ՔՐԻՍՏՈՍԻ ՀԱՄԲԱՐՁՈՒՄԸ

«Յի­սուս եր­կինք համ­բար­ձաւ եւ ա­մե­նա­կալ Հօր Աս­տու­ծոյ ա­ջին բազ­մե­ցաւ» (ՄԱՐԿ. ԺԶ 19)։

Ք­րիս­տո­սի մար­մի­նը Յա­րու­թեան պա­հէն սկսեալ փա­ռա­ւո­րուե­ցաւ, ո­րուն ա­պա­ցոյց­ներն են այն նոր եւ գերբ­նա­կան յատ­կու­թիւն­նե­րը, զորս այ­սու­հե­տեւ մշտա­պէս կը վա­յե­լէ Ա­նոր սուրբ Մար­մի­նը։

Սա­կայն քա­ռա­սուն օ­րե­րու ըն­թաց­քին Իր ա­շա­կերտ­նե­րուն հետ մտեր­մա­բար ու­տե­լու խմե­լու եւ զա­նոնք Ար­քա­յու­թեան մա­սին ու­սու­ցա­նե­լու մի­ջո­ցին, Ա­նոր փառ­քը պի­տի մնայ տա­կա­ւին քօ­ղար­կուած՝ սո­վո­րա­կան մար­դու դի­մա­գի­ծին տակ։

Յի­սու­սի վեր­ջին ե­րե­ւու­մը կ՚ա­ւար­տի ա­նոր մարդ­կայ­նու­թեան ան­յե­տա­դարձ մուտ­քով աս­տուա­ծա­յին փառ­քին մէջ, զոր կը խորհր­դան­շեն ամպն ու եր­կին­քը՝ ուր այ­սու­հե­տեւ Ան կը բազ­մի Հօր Աս­տու­ծոյ առ­ջեւ։

Եւ իս­կա­պէ՛ս, բա­ցա­ռա­բար եւ ե­զա­կան ձե­ւով միայն՝ Ան պի­տի յայտ­նուի Պօ­ղոս Ա­ռա­քեա­լի «իբ­րեւ ա­նարգ մէ­կու մը…» (Ա ԿՈՐՆԹ. ԺԵ 8), վեր­ջին ե­րե­ւու­մով մը, որ զինք ա­ռա­քեալ կը կա­ցու­ցա­նէ։

Այս ժա­մա­նա­կա­մի­ջո­ցին՝ Յա­րու­ցեա­լին փառ­քին, քօ­ղար­կուած բնոյ­թը կ՚ե­րե­ւի Մա­րիամ Մագ­դա­ղե­նա­ցիին ուղ­ղած ա­նոր խորհր­դա­ւոր խօս­քէն. «Ես դեռ Հօրս մօտ չեմ բարձ­րա­ցած։ Բայց դուն գնա՛ Իմ եղ­բայր­նե­րուս եւ ը­սէ՛ ա­նոնց.- Ա­հա­ւա­սիկ Ես կը վե­րա­նամ դէ­պի Իմ Հայրս եւ ձեր Հայ­րը. դէ­պի Իմ Աս­տուածս եւ ձեր Աս­տուա­ծը» (ՅՈՎՀ. Ի 17)։ Ա­սի­կա յայտ­նու­մի տար­բե­րու­թիւն մը ցոյց կու տայ յա­րու­ցեալ Քրիս­տո­սի եւ Հօր ա­ջա­կող­մը վե­րա­ցած Յի­սուս Քրիս­տո­սի փառ­քին մի­ջեւ։

Համ­բար­ձու­մին պատ­մա­կան եւ միան­գա­մայն վե­րան­ցա­կան ի­րա­դար­ձու­թիւ­նը կու գայ մատ­նան­շել անց­քը մէ՛կ փառ­քէն միւ­սը։ Եւ այս վեր­ջին հանգ­րուա­նը կը մնայ սեր­տօ­րէն միա­ցած ա­ռա­ջին­ին հետ, այ­սինքն՝ Մար­դե­ղու­թեամբ ի­րա­կա­նա­ցած եր­կին­քէն էջ­քին։ Միա՛յն «Հօր­մէն ել­լող»ը կրնայ «վե­րա­դառ­նալ Հօր», այ­սինքն՝ Քրիս­տոս։

«Ո՛չ ոք եր­կինք ե­լաւ, այլ միա՛յն Մար­դու Որ­դին, որ եր­կին­քէն ի­ջաւ» (ՅՈՎՀ. Գ 13), կը վկա­յէ Յով­հան­նէս։ Իր բնա­կան ու­ժե­րուն ձգուած մարդ­կու­թիւ­նը մուտք չու­նի դէ­պի «Հօր Տու­նը»՝ դէ­պի Աս­տու­ծոյ կեանքն ու ե­րա­նու­թիւ­նը։

Եւ միա՛յն Քրիս­տոս կա­րո­ղա­ցաւ այս մուտ­քը բա­նալ մար­դուն առ­ջեւ, որ­պէս­զի այս­պէս՝ «մենք Ա­նոր ան­դամ­նե­րը՝ կա­րե­նանք ու­նե­նալ յոյ­սը դի­մե­լու հոն ո՛ւր Ինք, մեր Գլու­խը եւ մեր Սկիզ­բը, կան­խեց մեզ։ «Երբ երկ­րէն բարձ­րա­նամ, բո­լոր մար­դի­կը ին­ծի պի­տի քա­շեմ» (ՅՈՎՀ. ԺԲ 32)։­

Այս ի­մաս­տով, բարձ­րա­ցու­մը Խա­չին վրայ՝ կը նշա­նա­կէ եւ կ՚ա­ւե­տէ Համ­բար­ձու­մին եր­կինք բարձ­րա­ցու­մը։ Մէ­կը միւ­սին սկիզբն է։ Ուս­տի Յի­սուս Քրիս­տոս, մեր Տէ­րը եւ Փրկի­չը, միակ ու­ղե­ցոյ­ցը եւ ու­սու­ցի­չը նոր եւ յա­ւի­տե­նա­կան ուխ­տին, «մտաւ ո՛չ թէ մար­դու ձե­ռա­կերտ սրբա­վայ­րի մը մէջ, այլ եր­կինք, որ­պէս­զի ե­րեւ­նայ Աս­տու­ծոյ առ­ջեւ, ի նպաստ մե­զի» (ԵԲՐ. Թ 24)։­

Եր­կին­քի մէջ Քրիս­տոս մշտա­պէս կը կա­տա­րէ Իր «քա­հա­նա­յու­թիւն»ը՝ «քա­նի որ միշտ կեն­դա­նի է, որ­պէս­զի Ան միջ­նոր­դէ ի նպաստ ա­նոնց, ո­րոնք Իր­մով կը քա­լեն դէ­պի Աս­տուած» (ԵԲՐ. Է 25)։­

Եւ իբ­րեւ «քա­հա­նա­յա­պետ հան­դեր­ձեալ բա­րիք­նե­րուն» (ԵԲՐ. Թ 11), Քրիս­տոս եր­կին­քի մէջ Հօր ի պա­տիւ մա­տու­ցուող ծէ­սին կեդ­րոնն է եւ գլխա­ւոր ծի­սա­կա­տա­րո՛­ղը։

Այ­սու­հե­տեւ Քրիս­տոս կը բազ­մի Հօր ա­ջա­կող­մը. «Հօր ա­ջա­կողմն ը­սե­լով, մենք կը հասկ­նանք փառք եւ պա­տիւն աս­տուա­ծու­թեան, ուր որ բո­լոր ժա­մա­նակ­նե­րէն ա­ռաջ գո­յու­թիւն ու­նէր իբ­րեւ Աս­տուած եւ հա­մա­գո­յա­կից Հօր, այժմ մար­դա­նա­լէն եւ Իր Մար­մի­նին փա­ռա­ւո­րուե­լէն ետք, նստաւ մար­մի­նո՛վ», կ՚ը­սէ Սուրբ Յով­հան Դա­մաս­կա­ցի։ Ար­դա­րեւ, «Հօր ա­ջին բազ­միլ»ը՝ Մե­սիա­յի Թա­գա­ւո­րու­թեան սկզբնա­ւո­րի­լը կը նշա­նա­կէ եւ Մար­դու Որ­դիին մա­սին, Դա­նիէլ Մար­գա­րէին տե­սիլ­քին կա­տա­րու­մը. «Ա­նոր տրուե­ցաւ իշ­խա­նու­թիւն, պա­տիւ եւ թա­գա­ւո­րու­թիւն, եւ բո­լոր ժո­ղո­վուրդ­նե­րը, ազ­գե­րը եւ լե­զու­նե­րը Ա­նոր պի­տի ծա­ռա­յեն։ Ա­նոր իշ­խա­նու­թիւ­նը ցմիշտ է եւ ա­նա՛նց. իսկ Ա­նոր Թա­գա­ւո­րու­թիւ­նը՝ ան­կոր­ծա­նե­լի՛» (ԴԱՆ. Է 14)։­

Այս պա­հէն սկսեալ, ա­ռա­քեալ­նե­րը վկա­նե­րը դար­ձան «ան­վախ­ճան թա­գա­ւո­րու­թեան»։­

Ար­դա­րեւ, Համ­բար­ձու­մը՝ Քրիս­տո­սի երկ­րի վրայ վեր­ջին ե­րե­ւումն է։

Այս­պէս կա­րե­լի է, ա­հա­ւա­սիկ, ժա­մա­նա­կի ըն­թաց­քին ի յայտ բե­րել, թէ Աս­տուած Իր ա­մե­նա­զօր նա­խախ­նա­մու­թեամբ կա­րո՛ղ է Իր ա­րա­րած­նե­րուն պատ­ճա­ռած չա­րին հե­տե­ւանք­նե­րէն բա­րիք քա­ղել, նոյ­նիսկ բա­րո­յա­կան չա­րի­քէն. «Դուք չէ՛ք որ զիս հոս ղրկե­ցիք, այլ Աս­տուա՛ծ։ Գէ­շու­թիւ­նը զոր ին­ծի ը­նել ծրագ­րած էիք, Աս­տուած՝ զայն բա­րի­քի փո­խեց, փրկե­լու հա­մար բազ­մա­թիւ կեան­քեր» (ԾՆՆԴ. ԽԵ 8, Ծ 20)։

­Հա­կա­ռակ այս բո­լո­րին՝ չա­րը չի՛ փո­խուիր բա­րի­քի։ «Ա­մէն ինչ կը գոր­ծակ­ցի բա­րի­քին ա­նոնց, ո­րոնք կը սի­րեն Աս­տուած» (ՀՌՈՄ. Ը 28)։­

Այս ի­մաս­տով, Աս­տու­ծոյ Որ­դիին մեր­ժու­մը եւ խա­չե­լու­թիւ­նը ե­ղաւ գոր­ծուած ա­մե­նա­մեծ բա­րո­յա­կան չա­րի­քը՝ որ ի­րա­կա­նա­ցաւ ամ­բողջ մարդ­կու­թեան մեղ­քե­րուն պատ-­ճա­ռով, եւ Աս­տուած Իր շնորհ­քին բազ­մա­յոր­դու­թեամբ յա­ռաջ բե­րաւ բա­րիք­նե­րուն ա­մե­նա­մե­ծը՝ փա­ռա­ւո­րու­մը Քրիս­տո­սի եւ մարդ­կու­թեան Փրկու­թիւ­նը։

Ուս­տի, ինչ­պէս Յի­սուս Քրիս­տո­սի Ծննդեան եւ Յա­րու­թեան, նաեւ Համ­բարձ­ման յի­շա­տա­կը կը տօ­նուի եւ կը հան­դի­սա­կա­տա­րուի Ե­կե­ղեց­ւոյ կող­մէ, որ­պէս պա­տուի­րեալ տօ­նի գլխա­ւոր օր։ Ար­դա­րեւ, Համ­բար­ձու­մը իր մէջ կը բո­վան­դա­կէ քրիս­տո­նէու­թեան ամ­բողջ խոր­հուր­դը՝ Քրիս­տո­սի երկ­րորդ գա­լուս­տի եւ վեր­ջին դա­տաս­տա­նի խոր­հուրդ­նե­րը։ Նաեւ ան բա­ցա­յայտ ա­պա­ցոյց մըն է՝ մար­մի­նով յա­րու­թեան խոր­հուր­դին, թէ ժա­մա­նակ­նե­րու վեր­ջա­ւո­րու­թեան, բո­լոր հան­գու­ցեալ հա­ւա­տա­ցեալ­ներ յա­րու­թիւն պի­տի առ­նեն ի­րենց մար­մի­նով եւ պի­տի են­թար­կուին դա­տաս­տա­նի։

Համ­բար­ձու­մը վա­ւե­րա­ցո՛ւմն է Յա­րու­թեան, վա­ւե­րա­ցու­մը եւ հաս­տա­տո՛ւ­մը բո­լոր ճշմար­տու­թիւն­նե­րուն՝ որ քա­րո­զուե­ցաւ Քրիս­տո­սի կող­մէ, նաեւ հաս­տա­տու­մը աստուա­ծա­յին այն խոս­տու­մին, թէ՝ իւ­րա­քան­չիւր ան­հատ պի­տի ար­ժա­նա­նայ յա­ւի­տե­նա­կան կեան­քը ապ­րե­լու…։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մա­յիս 20, 2017, Իս­թան­պուլ