ԴԱՇՆԱԿԻՑՆԵՐՈՒ ՊԱՏԳԱՄ

Հան­րա­պե­տու­թեան նա­խա­գահ Րէ­ճէպ Թայ­յիպ Էր­տո­ղան ե­րէկ տե­սակ­ցե­ցաւ ՆԱ­ԹՕ-ի ընդ­հա­նուր քար­տու­ղար Եէնս Սթոլ­թեն­պեր­կի հետ։ Իս­թան­պու­լի մէջ տե­ղի ու­նե­ցած ՆԱ­ԹՕ-ի Խորհր­դա­րա­նա­կան վե­հա­ժո­ղո­վի 62-րդ նս­տաշր­ջա­նի ծի­րէն ներս տե­ղի ու­նե­ցաւ այս հան­դի­պու­մը։ Էր­տո­ղան եւ Սթոլ­թեն­պերկ նախ հան­դի­պում մը ու­նե­ցան վե­հա­ժո­ղո­վին շրջագ­ծով, իսկ ա­ւե­լի վերջ Եըլ­տը­զի պա­լա­տի «Մա­պէյն» ա­պա­րան­քի եր­դի­քին տակ տե­ղի ու­նե­ցաւ ա­նոնց ա­ռանձ­նազ­րոյ­ցը։ Ընդ­հա­նուր քար­տու­ղա­րը օ­րուան տե­ւո­ղու­թեան հան­դի­պում մըն ալ ու­նե­ցաւ Ազ­գա­յին պաշտ­պա­նու­թեան նա­խա­րար Ֆիք­րի Ը­շը­քի հետ։

Տե­ղա­կան մա­մու­լի հա­ղոր­դում­նե­րով, Սթոլ­թեն­պերկ յայտ­նեց, որ Թուր­քիա ի­րա­ւունք ու­նի դա­տե­լու բո­լոր ա­նոնք, ո­րոնք 15 Յու­լի­սի զի­նեալ յե­ղաշրջ­ման փոր­ձի ե­տին կանգ­նած են։ Այդ բա­նը պէտք է ըլ­լայ ի­րա­ւուն­քի գե­րա­կա­յու­թեան սկզբուն­քին շրջագ­ծով։ Ընդ­հա­նուր քար­տու­ղա­րին հա­մոզ­մամբ, 15 Յու­լի­սի պե­տա­կան հա­րուա­ծի փոր­ձը շատ լուրջ ու ծանր յար­ձա­կում մըն էր՝ Թուր­քիոյ ժո­ղովր­դա­վա­րա­կան կա­ռոյց­նե­րուն դէմ։

Իր կար­գին, Էր­տո­ղանն ալ ՆԱ­ԹՕ-ի Խորհր­դա­րա­նա­կան վե­հա­ժո­ղո­վի 62-րդ նս­տաշր­ջա­նի բաց­ման նիս­տին ըն­թաց­քին ու­նե­ցած ե­լոյ­թին ժա­մա­նակ շեշ­տը դրաւ ա­հա­բեկ­չու­թեան դէմ պայ­քա­րին վրայ։ Իր խօս­քե­րով, օ­տա­րա­տեա­ցու­թիւ­նը ու նոյ­նիսկ հե­տե­ւանք­նե­րուն բե­րու­մով իս­լա­մա­տեա­ցու­թիւ­նը ար­դէն կը գե­րա­զան­ցէ կարգ մը եր­կիր­նե­րուն սահ­մա­նը։ «Թուր­քիոյ ի նպաստ ձեր ա­պա­հո­վե­լիք ա­ջակ­ցու­թիւ­նը պի­տի ամ­րապնդէ մեր պայ­քա­րը այն ա­հա­բեկ­չա­կան կազ­մա­կեր­պու­թիւն­նե­րուն դէմ, ո­րոնք կը սպառ­նան մեր հա­սա­րա­կաց անվ­տան­գու­թեան», ը­սաւ Րէճէպ Թա­յ­յիպ Էր­տո­ղան եւ յի­շե­ցուց, որ ա­հա­բեկ­չա­կան կազ­մա­կեր­պու­թիւն­նե­րը միաս­նա­բար թի­րախ ընտ­րած են մարդ­կու­թեան հա­սա­րա­կաց ար­ժէք­նե­րը։ Այս ամ­բող­ջին մէջ ան մատ­նան­շեց ՖԵ­ԹԷՕ-ն, ՓՔՔ-ն, Ի­ՇԻՊ-ը եւ ընդգ­ծեց, թէ այդ բո­լո­րին դէմ կը պայ­քա­րի Թուր­քիա եւ կ՚ակն­կա­լէ բո­լո­րին ա­ջակ­ցու­թիւ­նը։

«Հա­մաշ­խար­հա­յին մա­կար­դա­կով եւ ՆԱ­ԹՕ-ի տե­սա­կէ­տէ հե­տաքրքրու­թեան ա­ռար­կայ անվ­տան­գու­թեան բո­լոր ճգնա­ժա­մե­րը կ՚ապ­րուին մեր երկ­րի ան­մի­ջա­կան հա­րե­ւա­նու­թեամբ։ Այն եր­կիր­նե­րը, ո­րոնք ա­հա­բեկ­չու­թեան դէմ եր­կա­կի դիր­քո­րո­շում մը որ­դեգ­րած են՝ ի վեր­ջոյ փո­խար­ժէ­քը պի­տի վճա­րեն», ը­սաւ Էր­տո­ղան եւ յի­շե­ցուց, որ Թուր­քիա կար­ծես, թէ պատ մը կը հան­դի­սա­նայ ա­հա­բեկ­չա­կան կազ­մա­կեր­պու­թիւն­նե­րու եւ աշ­խար­հի մնա­ցեա­լին մի­ջեւ, Եւ­րո­պա­յի գլխա­ւո­րու­թեամբ։ «Ե­թէ մենք ձա­խո­ղինք այս պայ­քա­րին մէջ, այ­սինքն ե­թէ այդ պա­տը փուլ գայ, ա­պա ա­հա­բե­կիչ­նե­րը ամ­բողջ աշ­խար­հը պի­տի հրկի­զեն եւ ա­րեան հե­ղեղ մը պի­տի ստեղ­ծեն։ Մենք կ՚ը­սենք, որ ե­կէք, այդ պա­տը ոչ թէ տկա­րաց­նենք, այլ ամ­րապնդենք։ Թուր­քիոյ ի նպաստ ցու­ցաբերուե­լիք ա­ջակ­ցու­թիւ­նը տուեալ երկ­րին տե­սա­կէ­տէ պի­տի նպաս­տէ սե­փա­կան ա­պա­գա­յի ե­րաշ­խա­ւոր­մամբ», ը­սաւ Նախագահ Էր­տո­ղան եւ յի­շե­ցուց, որ Ի­րա­քի եւ Սու­րիոյ մէջ ա­հա­բե­կիչ­նե­րու ձեռ­քը կը գտնուին այլ զէն­քե­րը, ո­րոնք ար­տադ­րուած են Թուր­քիոյ տե­սա­կէ­տէ դաշ­նա­կից հա­մա­րուող եր­կիր­նե­րուն կող­մէ։ Հան­րա­պե­տու­թեան նա­խա­գա­հը այս կէ­տին վրայ հեր­թա­կան ան­գամ յայտ­նեց, որ ա­հա­բեկ­չա­կան կազ­մա­կեր­պու­թիւն­նե­րուն մի­ջեւ զա­նա­զա­նու­թիւն պէտք չէ դրուի, ա­նոնց­մէ մին միւ­սին բաղ­դատ­մամբ գե­րա­դաս պէտք չէ հա­մա­րուի։

 Իր ե­լոյ­թին մէջ Էր­տո­ղան մատ­նան­շեց, որ հա­մաշ­խար­հայ­նա­ցեալ աշ­խար­հին մէջ սպառ­նա­լիք­ներն ալ կը դառ­նան կլո­պալ, հե­տե­ւա­բար այս ի­րա­վի­ճա­կին մէջ կա­ռոյց­ներն ալ պէտք է վե­րա­տե­սու­թեան են­թար­կեն ինք­զինք­նին իսկ։ Այս դժուա­րին գոր­ծըն­թա­ցը ՆԱ­ԹՕ-ի կող­մէ պէտք է յաղ­թա­հա­րուի՝ ար­դա­րու­թեամբ, ի­րա­ւուն­քի եւ մարդ­կա­յին ար­ժէք­նե­րու ամ­րապնդ­մամբ։ Այ­լա­պէս, պի­տի ծա­գին այն­պի­սի ան­հա­ւա­սա­րակշ­ռու­թիւն­ներ, ո­րոնք ա­ղի­տա­լի նշա­նա­կու­թիւն պի­տի ու­նե­նան հա­մայն աշ­խար­հին տե­սա­կէ­տէ։

Էր­տո­ղան յի­շե­ցուց, որ 15 Յու­լի­սին Թուր­քիա եւ հա­մայն աշ­խարհ ա­կա­նա­տես ե­ղան ա­հա­բեկ­չու­թեան նոր մէկ ե­րե­սա­կին։ Թրքա­կան ժո­ղովրդա­վա­րու­թիւ­նը այդ կէս գի­շե­րին ինք­զինք ար­դա­րա­ցուց յաչս հա­մայն աշ­խար­հին։ Թուր­քիա կը ձգտի ՆԱ­ԹՕ-ն իր կող­քին տես­նել ՖԵ­ԹԷՕ-ի, Ի­ՇԻՊ-ի, ՓՔՔ­-ի եւ ԵՓԿ-ի պայ­քա­րին մէջ։

Րէճէպ Թայյիպ Էր­տո­ղան Սթոլ­թեն­պեր­կին հետ զրու­ցեց 1 ժամ 45 վայր­կեան։ Ա­ռանձ­նազ­րոյ­ցը տե­ղի ու­նե­ցաւ դռնփակ։

Իր կար­գին, Ֆիք­րի Ը­շըք Սթոլ­թեն­պեր­կի հետ ար­ծար­ծեց ՆԱ­ԹՕ-ի մօտ պաշ­տօ­նա­վա­րող՝ ՖԵ­ԹԷՕ-ի ան­դամ սպա­նե­րուն վե­րա­բե­րեալ հար­ցեր։ Նա­խա­րա­րը պա­հան­ջեց, որ ա­րեւմտեան եր­կիր­նե­րը բա­ցար­ձա­կա­պէս ըն­թացք պէտք չէ տան ա­նոնց ա­պաս­տա­նի խնդրանք­նե­րուն։ Ընդ­հա­նուր քար­տու­ղա­րը այս կա­պակ­ցու­թեամբ յայտ­նեց, որ կը հասկ­նայ Թուր­քիոյ զգայ­նու­թիւն­նե­րը։