­տա­րեա­լին կը ձգտի, ա­մե­նա­զօ­րա­ւոր ըլ­լա­լու հա­մար միշտ կը հա­ւա­քէ, կը միա­նայ եւ կ՚ամ­բող­ջա­նայ։ Բնու­թեան կա­րե­ւոր մէկ տարրն է մար­դը՝ որ այր-մարդ եւ կին-մարդ զի­րար կ՚ամ­բող­ջաց­նեն եւ կը կազ­մեն «մարդ»ը, եւ մարդն ալ իր կար­գին կը կազ­մէ միու­թիւն մը՝ որ մարդ­կու­թեան մեծ ըն­տա­նի՛քն է։ Ու­րեմն կը տես­նուի, թէ ա­մէն ան­հատ «ամ­բողջ»ի մը մասն է եւ այդ մա­սե­րը միա­նա­լով կը կազ­մէ «ամ­բող­ջու­թիւն»ը, որ է բնու­թի՛ւ­նը։

 Այս ի­մաս­տով, ա­հա­ւա­սիկ, մարդ, ըն­դու­նած շնորհ­նե­րը եւ բա­րի­քը պէտք է նկա­տէ իբր «ա­ւանդ» եւ ըստ այնմ շա­հա­գոր­ծէ ու ար­դիւ­նա­ւո­րէ զա­նոնք։ Եւ ա­սի­կա, մարդ պէտք է ըն­դու­նի որ­պէս պարտք, քա­նի որ իր ստեղծ­ման նպա­տա­կը ա՛յդ իսկ է. օգ­տա­գոր­ծել, զար­գաց­նել ի­րեն տրուած ա­ռա­ւե­լու­թիւն­նե­րը՝ լրաց­նե­լով ու­րի­շի մը պա­կա­սը։ Եւ ամ­բողջ աշ­խարհ հիմ­նուած է «ա­ռա­ւել» ու «պա­կաս» ար­ժէք­նե­րու ներ­դաշ­նա­կու­թեան վրայ։

Մարդ պէտք է շա­հեց­նէ՝ իր իսկ օգ­տին հա­մար, քա­նի որ փո­խա­դար­ձա­բար ինքն ալ պա­հանջ­քը ու­նի ու­րի­շի մը ա­ռա­ւե­լու­թեան՝ որ կը պակ­սի իր­մէ։

Յա­ճախ կը լսենք ու կը կրկնենք. «մա՛րդ կա­տա­րեալ չէ, կա­տա­րեալ մարդ գո­յու­թիւն չու­նի…», թէեւ ո­մանք այս խօս­քը կը գոր­ծա­ծեն իբր պատ­րուակ ի­րենց ձա­խո­ղան­քին, գոր­ծած սխալ­նե­րուն եւ եր­բեմն ալ այս խօս­քով կը քօ­ղար­կեն ի­րենց ծու­լու­թի՛ւ­նը։

Ի՛նչ կ՚ու­զէ ըլ­լայ, այդ խօս­քին մէջ կա՛յ ճշմար­տու­թեան մեծ բա­ժին մը, քա­նի որ մարդ չի՛ կրնար ըլ­լալ կա­տա­րեալ, բայց միայն կրնայ ձգտիլ կա­տա­րե­լու­թեան, քա­նի որ միակ բա­ցար­ձակ կա­տա­րեա­լը Աս­տուա՛ծ է։ Մարդ միայն «նմա­նու­թեամբ»ը ու «պատ­կեր»ո­վը ստեղ­ծուած է Աս­տու­ծոյ, թէ ո՛չ ինք Աս­տուած չէ, եւ ու­րեմն «բա­ցար­ձակ կա­տա­րեալ», ա­մե­նա­զօ­րա­ւոր, ան­թե­րի չի կրնար ըլ­լալ, միշտ բան մը կը պակ­սի իր­մէ։ Եւ ա­հա­ւա­սիկ այդ պա­կա­սը կը լրաց­նէ ու­րի­շի մը ա­ռա­ւե­լու­թեամբ, բայց ո՛չ ամ­բող­ջու­թեամբ, այլ՝ մա­սամբ։

Ար­դա­րեւ մարդ պէտք է յար­գը ճանչ­նայ ի­րեն պար­գե­ւուած շնորհ­նե­րուն, ըն­դու­նա­կու­թիւն­նե­րուն եւ կա­րո­ղու­թիւն­նե­րուն, պէ՛տք է օգ­տա­գոր­ծէ զա­նոնք, թէ՛ ի­րեն օգ­տին, եւ թէ ու­րիշ­նե­րու շա­հուն, եւ պար­տի ար­դիւ­նա­ւո­րել զա­նոնք, ի­րեն ձօ­նուած մի­ջոց­նե­րը շա­հա­ւոր կեր­պով գոր­ծա­ծէ, անդ­րա­դառ­նայ իր ար­ժէք­նե­րուն, իր ա­ռա­ւե­լու­թիւն­նե­րուն եւ օգ­տա­կար տարր մը ըլ­լայ հա­մայն մարդ­կու­թեան, ո­րուն կո­չուած է։

Կո­չու­մին հա­ւա­տա­րիմ ըլ­լալ՝ մարդ ըլ­լա­լու ար­ժա­նա­պա­տուու­թեան մէկ պա­հանջքն է. մարդ հա­ւա­տա­րիմ ըլ­լա­լու է իր պարտ­քին, ինչ­պէս տէր պէտք է կանգ­նի իր ի­րա­ւուն­քին, քա­նի որ մար­դը «մա՛րդ» ը­նո­ղը իր ան­կեղծ հա­ւա­տար­մու­թիւնն է պարտ­քին եւ ի­րա­ւուն­քին։ Երբ մարդ չգոր­ծա­ծէ իր տա­ղան­դը՝ ո­րով օժ­տուած է, որ ի­րեն տրուած ար­ժէք մըն է, չշա­հի եւ չշա­հեց­նէ, ուս­տի նոր ար­ժէք­նե­րու չ՚ար­ժա­նա­նա՛ր։

Երբ մէ­կուն տրուած ո­րե­ւէ ար­ժէք չի գոր­ծա­ծուիր, չ՚ար­դիւ­նա­ւո­րուիր, չ՚օգ­տա­գոր­ծուիր, բնա­կան է որ պի­տի առ­նուի իր­մէ, եւ պի­տի տրուի ու­րի­շի մը՝ որ գի­տէ լա­ւա­գոյն կեր­պով օգ­տա­գոր­ծել՝ օգ­տուիլ եւ օգ­տա­կա­րու­թիւն մա­տու­ցա­նել ու­րիշ­նե­րու շա­հուն ի­րեն տրուած կա­րո­ղու­թիւն­նե­րու մի­ջո­ցով։

Վեր­ջա­պէս կա­րո­ղու­թիւն­նե­րու օգ­տա­գործ­ման ար­գելք հան­դի­սա­ցող­ներ, ո­րոնց մե­ծա­մաս­նու­թիւ­նը կը կազ­մեն նա­խան­ձոտ մար­դիկ, ի վեր­ջոյ պի­տի ստա­նան ի­րենց պա­տի­ժը։ Ուս­տի նա­խան­ձը ա­մե­նա­մեծ ար­գե՛լքն է մարդ­կա­յին ի­րեր­հաս­կա­ցո­ղու­թեան, սի­րոյ, եւ յա­ռաջ­դի­մու­թեան հա­մե­րաշ­խու­թեան…։

Չմոռ­նանք սրբա­զան խօս­քը. «Տա­լը միշտ ա­ւե­լի՛ ե­րա­նե­լի է, քան՝ առ­նե­լը…»։

​ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

­Մարտ 10, 2015, Իս­թան­պուլ