«ԱՊԱԶԳԱՅԻՆՆԵՐՈՒ» ՀԱՐՑԵՐԸ

Պատ­մու­թեան հիմ­նար­կին (Tarih Vakfı) եւ Փոք­րա­մաս­նա­կան ի­րա­ւունք­նե­րու մի­ջազ­գա­յին խմբա­կին հա­մա­տեղ նա­խա­ձեռ­նու­թեամբ կա­տա­րուած աշ­խա­տան­քին հի­ման վրայ պատ­րաս­տուած՝ Թուր­քիոյ կրթա­կան հա­մա­կար­գէն ներս խտրա­կա­նու­թեան դրսե­ւո­րում­նե­րուն վե­րա­բե­րեալ տե­ղե­կա­գի­րը այս շրջա­նին ա­ռար­կայ կը դառ­նայ հա­սա­րա­կա­կան լայն քննար­կում­նե­րու։ Ան­ցեալ շաբ­թուան մէջ այս զե­կոյ­ցը Կա­լա­թա­սա­րա­յի «Ճե­զա­յիր» հա­մա­լի­րէն ներս կազ­մա­կեր­պուած մամ­լոյ ա­սու­լի­սով մը յանձ­նուած էր զան­գուա­ծա­յին լրա­տուու­թեան մի­ջոց­նե­րու ու­շադ­րու­թեան։ Իսկ Շա­բաթ յետ­մի­ջօ­րէին, Ճար­տա­րա­պետ­նե­րու պա­լա­տի Իս­թան­պու­լի մաս­նա­ճիւ­ղի դահ­լի­ճի եր­դի­քին տակ նոյն ա­ռանց­քին շուրջ տե­ղի ու­նե­ցաւ ա­սու­լիս մը։ Թուր­քիոյ ազ­գա­յին կրթու­թեան հա­մա­կար­գէն ներս «Ա­պազ­գա­յին­նե­րու» հար­ցե­րուն ձօ­նուած այս հա­ւա­քոյ­թին հիմ­նա­կան ա­տե­նա­խօս­ներն էին՝ Պատ­մու­թեան հիմ­նար­կի ծրագ­րե­րու հա­մա­կար­գող Կիւ­լայ Քա­յա­ճան եւ Փոք­րա­մաս­նա­կան ի­րա­ւունք­նե­րու մի­ջազ­գա­յին խմբա­կի Թուր­քիոյ հա­մա­կար­գող Նուր­ճան Քա­յա, որ զե­կոյ­ցին հե­ղի­նակն է։ Այս եր­կու հիմ­նա­կան դէմ­քե­րուն ա­ռըն­թեր ա­սու­լի­սին ըն­թաց­քին ար­տա­յայ­տուե­ցան նաեւ շուրջ տաս­նեակ մը դէմ­քեր, ո­րոնք կը ներ­կա­յաց­նէին՝ երկ­րի կրթա­կան հա­մա­կար­գին բե­րու­մով խնդիր­նե­րու են­թա­կայ զա­նա­զան հա­սա­րա­կա­կան շեր­տե­րը։

Ա­սու­լի­սի ամ­բող­ջին մէջ անդ­րա­դարձ կա­տա­րուե­ցաւ նաեւ երկ­րի փոք­րա­մաս­նա­կան վար­ժա­րան­նե­րու խնդիր­նե­րուն։ Մատ­նան­շուե­ցան ա­նոնց կար­գա­վի­ճա­կին վե­րա­բե­րեալ առ­կայ հար­ցե­րը եւ նիւ­թա­կան դժուա­րու­թիւն­նե­րը, հա­կա­ռակ վեր­ջին տա­րուան ըն­թաց­քին պե­տու­թեան կող­մէ տրուած նպաստ­նե­րուն, ո­րոնք կը մնան ան­բա­ւա­րար։

Յի­շեալ տե­ղե­կագ­րին մէջ մատ­նան­շուած է, որ երկ­րի Սահ­մա­նադ­րու­թեան եւ Ազ­գա­յին կրթա­կան հիմ­նա­կան օ­րէնսդ­րու­թեան մէջ ո­րե­ւէ յղում չէ կա­տա­րուած բազ­մա­զա­նու­թեան եւ տար­բե­րու­թիւն­նե­րուն։ Փոք­րա­մաս­նա­կան վար­ժա­րան­նե­րու դժուա­րու­թիւն­նե­րուն ա­ռըն­թեր շեշ­տուած է, թէ պե­տա­կան դպրոց­նե­րու մօտ թրքե­րէ­նէ զատ մայ­րե­նի լե­զուով մը ու­սու­ցում չի կա­տա­րուիր։ Զա­նա­զան կէ­տե­րու ա­ռըն­թեր զե­կոյ­ցին մէջ ա­ռա­ջարկ ներ­կա­յա­ցուած է, որ­պէս­զի Ազ­գա­յին կրթու­թեան նա­խա­րա­րու­թե­նէն ներս ստեղ­ծուի՝ խտրա­կա­նու­թիւն­նե­րու դի­տարկ­ման ուղ­ղեալ խոր­հուրդ մը։

Հարկ է նշել, որ Թուր­քիոյ կրթա­կան հա­մա­կար­գէն ներս գոյ­նի, ազ­գա­յին, լե­զուի, կրօ­նի եւ հա­ւա­տի հի­ման վրայ առ­կայ խտրա­կա­նու­թեան վե­րա­բե­րեալ տե­ղե­կա­գի­րը պատ­րաս­տուած է Եւ­րո­միու­թեան գան­ձատ­րու­մով։