ԱՆՁ ԻՆՔՆՈՒԹԻՒՆ ԵՒ ԱՆՈՒՆ - Է -

 

Ա­նուն­նե­րու ի­մաստ­նե­րը գիտ­նալ, կը նշա­նա­կէ ինք­նա­գի­տակ­ցու­թիւն ու­նե­նալ, քա­նի որ «ա­նուն» եւ «ինք­նու­թիւն» միա­ցած, ամ­բող­ջա­կան ար­ժէք­ներ են։

Մա­նի­շակ= Մա­նու­շակ= ծաղ­կա­նու­նէն՝ անձ­նա­նուն

Ման­կա­սար= ու­սու­ցիչ կամ վար­ժա­պետ, մա­նուկ­նե­րու գլու­խը. «Ման­կիկ» կրճատ ձե­ւը

Մանկ­լաւ= «Մանկ­լա­ւիկ»՝ ար­քու­նի սպա­սա­ւոր բա­ռին կրճա­տուած ձեւն է

Ման­կուկ= «մա­նուկ» բա­ռի գգուա­կան ձե­ւը

Մանկ­տա­ւագ= մա­նուկ­նե­րու ա­ւագ, ու­սու­ցիչ

Մա­նո­վէ= հան­գիստ

Մա­նուէլ= «Էմ­մա­նուէլ» ա­նուան կրճատ ձե­ւը

Մա­նուկ= «մա­նուկ» բա­ռը

Ման­սուր= յաղ­թա­կան, աս­տուա­ծա­զօր

Մա­տա­թիա= Աս­տու­ծոյ պար­գե­ւը, նուէ­րը

Մատ­թէոս= պար­գեւ, ըն­ծայ, նուէր. նաեւ՝ «Matthieu». նաեւ՝ «Մա­թէոս»

Մար= տէր. «Mari»՝ տէր իմ. իբր պա­տուա­նուն կրօ­նա­ւոր­նե­րու

Մա­րախ= նաեւ՝ մո­լեխ. (çekirge)

Մարգ= ա­րօ­տա­վայր, մար­գա­գե­տին

Մար­գա­րէ= (ա­րա­բե­րէն՝ «Nabi») կրճատ ձեւն է՝ «Մար­գար»

Մար­գա­րիտ= մար­գա­րիտ. «Lulu», նաեւ՝ «Marguerite», «Margot», «Margaretha»

Մար­դա­զատ= ա­զատ մարդ

Մա­րեխ= Հրատ մո­լո­րա­կը

Մա­րեմ­թագ= Մա­րիամ ա­նու­նը՝ թագ բա­ռով

Մա­րե­միկ= «Մա­րիամ» ա­նուան փա­ղաք­շա­կա­նը

Մա­րեմ­տուր= Մա­րիա­մի տուա­ծը՝ «Աս­տուա­ծա­տուր», «Տի­րա­տուր»ի նման

Մա­րե­նի= Հայկ նա­հա­պե­տի աղ­ջիկ­նե­րէն մէ­կուն ա­նու­նը. նաեւ՝ հա­յոց ամ­սա­նուն

Մարզ­պան= կու­սա­կալ, մարզ­պան

Մար­թա= «Տէր» բա­րի ի­գա­կան ձեւն է. «Տի­րու­հի», «Մա­րու­թա», «Mara»էն

Մար­թաբ= աս­տի­ճան

Մար­թին= պա­տե­րազ­մի չաս­տուա­ծը՝ Հրատ մո­լո­րա­կը. ե­րեք­շաբ­թի օ­րը, պա­տե­րազմ, կռիւ բա­ռե­րէն

Մա­րիամ= լու­սա­ւո­րեալ. (եբ­րա­յե­րէն՝ «Maryam» կամ «Miryam», նաեւ՝ «Մա­րօ»

Մա­րի­նոս= «Ծո­վիկ». ծո­վա­յին

Մար­խաս= ա­ռաջ­նորդ, վար­դա­պետ

Մար­կոս= «Marcus», «Marc», «Marco». «Marceo» ձեւն է որ կը նշա­նա­կէ՝ թոշ­նիլ, փտիլ՝ վտիտ, հիւ­ծած, իսկ «Marcus» կը նշա­նա­կէ՝ մուրճ՝ որ կը գոր­ծա­ծուի որ­պէս «Մար­կոս» ու­նի նաեւ՝ «Մարքս» ձե­ւը

Մար­մար= մար­մա­րիոն քա­րը

Մա­րու­գէ= մա­քուր («merika» բա­ռէն)

Մա­րու­թա= տէ­րու­թիւն, Մար, Մար­թա

Մար­ջան= բուստ («corail») բոյ­սը

Մար­տիկ= «Մար­տի­րոս» ա­նուան գգուա­կան ձեւն է, որ կը նշա­նա­կէ նաեւ՝ մարտն­չող, ռազ­միկ, քա­ջա­մար­տիկ. մար­տիկ

Մար­տի­րոս= վկայ, նա­հա­տակ

Մաք­րի­նէ= «մա­քուր» բա­ռէն

Մաք­րու­հի= «մա­քուր» բա­ռէն. կրճատ ձեւն է՝ «Մաք­րիկ». Ս. Աս­տուա­ծած­նի եօթ ա­նուն­նե­րէն մին է, ինչ­պէս՝ «Աս­տուա­ծա­ծին», «Մա­րիամ», «Թա­գու­հի», «Սրբու­հի», «Տի­րու­հի», «Մաք­րու­հի», «Դշխու­հի» ա­նուն­նե­րը

Մե­թո­տիոս= նա­հա­տակ եւ հա­յոց ա­ռա­ջին մար­գա­րէ

Մե­լա­նիա= սե­ւու­թիւն, մարմ­նի խալ՝ բիծ «Mélanie», «Melania»

Մե­լի= մեղր

Մե­լի­նէ= «հա­ցի» բա­ռէն

Մե­լի­տէ= Մե­լի­տոս= մեղ­րա­ւէտ

Մե­լիք= թա­գա­ւոր, իշ­խան

Մե­լիք­ջան= Մե­լիք­ճան= թա­գա­ւոր հո­գեակ

Մե­լքի­սե­դեկ= քա­հա­նայ Աս­տու­ծոյ բարձ­րե­լոյն

Մել­քոն= ե­րեք մո­գե­րէն՝ Պար­սիկ­նե­րու թա­գա­ւոր. (միւս­նե­րը՝ Գաս­պար, Պաղ­տա­սար)

Մե­ծա­տուր= «մեծ» եւ «տուր» բա­ռե­րէն

Մե­հե­կի= Հայկ նա­հա­պե­տի եօթ որ­դի­նե­րէն մին. նաեւ «մե­հեկ» ամ­սա­նու­նը

Մե­հե­ւան= Ար­տաշ­րի որ­դին. «Mihrban»

Մեհ­ման= հիւր

Մեհ­րաբ= ա­րե­ւա­փայլ՝ ե­րե­սի փայլ

Մեհ­րի= բա­րե­կա­մու­թիւն, սէր, նաեւ՝ ա­րե­գակ. եւ նուա­գա­րան՝ գի­թար

Մեհ­րի­շատ= ու­րա­խու­թիւն, հրճուանք

Մե­ղուղ= «մեղր» բա­ռէն փա­ղաք­շա­կան ձեւ

Մե­սիա= Օ­ծեալ՝ Յի­սու­սի պա­տուա­նուն

Մես­րոպ= յա­րա­զուարճ, բեր­կեալ, ու­րախ։ Գրուած է՝ «Մես­րոբ», «Մես­րովպ», «Մես­րովբ» ձե­ւե­րով նաեւ

Մե­րամ= նպա­տակ, մտադ­րու­թիւն

Մեր­կեռ= Հեր­մէս, Ա­րա­մազ­դի որ­դին, չաս­տուած­նե­րու պատ­գա­մա­ւո­րը՝ «չա­րա­խօ­սու­թեան չաս­տուած»ը, նաեւ՝ «փայ­լա­ծու» մո­լո­րա­կը. «Mercurius»

Մեր­շա­պուհ= ար­քա­յոր­դի

Մե­րոյ= Ռե­հան (ար­քա­յիկ՝ ա­նու­շա­բոյր բոյս) «Meroe» ա­նու­նէն

Մե­րու­ժան= Միհ­րա­զօր, «Mitrucan»

Մզուն= ար­տօ­նուած

Միան­սար= տե­սակ մը թագ՝ ո­րուն կէ­սը միայն ա­կա­նա­կուռ է

Մի­խայլ= Մի­քա­յէլ

Միհր= Ա­րե­ւի հին ա­րիա­կան չաս­տուած. «Mihr» կը նշա­նա­կէ ա­րե­գակ, սէր, բա­րե­կա­մու­թիւն

Միհ­րամ­ղուլ= Մա­րիամ Աս­տուա­ծած­նի ծա­ռան

Միհ­րան= «Mihr» ծա­գու­մով ա­նուն

Մի­նա= ման­րան­կար­չու­թիւն՝ «mina». գոր­ծա­ծուած է նաեւ՝ «Մի­նայ» ձե­ւը

Մի­նաս= ե­գիպ­տա­կան ա­նուն

Մե­նե­ւեր= լու­սա­ւոր

Մի­նիկ= միակ, անն­ման, մէկ հա­տիկ, մին

Մին­քոյր= մէկ հա­տիկ քոյր

Մի­սա­յէլ= Դա­նիէ­լի ըն­կե­րակ­ցող ե­րեք մա­նուկ­նե­րէն, ա­պա ստա­ցած է «Մի­սաք» ա­նու­նը «Misael»

Մի­սաք= «Mesak» ա­նուան տա­րա­դար­ձու­թիւն. կը նշա­նա­կէ՝ «Բա­բե­լոն». ըստ Հրա­չեայ Ա­ճա­ռեա­նի, սխա՛լ է գրել «կ­»ով, այ­սինքն՝ «մի­սակ», որ­պէս «ակ» մաս­նի­կով

Միր= իշ­խան

Մի­րաթ= հա­յե­լի

Մի­րան= իշ­խան­ներ

Մի­րաք= իշ­խա­նիկ

Միր­բապ= իշ­խա­նի հայր

Միր­զա= իշ­խա­նա­ծին, ազ­նուա­կան, պա­րոն

Մի­րի­ճան= Մի­րի= Մի­րիկ= իշ­խան հոգ­ւոյ

Միր­միր= իշ­խան­նե­րու իշ­խան

Միւ­ռոն= յու­նա­րէն՝ ա­նու­շա­հո­տու­թիւն. «մե­ռոն»՝ օրհ­նեալ ըլ­լաս բա­ռէն

Մի­քա­յէլ= Ո՞վ է որ­պէս Աս­տուած. «Mikael»

Մի­քիա= «Mika». ո՞վ է որ­պէս Աս­տուած

Մխի­թար= սփո­փանք, մխի­թա­րանք, մխի­թա­րիչ. «Naxum»

Մկրտիչ= «մկրտել» բա­յի ակ­նար­կու­թեամբ՝ այն որ կը մկրտէ «Յով­հան­նէս Մկրտիչ»

Մկրտում= մկրտու­թիւն. ինչ­պէս՝ Համ­բար­ձում, Ե­րե­ւում, ե­ւայլն

Մհեր= Միհր

Մնա­ցա­կան= «մնալ» բա­յէն ա­նուն

Մշակ= երկ­րա­գործ, ինչ­պէս՝ «Գէորգ»

Մոգ­պաշ­տէ= մո­գե­րու ծա­ռա­յող

Մոն­սոր= աս­տուա­ծա­զօր, յաղ­թա­կան

Մով­սէս= ջու­րէն հա­նուած. «Moses», «Moïse» (եբ­րա­յե­րէն՝ «դուրս քա­շել, հա­նել» ար­մա­տէն)

Մոր­ֆիա= գե­ղեց­կու­թիւն. «Մար­սիլ», «Մար­սի­լիա», «Մոր­ֆիա»

Մու­շեղ= Հա­թեան «Mursili» ա­նու­նէն, նաեւ՝ «Մուր­շեղ», «Մու­շիկ» ձե­ւե­րով

Մու­շէ= Մով­սէս

Մուշկ= հա­յե­րէն «մուշկ» բա­ռէն՝ ա­նու­շա­բոյր իւղ մը

Մու­սա= Մով­սէս՝ «Musa»

Մու­րատ= Մու­րադ= փա­փաք, ցան­կու­թիւն

Մրգիկ= միրգ՝ պտուղ

Մօ­րիկ= Սե­ւակ. «Maurice»

Յա­բէթ= գե­ղեց­կու­թիւն, նաեւ՝ ըն­դար­ձա­կել

Յազ­կերտ= Աս­տուա­ծա­կերտ

Յա­կոբ= խա­բող. (եբ­րա­յե­րէն՝ «Ya՚qob», «Jacques», «James», «Giacomo». կը գոր­ծա­ծուի նաեւ՝ «Յա­կո­բոս», «Յա­կովբ»

Յա­կոբ­ճան= Յա­կոբ ա­նուան փա­ղաք­շա­կան ձե­ւը

Յաղ­թու­հի= «յաղ­թել» ար­մա­տէն, այս ա­նու­նը կը գոր­ծա­ծուի Հնդկաս­տան (Հրա­չեայ Ա­ճա­ռեա­նի տե­ղե­կու­թիւն)

Յա­նէս= Յով­հան­նէս ա­նու­նի տար­բեր ձե­ւը

Յաս­միկ= «յաս­միկ» ա­նու­շա­բոյր ծա­ղի­կը «Yasmineh», «Եաս­մին»

Յա­րու­թիւն= Յի­սու­սի յա­րու­թեան ակ­նար­կու­թեամբ. (յու­նա­րէն՝ «Ա­նաս­տաս») ժո­ղովր­դա­կան ձե­ւերն են՝ «Ա­րու­թին», «Ար­թին», «Ա­րութ», «Յա­րութ», «Յա­րօ», «Ար­թօ», «Ար­թա­քի», «Յա­րէ». «Pascal»

Յա­ւան= Յով­հան ա­նուան ձե­ւա­փո­խուա­ծը

Յա­ւի­տեան= «յա­ւի­տեան» բա­ռը. «Jawid»

Յե­զուտ-Խոս­րով= Աս­տուած Խոս­րով. բա­րե­համ­բաւ. «Husrub», «Խուս­րուպ», ձե­ւե­րով կը գոր­ծա­ծուի

Յե­սու= Աս­տուած է մեծ Ան­ձը. (եբ­րա­յե­րէն՝ «Yahosu՚a», «Josua», «Josué»)

Յի­սա­յի= Յի­սուս ա­նու­նէն

Յոբ= հայր

Յոյս= «յոյս» բա­ռը

Յա­կոբ= «հայր» բա­ռէն. «Yoab»

Յո­վա­թամ= «կա­տա­րել, վեր­ջաց­նել» ար­մա­տէն

Յո­վա­կիմ= Ե­ղիա­կիմ= Աս­տուած յա­րեաւ

Յո­վա­սափ= Տէր Դա­տա­ւոր

Յո­վէլ= Աս­տու­ծոյ սի­րե­լի. «Yoel»

Յով­հան­նա= Յով­հան­նէս ա­նուան ի­գա­կան ձե­ւը

Յով­հան­նէս= հնա­զան­դու­թիւն, Տի­րոջ շնոր­հը կամ գթու­թիւ­նը՝ Աս­տուա­ծաշ­նորհ «Jean», «John», «Giovanni»։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

­Նո­յեմ­բեր 21, 2016, Իս­թան­պուլ