ՎԵՐԱՆՈՐՈԳ ԱՌԱՔԵԼՈՒԹԻՒՆ

Լրագ­րող­նե­րու 8-րդ հա­մա­հայ­կա­կան խորհր­դա­ժո­ղո­վը, որ վեր­ջերս տե­ղի ու­նե­ցա­ւ Ե­րե­ւա­նի եւ Ստե­փա­նա­կեր­տի մէջ, ձօ­նուած էր Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թեան ան­կա­խու­թեան հռչակ­ման 25-ա­մեայ յո­բե­լեա­նին։ Սփիւռ­քի նա­խա­րա­րու­թեան նա­խա­ձեռ­նու­թեամբ, «Հա­յոց պե­տա­կա­նու­թիւ­նը՝ միաս­նա­կա­նու­թեան ա­ռանցք» կար­գա­խօ­սով կազ­մա­կեր­պուած այս հա­ւա­քին մաս­նակ­ցե­ցան աշ­խար­հի ա­ւե­լի քան ե­րեք տաս­նեակ եր­կիր­նե­րէն շուրջ հա­րիւր­յի­սուն լրագ­րող­ներ։ Զան­գուա­ծա­յին լրա­տուու­թեան մի­ջոց­նե­րուն ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րը, բա­ցի ի­րենց ըն­թա­ցիկ քննար­կում­նե­րէն, հնա­րա­ւո­րու­թիւն ու­նե­ցան նաեւ տե­սակ­ցե­լու Հա­յաս­տա­նի պե­տա­կան ա­ւա­գա­նիէն հիմ­նա­կան ե­րեք դէմ­քե­րու՝ Հան­րա­պե­տու­թեան նա­խա­գահ Սերժ Սարգ­սեա­նի, Վար­չա­պետ Կա­րէն Կա­րա­պե­տեա­նի եւ Ար­տա­քին գոր­ծոց նա­խա­րար Ե­դուարդ Նալ­պան­տեա­նի հետ։ Այս հան­դի­պում­նե­րը, իս­կա­պէս, հա­մա­ժո­ղո­վի ամ­բող­ջին մէջ ա­ռանձ­նա­ցան ի­րենց բո­վան­դա­կու­թեամբ ու հա­րուստ օ­րա­կար­գով։ Բնա­կա­նա­բար, Սփիւռ­քի նա­խա­րար Հրա­նոյշ Յա­կո­բեանն ալ կու գայ ա­ւել­նալ այն ա­նուն­նե­րուն վրայ, ո­րոնց պատ­գա­մին հա­ղորդ դար­ձան լրագ­րող­նե­րը։ Ի լրում­ն այս բո­լո­րին, Ար­ցա­խի մէջ ալ ծրագ­րի մաս­նա­կից­նե­րը ու­նե­ցան վառ պա­հեր՝ մա­նա­ւանդ, որ հիւ­րըն­կա­լուե­ցան Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի ղե­կա­վա­րու­թեան կող­մէ։

Այս ան­գա­մուան հա­մա­ժո­ղո­վէն վե­րա­դար­ձին՝ կամ­քէ ան­կախ պատ­ճառ­նե­րով մեր տպա­ւո­րու­թիւն­ներն ու խո­հե­րը գրի կ­­՚առ­նենք ո­րոշ յա­պա­ղու­մով մը։ Կան­խաւ յայտ­նենք, որ այդ յա­պա­ղու­մը այժ­մէա­կա­նու­թեան ա­ռու­մով խնդրա­յա­րոյց չի հա­մա­րուիր, ո­րով­հե­տեւ քննար­կում­նե­րը առ հա­սա­րակ կը վե­րա­բե­րէին հա­մա­հայ­կա­կան օ­րա­կար­գի «մշտա­պէս ար­դի» նիւ­թե­րուն։ Ա­ւելց­նենք նաեւ, որ ա­կա­մայ մաս­նակ­ցե­ցանք հա­ւա­քի միայն Ե­րե­ւա­նի մէջ տե­ղի ու­նե­ցած աշ­խա­տան­քին, հե­տե­ւա­բար մեր դի­տար­կում­նե­րը սահ­մա­նա­փակ են այդ­քա­նով, թէեւ մեր պաշ­տօ­նա­կից­նե­րը հիա­նա­լի տպա­ւո­րու­թիւն­նե­րով վե­րա­դար­ձած էին նաեւ Ար­ցա­խէն։

Սա ու­թե­րորդ լրագ­րող­նե­րու հաւաքն էր ար­դէն եւ մենք ա­ռանց բա­ցա­ռու­թեան հնա­րա­ւո­րու­թիւն ու­նե­ցած ենք մաս­նակ­ցիլ բո­լո­րին։ Ան­կախ ար­դիւ­նա­ւէ­տու­թեան հար­ցե­րէն, սկզբուն­քօ­րէն կը փոր­ձենք չբա­ցա­կա­յիլ նման հար­թակ­նե­րէ։ Խնդի­րը լոկ ներ­կա­յու­թեամբ բա­ցատ­րե­լը ճիշդ չէ, ո­րով­հե­տեւ պաշ­տօ­նա­կից­նե­րու հետ նոյն մթնո­լոր­տը շնչե­լու ա­ռի­թը կ­­՚ըն­ձե­ռէ նաեւ ամ­բող­ջա­կան հա­շուեկ­շիռ մը ը­նե­լու կա­րե­լիու­թիւ­նը։ Հայ­կա­կան լրա­տուա­կան աշ­խար­հի հնա­րա­ւո­րու­թիւն­նե­րը լաւ պատ­կե­րաց­նե­լու, այդ ամ­բող­ջին մէջ հնա­րա­ւո­րինս ա­ռողջ դրսե­ւո­րուե­լու տե­սան­կիւ­նէն օ­գուտ­ներ ու­նին այս հա­ւաք­նե­րը։ Զուտ թրքա­հա­յու­թեան ա­ռու­մով ալ կան ե­զա­կի ե­րե­սակ­ներ։ Ծա­նօթ է, որ մեր հա­մայն­քը հայ­կա­կան աշ­խար­հէն ներս միշտ կը գտնուի ա­ռաջ­նա­հերթ հե­տաքրք­րու­թեան կի­զա­կէ­տին։ Մեր մա­մու­լը այդ հե­տաքրք­րու­թիւ­նը յա­գեց­նե­լու գլխա­ւոր մի­ջոց­նե­րէն մին է։ Հա­մա­ժո­ղով­նե­րու մթնո­լոր­տին մէջ կա­րե­լի է նաեւ հե­տե­ւու­թիւն­ներ ը­նել, թէ այդ հե­տաքրք­րու­թիւ­նը ի՛նչ ա­ռանցք­նե­րու շուրջ կը բիւ­րե­ղա­նայ տուեալ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նին եւ թէ, ան­շուշտ, ի՛նչ ազ­դե­ցու­թիւն­նե­րով։

Հա­մա­հայ­կա­կան նման խորհր­դա­ժո­ղով­նե­րու պա­րա­գա­յին միշտ կը շեշ­տուի ար­դիւ­նա­ւէ­տու­թեան հար­ցը։ Սա մէկ կող­մէ հասկ­նա­լի է, իսկ միւս կող­մէ ան­խու­սա­փե­լի։ Խոր­քին մէջ եր­կու­քին ալ պատ­ճա­ռը նոյնն է, ո­րով­հե­տեւ աշ­խա­տան­քի մը ա­ռողջ շա­րու­նա­կա­կա­նու­թիւ­նը կա­խում ու­նի ա­նոր շօ­շա­փե­լի պտուղ­նե­րէն։ Չմոռ­նանք նաեւ, որ այս հա­մա­ժո­ղով­նե­րը կը կազ­մա­կեր­պուին Հա­յաս­տա­նի պե­տու­թեան սուղ մի­ջոց­նե­րով։ Մին­չեւ մօ­տա­ւոր ան­ցեա­լը կար հա­մա­հայ­կա­կան նման հա­ւաք­նե­րու տա­րափ մը։ Սրտա­բան­ներ, ոս­կե­րիչ­ներ, ի­րա­ւա­բան­ներ... Բո­լո­րը կ­՚ի­րա­կա­նաց­նէին ի­րե­րա­յա­ջորդ հա­ւաք­ներ։ Վեր­ջին շրջա­նին կայ ո­րոշ հան­դար­տու­թիւն այս ա­ռու­մով, ո­րով­հե­տեւ զա­նա­զան ո­լորտ­նե­րու մար­դիկ ո­րոշ չա­փով գծած են ի­րենց ճա­նա­պար­հը։ Հա­մա­պա­տաս­խան կամ­քի տէր մար­դիկ, ո­րոշ ծրագ­րե­րու կամ նպա­տակ­նե­րու շուրջ հա­մախմ­բուած ըլ­լա­լով կ­՚ըն­թա­նան յա­ռաջ, հնա­րա­ւո­րինս ու­րոյն ձե­ւով կազ­մա­կեր­պուած են եւ ի­րենց գոր­ծը մաս­նա­գի­տա­կան հու­նի մը մէջ մտած է կա­րե­լի չա­փով։ Մա­մու­լի պա­րա­գան այդ­պէս չէ։ Հա­մա­ժո­ղով­նե­րու նա­խըն­թա­ցը կը շա­րու­նա­կուի հե­տե­ւո­ղա­կա­նօ­րէն։ Սա լաւ է, ո­րով­հե­տեւ մա­մու­լին օ­րա­կար­գը ան­բաղ­դա­տե­լիօ­րէն յա­րա­փո­փոխ ու ճոխ է միւս­նե­րուն բաղ­դատ­մամբ եւ պար­բե­րա­կան մեծ հա­ւաք­նե­րը, հա­ւա­քա­կան մտա­յին մար­զան­քի մը ձեռ­նար­կե­լը ու­նին ո­րոշ տրա­մա­բա­նու­թիւն մը։

ԱՐԱ ԳՕՉՈՒՆԵԱՆ