ԵՐԿՈՒ ՀԱԶԱՐ ՏԱՐՈՒԱՅ ՑԱՆ

Եր­կու հա­զար տա­րուայ ցան մը՝ ար­մա՛տ մըն է քրիս­տո­նէա­կան հա­ւատ­քը, որ փո­խեց մարդ­կու­թեան ամ­բողջ ըն­թաց­քը եւ էու­թիւ­նը։ Եր­կու հա­զար տա­րի ա­ռաջ Քրիս­տոս իր վար­դա­պե­տու­թեամբ հին մար­դը վե­րա­ծեց նոր մար­դու եւ նոր հո­գիով, նոր միտ­քով օժ­տեց ու բա­րե­փո­խեց մարդ­կու­թիւ­նը։

Ա­ւե­լի քան եր­կու հա­զար տա­րի ա­ռաջ՝ Յի­սուս Քրիս­տո­սի հրա­շա­փառ Յա­րու­թիւ­նը ա­ւե­տեց նոր կեան­քի մը բա­րի լու­րը հա­մայն մարդ­կու­թեան եւ նաեւ ա­ւե­տի­սը՝ յա­ւի­տե­նա­կան կեան­քի իր իսկ տի­պա­րո՛վ։ Ու­րեմն, սի­րե­լի՜ բա­րե­կամ­ներ, այս մտա­ծո­ղու­թեամբ եւ այս ճշմար­տու­թեան ներ­քեւ՝ ո­րոնց կը վկա­յեն պատ­մու­թիւ­նը եւ մեր ան­յեղ­լի հա­ւատ­քը, պահ մը փոր­ձենք մտո­վի փո­խադ­րուիլ ա­ւե­լի քան եր­կու հա­զար տա­րի ետ՝ դէ­պի Ե­րու­սա­ղէմ, եւ իւ­ղա­բեր կի­նե­րու հետ դի­տենք ու վկա­յենք Յի­սուս Քրիս­տո­սի կեն­դա­նա­րար Յա­րու­թեան ա­պա­ցոյ­ցը։

Իւ­ղա­բեր կի­ներ երբ հա­սան Քրիս­տո­սի գե­րեզ­մա­նը՝ զար­ման­քով տե­սան, որ վի­մա­փոր գե­րեզ­մա­նին դու­ռը բա՛ց է։ Ա­նոնք կը մտա­ծեն, թէ մէ­կը ե­կած եւ գլո­րած է այդ ծանր քա­րը։ Եւ կը նա­յին գե­րեզ­ման եւ չեն գտներ Յի­սու­սի մար­մի­նը հոն՝ ուր դրուած էր։ Սոս­կա­լի սար­սա­փի կը մատ­նուին կի­նե­րը, կը վախ­նան, կը վա­զեն դէ­պի Ե­րու­սա­ղէմ, յայտ­նե­լու հա­մար Յի­սու­սի ա­շա­կերտ­նե­րուն՝ այս ե­ղե­լու­թիւ­նը։

Պետ­րոս եւ Յով­հան­նէս ան­մի­ջա­պէս կու գան գե­րեզ­ման եւ կը տես­նեն Յի­սու­սի վար­շա­մա­կը եւ միւս կտաւ­նե­րը ծալ­լուած կա­նո­նա­ւոր կեր­պով։ Հոն կը տես­նեն եր­կու հրեշ­տակ­ներ, ո­րոնք ա­նոնց կ՚ը­սեն.

«Ին­չո՞ւ ող­ջը կը փնտռէք մե­ռել­նե­րու մէջ՝ այս­տեղ չէ՛, քա­նի որ յա­րու­թիւն ա­ռաւ»։­

Այս քա­ջա­լե­րող եւ հրա­շունչ յայտ­նու­թե­նէն յե­տոյ գե­ղե­ցիկ եւ հիա­նա­լի՜ տե­սա­րան մը կը պար­զուի՝ ըստ Ա­ւե­տա­րա­նի վկա­յու­թեան մեր աչ­քե­րուն առ­ջեւ։ Մա­րիամ Մագ­դա­ղե­նա­ցի, ա­ռան­ձինն, գե­րեզ­մա­նա­տան պար­տէ­զին մէջ՝ յու­սալ­քուած ու մտա­մո­լոր կը շրջի, խոր­հե­լով, թէ ո՞վ կրնայ գի­շեր ա­տեն գող­նալ Յի­սու­սի մար­մի­նը գե­րեզ­մա­նէն։

Եւ ճիշդ այդ պա­հուն, ա­հա­ւա­սիկ, ձեռք մը կը դպչի փափ­կօ­րէն Մա­րիա­մի ու­սին, եւ ան ետ դառ­նա­լով, եւ կար­ծե­լով, թէ պար­տիզ­պանն է, լա­լա­գին եւ թա­խան­ձող ձայ­նով կը հարց­նէ. «Իմ Տէ­րը գե­րեզ­մա­նին մէջ չէ՛. ար­դեօք գի­տե՞ս, թէ ո՛ւր տա­րին զԱյն, ը­սէ՛, որ­պէս­զի եր­թամ ու օ­ծեմ Ա­նոր մար­մի­նը»։ Կը տես­նուի, որ Մա­րիամ բա­ւա­կան յու­զուած եւ շուա­րած էր եւ այդ իսկ պատ­ճա­ռով ալ չճանչ­ցաւ Յի­սու­սը. ար­դէն անըս-­պա­սե­լի բան մըն էր այդ, քա­նի որ Ան թաղուած էր։

Ուս­տի Յի­սուս ը­սաւ Մա­րիա­մին.

«Մա­րիա՜մ»։­

Եւ այդ պա­հուն անդ­րա­դար­ձաւ Մա­րիամ, որ իր ու­սին դպչո­ղը Յի­սուսն է. ճանչ­ցաւ Ա­նոր ձայ­նը եւ ցնծու­թեամբ գո­չեց. «Վար­դա­պե՛տ»։­

Այդ պա­հուն տե­սաւ ու ճանչ­ցաւ զԱյն։

Յի­սուս զինք բա­ցա­յայ­տեց իր ինք­նու­թիւ­նը Մա­րիա­մի եւ պա­տուի­րեց, որ եր­թայ եւ յայտ­նէ իր ա­շա­կերտ­նե­րուն, թէ շու­տով միա­նան ի­րեն։

Մարդ­կա­յին կեան­քի մէջ ալ, բնու­թեան ե­րե­ւոյթ­նե­րու հա­մե­մա­տու­թեամբ կա­րե­լի է տես­նել նման ի­րո­ղու­թիւն­ներ, ո­րոնք կը վկա­յեն եւ կ՚ա­պա­ցու­ցա­նեն Յի­սուս Քրիս­տո­սի Յա­րու­թեան խոր­հուր­դը։ Զոր օ­րի­նակ, գար­նան ծա­ռե­րը կը ծաղ­կին, դաշ­տե­րը կա­նաչ մար­գա­խո­տե­րով կը զար­դա­րուին, թռչուն­ներ կը վե­րա­դառ­նան ի­րենց նախ­կին բոյ­նե­րը եւ ամ­բողջ բնու­թիւ­նը վերս­տին կ՚արթն­նայ իր քու­նէն՝ իր մե­ռե­լու­թե­նէն եւ կը թօ­թա­փուի իր մա­հուան ննջէն՝ կեն­սա­լի եւ կար­ծես կը ժպտի նո՛ր կեան­քի մը։

Քրիս­տո­սի յա­րու­թեան խոր­հուր­դը, ար­դա­րեւ ա­մէ­նու­րեք կը տես­նուի եւ կը յայտ­նուի ամ­բողջ բնու­թեան մէջ եւ ան­շուշտ մարդ­կա­յին կեան­քի ա­մէն ապ­րում­նե­րուն մէջ։

Ուս­տի Քրիս­տո­սի յա­րու­թեան խոր­հուր­դի ճշմար­տու­թիւ­նը եր­բեք չի լքեր մար­դը եւ բնու­թիւ­նը՝ կեան­քի եւ ա­ռօ­րեա­յին մէջ։ Յա­րու­թեան խոր­հուր­դը ա­մէն պահ կ՚ըն­կե­րակ­ցի բնու­թեան ե­րե­ւոյթ­նե­րուն եւ մարդ էա­կին ապ­րում­նե­րուն։ Այս խոր­հուր­դը ուժ եւ կա­րո­ղու­թիւն կը ներշն­չէ մարդ­կա­յին ապ­րում­նե­րուն՝ կեան­քի եւ պատ­մու­թեան ա­մէն պա­հե­րուն, մա­նա­ւանդ ող­բեր­գա­կան եւ բախ­տո­րոշ պա­հե­րուն։

Քրիս­տո­նեայ հա­ւա­տա­ցեա­լի հա­մար Քրիս­տո­սի հրա­շա­փառ Յա­րու­թեան խոր­հուր­դը ան­հա­մե­մա­տօ­րէն ա­ւե­լի՛ խոր է, քան մարդ­կա­յին կեան­քի եւ կամ բնու­թեան վե­րա­զար­թօն­քի գա­ղա­փար­նե­րը։

Ար­դա­րեւ, Քրիս­տոս, Իր իսկ օ­րի­նա­կով՝ յա­րու­թիւն կու տայ իր հա­ւա­տա­ւոր ան­դամ­նե­րուն։ Ուս­տի յա­րու­թեան խոր­հուր­դը ըմբռ­նե­լու հա­մար անհ­րա­ժեշտ է՝ հա­ւա­տա­լը, քա­նի որ ա­ռանց հա­ւատ­քի կա­րե­լի չէ՛ հասկ­նալ խոր­հուր­դը։ Իսկ սէ­րը՝ նո՛յն­քան անհ­րա­ժեշտ է, քա­նի որ սի­րով պէտք է ըն­դու­նիլ ո­րե­ւէ դէպք կամ ոե­ւէ անձ, որ­պէս­զի մարդ անդ­րա­դառ­նայ էու­թեան։ Հա­ւա­տալ այն ճշմար­տու­թեան՝ որ յա­ճախ կը կրկնենք «Հա­ւա­տամք»ին, այ­սինքն Հա­ւա­տոյ Հան­գա­նա­կին մէջ՝ ա­մէն ան­գամ որ կ՚ար­տա­սա­նենք. «ի յա­րու­թիւն մե­ռե­լոց…»։ Ու­րեմն երբ կ՚ար­տա­սա­նենք, եւ կամ ար­տա­սա­նուա­ծը կը լսենք, պէտք է անդ­րա­դառ­նանք ա­նոր ի­մաս­տին, գի­տակ­ցինք եւ զգանք ա­նոր խոր­հուր­դը. այ­լա­պէս ար­տա­սա­նուա­ծը պարզ կրկնու­թիւն մը կ՚ըլ­լայ՝ ա­նի­մաստ ու անն­պա­տակ, ի՛նչ որ բա­նա­ւոր էակ՝ մար­դուն բա­նա­կա­նու­թեան, բա­նա­ւո­րու­թեան չի՛ հա­մա­պա­տաս­խա­ներ։ Ուս­տի, մարդ պէ՛տք է իր խօս­քին տէ­րը ըլ­լայ, ը­սել եւ չը­նել՝ մարդ­կա­յին ար­ժա­նա­ւո­րու­թեան եւ ար­ժա­նա­պա­տուու­թեան բո­լո­րո­վին ներ­հակ է, ինչ որ ան­յար­գա՛նք է, թէ՛ իր ան­ձին եւ թէ՛ շուր­ջին­նե­րուն։ Հա­ւա­տալ կը նշա­նա­կէ՝ գի­տակ­ցու­թիւ­նը ե՛ւ հա­ւա­տար­մու­թիւ­նը ու­նե­նալ խօս­քին եւ վա­րուիլ ըստ խօս­քին։

Ուս­տի Քրիս­տո­սի յա­րու­թեան գա­ղա­փա­րը կը հան­դի­սա­նայ քրիս­տո­նէա­կան վար­դա­պե­տու­թեան հիմ­նա­խա­րիս­խը եւ ա­ռա՛նց­քը։ Ա­ռանց յա­րու­թեան յոյ­սի, ա­ռանց ան­դե­նա­կան եւ յա­ւի­տե­նա­կան կեան­քի եւ վեր­ջին դա­տաս­տա­նի վար­դա­պե­տու­թեան, քրիս­տո­նէու­թիւ­նը պի­տի չկա­րո­ղա­նայ խո­րա­պէս ար­մա­տա­ւո­րուիլ ու հաս­տա­տուիլ մարդ­կա­յին հո­գիին մէջ։

Եւ վեր­ջա­պէս, պէտք է հա­ւատ­քը, սէ­րը եւ յոյ­սը ան­կե՛ղծ ըլ­լայ, զա­նոնք շա­հա­գոր­ծել եւ անձ­նա­կան փառ­քի մի­ջոց­ներ ը­նել, ա­մե­նա­մեծ խա­բէու­թիւնն է՝ թէ՛ Աս­տու­ծոյ, թէ՛ Ե­կե­ղե­ցիին եւ թէ՛ են­թա­կա­յին ինքն ի­րեն դէմ։ Ա­նոնք որ հա­ւատ­քը ան­կեղ­ծու­թեամբ չեն ապ­րիր, յա­րու­թեան խոր­հուր­դը չե՛ն ըմբռ­ներ…։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ապ­րիլ 17, 2017, Իս­թան­պուլ