Թիֆլիզի Հայկական Թատրոնը Կը Տօնէ Իր 95-ամեակը

Ֆրան­սա­ցի գրող ու թա­տե­րա­գիր Օք­տաւ Միր­պո­յի «Ժան Ռուլ» թա­տե­րա­խա­ղի բե­մադ­րու­թեամբ սկսած է Թիֆ­լի­զի հայ­կա­կան թատ­րո­նի նոր շրջա­նը` պե­տա­կա­նի կար­գա­վի­ճա­կին ար­ժա­նա­նա­լու փու­լը:

«Ար­մէնփ­րէս»ի հա­մա­ձայն, ֆրան­սա­ցի գրո­ղի թա­տե­րա­խա­ղին անդ­րա­նիկ ներ­կա­յա­ցու­մը կա­յա­ցած է ինն­սուն­հինգ տա­րի ա­ռաջ` 1921 թուա­կա­նի Մար­տի 10-ին: Բե­մադ­րու­թիւ­նը ի­րա­կա­նա­ցու­ցած է թա­տե­րա­խում­բի դե­րա­սան Ար­տէմ Բե­րո­յեա­ն, թէեւ խում­բի հիմ­նա­կան բե­մադ­րի­չը ե­ղած է Ի­սա­հակ Ա­լի­խա­նեա­ն: Այդ­պէ­սով՝ թա­տե­րա­կան այս խում­բը հաս­տա­տած է պե­տա­կան թատ­րո­նի կար­գա­վի­ճակ ստա­նա­լուն փաս­տը: Այդ հան­գա­ման­քը ո­գե­ւո­րած է թա­տե­րա­խում­բի ան­դամ­նե­րը, ո­րուն իբ­րեւ ար­դիւնք, ըն­դա­մէ­նը քսան­չորս օ­րուան ըն­թաց­քին, թատ­րո­նը ու­նե­ցած է հինգ անդ­րա­նիկ ներ­կա­յա­ցում: Ա­ռա­ջին ներ­կա­յա­ցու­մէն եր­կու շա­բաթ վերջ` Մար­տի 24-ին, թիֆ­լի­զա­հայ թա­տե­րա­սէ­րի դա­տին ներ­կա­յա­ցուած է ռուս մեծ գրող Նի­քո­լայ Կո­կո­լի «Ա­մուս­նու­թիւն» կա­տա­կեր­գու­թիւ­նը, որ բե­մադ­րած է Լե­ւոն Քա­լան­թա­ր: Ա­պա, եր­կու օր վերջ՝ Մար­տի 26-ին, թա­տե­րա­կան նշեալ խում­բը իր հան­դի­սա­տե­սը հրա­ւի­րած է նոր ներ­կա­յաց­ման: Այս ան­գամ Ի­սա­հակ Ա­լի­խա­նեա­նի բե­մադ­րու­թեամբ ներ­կա­յա­ցուած է Վ. Վա­րա­գեա­նի «Եր­ջան­կու­թիւն» թա­տե­րա­խա­ղը:

Անդ­րա­նիկ ներ­կա­յա­ցում­նե­րու այս շքեր­թէն տա­կա­ւին ուշ­քի չե­կած՝ թիֆ­լի­զա­հայ  թա­տե­րա­սէր­նե­րուն Մար­տի 30-ին «հրամ­ցուած է» նոր ներ­կա­յա­ցում: Նոր ներ­կա­յաց­ման բե­մադ­րի­չը դար­ձեալ ե­ղած է Լե­ւոն Քա­լան­թա­ր: Այս ան­գամ ներ­կա­յա­ցուած է գեր­մա­նա­ցի գրող Ֆրիտ­րիխ Շիլ­լէ­րի «Սէր եւ խար­դա­ւանք» թա­տե­րա­խա­ղը:

Ներ­կա­յա­ցում­նե­րը ար­ժա­նա­ցած են թէ՛ հան­դի­սա­տե­սի եւ թէ թա­տե­րա­գէտ­նե­րու ջերմ ըն­դու­նե­լու­թեան:

Մարտ ամ­սուան յա­ջո­ղու­թիւն­նե­րը, ի­րօք, ե­ղած են ո­գե­ւո­րիչ: Եւ նոյն տա­րուան Ապ­րի­լի 2-ին, Ի­սա­հակ Ա­լի­խա­նեա­նի բե­մադ­րու­թեամբ ներ­կա­յա­ցուած է Յա­կոբ Պա­րո­նեա­նի «Պաղ­տա­սար աղ­բար» կա­տա­կեր­գու­թիւ­նը, որ նոյն­պէս ար­ժա­նա­ցած է  բարձր գնա­հա­տա­կա­նի:

Թատ­րո­նը իր թա­տե­րաշր­ջա­նը փա­կած է Յու­նի­սի վեր­ջե­րը, ա­պա, բաժ­նուե­լով եր­կու խում­բի, մեկ­նած է հիւ­րա­խա­ղե­րու: Խումբ մը, որ կը ղե­կա­վա­րէր Ի­սա­հակ Ա­լի­խա­նեա­ն, գա­ցած է Վրաս­տա­նի հա­յա­շատ շրջան­ներ, իսկ միւ­սը՝ Ստե­փան Քա­փա­նա­կեա­նի եւ Լե­ւոն Քա­լան­թա­րի ղե­կա­վա­րու­թեամբ` Հա­յաս­տան: Այս խում­բին մէջ ե­ղած են Օլ­կա Ման­սու­րեա­ն, Ա­րուս Ոս­կա­նեա­ն,­Մա­րի Բե­րո­յեա­ն, Զա­պէ­լ, Խո­րէն Ա­ղա­բա­բեա­ն եւ այլք: Ե­րե­ւա­նեան հիւ­րա­խա­ղե­րը պսա­կուած են ան­նա­խա­դէպ յա­ջո­ղու­թեամբ, այն­պէս, որ Հա­յաս­տա­նի իշ­խա­նու­թիւն­նե­րուն խնդրան­քով՝ այդ խում­բի զգա­լի մա­սը մնա­ցած է Ե­րե­ւան եւ ստեղ­ծած Գաբ­րիէլ Սուն­դու­կեա­նի ա­նուան թատ­րո­նը, որ այ­սօր ի­րա­ւամբ կը հա­մա­րուի Հա­յաս­տա­նի մայր թատ­րո­նը: Գաբ­րիէլ Սուն­դու­կեա­նի ա­նուան թատ­րո­նը եւս այս տա­րի պի­տի նշէ իր հիմ­նադ­րու­թեան 95-ա­մեա­կը:

Թիֆ­լի­զի Պետ­րոս Ա­դա­մեա­նի ա­նուան հայ­կա­կան տրա­մա­թքա­կան թատ­րո­նը, որ այ­սօր գոր­ծող հնա­գոյն հայ­կա­կան թատ­րոնն է աշ­խար­հի մէջ, կը շա­րու­նա­կէ ապ­րիլ: Ա­նի­կա հիմ­նադ­րուած է 160 տա­րի ա­ռաջ եւ ա­նոր ա­կունք­նե­րուն մէջ կան­գած են ա­ռա­ջին հայ մաս­նա­գէտ դե­րա­սան Գէորգ Չմշկեա­ն եւ հայ ի­րա­պաշ­տա­կան թատ­րեր­գու­թեան հիմ­նա­դիր Գաբ­րիէլ Սուն­դու­կեա­ն: Գէորգ Չմշկեա­նի յոր­դո­րով Պո­լի­սէն Թիֆ­լիզ գա­ցած են Պետ­րոս Ա­դա­մեա­ն, Սի­րա­նոյ­շ եւ քա­նի մը այլ նշա­նա­ւոր դե­րա­սան­ներ, ո­րոնք հե­տա­գա­յին դար­ձան հայ թա­տե­րա­կան ա­րուես­տի ե­րե­ւե­լի դէմ­քեր: