ԱՅԼԱԿԵՐՊՈՒԹԵԱՆ ԽՈՐՀՈՒՐԴԸ
«Այլակերպութիւն» կը նշանակէ կերպարանափոխութիւն, ձեւափոխութիւն, կերպարանքէ մը՝ ուրիշ կերպարանք անցնիլ՝ կերպափոխութիւն։ Ուստի եթէ հարցը արտաքին տեսքի, ձեւի փոփոխութիւն է, երկրաւոր արժէքի մը փոփոխութիւնը կ՚ենթադրէ, իսկ եթէ հոգեւոր աշխարհի, ներքին փոփոխութիւն մըն է, ասիկա հոգեպէս, ներքնապէս փոխուիլ է։
Արտաքին փոփոխութեան, երկրային արժէքներու մասին հետաքրքրական առակ մը կը պատմուի։
Ծերուկ կին մը մահամերձ է, հիւանդանոցի իր անկողնին մէջ կ՚աղօթէ Աստուծոյ, որ իր կեանքը քիչ մը եւս երկարէ։ Աստուած կը լսէ եւ կնոջ կեանքը 20 տարի կ՚երկարէ։ Կինը՝ ուրախ, կը դիմէ հիւանդանոցի բժիշկներուն եւ կ՚ըսէ, որ զինք երիտասարդացնեն, բոլորովին փոխեն զինք։ Գործողութիւններ, վիրահատութիւններ կը կատարուին եւ ծերուկ կինը բոլորովին փոխուած՝ երիտասարդ կին մը կ՚ըլլայ։ Բայց հազիւ թէ հիւանդանոցէն կը բաժնուի՝ կառք մը կու գայ, կը զարնէ խեղճ կնոջ եւ կինը արկածամահ կ՚ըլլայ։ Կինը կը ներկայանայ Աստուծոյ եւ կ՚ըսէ.- Աղօթեցի, եւ ինծի 20 տարի եւս կեանք տուիր, բայց ահաւասիկ անմիջապէս մեռայ եւ դէմդ եկայ։ Աստուած՝ զարմացած կը նայի կնոջ եւ կ՚ըսէ.- Չճանչցա՛յ քեզ. դուն այն ծերուկ կի՞նն ես, որուն 20 տարի եւս կեանք տուած էի։
Սիրելի՜ բարեկամներ, այսպիսի «այլակերպութեան» մը մասին չէ՛ որ պիտի խօսինք, քանի որ ասիկա ո՛չ թէ այլակերպութիւն, այլ՝ պարզապէս «այլանդակութիւն» է, որուն Աստուած իսկ չի՛ ճանչնար եւ չի՛ հաւանիր։
Մենք այլակերպութեամբ կը հասկնանք «բարեփոխութիւն», բարելաւութիւն եւ ճշմարտութեան բացայայտութիւն։ Այս իմաստով, այլակերպութիւնը՝ ներքինին, ներաշխարհին, ճշմարիտին երեւան գալն է, եւ մանաւանդ արտաքին աշխարհի յայտնուիլը։
Յիսուսի այլակերպութիւնը, Անոր Աստուած ըլլալուն յայտնութիւնն է, ճշմարտութեան երեւումը արտաքին աշխարհի՝ մարմնաւոր աչքով անտեսանելիին հոգեւոր աչքով տեսանելի դառնալը։
Յիսուսի այլակերպութիւնը փա՛ստ մըն է, ապացոյց մըն է Իր աստուածային բնութեան, քանի որ այլակերպելով Ան լոյս եղաւ եւ Աստուած Լո՛յս է։ Այլակերպութիւնը փաստն է նաեւ Ս. Երրորդութեան, երբ Որդին՝ Յիսուս կը ծածկուի ամպով՝ Ս. Հոգիով, որուն մէջէն Աստուած՝ «Ա՛ն է իմ Որդիս՝ որուն հաճեցայ»։ Եւ երբ այլակերպուած Յիսուսի քով կը յայտնուին Մովսէսն ու Եղիան՝ որոնք կը խօսին Յիսուսի հետ, երկու արժանահաւատ վկաներ են՝ որոնք կը հաստատեն Յիսուսի աստուածութիւնը եւ «մեսիա», այսինքն օծեալ-Քրիստոսը՝ սպասուած փրկիչը ըլլալը։
Յիսուս ինչո՞ւ այլակերպեցաւ։ Այլակերպեցաւ, ցոյց տալու համար, թէ փառաւորուելու համար պէտք է անցնիլ չարչարանքի ճամբայէն, քանի որ խաչի ճամբան ո՛չ թէ մահուան, այլ յաղթանակի, փառաւորման ճամբա՛յ է։
Այլակերպելէ առաջ Յիսուս լեռ բարձրացաւ աղօթելու, ուրեմն փառաւորուելու համար պէ՛տք է բարձրանանք եւ աղօթենք՝ Աստուծոյ մօտ ըլլանք։
Յիսուսի քով էին Մովսէսն ու Եղիան՝ մին մահուան, միւսը՝ կենդանութեան, անմահութեան խորհրդանի՛շ։ Ուրեմն մահուան եւ անմահութեան միջեւ Յիսուսի հետ «փառաւորակից» ըլլալու համար պէտք է այլակերպուի՛նք՝ մեր իսկական ներաշխարհը լուսաւորենք ու լուսաւորուինք։
Երանի՜ ամէն մէկս ապրինք մեր անձնական այլակերպութիւնը։ Ասոր համար պէտք ունինք՝ օրէնքի եւ մարգարէութեան՝ մեռածներու եւ ողջերու ընկերակցութեան՝ որոնք կը վկայեն Աստուծոյ էութեան եւ սուրբերու հաղորդակցութեան անհրաժեշտութեան։
Նախքան այլակերպութիւնը՝ Յիսուս, ինչպէս ըսինք, լեռ բարձրացաւ եւ աղօթեց։ Ուստի աղօթքը կը սրբացնէ սիրտը, կը մաքրէ՝ ատելութիւնը կը վանէ եւ սիրով կը լեցնէ ամբողջովին։ Աղօթքը կը կատարելագործէ մարդը։ Յիսուս մեզի ցոյց տուաւ աղօթքին կարեւորութիւնը եւ անհրաժեշտութիւնը մեր կեանքին մէջ։
Արդարեւ, այլակերպութիւնը կը հաստատէ Պետրոսի խօսքը, թէ՝ Յիսուս Աստուծոյ Օծեալն է՝ Քրիստոսը. (ՂՈՒԿ. Թ 20)։
Եւ որքան մօտենանք Աստուծոյ, այնքան կը զգանք, թէ որքա՛ն մեղաւոր ենք եւ պէտք ունինք սրբագրուելու, այլակերպուելո՛ւ։ Աստուծոյ մէջ չի վերջանար կեանքը՝ կը յայտնուի յաւիտենական կեանքը։ Կարելի է հարցնել, թէ Յիսուս երբ կ՚աղօթէր, ինչո՞ւ միշտ իր երեք աշակերտները՝ Պետրոսը, Յովհաննէսը եւ Յակոբոսը իր հետ ունէր։ Նախ անոնք Յիսուսի «աղօթքի ընկերներ»ն էին։ Եւ նաեւ անոնք եկեղեցիներու հիմնադիրները՝ Պետրոս վէմն էր, Յովհաննէս Աստուածամօր պաշտպանը եւ Յակոբոս՝ Երուսաղէմի առաջին եպիսկոպոսը։ Հապա ինչո՞ւ Յիսուս իր քով չէր առներ միւսները։ Քանի որ անոնց մէջ էր Յուդան, որ պիտի մատնէր զԻնք, եւ ուրեմն արժանի չէ՛ր փառքը ապրելու եւ փառաւորութեան վկայելու, եւ քանի որ մինակ ալ թողուլ կարելի չէր, Յիսուս միւսներն ալ չէր առներ, որպէսզի Յուդան ալ անոնց հետ փառքի մասնակից չըլլայ։
Ուրեմն Յիսուս այլակերպեցաւ իր երեք աշակերտներուն՝ Պետրոսի, Յովհաննէսի եւ Յակոբոսի ներկայութեան։ Բայց անոնք չկարողացան այլակերպութեան հրաշալի՜ տեսարանին ամբողջապէս ականատես ըլլալ, քանի որ թմրած՝ քնացած էին։ Ուրեմն եթէ անտարբեր ըլլանք աստուածային յայտնութիւններու, հրաշալիքներու՝ կը զրկուինք շնորհներէ եւ չենք կրնար վայելել զանոնք, ուստի միշտ պէտք է արթուն ըլլալ՝ ուշադիր եւ զգօն աստուածային շնորհներու, որպէսզի կարենանք փառաւորակիցներ ըլլալ, վայելել փառք եւ ամէն տեսակ պարծանք՝ որ աստուածային է։
Մովսէս երբ կ՚իջնէր Սինա լեռնէն, դէմքը լոյսի նման էր, բայց այս լուսաւորութիւնը Աստուծմէ տրուած էր իրեն։ Իսկ Յիսուս երբ լոյս եղաւ եւ լուսաւորուեցաւ, ասիկա բոլորովին եւ միայն իրմէ էր, իր մէջէն, քանի որ ինք Աստուա՛ծ է։
Արդարեւ լոյսը ներքին խաղաղութեան արտացոլումն է, եւ այս պատճառով է որ սուրբերու գլխուն կը տեսնուի միշտ լուսեպսակ։
«Որովհետեւ, երբ մեր Տիրոջ Յիսուս Քրիստոսի զօրութեան եւ անոր երկրորդ գալստեան մասին խօսեցանք ձեզի, շինծու առասպել մը չէր որ ներկայացուցինք, քանի որ անձամբ ականատես եղանք անոր մեծութեան, երբ անիկա փառք եւ պատիւ ստացաւ Հօր Աստուծմէ, որ իր մեծավայելուչ եւ փառաւոր ձայնով անոր համար վկայեց ըսելով.- Ասիկա է իմ սիրելի Որդիս, որուն հաճեցայ։ Մենք անձամբ լսեցինք երկինքէն եկող այդ ձայնը, որովհետեւ Յիսուսի հետ միասին էինք սուրբ լերան վրայ», կ՚ըսէ Պետրոս իր երկրորդ ընդհանրական նամակին մէջ. (Բ ՊԵՏ. Ա 16-18)։
Եւ դարձեալ. «Եւ Բանը մարդ եղաւ եւ մեր միջեւ բնակեցաւ, եւ մենք տեսանք անոր փառքը, փառքը Միածնին, որ Հօրմէն եկաւ՝ շնորհքով եւ ճշմարտութեամբ լեցուն», կ՚ըսէ Յովհաննէս. (ՅՈՎՀ. Ա 14)։
Իսկ մենք երբ խոնարհաբար եւ անկեղծութեամբ աղօթենք՝ կը սրբանանք, կ՚այլակերպինք եւ մենք ալ մասնակից եւ հաղորդակից կ՚ըլլանք Յիսուսի այլակերպութեան։
Վերջապէս երբ աշակերտները ճանչցան Մովսէսը եւ Եղիան, որ նախապէս տեսած չէին, այս կը նշանակէ, թէ մեր յաւիտենական կեանքին մէջ պիտի ճանչնանք մեր բոլոր սիրելիները, մերձաւորները՝ իրենց փառաւորեալ մարմիններով։ Ուստի մահը «ե՛լք» մըն է, փրկութիւն մըն է մարմնաւոր կեանքէն՝ դէպի փառաւորեալ մարմիններով յաւիտենական կեանք՝ ուր միայն կա՛յ երանութի՜ւն։
Անոնք որ կ՚անդրադառնան շնորհներու՝ իրենց փառքին մէջ, կ՚արժանանան յաւիտենական երանութեա՜ն…։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Յուլիս 2, 2016, Իսթանպուլ