Տ. ՍԱՀԱԿ ԵՊԻՍԿՈՊՈՍ ՄԱՇԱԼԵԱՆԻ ԿՈՂՄԷ ՆՈՐ ՆՇՈՒՄՆԵՐ

Կրօ­նա­կան ժո­ղո­վի ա­տե­նա­պետ Տ. Սա­հակ Եպսկ. Մա­շա­լեան ե­րէկ ե­րե­կո­յեան հա­մայն­քա­յին մա­մու­լի նկա­տառ­ման յանձ­նեց յայ­տա­րա­րու­թիւն մը, ո­րով կ՚անդ­րա­դառ­նայ Պատ­րիար­քա­կան Ա­թո­ռին կող­մէ Հա­յաս­տա­նի Պե­տա­կան ա­կա­դե­մա­կան երգ­չա­խում­բի խմբա­վար Յով­հան­նէս Չե­քի­ճեա­նի պար­գե­ւատր­ման։ Մաէսթ­րո­յի 90-ա­մեա­կին առ­թիւ կա­տա­րուած այս պար­գե­ւատր­ման կա­պակ­ցու­թեամբ Նո­րին Սրբազ­նու­թիւ­նը հարկ նկա­տած է լու­սա­բա­նել կարգ մը պղտոր կէ­տեր։ 

Տ. Սա­հակ Եպսկ. Մա­շա­լեան շեշ­տած է, որ Կրօ­նա­կան ժո­ղո­վը այս պար­գե­ւատր­ման մա­սին ո­րո­շում մը ըն­դու­նած է շուրջ հինգ ա­միս ա­ռաջ։ Ըստ ի­րեն, Յով­հան­նէս Չե­քի­ճեա­նի պար­գե­ւատր­ման ժա­մա­նակ փորձ կա­տա­րուած է ստեղ­ծել այն­պի­սի տպա­ւո­րու­թիւն մը, թէ Կրօ­նա­կան ժո­ղո­վը պար­գե­ւատր­ման ո­րո­շու­մը նոր կա­յա­ցու­ցած է եւ այս­պէ­սով կը ճանչ­նայ Տ. Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեա­նը՝ որ­պէս ընդ­հա­նուր փո­խա­նորդ եւ վեր­ջին օ­րե­րուն ա­նոր նա­խա­գա­հու­թեամբ վերս­տին ժո­ղով գու­մա­րած է։ Տ. Սա­հակ Եպսկ. Մա­շա­լեա­նի խօս­քե­րով, կարգ մը ծա­նօթ շրջա­նակ­ներ եւ հայ մամ­լոյ մէկ հա­տուա­ծը փոր­ձած են ուռ­ճաց­նել այս տպա­ւո­րու­թիւ­նը։ Ան ե­կե­ղեց­ւոյ ան­դամ­նե­րը կը զգու­շաց­նէ, որ­պէս­զի կա­րե­ւո­րու­թիւն չըն­ծա­յուի այդ տպա­ւո­րու­թեան։

Իր յայ­տա­րա­րու­թեան տե­ւո­ղու­թեան Նո­րին Սրբազ­նու­թիւ­նը մատ­նան­շած է, որ 15 Մարտ 2017 թուա­կա­նին տե­ղի ու­նե­ցած տե­ղա­պա­հի ընտ­րու­թիւ­նով վերջ գտած է Տ. Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեա­նի ընդ­հա­նուր փո­խա­նոր­դի հան­գա­ման­քը։ Ան այ­լեւս չի կրնար նա­խա­գա­հել ո­րե­ւէ ե­կե­ղե­ցա­կան ժո­ղո­վի եւ չու­նի օ­րի­նա­կան կամ ի­րա­ւա­կան լիա­զօ­րու­թիւն մը՝ բա­ցի Պոլ­սոյ Պատ­րիար­քու­թեան են­թա­կայ սրբա­զան մը ըլ­լա­լէ։ Կրօ­նա­կան ժո­ղովն ու Ե­կե­ղե­ցա­կան հա­մա­գու­մա­րը այ­սու­հե­տեւ կրնան նոր ո­րո­շում­ներ ըն­դու­նիլ՝ միայն Ընտ­րեալ-տե­ղա­պահ Տ. Գա­րե­գին Արք. Պեք­ճեա­նի նա­խա­գա­հու­թեամբ գու­մա­րուե­լով։ Սա ոչ միայն Պոլ­սոյ Ա­թո­ռին կող­մէ, այլ Հայ Ա­ռա­քե­լա­կան Ե­կե­ղեց­ւոյ ընդ­հա­նու­րին եւ Մայր Ա­թոռ Սուրբ Էջ­միած­նի կող­մէ ճա­նա­չում գտած ի­րա­ւա­կան պա­րա­գայ մըն է։ Մեր հո­գե­ւո­րա­կան­նե­րուն, հա­մայն­քին ու հա­մայն աշ­խար­հի հա­յու­թեան կող­մէ ըն­կա­լուած այս ի­րո­ղու­թիւ­նը կարգ մը վար­չա­յին­նե­րու կող­մէ կ՚ան­տե­սուի յա­մա­ռօ­րէն եւ Տ. Սա­հակ Եպսկ. Մա­շա­լեան այս պա­րա­գան հա­մա­րած է ցա­ւա­լի ու մտա­հո­գիչ։

Յայ­տա­րա­րու­թեան տե­ւո­ղու­թեան Նո­րին Սրբազ­նու­թիւ­նը ընդգ­ծած է, որ շնոր­հա­բաշ­խում­նե­րու կա­տա­րուի­լը, սի­րոյ սե­ղան­նե­րուն նա­խա­գա­հե­լը եւ ար­տա­քին յա­րա­բե­րու­թիւն­նե­րու մէջ պատ­րիար­քու­թեան ա­մե­նա­բարձր մա­կար­դա­կի վրայ ներ­կա­յաց­ման ի­րա­ւունք­նե­րը այ­լեւս կը պատ­կա­նին մի­միայն ընտ­րուած տե­ղա­պա­հին։ Հե­տե­ւա­բար, Յով­հան­նէս Չե­քի­ճեա­նին մե­տայլն ալ պէտք է տրուէր Տ. Գա­րե­գին Արք. Պեք­ճեա­նի եւ կամ ա­նոր կող­մէ պաշ­տօ­նի կո­չուած ան­ձի մը կող­մէ։ Տ. Սա­հակ Եպսկ. Մա­շա­լեա­նի պնդում­նե­րով, Տ. Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեա­նի դի­տում­նա­ւոր սխալ­նե­րէն ծնունդ ա­ռած են նաեւ պե­տու­թեան ու ե­կե­ղե­ցիին մի­ջեւ առ­կայ տա­րա­ձայ­նու­թիւն­նե­րը։ Երբ ա­նոնք համ­բե­րա­տար ձե­ւով կը ջա­նան լու­ծել այս խնդիր­նե­րը, Տ. Ա­րամ Արք. Ա­թէ­շեա­նի դիր­քո­րո­շու­մը հա­սած է՝ հո­գե­ւո­րա­կան­ներն ու մեր ժո­ղո­վուր­դը գրգռե­լու հա­մե­մա­տու­թեան։ Իր խօս­քե­րով, ար­դար բո­ղոք­նե­րը կ՚ա­ւել­նան եւ ցա­սու­մը կը մեծ­նայ սաստ­կօ­րէն։

Իր յայ­տա­րա­րու­թեան եզ­րա­փա­կիչ բաժ­նին մէջ Նո­րին Սրբազ­նու­թիւ­նը ընդգ­ծած է, թէ պատ­րիար­քա­կան ընտ­րու­թիւ­նը գոր­ծըն­թաց մըն է, որ պէտք է ի­րա­կա­նա­ցուի ան­պայ­ման խա­ղա­ղու­թեան ու ան­դոր­րու­թեան մէջ։ Պե­տու­թեան հետ յա­ռաջ կը տա­րուին շի­նիչ խորհր­դակ­ցու­թիւն­ներ եւ Տ. Սա­հակ Եպսկ. Մա­շա­լեա­նի խօս­քե­րով՝ ա­մե­նա­կարճ ժա­մա­նա­կի ըն­թաց­քին դրա­կան լու­ծու­մի մը ա­ւե­տի­սը կրնայ հաս­նիլ։ Հե­տե­ւա­բար, ան կոչ ուղ­ղած է մաս­նա­ւո­րա­բար ե­րի­տա­սար­դու­թեան, որ­պէս­զի ա­ռա­ւե­լա­գոյն զսպուա­ծու­թիւն ցոյց տրուի, մեր ե­կե­ղեց­ւոյ նուի­րա­կան միջ­վայ­րը վնաս­նե­րէ զերծ պա­հե­լու հա­մար։ «Պատ­րիարք ընտ­րե­լու մեր ի­րա­ւուն­քը ձեռք բե­րե­լու ժա­մա­նակ չկորսնց­նենք մեր միաս­նա­կա­նու­թիւ­նը, եղ­բայ­րու­թիւնն ու ներ­քին ան­դոր­րը», նշած է Տ. Սա­հակ Եպսկ. Մա­շա­լեան։

*

Ծ.Խ.- Պատ­րիար­քա­կան Ա­թո­ռին շուրջ ստեղ­ծուած առ­կայ վի­ճա­կին մէջ ա­ռա­ջին իսկ օ­րէն հե­տա­մուտ ե­ղած ենք ա­նա­չառ ձե­ւով եւ հա­ւա­սար վե­րա­բեր­մուն­քով ներ­կա­յաց­նե­լու մեր պատ­րիար­քու­թեան ե­րեք սրբա­զան­նե­րու տե­սա­կէտ­նե­րը։ Այս նոյն հի­ման վրայ այ­սօր թարգ­մա­նա­բար կը ներ­կա­յաց­նենք Տ. Սա­հակ Եպսկ. Մա­շա­լեա­նի վե­րո­յի­շեալ յայ­տա­րա­րու­թիւ­նը՝ թրքե­րէն բնա­գի­րը թարգ­մա­նե­լով հա­յե­րէ­նի։ Դժբախտ­բար, մեր բարձ­րաս­տի­ճան հո­գե­ւո­րա­կան­նե­րուն աշ­խա­տան­քի լե­զուն ըլ­լա­լէ վա­ղուց դադ­րած է հա­յե­րէ­նը, սա­կայն այս մէ­կը տար­բեր հարց մըն է, ան­շուշտ։

Վե­րո­յի­շեալ յայ­տա­րա­րու­թեան մէջ Տ. Սա­հակ Եպսկ. Մա­շա­լեան քննա­դա­տա­կան ակ­նար­կու­թիւն մըն ալ ը­րած է հա­մայն­քա­յին մա­մու­լի մէկ հա­տուա­ծին հա­մար։ Յստա­կօ­րէն յայտ­նի չէ, թէ ո՞ր հա­տուածն է այդ մէ­կը, սա­կայն հա­շուի առ­նե­լով, որ մենք եւս հա­մայն­քա­յին մա­մու­լի ամ­բող­ջին մաս կը կազ­մենք՝ այս կէ­տին վրայ մեր կար­գին կ՚ու­զենք ը­նել նշում մը։ Մեր նպա­տա­կը չէ բա­ցար­ձա­կա­պէս Տ. Սա­հակ Եպսկ. Մա­շա­լեա­նի հետ վէ­ճի մը մէջ մտնել, կամ հա­կադ­րուիլ ա­նոր դի­տար­կում­նե­րուն՝ որ­քան որ ալ են­թա­կա­յա­կան ըլ­լան ա­նոնք։ Բայց եւ այն­պէս, կ՚ու­զենք յայտ­նել, թէ Յով­հան­նէս Չե­քի­ճեա­նի պար­գե­ւատր­ման ի­րա­դար­ձու­թիւ­նը լու­սա­բա­նե­լու ժա­մա­նակ մեր մեկ­նա­կէ­տը ե­ղած է ա­նոր վաս­տա­կին նկատ­մամբ մա­տու­ցել ա­ռա­ւե­լա­գոյ­նը։ «Պա­տիւս ար­ժա­նա­ւո­րաց» խո­րագ­րով մա­տու­ցած ենք լրա­տուու­թիւ­նը եւ այդ վեր­տա­ռու­թիւ­նը ար­դէն ինք­նին կ՚ը­սէ ա­մէն ինչ։ Մեր մա­մու­լը, իր խոր ա­ւան­դու­թիւն­նե­րով, այս­պի­սի ի­րա­վի­ճակ­նե­րու մէջ կրնայ զա­նա­զա­նել յարդն ու կո­թը։ Սա չի նշա­նա­կեր, որ մեր մա­մու­լը ան­թե­րի կամ կա­տա­րեալ է հա­րիւր տո­կո­սով՝ ինչ­պէս չեն նաեւ մեր բարձ­րաս­տի­ճան ե­կե­ղե­ցա­կան­նե­րը։ Բայց եւ այն­պէս, հա­զար ափ­սոս, որ նոյն հա­մար­ձա­կու­թեամբ չենք կրնար յայտ­նել, թէ մեր բարձ­րաս­տի­ճան ե­կե­ղե­ցա­կան­ներն ալ գի­տեն զա­նա­զա­նել յարդն ու կո­թը՝ մա­նա­ւանդ ներ­կայ դժուա­րին շրջա­նին։