ԲՆՈՒԹԻՒՆԸ ԳԵՂԵՑԻԿ Է

Յա­ճախ կ՚ը­սենք. «Բնու­թիւ­նը գե­ղե­ցիկ է…»։ Պայ­մա­նադ­րա­կա­նօ­րէն ը­սուած այս խօս­քով ի՞նչ ը­սել կ՚ու­զենք։

Ար­դա­րեւ, իր լայն ա­ռու­մով «բնու­թիւն» բա­ռը կը նկա­րագ­րէ մարդ­կա­յին էու­թիւ­նը։ Բայց, ընդ­հան­րա­պէս երբ կ՚ը­սենք ու յա­ճախ կը կրկնենք. «Բնու­թիւ­նը գե­ղե­ցիկ է», ար­դեօք կը մատ­նան­շենք ծա­ռե՞­րը, կամ եր­կին­քի կա­պո՞յ­տը, եւ կամ ան­ծայր, ան­կախ ու ա­զա՜տ ամ­պե՞­րը, խո՞­տը, ծա­ղիկ­նե­րու բազ­մա­թիւ տե­սակ­նե՞­րը, մեր շուրջ կա­տա­րուած ե­րե­ւո՞յթ­նե­րը՝ ո­րոնք կը կազ­մեն «բնա­կան տե­սա­րան» մը…։ Բո­լո­րը՝ որ մեր շուր­ջը կը տես­նուին, կը պա­տա­հին, բո­լորն ալ կը կազ­մեն «բնու­թիւն»ը՝ մեզ­մէ բո­լո­րո­վին ան­կախ ու ա­զատ։

Ու­րեմն, սի­րե­լի­նե՜ր, բնու­թեան նա­խա­պայ­մանն է՝ ա­զա­տու­թիւն եւ ան­կա­խու­թիւն։

Բայց բնու­թեան ո՞վ տուաւ այդ ա­զա­տու­թիւ­նը, ան­կա­խու­թիւ­նը։ Ա­հա­ւա­սիկ, կար­ծեմ հար­ցը հո՛ս է սի­րե­լի­ներ, քա­նի որ ա­մէն գո­յու­թիւն, ա­մէն էու­թիւն ու­նի նա­խա­պատ­ճառ մը, ինչ­պէս ու­նի էու­թեան նպա­տակ մը, այ­սինքն՝ ի­մա՛ստ մը։

«Ի­մաստ»ը՝ ա­մէն գո­յու­թեան հո­գին է, հոգ չէ՛, թէ ան մեր ըմբռ­նած ի­մատ­սով «հո­գի» մը ու­նե­նայ կամ ո՛չ։ Ա­մէն իր եւ ա­մէն ի­րո­ղու­թիւն, ան­պայ­մա՛ն «հո­գի» մը ու­նի, որ կը նշա­նա­կէ՝ «ի­մա՛ստ» մը ու­նե­նալ։

Մար­դիկ, ընդ­հան­րա­պէս ա­ռօ­րեայ զբա­ղում­նե­րու մէջ, կ՚ան­տե­սեն, պէտք ե­ղած կա­րե­ւո­րու­թիւ­նը չեն ըն­ծա­յեր «ի­մաստ»ին եւ մա­կե­րե­սա­յին տե­ղե­կու­թիւն­նե­րով, հա­րե­ւան­ցի մօ­տե­ցում­նե­րով կը շա­րու­նա­կեն ի­րենց կեան­քին ըն­թաց­քը։ Բայց ե­թէ քիչ մը խո­րա­նան ի­մաս­տին՝ բո­լո­րո­վին պի­տի փոխուի ի­րենց կեան­քը, բո­լո­րո­վին տար­բեր տե­սան­կիւ­նէ մը պի­տի դի­տեն աշ­խար­հը՝ իր տար­բեր ե­րես­նե­րով։ Կեան­քը միայն մեր ապ­րա­ծը, միայն մեր տե­սա­ծը չէ՛։ Խո­րա­նալ, խո­րը թա­փան­ցել ի­մաս­տին՝ ուր կայ կեան­քը իր ամ­բողջ ճշմար­տու­թեամբ։ Նշմա­րել, թէ ի՛նչ է կա­րե­ւո­րը, էա­կա­նը ե՛ւ կեն­սա­կա­նը կեան­քին մէջ՝ ուր պար­տա­ւո­րուած է ինք ապ­րիլ։

Պարզ եւ հասկ­նա­լի խօս­քով՝ մարդ մը իր բո­լոր կեան­քին մէջ, կեան­քի բո­լոր շրջան­նե­րուն կ՚ապ­րի՛, կ՚ապ­րի, բայց շատ ան­գամ չի տես­ներ գե­ղե­ցի­կը, կ՚ան­տե­սէ բա­րին եւ չ՚անդ­րա­դառ­նար ճշմա­րի­տին։ Ան այս ար­ժէք­նե­րէն ո՛­չինչ վրայ տալ կ՚ու­զէ իր ամ­բողջ կեան­քին մէջ, բայց յա­ճախ վրայ կու տայ, քա­նի որ չ՚անդ­րա­դառ­նար ա­նոնց գո­յու­թեան ու կա­րե­ւո­րու­թեան իր ապ­րած ժա­մա­նա­կա­ւոր կեան­քի ըն­թաց­քին։

Երբ կը խօ­սինք «Բնու­թեան» մա­սին, պէտք է անդ­րա­դառ­նանք ա­նոր ի­մաս­տին։ Ա­սոր հա­մար հար­ցում մը հարց­նենք մենք զմեզ. ին­չո՞ւ հա­մար Աս­տուած չստեղ­ծեց այն­քան «կա­տա­րեալ» աշ­խարհ մը՝ ուր ո՛չ մէկ չա­րիք կա­րե­նար գո­յու­թիւն ու­նե­նալ։

Աս­տուած միշտ կա­րո՛ղ է Իր ան­հուն զօ­րու­թեամբ եւ ա­մե­նա­կա­րո­ղու­թեամբ՝ ա­ւե­լի կա­տա­րեալ բան մը ստեղ­ծել։ Ո՛չ մէկ կաս­կած այս մա­սին։

Սա­կայն Աս­տուած Իր ի­մաս­տու­թեամբ եւ Իր ան­սահ­ման բա­րու­թեամբ ու սի­րով, ա­զա­տօ­րէն ու­զեց ստեղ­ծել աշ­խարհ մը՝ յա­ռա­ջըն­թա­ցու­թեան մէջ, ուղ­ղուած դէ­պի իր վերջ­նա­կան կա­տա­րե­լու­թիւ­նը։

Բա­րեշրջ­ման փա­փա­քը միշտ աշ­խո՛յժ կը պա­հէ։

Աս­տու­ծոյ ստեղ­ծա­գոր­ծու­թեան ընդ­հա­նուր ծրագ­րին մէջ այս կերպ ըլ­լա­լը՝ կը ներ­փա­կէ կարգ մը ա­րա­րած­նե­րուն ե­րե­ւու­մը, եւ ա­նոնց ե­րե­ւու­մին հետ նաեւ՝ ան­հե­տա­ցու­մը ու­րիշ­նե­րուն, ա­մե­նա­կա­տա­րեա­լին կող­քին՝ նուազ կա­տա­րեա­լը, զօ­րա­ւո­րին կող­քին՝ տկա­րը, լիու­թեան կող­քին՝ թե­րին, բնու­թեան շի­նա­րա­րու­թեան կող­քին՝ նաեւ կոր­ծա­նում­ներ։

Այս կը նշա­նա­կէ, թէ ֆի­զի­քա­կան բա­րիին կող­քին պի­տի ըլ­լայ նաեւ, եւ ան­պայ­մա՛ն, ֆի­զի­քա­կան չա­րի­քը, այն­քան ա­տեն, որ ա­րար­չա­գոր­ծու­թիւ­նը չէ՛ հա­սած իր կա­տա­րե­լու­թեան։ Ար­դա­րեւ, ստեղ­ծա­գոր­ծու­թիւ­նը դէպք մը չէ՛, այլ՝ ըն­թացք մը, որ պի­տի տե­ւէ մին­չեւ որ ամ­բող­ջա­նայ ծրա­գի­րը։

Ինչ­պէս ը­սինք, ո­րե­ւէ բան ստեղ­ծել իր կա­տա­րեալ ձե­ւով, պատ­ճառ կ՚ըլ­լայ ան­շար­ժու­թեան, ամ­լու­թեան եւ ո­րե­ւէ ի­մաստ ու ար­ժէք չի ներ­կա­յաց­ներ «բա­րեշր­ջում»ը՝ որ անհ­րա­ժեշտ է ա­մէն կա­տա­րե­լա­գոր­ծու­թեան, ան­թե­րիու­թեան եւ զօ­րու­թեան։ Դէ­պի հո­րի­զոն քա­լե­լու է մարդ, որ­պէս­զի հաս­նի նպա­տա­կի մը, ե­թէ նոյ­նիսկ չհաս­նի հո­րի­զո­նին, ինչ որ ան­կա­րե­լի կը թուի, գո­նէ ա­մէն քայ­լով յա­ռաջ­դի­մու­թիւն մը կ՚ու­նե­նայ եւ կը մնայ աշ­խոյժ ու մշտե­ռա՛նդ։ Եւ այս­պէս կա­րե­լի է ժա­մա­նա­կի ըն­թաց­քին ի յայտ բե­րել, թէ Աս­տուած Իր ա­մե­նա­զօր Նա­խախ­նա­մու­թեամբ կա­րո՛ղ է Իր ա­րա­րած­նե­րուն պատ­ճա­ռած «չար»ին հե­տե­ւանք­նե­րէն «բա­րիք» քա­ղել, նոյ­նիսկ «բա­րո­յա­կան չա­րիք»էն։

«Գէ­շու­թիւ­նը զոր ին­ծի ը­նել ծրագ­րած էիք, Աս­տուած՝ զայն բա­րի­քի փո­խեց» (ԾՆՆԴ. Ծ 20)։

­Բայց մարդ երբ կը հաս­նի իր կեան­քի վաճխ­ճա­նին՝ կ՚անդ­րա­դառ­նայ ար­ժէք­նե­րուն, սա­կայն ջու­րե­րը կա­րե­լի չէ եր­բեք դէ­պի ետ հո­սեց­նել եւ անց­նող ջու­րի կա­թի­լը եր­բեք ան­գամ մըն ալ չ՚ան­ցնիր նիւ­թա­պէս նոյն կէ­տէն։ Այն ինչ որ շա­հուած է՝ ա՛ն կը մնայ։

Ար­դա­րեւ, Աս­տուած մէկ օ­րուան հա­մար գե­ղեց­կու­թիւն, բա­րու­թիւն եւ ճշմար­տու­թիւն չէ տուած մար­դուն՝ այս ար­ժէք­նե­րը մշտնջե­նա­ւոր են՝ բա՛ւ է, որ մարդ անդ­րա­դառ­նայ ա­նոնց իր կեան­քի ո­րե­ւէ պա­հուն՝ երբ տա­կա­ւին կ՚ապ­րի եւ կը շնչէ։

Աս­տու­ծոյ շնորհ­նե­րը, պար­գեւ­նե­րը տե­ւա­կան են, քա­նի որ Ի՛նք Աս­տուած տե­ւա­կան է եւ յա­ւի­տե­նա­կան։ Իր բնու­թիւնն է մշտնջե­նա­ւո­րու­թի՛ւ­նը։

Ինչ­պէս գե­ղեկ­ցու­թիւն­նե­րով կ՚օժ­տէ Աստուած ամ­բողջ Բնու­թիւ­նը, այն­պէս ալ գե­ղե­ցիկ է ստեղ­ծած մար­դը թէ՛ մարմ­նով, թէ՛ հո­գիով։ Բնու­թիւ­նը գե­ղե­ցիկ է՝ մա՛րդն ալ…։ Գե­ղե­ցիկ կը ծնին բո­լոր մար­դիկ, բայց ո­մանք չեն անդ­րա­դառ­նար ի­րենց գե­ղեց­կու­թեան, ո­մանք ալ ուշ կ՚անդ­րա­դառ­նան։ Ա­նոնք որ կ՚անդ­րա­դառ­նան՝ կ՚օգ­տա­գործուին ի­րենց շնոր­հուած գե­ղեց­կու­թե­նէն, կը պա­հեն զայն։

Գե­ղեց­կու­թիւ­նը մշտնջե­նա­ւոր եւ ա­նայ­լայլ ար­ժէք մըն է, զոր պէ՛տք է մարդ պա­հէ ա­նեղծ իր ամ­բողջ կեան­քի ըն­թաց­քին…։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Մարտ 27, 2015, Իս­թան­պուլ

Երկուշաբթի, Մարտ 30, 2015