ՄԵՐ ՏԱՐԵՑՆԵՐՈՒ ՎԵՐՋԻՆ ՀԱՆԳՐՈՒԱՆԸ

Ան­տա­րա­կոյս, բո­լորս գի­տենք բո­լոր տա­րեց­նե­րու վեր­ջին հանգ­րուա­նը կամ յա­ճախ՝ կեան­քէն վա­ղա­բա­ժան ան­բախտ ճա­կա­տագ­րուած ե­րի­տա­սարդ­նե­րուն: Խօս­քը սա­կայն կը վե­րա­բե­րի տա­րեց­նե­րու օգ­նու­թեան կա­րի­քա­ւոր տա­րի­նե­րէն սկսեալ մին­չեւ ա­նոնց յա­ւէտ բա­ժան­ման ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը այս աշ­խար­հէն:

Շատ հա­ւա­նա­բար զգա­յուն նիւթ մըն է մեր շօ­շա­փա­ծը, եւ կրնանք վրդո­վեց­նել մեր ե­րի­տա­սարդ սե­րուն­դի ան­դամ­նե­րը, ո­րոնք կրնան ա­ռար­կել զա­նա­զան պատ­ճառ­նե­րով եւ ո­րոնք ըստ հա­յե­ցո­ղու­թեան ար­դա­րա­ցի կրնան ըլ­լալ, ոչ սա­կայն բազ­մա­դա­րեայ հայ­կա­կան սո­վո­րու­թիւն­նե­րուն հա­մա­տեղ: Ա­ռանձ­նաց­նե­լով այս հար­ցը այլ հայ­կա­կան հա­մայնք­նե­րէ, կը փա­փա­քինք խոր հա­յեացք մը նե­տել մեր ան­մի­ջա­կան շրջա­պա­տին վրայ, մխրճուիլ մեր ներ­քի­նին մէջ, թե­րեւս այն­տեղ թաք­նուած խիղճ ը­սուած էա­կը արթնց­նե­լու հա­մար, եւ հա­կակշ­ռի տակ դնել մեր ա­րար­մունք­նե­րը հան­դէպ մեր տա­րեց­նե­րուն: Կը յի­շէ՞ք սի­րե­լի­ներ, երբ մեր հայ­րերն ու մայ­րե­րը ե­ղան մեր ա­ռա­ջին քայ­լե­րուն ա­ռաջ­նորդ­ներն ու ու­սու­ցող­նե­րը, երբ տա­կա­ւին «շո­րիկ­նե­րու» մէջ կը խար­խա­փէինք: Կը յի­շէ՞ք, երբ ա­նոնք գի­շեր-ցե­րեկ մեր օ­րօ­րո­ցին քով ար­թուն կը հսկէին, երբ մենք «պզտիկ տա­քու­թիւն» մը կ՚ու­նե­նա­յինք, մին­չեւ մեր ա­ռող­ջա­նալն ու «լե­զու ել­լե­լը»: Իսկ ան­կէ ետք... մեր տե­ղա­տա­րափ հար­ցում­նե­րու պա­տաս­խան­նե­րու գո­հա­ցու­մը, մին­չեւ մեր... «փի­լի­սո­փայ կտրի­լը» եւ յե­տոյ, որ­պէս պա­տաս­խան ստա­նալ՝ «դուն չես հասկ­նար»ը: Շատ են ու բազ­մա­թիւ մեր ծնող­նե­րուն զո­հո­ղու­թիւն­նե­րը մե­զի հան­դէպ, խոս­տո­վա­նինք: Իսկ, ինչ կը կար­ծէք թէ՛ մեր տա­րեց­նե­րը, կամ աշ­խար­հի տա­րեց­նե­րը, յա­ւի­տեա՞ն պի­տի մնա­յին այդ կա­րո­ղու­թեան եւ դիր­քին վրայ: Մարդ ա­րա­րա­ծին կեան­քը կը նմա­նի լեռ­նագ­նա­ցի մը պատ­մու­թեան, ո­րուն ճա­նա­պար­հը կը սկսկի եւ կ՚ա­ւար­տի նոյն սկիզբ ա­ռած ստո­րո­տին:

Այ­սօր ու­նինք հայ­կա­կան ծե­րա­նոց­ներ եւ ան­կե­լա­նոց­ներ Լոս Ան­ճե­լը­սի մէջ՝ «Ա­րա­րատ» տա­րեց­նե­րու տու­նը իր ծե­րա­նո­ցով եւ ան­կե­լա­նո­ցով, որ ու­նի նաեւ երկ­րորդ փոքր բա­ժան­մունք մը Լոս Ան­ճե­լը­սի ա­րե­ւե­լեան շրջա­նին մէջ: «Ա­րա­րատ» հաս­տա­տու­թիւ­նը ան­շուք եւ ան­խոնջ հա­ւա­տար­մօ­րէն կը ծա­ռա­յէ հայ հա­մայն­քին ա­ռանց բա­ցա­սա­կան ա­ռար­կու­թեան կամ դոյզն իսկ քննա­դա­տու­թեան, ան­հատ­նում գնա­հա­տան­քով, պատս­պա­րե­լով մեր ժո­ղո­վուր­դի տա­րեց­նե­րը ան­սահ­ման հո­գա­տա­րու­թեամբ: Ու­նինք նաեւ այլ հայ­կա­կան հաս­տա­տու­թիւն մը Ֆրեզ­նո­յի մէջ, ուր դժբախ­տա­բար իր նախ­կին հմայ­քը կոր-սըն­ցու­ցած ըլ­լա­լով, այ­սօր կը մնայ հա­յե­ցի մաս­նա­կի ծա­ռա­յու­թիւն­նե­րով ներ­կա­յա­նա­լու այն­տե­ղի հայ հա­մայն­քին: Պատ­ճա­ռը ե­թէ հայ տա­րեց­նե­րու որ­դիա­կան եւ ծնո­ղա­կան հո­գա­տա­րու­թիւ­նը ըլ­լայ, հա­ւա­նա­բար մեծ գո­հու­նա­կու­թիւն պի­տի պատ­ճա­ռէր մե­զի, սա­կայն դժբախ­տա­բար պա­րա­գան այդ չէ, եւ շատ մը ֆրեզ­նո­ցի հայ տա­րեց­ներ զուրկ կը մնան այդ հո­գա­տա­րու­թե­նէն: Պա­րա­գա­նե­րը՝ ո­րոնք զարկ տուած են այս կա­ցու­թեան, յստակ չեն մե­զի հա­մար, բայց ու­շադ­րու­թեան ար­ժա­նի ան­կաս­կած:

Ըստ վեր­ջին տուեալ­նե­րուն, այն­պէս կ՚ե­րե­ւի, թէ մեր տա­րեց սե­րուն­դը ա­րա­գըն­թաց կ՚ա­ճի եւ ա­նոնց յար­մա­րու­թիւն­նե­րուն հա­մար գո­յու­թիւն ու­նե­ցող հաս­տա­տու­թիւն­նե­րը բա­ւա­րար չեն զա­նոնք ըն­կա­լե­լու հա­մար, պատ­ճառ դառ­նա­լով ա­պաս­տա­րա­նի սպաս­ման եր­կար հեր­թե­րու, ո­րուն վեր­ջա­ւո­րու­թիւ­նը թե­րեւս ար­դէն ուշ կրնայ ըլ­լալ:

Այս նիւ­թով ոե­ւէ անձ, հաս­տա­տու­թիւն կամ կազ­մա­կեր­պու­թիւն քննա­դա­տու­թեան չենք հրա­ւի­րեր, բայց եւ այն­պէս, մեր հայ տա­րեց­նե­րու կեան­քի վեր­ջին հանգ­րուան­նե­րը կը փա­փա­քինք հանգս­տա­ւէտ եւ հա­սա­նե­լի դարձ­նել բո­լո­րին:

Լոս Ան­ճե­լը­սի մէջ բաղ­դա­տա­բար ա­ռողջ տա­րեց­նե­րու հա­մար ստեղ­ծուած ժա­մա­նա­կա­ւոր ըն­կալ­ման վայ­րե­րը, ո­րոնք օ­րա­կան դրու­թեամբ հո­գա­տա­րու­թիւն կը հայ­թայ­թեն տա­րեց­նե­րուն, ու­նին ի­րենց դրա­կան ար­դիւն­քը, հա­կա­ռակ կարգ մը քննա­դա­տու­թիւն­նե­րու: Այս «ման­կա­պար­տէզ­նե­րը» (բա­ռին իս­կա­կան ա­ռու­մով), ըն­կե­րա­յին մթնո­լորտ կը ստեղ­ծեն մեր տա­րեց­նե­րուն հա­մար, ո­րոնք ա­նոր անհ­րա­ժեշտ կա­րի­քը ու­նին ի­րենց յա­ռա­ջա­ցած տա­րի­քին, երբ կը զրկուին ա­նոնց­մէ ի­րենց բնա­կա­րան­նե­րուն մէջ, զա­նա­զան պատ­ճառ­նե­րով՝ ար­դա­րա­ցի կամ ոչ:

Եւ սա­կայն՝ ան­բա­ւա­րար են այն հաս­տա­տու­թիւն­նե­րը (ան­կե­լա­նոց­նե­րը), ո­րոնք բժշկա­կան եւ ա­ռող­ջա­պա­հա­կան օգ­նու­թիւն կը հայ­թայ­թեն տա­րեց­նե­րուն, ան­պաշտ­պան թող­լով զի­րենք:

Երկ­րորդ «Ա­րա­րատ Հոմ»ի մը կա­րի­քը չկա՞յ ար­դեօք, ի՞նչ կը կար­ծէք:

Խմբագ­րա­կան «Նոր Օր»ի
Լոս Ան­ճե­լըս