ՍԵՒ ԾԱՂԿԵՊՍԱԿԷՆ ԱՆԴԻՆ…

«Միտք» հար­թա­կին նա­խա­ձեռ­նու­թեամբ Պատ­րիար­քա­րա­նի առ­ջեւ ե­րէկ ա­ռա­ւօտ կազ­մա­կեր­պուած բո­ղո­քի ցոյ­ցին ար­ձա­գանգ­նե­րը կը շա­րու­նա­կուին։ Ինչ­պէս հա­ղոր­դած էինք, ե­րէկ ա­ռա­ւօ­տեան ժա­մե­րուն Գում­գա­բուի մէջ «Միտք» հար­թա­կին նա­խա­ձեռ­նու­թեամբ ի­րա­կա-­նացուե­ցաւ բո­ղո­քի ա­րարք մը։ Այս շրջագ­ծով ժա­մը 10.30-ին Ա­թո­ռա­նիստ Մայր ե­կե­ղեց­ւոյ բա­կին մէջ հա­ւա­քուած ցու­ցա­րար­նե­րը մուտք գոր­ծե­ցին տա­ճար, ուր կա­տա­րե­ցին մո­մա­վա­ռու­թիւն եւ ը­րին կարճ ա­ղօթք մը։ Ծա­նօթ է, որ սո­վո­րա­բար մո­մա­վա­ռու­թեան հա­մար բաց կ՚ըլ­լայ միայն Մայր ե­կե­ղեց­ւոյ գա­ւի­թը։ Ե­րէկ, հա­կա­ռակ որ ա­րա­րո­ղու­թիւն մը չկար՝ բա­ցուած էր նաեւ ե­կե­ղեց­ւոյ ա­տեա­նը։ Ցու­ցա­րար­նե­րը մո­մա­վա­ռու­թե­նէ վերջ յա­ռա­ջա­ցան դէ­պի ե­կե­ղեց­ւոյ դա­սին մուտ­քը, ուր կարճ ա­ղօթք մը կա­տա­րե­լէ վերջ դուրս ե­կան։ «Սեւ­կի» փո­ղո­ցին մէջ այս ան­գամ ա­նոնք ուղ­ղուե­ցան դէ­պի Պատ­րիար­քա­րա­նի շէն­քը, ո­րու պա­րիսպ­նե­րուն առ­ջեւ թո­ղե­ցին սեւ ծաղ­կեպ­սակ մը։ Ցու­ցա­րար­նե­րուն ա­նու­նով յայ­տա­րա­րու­թիւն մը կար­դաց գրող Ժագ­լին Չե­լիք։ Բո­ղո­քի այս ա­րար­քին հե­տե­ւե­ցան նաեւ տե­ղա­կան զան­գուա­ծա­յին լրա­տուու­թեան մի­ջոց­նե­րու կող­մէ ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­ներ։ Սո­վո­րա­կա­նէ դուրս անվ­տան­գու­թեան մի­ջոց­ներ ձեռք չէին առ­նուած։ Մի­միայն, Պատ­րիար­քա­րա­նի շէն­քին առ­ջեւ ըն­թա­ցիկ ձե­ւով տե­ղա­կա­յուած ոս­տի­կա­նու­թեան ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րը վե­րահս­կե­ցին անվ­տան­գու­թիւ­նը։ Ար­դէն ցու­ցա­րար­նե­րուն թի­ւը շատ սա­կաւ էր եւ ա­նոնք ալ զգու­շա­ւոր էին կար­գա­պա­հու­թեան ուղ­ղու­թեամբ։ Յայ­տա­րա­րու­թեան հրա­պար­կու­մէն վերջ ցու­ցա­րար­նե­րը լուռ ձե­ւով հե­ռա­ցան Պատ­րիար­քա­րա­նի առ­ջե­ւէն։

«Մեր պատ­րիար­քը կ՚ու­զենք մե՛նք ընտ­րել» կար­գա­խօ­սով կազ­մա­կերպուած ցոյ­ցին ըն­թաց­քին Ժագ­լին Չե­լի­քի կող­մէ ըն­թեր­ցուած յայ­տա­րա­րու­թեան մէջ շեշ­տուե­ցաւ, թէ Թուր­քիոյ Հա­յոց Պատ­րիար­քու­թիւ­նը ու­նի 550 տա­րուան ա­ւան­դու­թիւն մը։ Ան կը խորհր­դան­շէ ար­մատ­նե­րով ե­րեք հա­զար տա­րուան խո­րու­թեամբ վա­ղե­մի ազ­գի մը այս աշ­խար­հագ­րու­թեան մէջ գո­յու­թիւ­նը։ 2008 թուա­կա­նէն ի վեր Պատ­րիար­քա­կան Ա­թո­ռը թա­փուր է Մու­թա­ֆեան Պատ­րիար­քի հի­ւան­դու­թեան հե­տե­ւան­քով։ Ութ տա­րիէ ի վեր զա­նա­զան պատ­ճա­ռա­բա­նու­թիւն­նե­րով կա­րե­լի չ՚ըլ­լար ընտ­րել պատ­րիարք մը։ Ըստ ցու­ցա­րար­նե­րուն ան­նա­խըն­թաց ու շին­ծու տիտ­ղո­սով մը Ա­թո­ռը կը ղե­կա­վա­րուի փո­խա­նո­րա­բար եւ յայտ­նի չէ, թէ այդ փո­խա­նոր­դը ո­րո՞ւ դէմ պա­տաս­խա­նա­տու է եւ ինչ նպա­տա­կի կը ծա­ռա­յէ։

Յայ­տա­րա­րու­թեան մէջ անդ­րա­դարձ կա­տա­րուե­ցաւ նաեւ Պատ­րիար­քա­կան Ա­թո­ռի պաշ­տօ­նա­կան կար­գա­վի­ճա­կէ մը զուրկ ըլ­լա­լու խնդրին։ Շեշ­տուե­ցաւ, թէ Պատ­րիար­քու­թիւ­նը պէտք է ու­նե­նայ օ­րի­նա­կան կար­գա­վի­ճակ մը, մշտա­կան ի­րա­ւա­կան խա­րիսխ մը։ Ցու­ցա­րար­նե­րը ի­րենց բո­ղո­քը յայտ­նե­ցին ժա­մա­նա­կա­ւոր կար­գադ­րու­թիւն­նե­րուն եւ կա­տա­րուած ի­րո­ղու­թիւն­նե­րուն դէմ։ Ա­նոնք հա­մո­զուած են, թէ մշու­շոտ ի­րա­վի­ճակ­նե­րը միշտ ծա­ռա­յած են ո­մանց շա­հե­րուն։

Ցու­ցա­րար­նե­րը ի­րենց ընդվ­զու­մը ար­տա­յայ­տե­ցին՝ ընտ­րու­թեան ի­րա­ւուն­քի առ­կայ ա­նի­մաստ պատ­ճա­ռա­բա­նու­թիւն­նե­րով խո­չըն­դո­տուե­լուն դէմ ու միեւ­նոյն ժա­մա­նակ այս ե­րե­ւոյ­թը հա­մա­րե­ցին հա­ւա­տի ա­զա­տու­թեան դէմ մի­ջամ­տու­թիւն։ Ա­նոնք պա­հան­ջե­ցին, որ Պատ­րիար­քա­կան Ա­թո­ռը պէտք է զբա­ղեց­նէ անձ մը, որ մեր վա­ղե­մի ա­ւան­դու­թիւն­նե­րուն յա­րիր ձե­ւով պի­տի ընտ­րուի ժո­ղո­վուր­դի քուէ­նե­րով։

Հարկ է նշել, որ ցու­ցա­րար­նե­րուն ա­նու­նով Ժագ­լին Չե­լի­քի կող­մէ հրա­պա­րա­կուած այս յայ­տա­րա­րու­թիւ­նը որ­պէս ստո­րագ­րու­թիւն կը կրէր հե­տե­ւեա­լը. «Թուր­քիոյ հա­յե­րը»։