ՈՐԴԵՍԻՐՈՒԹԵԱՆ ՄԱՍԻՆ

Որ­դե­սի­րու­թիւ­նը, մարդ­կա­յին ա­մե­նէն բնա­կան եւ նո՛յն­քան ան­կեղծ զգա­ցում­նե­րէն մէկն է։ Խոր­հե­ցէք ան­գամ մը սի­րե­լի՜ բա­րե­կամ­ներ. ո՞վ իր զա­ւա­կը ա­մէն կեղ­ծի­քէ ա­մէն ա­րուես­տա­կան ար­տա­յայ­տու­թիւն­նե­րէ զերծ, սրտանց չի սի­րեր։ Զա­ւա­կի սէ­րը ըն­դո­ծին է, սրտա­բուխ է, քա­նի որ ան մար­դուս մէկ մասն է, իր­մէ կտոր մը, իր­մէ բա­ժին մըն է, եւ մարդ, ան­շուշտ որ, բնա­կա­նա­բար ինք­զինք կը հո­գայ, կը խնա­մէ, ընդ­հա­նուր առ­մամբ «կը սի­րէ», ա­պա ու­րեմն զա­ւակն ալ նոյն զգա­ցում­նե­րով կը սի­րէ։ Զաւ­կի սէ­րը ստա­ցա­կան զգա­ցում մը չէ, այլ՝ բնա­ծին։ Ը­սենք, «զա­ւակ չսի­րել» բո­լո­րո­վին անբ­նա­կան եւ տա­րօ­րի­նակ վար­մունք մըն է, ո՛չ միայն մար­դուս հա­մար, այլ ամ­բողջ կեն­դա­նա­կան աշ­խար­հին հա­մար՝ բա­նա­ւոր եւ ան­բան ա­նա­սուն կեանք ապ­րող­նե­րուն, կեն­դա­նի էակ­նե­րուն հա­մար։

Եւ ա­հա­ւա­սիկ Աս­տուած ալ իր ա­րա­րած­նե­րը ա՛յս­պէս կը սի­րէ, կը հո­գայ, կը խնա­մէ։

Այս պատ­ճա­ռով, որ­դե­սի­րու­թեան մա­սին ծնող­նե­րու եր­կար պա­տուէր­ներ տալ ա­ւե­լորդ է, քա­նի որ որ­դե­սի­րու­թիւ­նը, ինչ­պէս ը­սինք, բնա­կան «ա­խորժ» մըն է, որ ա­մե­նէն ան­գի­տա­կից մար­դիկ ան­գամ կը վա­րուին ա­ռանց, ո­րե­ւէ ու­սում ստա­նա­լու եւ ա­ռանց ա­ռաջ­նոր­դի գի­տեն ի­րենց զա­ւա­կը սի­րել, ա­նոնք կրնան զաւ­կի սի­րոյն հա­մար զո­հո­ղու­թիւն ը­նել, ծանր աշ­խա­տու­թիւն­նե­րու եւ նե­ղու­թիւն­նե­րու մատ­նուիլ ու տո­կալ, վիշտ ու տա­ռա­պանք­ներ կրել եւ այդ բո­լո­րին յօ­ժա­րու­թեամբ յանձ­նա­ռու ըլ­լալ, եւ այս բո­լո­րը ա­նոնց օգ­տին հա­մար բնազ­դօ­րէն ը­նել։ Ծնող­նե­րու՝ ի­րենց զա­ւա­կը ա­մէն տե­սակ վտանգ եւ վնաս­նե­րէ պա­հե­լու եւ ա­նոնց ա­պա­հո­վու­թիւ­նը հաս­տա­տե­լու այս բնազ­դը ընդ­հա­նուր է ա­մէն­քին հա­մար եւ յա­տուկ ու­սում մը չի՛ պա­հան­ջեր, քա­նի որ ստա­ցա­կան չէ, այլ բնազ­դա­կա՛ն։

Ան­շուշտ, ա­ւե­լորդ է յի­շել՝ զա­ւակ­նե­րու, մա­նա­ւանդ ման­կու­թեան ժա­մա­նակ, մայ­րե­րուն քա­շած անտր­տունջ նե­ղու­թիւն­նե­րը՝ ի­րենց հանգս­տու­թիւ­նը սի­րա­յօ­ժար զո­հե­լով, օր ու գի­շեր վրան հսկե­լով, մօր կա­թով խնա­մե­լով, մա­նա­ւանդ մա­նուկ­նե­րու հի­ւան­դու­թեան ա­տեն՝ գրե­թէ ի­րենք ալ ա­նոնց հետ հի­ւան­դա­նա­լով՝ քաղց­րա­գո­րով գգուան­-քով խնա­մե­լով զա­նոնք։

Թէ­պէտ հա­րուստ ծնող­ներ այս նե­ղու­թիւն­նե­րը կրնան քիչ մը թե­թեւց­նել, նուա­զեց­նել նիւ­թա­կա­նա­պէս, բայց ո՛չ թէ բա­րո­յա­պէս. ստնտու­ներ, դա­յեակ­ներ, խնա­մա­կալ­ներ՝ տղուն մարմ­նա­կան կա­րիք­նե­րը հայ­թայ­թե­լու, հո­գա­լու պաշ­տօ­նը կա­տա­րե­լով, ծնող­նե­րու օգ­նա­կան­նե­րը կ՚ըլ­լան, բայց որ­դեխ­նամ ծնո­ղու­թեան քաղցր հո­գա­ծու­թիւ­նը դար­ձեալ հօր եւ մօր վրայ կը ծան­րա­նայ բնա­կա­նա­պէս։

Մայր մը, թէ որ կա­րե­լի ըլ­լայ՝ իր ա­ռող­ջու­թիւ­նը կրնայ հա­ղոր­դել իր զաւ­կին։

Նոյն­պէս յայտ­նի է հայ­րե­րուն եւս գու­թը եւ ան­հա­մե­մատ որ­դե­սի­րու­թիւ­նը ի­րենց զա­ւակ­նե­րուն քա­ջող­ջու­թեա­նը, զար­գաց­մա­նը, սննդեա­նը, եւ գթու­թեա­նը հա­մար ի­րենց ձեռ­քէն ե­կած ա­մէն ջանք ու աշ­խա­տու­թիւ­նը չզլա­նա­լով, չխնա­յե­լով, եւ եր­բեմն մե­ծա­մեծ զո­հո­ղու­թիւն­ներ ալ ը­նե­լով ի սէր որ­դի­նե­րուն։

Բայց որ­քան գիտ­ցուի այս բնա­տուր ար­հես­տը, այ­սու ա­մե­նայ­նիւ մե­ծա­մեծ եւ սրբա-­զան պար­տա­ւո­րու­թիւն­ներ եւ պա­տաս­խա­նա­տուու­թիւն­ներ կը պա­րու­նա­կէ իր մէջ. մինչ կա­րե­լի չէ՛ ը­սել թէ ծնող­ներ ի բնու­թե­նէ կրնան սոր­վիլ զա­նոնք, կամ թէ ա­ռանց սոր­վե­լու ար­դէն գի­տեն. ա­պա թէ ոչ՝ ան­բան կեն­դա­նի­ներն ալ ի­րենց ծնունդ­նե­րը՝ միա՛յն բնա­կան ազ­դե­ցու­թեամբ սի­րել գիտ­նա­լով, բա­նա­կան­նե­րու հա­ւա­սար «որ­դե­սէր» պէտք էր հա­մա­րուէին, ինչ որ սխալ կար­ծիք մըն է։

Քա­նի որ բա­նա­կան­նե­րուս «որ­դե­սի­րու­թեան օ­րէնք»ը բնու­թեան ը­րած ազ­դե­ցու­թե­նէն շատ, գե­րա­գոյն եւ կա­տա­րեալ ըլ­լա­լուն պատ­ճա­ռով, ազ­նիւ նպա­տա­կի մը հա­մար է, եւ ու­րեմն պէտք է որ ծնող­ներ ու­շադ­րու­թեամբ եւ բծախնդ­րու­թեամբ սոր­վին զայն, եւ ըստ այնմ սի­րեն ի­րենց զա­ւակ­նե­րը։

Ո­րով­հե­տեւ որ­դի­նե­րը՝ ծնող­նե­րու ձեռ­քը յանձ­նուած աս­տուա­ծա­յին ա­ւանդ­ներ են, եւ այս պատ­ճա­ռով ծնող­ներ պար­տա­ւոր են եր­կիւ­ղա­ծու­թեամբ պաշտ­պա­նել եւ հո­գալ զա­նոնք եւ խնա­մել՝ զար­գաց­նե­լով եւ պատ­րաս­տե­լով Աս­տու­ծոյ եւ մարդ­կու­թեան ծա­ռա­յու­թեան։

Որ­դե­սէր ծնող­ներ պար­տին կա­տա­րել հե­տե­ւեալ պար­տա­ւո­րու­թիւն­նե­րը ի­րենց զա­ւակ­նե­րուն հան­դէպ։

ա.- Աս­տուա­ծա­յին օ­րէնք­նե­րը եւ պա­տո­ւի­րան­նե­րը սոր­վեց­նել ի­րենց որ­դի­նե­րուն։

բ.- Աս­տու­ծոյ հրա­շա­լի գոր­ծե­րը պատ­մել։

գ.- Աս­տուա­ծա­յին ուս­մամբ զար­գաց­նել զա­նոնք։

դ.- Ա­ղէկ կրթու­թիւն տալ որ­դի­նե­րուն։

ե.- Գութ եւ գո­րով ու­նե­նալ ի­րենց զա­ւակ­նե­րուն վրայ, բայց այն­պի­սի գութ՝ զոր Դա­ւիթ օ­րի­նակ կ՚առ­նէ Աս­տու­ծոյ գթու­թիւ­նը։

զ.- Ծնող­ներ պար­տա­ւոր են մա­նա­ւանդ հո­գալ ի­րենց զա­ւակ­նե­րուն ներ­կան եւ ա­պա­գան։

է.- Ծնող­ներ պէտք է լա՛ւ խնա­մեն ի­րենց զա­ւակ­նե­րը. այն ծնող­նե­րը՝ որ որ­դեխ­նամ չեն, ան­հա­ւա­տի կար­գը կը դա­սուին, ըստ Ա­ռա­քեա­լին.

«Իսկ մէ­կը՝ որ ի­րեն­նե­րուն եւ մա­նա­ւանդ իր ըն­տա­նի­քի ան­դամ­նե­րուն հոգ չի տա­նիր, այն­պի­սին իր հա­ւատ­քը ու­րա­ցած մըն է, շատ ա­ւե­լի գէշ՝ քան ան­հա­ւատ մը» (Ա ՏԻՄ. Ե 8)։­

ը.- Միշտ խրա­տել զա­ւակ­նե­րը։

թ.- Խրա­տով ու խօս­քով չզգաս­տա­ցող ա­նուղ­ղայ տղան պատ­ժել։

ժ.- Քաղց­րու­թեամբ վա­րուիլ ի­րենց որ­դի­նե­րուն հետ, եւ մա­նա­ւանդ չզայ­րաց­նել զա­նոնք։

«Հայ­րե՛ր, մի՛ զայ­րաց­նէք ձեր զա­ւակ­նե­րը, որ­պէս­զի չյու­սալ­քուին» (ԿՈ­ՂՈՍ. Գ 21)։­

Եւ ան­շուշտ որ­դե­սի­րու­թեան փո­խա­դարձ սէրն է՝ ծնո­ղա­սի­րու­թիւ­նը։ Ծնո­ղա­սի­րու­թիւ­նը՝ Աս­տուած­սի­րու­թե­նէ ետք անզ­լա­նա­լի պար­տա­ւո­րու­թիւն է զա­ւակ­նե­րու վրայ։ Եւ ծնո­ղա­սի­րու­թիւնն ալ բնա­տուր զգա­ցում մըն է։

Աս­տուած, ինչ­պէս որ մեր գո­յու­թեան պատ­ճառն է ա­րար­չու­թեամբ, ծնող­ներն ալ մեր կեան­քի օ­ժան­դակ­ներն են ծնո­ղու­թեամբ, մա­նա­ւանդ որ մե­զի ծննդե­նէ սկսեալ սնու­ցա­նե­լով՝ ի­րա­ւունք ու­նին մեր սէ­րը գրա­ւե­լու։

Ար­դա­րեւ ծնող­ներ, ո՛չ միայն ծնունդ տա­լով՝ աշ­խար­հի վրայ գո­յու­թեան կո­չե­լով. այլ մա­նա­ւանդ հո­գա­լով, խնա­մե­լով, զար­գաց­նե­լով եւ ազ­նուաց­նե­լով՝ ան­վի­ճե­լիօ­րէն ի­րա­ւունք ու­նին զա­ւակ­նե­րուն Սէ­րը վա­յե­լե­լու։

Եւ ա­հա աս­կէ կը ծա­գի այն ակ­նա­ծա­կան յար­գան­քը՝ զոր պար­տին որ­դի­ներ ըն­ծա­յել ի­րենց ծնող­նե­րուն, ո­րով­հե­տեւ ծնո­ղա­սի­րու­թեան գործ­նադ­րու­թիւնն է՝ պա­տուել ծնող­քը, հնա­զանդ ըլ­լալ ա­նոնց, ո­րուն օ­րի­նա­կը իր վրայ ցոյց տուաւ «ման­կա­ցեալ» Աս­տո­ւած։ Աս­տուած կը հրա­մա­յէ սի­րել ծնող­նե­րը...։­

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Օ­գոս­տոս 11, 2016, Գնա­լը կղզի