ԽԱՉԱՏՈՒՐԵԱՆ ՊԱՏՐԻԱՐՔ ԵՒ ՄԵՐ ԴՊՐԱՑ ԴԱՍԵՐԸ - Դ -

Կը շա­րու­նա­կենք ներ­կա­յաց­նել՝ Գա­րե­գին Պատ­րիարք Խա­չա­տու­րեա­նի 24 Մա­յիս 1953 թուա­կիր Կոն­դա­կը՝ ուղ­ղուած Դպրաց Դա­սե­րուն եւ Երգ­չա­խում­բե­րուն։

Մի՛ մոռ­նաք նաեւ, որ քրիս­տո­նէա­կան կրօնն ալ, եւ ան­կէ ներշն­չուած Հայ Ե­կե­ղե­ցին, ձեր վրայ կը դնեն հայ­րե­նա­սի­րա­կան ան­զան­ցա­ռե­լի պար­տա­կա­նու­թիւն մը եւս՝ ան­կեղծ սի­րով, հա­ւա­տար­մօ­րէն եւ խան­դա­վառ հո­գիով ծա­ռա­յե­լու այն երկ­րին՝ ուր ծներ էք եւ ո­րուն մէջ կ՚ապ­րիք՝ վա­յե­լե­լով քա­ղա­քա­ցիա­կան ա­մէն ի­րա­ւունք։

Օրհ­նե­ցէ՛ք ցնծու­թեամբ եւ փա­ռա­բա­նե­ցէք ձեր սրտա­բուխ եւ ո­գե­ւո­րիչ եր­գե­րով ձեր այս հայ­րե­նի­քը՝ ըն­կե­րա­կան հա­ւա­քոյթ­նե­րու մէջ եւ տօ­նա­կան հան­դի­սու­թեանց մի­ջո­ցին։

Օր­հեն­ցէ՛ք, եւ շնոր­հա­պարտ սրտով ու «հրեշ­տա­կա­յին եր­գակ­ցու­թեամբ» բա­րե­բա­նե­ցէ՛ք զԱս­տուած, սի­րե­լի որ­դեակ­ներ, որ­պէս­զի Աս­տու­ծոյ շնորհքն ու օրհ­նու­թիւնն ալ ան­պա­կաս ըլ­լան միշտ ձեր վրայ, եւ դուք յա­րա­տե­ւօ­րէն եւ ան­ձանձ­րոյթ մնաք ձեր դիր­քին մէջ ան­սա­սան, զար­գաց­նե­լով ձեր ե­րաժշտա­կան եւ եր­գե­ցո­ղա­կան կա­րո­ղու­թիւն­նե­րը՝ ըստ կոչ­ման, մշա­կե­լով նոյն ա­տեն, որ­քան հնար է, խա­զեր­գու­թեան ա­րուես­տը, շա­րա­կա­նա­գի­տու­թեան մէջ եւս ձեռք բե­րե­լու հա­մար պա­հան­ջե­լի հմտու­թիւն։

Կ՚օրհ­նեմ նաեւ ես զձեզ, հայ­ցե­լով բո­լո­րիդ հա­մար կեան­քի անս­պառ աղ­բիւր Աս­տուծ­մէ՝ քա­ջա­ռող­ջու­թեամբ ա­րեւ­շա­տու­թիւն եւ ե­րա­նա­ւէտ եր­ջան­կու­թիւն։

ՇՆՈՐՀՔ, Ի­ՄԱՍ­ՏՈՒ­ԹԻՒՆ ԵՒ ԽԱ­ՂԱ­ՂՈՒ­ԹԻՒՆ ՏԵԱՌՆ ՄԵ­ՐՈՅ ՅԻ­ՍՈՒ­ՍԻ ՔՐԻՍ­ՏՈ­ՍԻ ԸՆԴ ՁԵԶ Ա­ՄԵ­ՆԵ­ՍԻՆ. Ա­ՄԷՆ։

Հայ­րա­կան Սի­րով
Ա­ղօ­թա­րար
Գա­րե­գին Ար­քե­պիս­կո­պոս
Պատ­րիարք Հա­յոց Թիւր­քիոյ

Տուաւ կոն­դակս ի Պատ­րիար­քա­րա­նէս Հա­յոց Թիւր­քիոյ Ի 24-ն Մա­յի­սի 1953 ա­մի, ի տօ­նի Հո­գե­գալս­տեան. թիւ 6։

* * *

Մեծ ու­շադ­րու­թեամբ եւ ակ­նա­ծան­քով վեր­յի­շե­ցինք զայն՝ Գա­րե­գին Պատ­րիարք Խա­չա­տու­րեա­նի Դպրաց Դա­սե­րուն եւ Երգ­չա­խում­բե­րուն ուղ­ղուած կոն­դա­կը, որ կը պա­րու­նա­կէ ի­րա­պէս ար­դիւ­նա­շատ եւ շի­նիչ յոր­դոր­ներ, խրատ­ներ։ Դաս­տիա­րա­կիչ այս կոն­դա­կը թէեւ ուղ­ղուած է Դպրաց Դա­սե­րու եւ Երգ­չա­խում­բե­րու, բայց մա­նա­ւանդ վեր­ջին հա­տուած­նե­րը կը վե­րա­բե­րին ա­մէն մէ­կուս, քա­նի որ կը հե­տաքրք­րէ բո­լոր ժո­ղո­վուր­դի հա­տուած­նե­րը։ Զոր օ­րի­նակ, «Այս աշ­խար­հին մէջ ապ­րիլ…» նա­խա­դա­սու­թեամբ կը թե­լադ­րէ ան աշ­խար­հա­կան կեան­քի կա­րե­ւո­րու­թիւն տալ եւ աշ­խար­հի­կը եւ հո­գե­ւո­րը զա­նա­զա­նել, եր­կուքն ալ օգ­տա­գոր­ծել՝ կայս­րի­նը կայս­րին, Աս­տու­ծոյ­նը Աս­տու­ծոյ տալ։

Այս­պէս ցոյց կու տայ, թէ քրիս­տո­նէու­թիւ­նը հրա­մա­յա­կա­նոն, «dogme»ի սկզբուն­քի վրայ չէ՛ հիմ­նուած, այլ ա­զա­տա­խոհ, լայ­նա­միտ, հան­դուր­ժող «laïque» վար­դա­պե­տու­թիւն մըն է։ Ար­դա­րեւ, հայ­րե­նա­սի­րու­թեան տրուած ի­մաստն ալ ցոյց կու տայ լու­սա­միտ, լայ­նա­խոհ, ա­զա­տա­միտ մտա­ծո­ղու­թեան մը գո­յու­թիւ­նը։ Եւ դար­ձեալ «չար­հա­մար­հել ո­րե­ւէ կրօնք» թե­լադ­րան­քը եւ «չստո­րագ­նա­հա­տել ո­րե­ւէ դա­ւա­նանք» յոր­դո­րը լայ­նա­խո­հու­թեան ստու­գա­նիշն է, ինչ որ ի­րա­պէս «laïque» միտ­քի մը հե­տե­ւանքն է եւ հե­ռու՝ «dogme»ե­րէ, հրա­մա­յա­կա­նոն պա­տուէր եւ ու­ղե­գիծ­նե­րէ։

Ար­դա­րեւ ժա­մա­նա­կա­կից, ար­դիա­կան լոյս միտ­քե­րու, ա­զա­տամ­տու­թեան ար­տադ­րու­թիւնն է լայ­նա­խո­հու­թիւ­նը եւ հան­դուր­ժո­ղու­թիւ­նը, որ կեր­պով մը «laïque», «dog-me»ե­րէ ձեր­բա­զա­տուած դրու­թեան մը խորհր­դա­նիշն է։

Ա­զա­տա­միտ, լայ­նա­խոհ հո­գե­ւո­րա­կան­ներն են՝ որ կրնան Ե­կե­ղե­ցին ա­զա­տել կան­խա­կա­լու­թիւն­նե­րէ, փրկել՝ նա­խա­պա­շա­րում­նե­րէ եւ շնորհ­նե­րու վար­դա­պե­տու­թեան շնոր­հիւ պահ­պա­նել գո­յու­թիւ­նը եւ գո­յա­տե­ւել միշտ վե՛ր, միշտ բա՛րձր եւ ան­պայ­ման՝ աս­տուա­ծա­հա­ճոյ ըն­թաց­քի մէջ կա­տա­րել իր երկ­րա­յին ու երկ­նա­յին պար­տա­կա­նու­թիւ­նը՝ հա­ւա­տա­րիմ մնա­լով իր ա­ռա­քե­լու­թեան…։

Այս կոն­դա­կը ցոյց կու տայ՝ թէ քրիս­տո­նէու­թիւ­նը չ՚ըն­դու­նիր խա­ւա­րամ­տու­թիւն, մո­լե­ռան­դու­թիւն, հա­մո­զու­մի ծայ­րա­յե­ղու­թիւն։ Բա­նա­կա­նու­թիւն, դա­տո­ղու­թիւն, խելք երբ միա­նայ հաս­տա­տա­միտ, ան­յեղ­լի հա­ւատ­քին հետ, ա­հա­ւա­սիկ հոն կա­րե­լի է գտնել ճշմա­րիտ քրիս­տո­նէու­թիւ­նը, քրիս­տո­նէա­կան վար­դա­պե­տու­թեան կեդ­րո­նա­կան ի­մաս­տը եւ իս­կա­կան նպա­տա­կը։ Ուս­տի նեղ­միտ, խա­ւա­րա­միտ մար­դիկ չեն կրնար հա­ւա­տա­րիմ մնալ ի­րենց կո­չու­մին եւ հա­ւատ­քին։ Եւ այս իսկ պատ­ճա­ռով մեծ ար­ժէք կը ներ­կա­յաց­նէ Գա­րե­գին Պատ­րիարք Խա­չա­տու­րեա­նի կոն­դա­կը։

Մեր խորհր­դա­ծու­թիւն­նե­րը վեր­ջաց­նե­լէ ա­ռաջ կ՚ու­զենք վեր­յի­շել «Թրքա­հայ Ե­կե­ղե­ցեաց Դպրաց Դա­սե­րուն եւ Դպրաց Դաս Երգ­չա­խում­բե­րուն 27 Դեկ­տեմ­բեր 1991 թուա­կիր Կա­նո­նագ­րու­թեան» 72-րդ յօ­դուա­ծին տրա­մադ­րու­թիւ­նը։

«Դպիր­ներ ինչ աս­տի­ճան կամ պաշ­տօն ալ ու­նե­նան պար­տա­ւոր են ե­կե­ղե­ցի յա­ճա­խել կա­րե­լի կա­նո­նա­ւո­րու­թեամբ եւ եր­գե­ցո­ղու­թիւն­նե­րը կա­տա­րել Կի­րա­կի եւ տօ­նա­կան օ­րե­րուն։ Յա­ճա­խա­կի բա­ցա­կա­յող­նե­րուն յա­տուկ յոր­դոր եւ ազ­դա­րա­րու­թիւն կ՚ըլ­լայ Նա­խա­գա­հին եւ Դպրա­պե­տին կող­մէ…»։

­Չենք գի­տեր, ին­չո՛ւ, յի­շե­լու պա­հանջ­քը զգա­ցինք այս հա­տուա­ծը…։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Դեկ­տեմ­բեր 17, 2015, Իս­թան­պուլ