ՅԻՍՈՒՍԻ ԵՐԵՒՈՒՄԸ

Սա ի­րո­ղու­թիւն մըն է, թէ՝ ա­մէն ճշմար­տու­թիւն յա­ճախ քօ­ղի մը ե­տին ծած­կուած կ՚ըլ­լայ։ Ուս­տի բա­ւա­կան չէ՛ ճշմար­տու­թեան գո­յու­թիւ­նը, էա­պէս ներ­կա­յու­թիւ­նը. պէ՛տք է որ ա­նոր վրայ փռուա­ծը վեր­ցուի եւ ծած­կուա­ծը բա­ցա­յայտ­նուի։ Ճշմար­տու­թիւ­նը՝ ի­րա­պէս «ճշմար­տու­թի՛ւն» է, երբ կը տես­նուի իր ճշմա­րիտ ե­րե­սով եւ ոչ թէ՝ քօ­ղա­րուած եւ ծած­կուած։

Քրիս­տո­սի Յա­րու­թիւ­նը «ճշմար­տու­թի՛ւն» մըն է՝ ո՛չ մէկ տա­րա­կոյս եւ ոչ մէկ կաս­կած, եւ ու­րեմն ե­րե­ւե­լու էր նաեւ որ­պէս փաստ եւ վճռա­կա՛ն ա­պա­ցոյց այս ա­նու­րա­նա­լի ի­րա­կա­նու­թեան։ Եւ նաեւ Յի­սուս իր ա­շա­կերտ­նե­րէն հրա­ժեշտ ա­ռաւ ուխ­տով մը, խոս­տու­մով մը ի­րենց հետ ըլ­լա­լու մին­չեւ վերջ. «Եւ ա­հա մի՛շտ ձե­զի հետ պի­տի ըլ­լամ. մին­չեւ աշ­խար­հի վախ­ճա­նը» (ՄԱՏԹ. ԻԸ 20)։ Ուս­տի Յի­սուս երբ խա­չուե­ցաւ, մե­ռաւ ու թա­ղուե­ցաւ, ա­շա­կերտ­նե­րը խոր­հե­ցան, թէ Յի­սու­սը միան­գա­մընդ­միշտ կորսն­ցու­ցին, եւ յու­սա­հա­տու­թեան գի­շե­րուան մը մէջ խո­րա­սու­զուե­ցան։

Բայց յա­րու­թիւ­նը ա­շա­կերտ­նե­րուն հո­գիին «լու­սա­ւո­րիչ ա­րեւ»ը ե­ղաւ. «Յի­սուս մե­ռաւ, ու ա­հա՛ ողջ է եւ մե­զի հետ է»։ Ա­հա­ւա­սիկ այս ե­ղաւ ա­նոնց փոր­ձա­ռու­թիւ­նը այդ օ­րե­րուն։ Ու­րեմն, ե­թէ «մե­ռեալ» Յի­սուս կրնայ «յա­րու­ցեալ» Յի­սու­սը ըլ­լալ եւ ե­րե­ւի՛լ ի­րենց, կրնայ նաեւ «միշտ» ի­րենց հետ գտնուիլ։ Ե­րե­ւիլ կը նշա­նա­կէ միա­սին ըլ­լալ…։

Յի­սու­սի տուած խոս­տու­մին, կամ ը­սենք, ուխ­տին, ե­րաշ­խի­քը ա­շա­կերտ­նե­րուն հա­մար այն էր, որ «ան յա­րեաւ» եւ «ե­րեւ­ցաւ» ի­րենց։ Ան­մի­ջա­կան փոր­ձա­ռու­թիւն մը ա­պա­գայ տե­ւա­կան փոր­ձա­ռու­թեան ա­պա­հո­վու­թիւ­նը կամ վստա­հու­թիւ­նը տուաւ ա­նոնց։

Յա­րեաւ, ե­րեւ­ցաւ, ուս­տի մի՛շտ պի­տի ե­րե­ւի։

Ի­րա­քան­չիւր հա­ւա­տա­ցեալ քրիս­տո­նեա­յի հա­մար ա­ներկ­բա­յե­լի ի­րա­կա­նու­թիւն մը, ստու­գու­թիւն մըն է Յի­սու­սի «տե­ւա­կան» ներ­կա­յու­թիւ­նը եւ կամ «ե­րե­ւում»ը իր կեան­քին մէջ։ Եւ ա­հա՛ հոս է որ Յի­սուս մեծ ու կա­րե­ւոր «ազ­դակ» մը կը հան­դի­սա­նայ ա­մէն մէ­կուս՝ զԱս­տուած եւ Իր նկա­րա­գի­րը, էու­թիւ­նը ճանչ­նա­լու, հասկ­նա­լու եւ ըմբռ­նե­լու բա­նա­ւո­րա­պէս ա­ւե­լի ճշգրտօ­րէն քան ա­ռանց ա­նոր։

Աս­տուած ճանչ­նա­լու եւ ըմբռ­նե­լու հա­մար պայ­մա՛ն է ան­շուշտ անդ­րա­դառ­նալ Յի­սու­սի մշտնջե­նա­ւոր ներ­կա­յու­թեան՝ նկա­տել Ա­նոր «ե­րե­ւում»ը մեր կեան­քէն ներս, ապ­րիլ Ա­նոր էու­թիւ­նը։

Ար­դա­րեւ քրիս­տո­նէա­կան վար­դա­պե­տու­թեան հիմ­նա­քա՛րն է ար­դէն Յի­սու­սի յա­րա­կեն­դա­նու­թիւ­նը, տե­ւա­կան ներ­կա­յու­թիւ­նը։ Եւ ե­թէ Որ­դի եւ Հայր նոյնն են, մէկ են, ու­րեմն, ի՛նչ որ է մին, միւսն ալ այն է. մշտնջե­նա­ւոր, ա­նայ­լայ­լե­լի եւ յա­րա­կեն­դա՛ն։

Պարզ խօս­քով ը­սենք. քրիս­տո­նեա­յին Աս­տուա­ծը Յի­սուս Քրիս­տո­սի մէջ կը յայտ­նուի, կամ ը­սենք, Աս­տուած քրիս­տո­նեա­յին հա­մար ա՛յն է, ինչ որ է Յի­սուս Քրիս­տոս։ Չէ՞ որ Աս­տուած յա­ճախ «կ՚ե­րե­ւի», մա­նա­ւանդ այն ա­տեն երբ պա­հանջ­քը կը զգանք Ի­րեն, եւ Յի­սուս ալ յա­ճախ «կ՚ե­րե­ւի» երբ պէտ­քը կը զգանք Ի­րեն։ Բայց կա­րե­ւո­րը այդ «ե­րե­ւում»ին անդ­րա­դառ­նա՛լն է, ի՛նչ որ կա­րե­լի չէ մարմ­նա­ւոր աչ­քով տես­նել, այլ միայն հո­գիի աչ­քով, քա­նի որ Աս­տուած հո­գի՛ է։

Ուս­տի, Յի­սուս դուրս հա­նեց Աս­տու­ծոյ ի­րա­կա­նու­թիւ­նը մարդ­կա­յին մտքի ըմբռ­նո­ղու­թեան նեղ սահ­մա­նէն, եւ դրաւ զայն մարդ­կա­յին փոր­ձա­ռու­թեան լայ­նա­գոյն սահ­մա­նին մէջ։

Աս­տու­ծոյ էու­թեան ու նկա­րագ­րին մա­սին բա­ւա­կան նկա­րագ­րու­թիւ­նը եւ բա­ցատ­րու­թիւ­նը վե­րա­ծուե­ցաւ շօ­շա­փե­լի թանձ­րա­ցեալ ի­րա­կա­նու­թեան մը Յի­սուս Քրիս­տո­սի մէջ, մա­նա­ւանդ Իր տե­ւա­կան ներ­կա­յու­թեամբ։ Զոր օ­րի­նակ, երբ մար­դիկ կը խօ­սին, կամ կը խոր­հին Աս­տու­ծոյ բա­րու­թեան մա­սին, այդ բա­րու­թեան լիա­կա­տար ցուց­մուն­քը՝ ներ­կա­յա­ցու­մը կը տես­նեն Քրիս­տո­սի մէջ։ Ինչ­պէս եւ Աս­տու­ծոյ սէ­րը, եւ ա­նոր գե­րա­գոյն նպա­տակ­նե­րը կը տես­նուին Յի­սուս Քրիս­տո­սի՝ մշտա­կայ Փրկչին մէջ՝ մե­ղա­ւոր մարդ­կու­թեան հա­մար։ Այս ի­մաս­տով՝ «տի­պար» մըն է Յի­սուս։

Ուս­տի քրիս­տո­նեա­յին Աս­տուա­ծը Քրիս­տո­սով յայտ­նուած եւ Քրիս­տո­սի մէջ ապ­րած եւ նոյ­նա­ցած Աս­տուա՛ծն է։ Եւ քրիս­տո­նեայ հա­ւա­տա­ցեա­լին հա­մար կը բա­ւէ այդ­քա­նը երբ անդ­րա­դառ­նայ Յի­սուս Քրիս­տո­սի «ե­րե­ւում»ին եւ անդ­րա­դառ­նայ Ա­նոր մշտնջե­նա­կան ներ­կա­յու­թեան։

Եւ քրիս­տո­նեայ հա­ւա­տա­ցեա­լին Աս­տուա­ծը յա­ւի­տե­նա­կան է եւ յա­րա­կեն­դան, քա­նի որ Քրիս­տոս յա­ւի­տե­նա­կան եւ յա­րա­կեն­դան, տե­ւա­կան ներ­կա՛յ քրիս­տո­նեա­յին կեան­քին մէջ։ Ուս­տի Քրիս­տոս ժա­մա­նա­կա­ւոր՝ պատ­մա­կան դէմք մը, անձ մը չէր, որ ը­սենք՝ «ե­կաւ ու ան­ցաւ…», այլ՝ «յայտ­նու­թիւն» մըն էր Աս­տու­ծոյ՝ յա­ւի­տե­նա­կան, ան­ժա­մա­նակ, մշտնջե­նա­ւոր ու ա­նայ­լայ­լե­լի ճշմար­տու­թեան եւ այս իսկ պատ­ճա­ռով, իր էու­թեամբ Քրիս­տոս յա­ւի­տե­նա­կան ու յա­րա­կեն­դան իբ­րեւ մարմ­նա­ցեալ, կեն­դա­նա­ցեալ յայտ­նու­թիւն։ Ուս­տի զԱս­տուած կա­րե­լի է պաշ­տել ա­մէն պահ հո­գիով ու ճշմար­տու­թեամբ, քա­նի որ Ան միշտ ներ­կա՛յ է. այլ ո­րոշ ծէ­սե­րու եւ ա­րա­րո­ղու­թիւն­նե­րու սահ­ման­նե­րուն՝ մնա­լով այդ սահ­ման­նե­րուն մէջ, կը հա­կա­սենք Ա­նոր մշտնջե­նա­ւոր, ա­նայ­լայ­լե­լի եւ տե­ւա­կան ներ­կա­յու­թեան ի­րա­կու­թիւ­նը։ Ար­դէն «Աս­տուած» ըմբռ­նու­մը կ՚են­թադ­րէ մշտա­կայ էու­թիւն՝ «աստ», «հո՛ս ե­ղող» ի­մաս­տը։

Ու­րեմն՝ լսե՜նք Աս­տու­ծոյ ձայ­նը, տես­նենք ու անդ­րա­դառ­նանք Ա­նոր «ե­րե­ւում»ին մեր կեան­քէն ներս. փոր­ձենք լսել հո­գե­ւոր ա­կան­ջով, փոր­ձենք տես­նել հո­գե­ւոր աչ­քով։ Եւ ան­պայ­մա՛ն պի­տի լսենք զԱյն, ան­պայ­մա՛ն պի­տի տես­նենք զԱյն, քա­նի որ Ան մեր շուրջն է՝ մեր մօ­տը, մե­զի հետ յա­ւի­տե­նա­պէս եւ յա­րա­կեն­դա՜ն… ա­յո, սի­րե­լի՜­ներ փոր­ձենք ու պի­տի տես­նե՛նք ու պի­տի լսե՛նք…։

 ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Ապ­րիլ 21, 2016, Իս­թան­պուլ