ԱՄԲՈՂՋԱԿԱՆԱՑՈՒՄ…

Պատ­րիար­քա­րա­նի մէջ ե­րէկ ա­ռա­ւօտ տե­ղի ու­նե­ցաւ հա­մայն­քա­յին հա­ւա­քոյթ մը, որ ա­պա­հո­վա­բար եր­կա­րա­ժամ­կէտ ա­ռու­մով պատ­մա­կան նշա­նա­կու­թիւն պի­տի ու­նե­նայ մեր կրթա­կան կեան­քին տե­սան­կիւ­նէն։ Այս հա­ւա­քոյ­թով պաշ­տօ­նա­պէս հրա­պա­րա­կուե­ցաւ Գալ­ֆաեան Տան եւ Ս. Խաչ դպրե­վան­քի ամ­բող­ջա­կա­նա­ցու­մը։ Եր­կար ժա­մա­նակ ա­ռաջ ծնունդ ա­ռած եւ աշ­խա­տան­քա­յին դժուա­րին հանգ­րուան­նե­րէ ան­ցած գոր­ծըն­թա­ցի մը հա­սու­նաց­ման փու­լին ա­կա­նա­տես ե­ղան հա­մայն­քա­յին շրջա­նակ­նե­րը։ Ար­դա­րեւ եր­կու կրթա­կան հաս­տա­տու­թիւն­նե­րու խնա­մա­կա­լու­թիւն­նե­րը հա­մա­ձայ­նու­թեան հա­սած էին՝ ա­նոնց ճա­կա­տա­գի­րը նոյ­նաց­նե­լու եւ այդ­պէ­սով ալ ա­պա­գան ե­րաշ­խա­ւո­րե­լու ուղ­ղու­թեամբ։ Վար­չա­յին­նե­րուն մի­ջեւ ձեռք բե­րուած խոր հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թեան ուղ­ղեալ հա­մա­ձայ­նու­թեան զու­գա­հեռ՝ կազ­մուած էր նաեւ ար­ձա­նագ­րու­թիւն մը։ Ե­րէկ ա­ռա­ւօտ ա­հա՛ այդ ար­ձա­նագ­րու­թեան ստո­րագր­ման ա­րա­րո­ղու­թիւ­նը կազ­մա­կեր­պուած էր Պատ­րիար­քա­րա­նի եր­դի­քին տակ, հան­դի­սա­ւոր պայ­ման­նե­րու ներ­քեւ։ Եր­կու վար­ժա­րան­նե­րու խնա­մա­կա­լու­թեանց ան­դամ­նե­րուն կող­մէ ստո­րագ­րուած փաս­տա­թուղ­թը ձե­ւով մը իր բա­րո­յա­կան վա­ւե­րա­ցու­մը գտաւ նաեւ Պատ­րիար­քա­կան Ընդ­հա­նուր Փո­խա­նորդ Տ. Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեա­նի ստո­րագ­րու­թիւ­նով։ Պատ­րիար­քա­կան Ա­թո­ռին օրհ­նու­թեամբ ու հաս­տա­տու­մով ար­դէն մեկ­նար­կե­ցաւ այդ ար­ձա­նագ­րու­թեան գործ­նա­կան հանգ­րուա­նը։ Ար­դա­րեւ, այժմ եր­կու խնա­մա­կա­լու­թիւն­նե­րու հա­մա­ձայ­նու­թիւ­նը կը թե­ւա­կո­խէ գործ­նա­կան փուլ՝ յա­ռա­ջի­կայ բա­րե­փո­խում­նե­րու եւ նո­րա­րա­րու­թիւն­նե­րու սպա­սու­մով։ Հարկ է նշել, որ այդ հե­ռան­կար­նե­րը ա­ռա­ջին ակ­նար­կով թէեւ կը վե­րա­բե­րին պատ­կան եր­կու վար­ժա­րան­նե­րուն, սա­կայն դրա­կան ար­դիւնք­նե­րու պա­րա­գա­յին կրնան ի­րենց ան­խու­սա­փե­լի անդ­րա­դար­ձը ու­նե­նալ նաեւ մեր կրթա­կան հա­մա­կար­գի ընդ­հա­նու­րին վրայ։

Գալ­ֆաեանն ու Դպրե­վան­քը յե­տայ­սու այ­լեւս պի­տի ղե­կա­վա­րուին մէկ հաս­տա­տու­թեան նման։ Թէեւ թուղ­թի վրայ, պաշ­տօ­նա­պէս, ա­նոնք պի­տի գո­յա­տե­ւեն՝ որ­պէս եր­կու ան­ջատ կա­ռոյց, ի­րենց ու­րոյն ղե­կա­վա­րու­թիւն­նե­րով, սա­կայն գործ­նա­կա­նին մէջ պի­տի նոյ­նա­նան բո­լոր ա­ռում­նե­րով, ա­մէն գետ­նի վրայ։ Սա զուտ ձե­ւա­կան ե­րե­ւոյթ մը կամ ինք­նան­պա­տակ կար­գադ­րու­թիւն մը չէ, այլ՝ շատ կա­րե­ւոր վար­չա­կան նրբան­կա­տու­թեան մը դրսե­ւո­րու­մը, ո­րով­հե­տեւ կը կան­խէ ի­րա­ւուն­քի կո­րուստ­նե­րու ա­մէն տե­սակ հա­ւա­նա­կա­նու­թիւն՝ մաս­նա­ւո­րա­պէս տուեալ եր­կու հաս­տա­տու­թիւն­նե­րուն եւ ընդ­հան­րա­պէս մեր հա­մայն­քին տե­սա­կէ­տէ։

Եր­կար ու ծան­րա­բեռ­նուած աշ­խա­տան­քէ մը վերջ, եր­կու խնա­մա­կա­լու­թիւն­նե­րը ո­րո­շած են միաց­ման, ամ­բող­ջա­կա­նաց­ման ճա­նա­պար­հը բռնել ծրագ­րա­ւո­րեալ ձե­ւով։ Այս նոյն ծի­րին մէջ կը նա­խա­տե­սուի յա­ռա­ջի­կայ տա­րի­նե­րուն կեան­քի կո­չել նաեւ շի­նա­րա­րա­կան կա­րե­ւոր նա­խա­գիծ մը։ Այս­պէս, կ՚են­թադ­րուի Սկիւ­տա­րի մէջ կրթա­կան վիթ­խա­րի ու ար­դի հա­մա­լի­րի մը կա­ռու­ցու­մը, ինչ որ յա­ւակ­նոտ ե­րաշ­խիք մը պի­տի ըլ­լայ եր­կու դպրոց­նե­րու ա­պա­գայ հա­մա­տեղ գո­յա­տեւ­ման ուղ­ղու­թեամբ։

Ընդ­հա­նուր փո­խա­նոր­դին նա­խա­գա­հու­թեամբ Պատ­րիար­քա­րա­նի մէջ կազ­մա­կեր­պուած ստո­րագր­ման ա­րա­րո­ղու­թեան մաս­նակ­ցե­ցան Գալ­ֆաեան Տան խնա­մա­կա­լու­թեան ա­տե­նա­պե­տու­հի Տիա­նա Գամ­բա­րո­սեան եւ իր ըն­կեր­նե­րը, վար­ժա­րա­նի հիմ­նադ­րի ներ­կա­յա­ցու­ցիչ Թա­մար Գա­րա­սու, տնօ­րէ­նու­հի Այ­տա Գա­յաէր, ինչ­պէս նաեւ վեր­ջին շրջան­նե­րուն այս հաս­տա­տու­թեան հա­մար լուրջ զո­հո­ղու­թիւ­ներ յանձն ա­ռած դէմ­քեր, ո­րոնց շար­քին էր խնա­մա­կա­լու­թեան նախ­կին ա­տե­նա­պետ Տա­նիէլ Ան­թի­քա­ճեան։ Նոյն­պէս մաս­նակ­ցե­ցան Ս. Խաչ դպրե­վան­քի խնա­մա­կա­լու­թեան ա­տե­նա­պետ Տոց. Թո­րոս Ալ­ճան եւ իր ըն­կեր­նե­րը, վար­ժա­րա­նի հիմ­նադ­րի ներ­կա­յա­ցու­ցիչ Վա­րու­ժան Պուլ­կան, տնօ­րէն Ար­մէն Սա­րու­խա­նեան, ինչ­պէս նաեւ վեր­ջին տաս­նա­մեակ­նե­րուն էա­կան պա­տաս­խա­նա­տուու­թիւն­ներ ստանձ­նած դէմ­քեր. օ­րի­նակ՝ նախ­կին բազ­մա­մեայ տնօ­րէն Հայկ Նշան, ան­պաշ­տօն մա­տա­կա­րար մար­մին­նե­րը գլխա­ւո­րած Մկրտիչ Թի­մուր­ճուօղ­լու, Թո­րոս Ա­բիկ, Տքթ. Թագ­ւոր Ա­նան, Յա­կոբ Գրի­գո­րեան, ազ­դու շրջա­նա­ւարտ­նե­րէն Շիշ­լիի փոխ-քա­ղա­քա­պետ Վազ­գէն Պա­րըն, Սար­գիս Շահ­պազ, վեր­ջին շրջան­նե­րուն սանուց միու­թեան գոր­ծու­նէու­թեան նոր շունչ մը բե­րած խում­բէն Մու­րատ Պէր­պէ­րօղ­լու եւ այլք։

Հա­ւա­քոյ­թի սկիզ­բին ար­տա­յայ­տուե­ցաւ Տ. Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեան, որ­մէ վերջ խօսք ա­ռին եր­կու խնա­մա­կա­լու­թիւն­նե­րու ա­տե­նա­պետ­նե­րը՝ Տիա­նա Գամ­բա­րո­սեան եւ Թո­րոս Ալ­ճան։ Բա­ցատ­րու­թիւն­նե­րը ու­շադ­րու­թեամբ լսուե­ցան մաս­նա­կից­նե­րուն կող­մէ, ո­րոնց շար­քին առ­հա­սա­րակ կը գտնուէին հա­մայն­քա­յին վա­րիչ­ներ, նաեւ մամ­լոյ սպա­սա­ւոր­ներ։ Գալ­ֆաեա­նի եւ Դպրե­վան­քի ըն­տա­նիք­նե­րու ան­դամ­նե­րուն ա­ռըն­թեր, հար­ցում­նե­րով ու կար­ծիք­նե­րով հան­դէս ե­կան Սուրբ Փրկիչ Ազ­գա­յին հի­ւան­դա­նո­ցի հո­գա­բար­ձու­թեան ա­տե­նա­պետ Պետ­րոս Շի­րի­նօղ­լու, ՍԷՎ-ի վար­չու­թեան ա­տե­նա­պետ Հայկ Աս­լա­նեան, փոխ-ա­տե­նա­պետ Ա­րէտ Եր­կա­նեան, Հա­մայն­քա­յին վա­գըֆ­նե­րու հար­թա­կի (VADİP) դի­ւա­նի ա­տե­նադ­պիր Յա­րու­թիւն Շան­լը եւ այլք։

Եզ­րա­փա­կիչ փու­լին, ծա­փա­հա­րու­թիւն­նե­րու մթնո­լոր­տին մէջ Տ. Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեան ստո­րագ­րեց ար­ձա­նագ­րու­թիւ­նը, որ կազ­մուած է ե­րեք օ­րի­նա­կով։ Ընդ­հա­նուր փո­խա­նոր­դը եւ ա­տե­նա­պետ­նե­րը փո­խա­նա­կե­ցին հա­մա­պա­տաս­խան փաս­տա­թուղ­թե­րը։ Այդ ե­րեք օ­րի­նակ­նե­րէն եր­կու­քը պի­տի մնայ պատ­կան խնա­մա­կա­լու­թիւն­նե­րուն մօտ, իսկ մէկ հատն ալ ի պահ պի­տի դրուի Պատ­րիար­քա­րա­նի մօտ։ Գալ­ֆաեա­նի եւ Դպրե­վան­քի կող­մէ Պատ­րիար­քա­րան յանձ­նուե­ցան նաեւ թղթած­րար­ներ, ո­րոնք կ՚ընդգր­կեն եր­կու հաս­տա­տու­թիւն­նե­րուն մա­սին ման­րա­մասն տուեալ­ներ եւ անոնց նոյ­նաց­ման գոր­ծըն­թա­ցի սկիզ­բին դրու­թեամբ առ­կայ կա­ցու­թեան շուրջ բա­ցատ­րու­թիւն­ներ։

Հա­ւա­քոյ­թը ա­ւար­տին հա­սաւ Պատ­րիար­քա­րա­նի դահ­լի­ճին մէջ կա­տա­րուած նկա­րա­հա­նու­մով, ո­րուն յա­ջոր­դած ըն­դու­նե­լու­թեան ըն­թաց­քին ներ­կա­նե­րը շնոր­հա­ւո­րու­թիւն­ներ եւ բա­րե­մաղ­թու­թիւն­ներ յղե­ցին՝ Գալ­ֆաեա­նի եւ Դպրե­վան­քի պա­տաս­խա­նա­տու­նե­րուն։ Ար­ձակ­ման ժա­մա­նակ հա­ւա­քոյ­թի բո­լոր մաս­նա­կից­նե­րուն յանձ­նուե­ցան յա­տուկ պատ­րաս­տուած մար­մա­րեայ յու­շա­նուէր­ներ, ո­րոնց վրայ պատ­կե­րուած էին եր­կու հաս­տա­տու­թիւն­նե­րու հիմ­նա­դիր­նե­րը՝ եր­ջան­կա­յի­շա­տակ Գա­րե­գին Պատ­րիարք Խա­չա­տու­րեան եւ հո­գե­լոյս Սրբու­հի Մայ­րա­պետ Գալ­ֆաեան։