ՅՈՎՀԱՆՆԷՍ ԱՅՎԱԶՈՎՍՔԻԻ ԳՈՐԾԸ ԴՈՒՐՍ ԹՈՂՈՒԱԾ «SOTHEBY'S»Ի ԱՃՈՒՐԴԷՆ

Աշ­խար­հահռ­չակ ծո­վան­կա­րիչ Յով­հան­նէս Այ­վա­զովս­քիի գոր­ծե­րէն մին այս օ­րե­րուն վերս­տին կը զբա­ղեց­նէ ա­ճուր­դի աշ­խար­հի օ­րա­կար­գը։ «Ար­մէնփ­րէս»ի հա­ղոր­դում­նե­րով, մե­ծա­նուն ա­րուես­տա­գէ­տի «Ե­րե­կոն Գա­հի­րէի մէջ» կոչուած ստեղ­ծա­գոր­ծու­թիւ­նը վա­ճա­ռո­ղի խնդրան­քով դուրս թո­ղուած է Անգ­լիոյ մէջ կազ­մա­կերպուած ա­ճուր­դէ մը։ Հարկ է նշել, որ այդ ա­ճուր­դը կ՚ի­րա­կա­նա­ցուէր «Sotheby's» նշա­նա­ւոր ըն­կե­րու­թեան նա­խա­ձեռ­նու­թեամբ։

Ըն­կե­րու­թեան վա­ճառք­նե­րու վե­րա­բե­րեալ հա­մաշ­խար­հա­յին հա­ղոր­դակ­ցու­թիւն­նե­րու բաժ­նի ղե­կա­վար Մե­թիու Ո­ւէյ­ման տե­ղե­կա­ցուց, թէ ռու­սա­կան կեր­պա­րուես­տի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թիւն­նե­րու ա­ճուր­դէն այս գոր­ծը դուրս թո­ղուած է սե­փա­կա­նա­տի­րոջ խնդրան­քին ըն­դա­ռաջ։

Հարկ է նշել, որ ա­ւե­լի ա­ռաջ Ռու­սաս­տա­նի Ներ­քին գոր­ծոց նա­խա­րա­րու­թեան բան­բեր Ե­լէ­նա Ա­լեք­սե­ւա յայ­տա­րա­րած էր, որ ռու­սա­կան «Էն­թէր­փոլ»ը պա­հանջ ներ­կա­յա­ցու­ցած էր Անգ­լիոյ ի­րա­ւա­պահ մար­մին­նե­րուն՝ որ­պէս­զի Յով­հան­նէս Այ­վա­զովս­քիի յափշ­տա­կուած այս գոր­ծը դուրս թո­ղուի ա­ճուր­դէն։ Ռուս պաշ­տօ­նա­տա­րի խօս­քե­րով, «Ե­րե­կոն Գա­հի­րէի մէջ» կտա­ւը 1997 թուա­կա­նին յափշտա­կուած էր մաս­նա­ւոր հա­ւա­քա­ծոյէ մը։

Այ­վա­զովս­քիի այդ գոր­ծը, ե­թէ ցու­ցա­կէն դուրս չթո­ղուէր, պի­տի դա­սուէր այդ ա­ճուր­դի ա­մե­նա­սուղ գոր­ծե­րէն մին։ Ա­նոր սկզբնա­կան ար­ժէ­քը կը գնա­հա­տուէր շուրջ 2 մի­լիոն սթեր­լին։ «Ե­րե­կոն Գա­հի­րէի մէջ»ը չէր ցու­ցադ­րուած 1950 թուա­կա­նէն ի վեր։ Վեր­ջին ան­գամ այդ գոր­ծը ցու­ցադ­րու­թեան դրուած էր Թրէ­թեա­քո­վեան պատ­կե­րաս­րա­հին մէջ։

Այ­վա­զովս­քիի խնդրոյ ա­ռար­կայ գոր­ծը ըստ զան­գուա­ծա­յին լրա­տուու­թեան մի­ջոց­նե­րուն մօտ շրջա­նա­ռու­թեան մէջ գտնուող տուեալ­նե­րուն 1940-ա­կան թուա­կան­նե­րուն պատ­կա­նած է Ի­վան Նո­սէն­քո­յին՝ նախ­կին Խորհր­դա­յին Միու­թեան փո­խադ­րա­կան մե­քե­նա­շի­նու­թեան նա­խա­րա­րին։ Ա­ւե­լի վերջ այդ նոյն գոր­ծը դար­ձած էր նոյն­պէս նախ­կին Խորհր­դա­յին Միու­թեան նա­ւա­շի­նա­կան ար­դիւ­նա­բե­րու­թեան ժո­ղովր­դա­կան կո­մի­սա­րի ըն­տա­նի­քին սե­փա­կա­նու­թիւ­նը։

Ինչ­պէս ծա­նօթ է, Յով­հան­նէս Այ­վա­զովս­քիի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թիւն­նե­րը անգ­նա­հա­տե­լի ար­ժէք մը կը ներ­կա­յաց­նեն հա­մայն աշ­խար­հի մէջ։ Իր քա­նի մը գոր­ծե­րու բո՛ւն, իս­կա­կան օ­րի­նակ­նե­րը կը գտնուին նաեւ Պատ­րիար­քա­րա­նի մէջ։