ՌՈՄԱՆՈՍ ՄԵԼԻՔԵԱՆԻ ԿԵԱՆՔԸ ՊԱՏՄՈՂ ՏԱՍՆ ԻՐԵՐԸ

Երգահան, երաժշտագէտ, խմբավար եւ մանկավարժ Ռոմանոս Մելիքեան 1 հոկտեմբեր 1883 թուականին ծնած է Ղզլար, Ռուսաստան։

Տասն անշունչ իրեր, որոնք շատ բան կը պատմեն երգահան, երաժշտագէտ, խմբավար եւ մանկավարժ Ռոմանոս Մելիքեանի մասին:

Ռոմանոս Մելիքեան Հայաստանի մէջ հիմնած է երաժշտանոց, նոյնպէս ալ՝ Ստեփանակերտի մէջ: Ան նաեւ մասնակցած է «Ալմաստ» օփերայի բեմադրութեան աշխատանքներուն եւ Երեւանի Օփերայի թատրոնի հիմնադրման:

Երգահանը ապրած է ընդամէնը 52 տարի, մահացած է Թիֆլիզ, մարմինը ամփոփուած է Երեւանի Կոմիտասի անուան պանթէոնին մէջ:

ԿՆՈՋ ԼՈՒՍԱՆԿԱՐԸ

Ռոմանոս Մելիքեան կինը շատ կը սիրէր: Երբ Թիֆլիզէն Երեւան կու գար, կնոջ նկարը հետը կը բերէր: Սիրելի կնոջ հայեացքը անհրաժեշտութիւն էր իրեն համար:

ՁԿՆՈՐՍԱԿԱՆ ԻՐԵՐԸ

Երգահանը ձկնորսութիւն շատ կը սիրէր: Զինք յաճախ կը տեսնէին Սեւանի ափին հանգիստ նստած, կարթը՝ ձեռքին…

ԳԼԽԱՐԿԸ

Երգահանը մեծ կարեւորութիւն կու տար իր արտաքին տեսքին, կը սիրէր գլխարկ կրել:

Թանգարանին մէջ ցուցադրուած է անոր սեւ լայնեզր գլխարկը:

ԹԷՅԻ ԴԳԱԼԸ

Ռոմանոս Մելիքեան կը սիրէր թէյի շուրջ քննարկումներ ու բանավէճեր ունենալ: Այդ քննարկումներուն մասնակիցը յաճախ Կոմիտասն էր:

Նկարին վրայ կը տեսնենք թէյի (քամոց) դգալը, որ տաք վէճերէն մնացած միակ վկան է:

ՄԱՏԻՏԱԿԱԼԸ

Իր աշխատանքներուն հանդէպ երգահանը շատ խստապահանջ էր. ան յաճախ կը գրէր ու կը ջնջէր խազերը: Թանգարանէն ներս ցուցադրուած է այն մատիտակալը, որ երգահանին սեղանին վրայ յատուկ տեղ կը գրաւէր:

ԾԽԱԽՈՏ ՓԱԹԹԵԼՈՒ ԹՈՒՂԹԵՐԸ

Թէյի շուրջ քննարկումներուն կը միանային նաեւ ծխախոտ փաթթելու արարողութիւնները: Ռոմանոսը շատ կը ծխէր. ամբողջ գիշեր մը ստեղծագործելէ ետք, առաւօտեան անոր դաշնակին ստեղները մոխիրի հաստ խաւով մը ծածկուած կ՚ըլլային:

ԳՐԻՉՆԵՐՆ ՈՒ ԹԱՆԱՔԱՄԱՆԸ

Երգահանը ունէր մեծ հաւաքածոյ մը գրիչներու, որոնցմէ մէկ քանին պահպանուած են: Գրիչներուն հետ մեզի հասած է նաեւ թանաքամանը:

ԱԿՆՈՑԸ

Ռոմանոս Մելիքեանի ակնոցը տուփով պահպանուած է: Կարմիր եւ սեւ տուփը պատրաստուած է թուղթի հաստ շերտերէ:

«ՔԱՄԵՐԹՈՆ»Ը

Մեզի հասած է նաեւ Ռոմանոս Մելիքեանի «քամերթոն»ը: Այս գործիքը կ՚օգտագործէր ձայնի բարձրութեան չափման ժամանակ՝ երաժշտական գործիքները լարելու կամ երգեցողութեան համար:

ՀՐԱՑԱՆՆ ՈՒ ՓԱՄՓՇՏԱԿԱԼԸ

Ռոմանոս Մելիքեանը որսորդութեան սիրահար էր. աշնան եւ ամրան շաբաթը քանի մը անգամ որսի կ՚երթար: Նեմրութ անունով շան հետ կ՚երթար Գառնի կամ Արարատեան դաշտ՝ թռչուններ եւ այլ կենդանիներ որսալու համար:

Նշենք, որ Ռոմանոս Մելիքեանի անձնական իրերը կը պահպանուին «Եղիշէ Չարենց» գրականութեան եւ արուեստի թանգարանին մէջ:

ՇՈՒՇԻԿ ՄԱՒԻՍԱԳԱԼԵԱՆ

«Ազդակ», Լիբանան