Քօ­ղար­կուող Բռնա­բա­րում­ներ

Ներ­գաղ­թեալ­նե­րու թղթած­րա­րի այլ է­ջի մը անդ­րա­դար­ձած է Ի­վար Ար­փի: Ա­նոր յօ­դուա­ծին խո­րա­գիրն է.

«Միայն Գեր­մա­նիա չէ, որ կը քօ­ղար­կէ  ներ­գաղ­թած այ­րե­րու զան­գուա­ծա­յին սե­ռա­յին յար­ձա­կում­նե­րը… Շուէ­տի ցու­ցա­նի­շը ա­մօ­թա­լի է»:

Ի­վար Ար­փի կը գրէ, որ Սթոք­հոլ­մի ոս­տի­կա­նու­թիւ­նը զգու­շա­ցու­ցած է չնկա­րագ­րե­լու յան­ցա­գործ­նե­րը, որ­պէս­զի  ի­րենք չամ­բաս­տա­նուին խտրա­կա­նու­թեամբ: Օ­րեր տե­ւեց, մին­չեւ որ ոս­տի­կա­նու­թիւ­նը ըն­դու­նեց Ա­մա­նո­րի գի­շե­րը Քէօլ­նի մէջ նշող կի­նե­րու վրայ կա­տա­րուած զան­գուա­ծա­յին յար­ձա­կում­նե­րու տա­րո­ղու­թիւ­նը: Գեր­մա­նա­ցի­նե­րը բախ­տա­ւոր էին. Շուէ­տի մէջ նման յար­ձա­կում­ներ տե­ղի կ՚ու­նե­նան ա­ւե­լի քան տա­րիէ մը ի վեր, մինչ իշ­խա­նու­թիւն­նե­րը տա­կա­ւին պահմ­տո­ցի կը խա­ղան: Միայն այժմ ի­րա­կա­նու­թիւ­նը կը բա­ցա­յայ­տուի՝ թէ՛ յար­ձա­կում­նե­րուն, թէ՛ քօ­ղար­կող­նե­րուն մա­սին:

Շուէ­տի Վար­չա­պետ Սթե­ֆան Լո­վէն դա­տա­պար­տեց կի­նե­րու հան­դէպ դրսե­ւո­րուող «կրկնա­կի դա­ւա­ճա­նու­թիւ­նը»  եւ հե­տաքն­նու­թիւն խոս­տա­ցաւ: Բայց ան պէտք է հարց­նէ հե­տե­ւեա­լը. ին­չո՞ւ ոս­տի­կա­նու­թիւ­նը նոյ­նիսկ  ծած­կեց ճշմար­տու­թիւ­նը: Պա­տաս­խա­նը կրնայ յայտ­նա­բե­րուիլ Քէօլ­նի յար­ձա­կում­նե­րու ար­ձա­գան­գին մէջ: Շուէտ հպարտ է իր սե­ռա­կան հա­ւա­սա­րու­թեամբ եւ նոյ­նիսկ ի­գա­կան սե­ռի ար­տա­քին քա­ղա­քա­կա­նու­թեան ռահ­վի­րայ է: Երբ կը հա­ղոր­դուի, որ հա­րիւ­րա­ւոր կի­ներ Քէօլ­նի մէջ սե­ռա­յին բնոյ­թի յար­ձա­կում­նե­րու են­թար­կուած են կազ­մա­կեր­պուած ամ­բո­խի մը կող­մէ, շուէ­տա­կան քա­ղա­քա­կան ղե­կա­վար­նե­րու, մտա­ւո­րա­կան­նե­րու եւ լրագ­րող­նե­րու ար­ձա­գան­գը պէտք է  զայ­րա­գին ըլ­լայ: Փո­խա­րէ­նը՝ մե­զի ը­սուե­ցաւ, որ Քէօլ­նի դէպ­քե­րը ար­տա­ռոց չէին: Շուէ­տի ա­մենէն տա­րա­ծուած թեր­թին՝ «Աֆ­տոնպ­լա­տէթ»ի մէջ հրա­պա­րա­կուած յօ­դուա­ծով կը պնդուի, թէ խտրա­կա­նու­թիւն է նշե­լը, որ Քէօլ­նի մէջ յան­ցա­գործ­նե­րը նկա­րագ­րուած են իբ­րեւ հիւ­սի­սա­յին ափ­րի­կե­ցի­ներ եւ ա­րաբ­ներ, քա­նի որ գեր­մա­նա­ցի այ­րեր սե­ռա­յին յար­ձա­կում­ներ ի­րա­կա­նա­ցու­ցին  փա­ռա­տօ­նի ա­տեն: Վեր­ջին շա­բաթ­նե­րուն յա­ճախ ը­սուե­ցաւ, թէ իս­կա­կան խնդի­րը մարդն է, ոչ թէ՝ ո­րոշ մշա­կոյթ մը, եւ թէ՝ Շուէ­տի մար­դիկ ա­ւե­լի լաւ չեն: Այ­նու­հե­տեւ ան­ցեալ շա­բաթ Շուէ­տի սե­փա­կան պատ­մու­թիւն­նե­րը սկսան ի յայտ գալ: Ե­րաժշ­տա­կան փա­ռա­տօ­նին ըն­թաց­քին ե­րի­տա­սարդ տղա­մար­դոց բազ­մա­մարդ խում­բե­րը սե­ռա­յին բնոյ­թի ոտնձ­գու­թիւն­նե­րով ան­հանգս­տա­ցու­ցած են աղ­ջիկ­ներ: Ա­տի­կա սկսած է 2014 թուա­կա­նին եւ նաեւ տե­ղի ու­նե­ցած է նա­խորդ տա­րուան փա­ռա­տօ­նին: Ա­մե­նէն կրտսեր զո­հե­րը տասներկու տա­րե­կան են:

Ըստ ոս­տի­կա­նու­թեան, ե­ղած են «յա­րա­բե­րա­բար փոք­րա­թիւ ո­ճիր­ներ եւ ձեր­բա­կա­լու­թիւն­ներ՝ նկա­տի ու­նե­նա­լով մաս­նակ­ցող­նե­րու թի­ւը»: Ոս­տի­կա­նու­թիւ­նը, բա­ւա­կան ցնցուած ա­րարք­նե­րէն, փոր­ձած է փա­ռա­տօ­նին մէջ այդ խում­բե­րը կար­գի բե­րե­լու ռազ­մա­վա­րու­թիւն մը, որ փաս­տօ­րէն ան­յա­ջող ե­ղած է: Խնդի­րը այն է, որ ոս­տի­կան­նե­րը կը փոր­ձեն լու­ծել հարց մը, ո­րուն մա­սին չեն կրնար հրա­պա­րա­կաւ խօ­սիլ: Սթոք­հոլ­մի ոս­տի­կա­նա­պե­տը ը­սաւ. «Եր­բեմն մենք չենք հա­մար­ձա­կիր ը­սե­լու, որ իս­կա­պէս ի՛նչ են հար­ցե­րը, ո­րով­հե­տեւ կը հա­ւա­տանք, որ ա­տի­կա պի­տի շա­հա­գոր­ծեն Շուէ­տի ժո­ղովր­դա­վա­րա­կան­նե­րը»: Ինչ­պէս գի­տենք, Սթոք­հոլ­մի ոս­տի­կան­նե­րուն հրա­հան­գուած է չյայտ­նել յան­ցա­գործ­նե­րուն ազ­գու­թիւ­նը, կամ քա­ղա­քա­ցիու­թիւ­նը, որ­պէս­զի խտրա­կա­նու­թեամբ չմե­ղադ­րուին: (…)

Ոս­տի­կան­նե­րը վար­ժուած են գի­նով­ներ զսպե­լու: Բայց ե­րի­տա­սարդ տղա­մար­դոց հրո­սա­կա­խում­բեր, ո­րոնք հան­րա­յին մեծ հա­ւաք­նե­րու ա­տեն կը շրջա­պա­տեն եւ կ՚ան­հանգս­տաց­նեն կի­ներ, ո՞վ եր­բե­ւէ լսած էր այդ­պի­սի բան: Ա­րա­բա­կան աշ­խար­հի մէջ ա­տի­կա ե­րե­ւոյթ մըն է, որ ու­նի իր ա­նու­նը՝ «թա­հա­ռուշ ժա­մա­յիա»: Ե­րի­տա­սարդ տղոց հրո­սա­կա­խում­բեր եր­բեմն աղ­ջիկ­նե­րը կը քաշք­շեն, ա­նոնց հա­գուստ­նե­րը կը պատռ­տեն, եր­բեմն ալ կը բռնա­բա­րեն: Հինգ տա­րի ա­ռաջ այս ձե­ւի յար­ձակ­ման մը նիւ­թով մրցա­նակ շա­հե­ցաւ ե­գիպ­տա­կան  շար­ժա­պատ­կեր մը՝ «678»: Ե­րի­տա­սարդ աղ­ջիկ­նե­րու դէմ այս­պի­սի յար­ձա­կում­նե­րու մա­սին հա­ղոր­դուած է Գա­հի­րէի մէջ 2011-ին եւ  2012-ին տե­ղի ու­նե­ցած «Ա­րա­բա­կան գա­րուն» ցոյ­ցե­րու ամ­բողջ ըն­թաց­քին: Լա­րա Լո­կան՝ «Սի.Էն.Էն.»ի հա­ղոր­դա­վա­րու­հին, որ կը հե­տե­ւէր Հիւս­նի Միւ­պա­րէ­քի տա­պա­լու­մին, բռնա­բա­րուե­ցաւ Գա­հի­րէի «Թահ­րիր» հրա­պա­րա­կին մէջ:

«Թա­հա­ռուշ ժա­մա­յիա»ն ժա­մա­նա­կա­կից չա­րիք մըն է, որ սկսած է Եւ­րո­պա փո­խադ­րուիլ: Իշ­խա­նու­թիւն­նե­րը պէտք է տե­ղեակ ըլ­լան:

Բայց ա­նոնք չեն կրնար տե­ղեակ ըլ­լալ, երբ այս­պի­սի խնդրի յի­շա­տա­կում չի քա­ջա­լե­րուիր, ո­րուն պատ­ճա­ռով ոս­տի­կա­նու­թիւ­նը պատ­րաստ չ՚ըլ­լար, իսկ հան­րու­թիւ­նը ոչ միայն խո­ցե­լի, այ­լեւ՝ խա­բուած: Կա­րե­լի չէ ը­սել, թէ այս­պի­սի քա­նի՛ դէպ­քեր պա­տա­հած են, երբ Շուէ­տի ոս­տի­կա­նու­թիւ­նը քա­ղա­քա­կան նկա­տա­ռում­ներ հա­շուի ա­ռած է՝ նախ­քան տե­ղե­կու­թիւն­ներ բա­ցա­յայ­տե­լը: Ար­դեօք ա­նոնք կը կար­ծեն, թէ ներ­գաղ­թեալ­նե­րու յան­ցա­գոր­ծու­թեան մա­սին աղմ­կե­լը աս­պա­րէ­զի վատ քա՞յլ մըն է, եւ ար­դեօք այդ մտա­ծու­մը կանգ­նե­ցու­ցա՞ծ է զի­րենք՝ կա­տա­րե­լու ի­րենց պար­տա­կա­նու­թիւ­նը: Մենք՝ շուէտ­ցի­ներս, կը հպար­տա­նանք կի­նե­րու ի­րա­ւունք­նե­րը յար­գե­լու մեր ան­զու­գա­կան մրցա­նի­շով: Բայց երբ կի­նե­րու ի­րա­ւունք­նե­րը կը բա­խին այլ մշա­կոյթ­ներ տե­ղա­ւո­րե­լու նպա­տա­կին, ատ­կէ միշտ կի­ներն են, ո­րոնք կը տու­ժեն:

Ճշմար­տու­թիւ­նը կրնայ ցա­ւա­լի ըլ­լալ, ճշմար­տու­թիւ­նը քօ­ղար­կե­լը վա­տա­գոյնն է:

ՆԱ­ՐԷ ԳԱ­ԼԵՄ­ՔԷ­ՐԵԱՆ