ԿԻՍԱՏ ԵՐԱԶ

Ա­ռա­ջին ան­գամ զինք տե­սայ հրա­պա­րա­կը. նստած մայ­թի մը վրայ, հաց կ՚ու­տէր:

Ճամ­բաս շա­րու­նա­կե­ցի, աչ­քե­րուս մէջ դրոշ­մուած այդ տղե­կին ազ­նիւ դէմ­քը:

Ա­ռա­ւօտ էր: Են­թադ­րե­ցի որ այդ պզտի­կը իր նա­խա­ճա­շը կ՚ը­նէր, նախ­քան տեղ հաս­նի­լը: Հար­ցում­նե­րը բազ­մա­ցան մտքիս մէջ, ամ­բողջ օ­րը ան­հան­գիստ էի, ա­ռանց ցաւ ու­նե­նա­լու: Մտա­ծում­նե­րուս, խո­կում­նե­րուս նոր ըն­կեր դար­ձաւ նաեւ այդ ան­ծա­նօթ տղե­կը: Մտա­ծե­ցի եր­կար ժա­մեր ա­նոր մա­սին, ան­քուն մնա­լու աս­տի­ճան:

Խան­գա­րուած, մու­թին ի­ջայ փո­ղոց: Սպա­սե­ցի ա­րե­ւուն ու խոր­հե­ցայ, որ ա­րե­ւուն հետ ար­դեօք այդ տղե­կին նո­րէն պի­տի հան­դի­պէի՞: Ին­ծի հա­մար կա­րե­ւոր էր, շատ կա­րե­ւոր, զինք վերս­տին տես­նել:

Ա­րե­ւուն ծնուն­դով ա­մա­յի հրա­պա­րա­կը կեանք ա­ռաւ ու լռու­թիւ­նը ա­նէա­ցաւ... ցնոր տնօ­րի­նու­թիւն:

Թերթ վա­ճա­ռո­ղի մը հար­ցու­ցի այդ տղե­կին մա­սին:

«Այդ­պի­սի տղեկ մը չեմ տե­սա­ծ», ը­սաւ եւ ա­րա­գա­ցուց քայ­լե­րը եւ ան­հե­տա­ցաւ: Ան կար­ծես կ՚ա­ճա­պա­րէր ու կ՚աշ­խա­տէր ձեռ­քի ծան­րու­թիւ­նը թե­թեւց­նե­լու հա­մար:

Եր­կու ժամ սպա­սե­լէ ետք յոյ­սը մա­րած մէջս, վե­րա­դար­ձայ տուն: Վա­ղը ա­ռա­ւօտ կը գտնեմ զինք ը­սելս ու տուն վե­րա­դառ­նալս մէկ ե­ղաւ:

Յա­ջորդ օ­րը ա­ռա­ւօտ կա­նուխ արթըն-ցայ ու շի­տակ ուղ­ղուե­ցայ հրա­պա­րակ, ա­ռանց աջ ու ձախ դի­տե­լու:

Հա­սայ, գտայ տղե­կը, նոյն մայ­թին վրայ ան իր հա­ցին վեր­ջին պա­տա­ռը կը ծա­մէր ու կը պատ­րաս­տուէր մեկ­նե­լու: Կե­ցու­ցի զինք:

-Բա­րե՛ւ:

Տղե­կը ազ­նուու­թեամբ փո­խա­դար­ձեց բա­րե­ւիս:

-Դուն զիս չես ճանչ­նար: Ես ա­մէն օր այս հրա­պա­րա­կէն կ՚անց­նիմ ու քեզ կը տես­նեմ այս մայ­թին վրայ:

-Ա­յո, ա­մէն առ­տու նա­խա­ճաշս այս մայ­թին վրայ կ՚ը­նեմ ու կ՚եր­թամ գոր­ծիս:

-Իսկ ձմե՞­ռը:

-Պատշ­գամ­նե­րու տակ, եր­բեմն ալ շէն­քե­րու մուտ­քին:

-Տուն չու­նի՞ս:

-Ո՛չ: Կ՚ապ­րիմ հի­ւանդ հօ­րեղ­բօրս տու­նը:

-Իսկ ծնո՞ղքդ:

-Մէ­կը միւ­սին ե­տե­ւէն գնաց աս աշ­խար­հէն, ա­ռանց լուրջ հի­ւան­դու­թիւն ու­նե­նա­լու:

-Իսկ դուն ի՞նչ կ՚ը­նես:

-Կ՚աշ­խա­տիմ գո­յու­թիւնս պահ­պա­նե­լու հա­մար եւ կ՚օգ­նեմ ա­մու­րի ծեր հօ­րեղ­բօրս: Ես իր­մէ զատ մէ­կը չու­նիմ:

-Ի՞նչ կ՚աշ­խա­տիս:

-Եր­կա­թա­գործ եմ:

-Քա­նի՞ տա­րի կ՚ը­նէ որ կ՚աշ­խա­տիս:

-Կ՚ը­նէ մէկ տա­րի, հօրս-մօրս մա­հէն ի վեր:

-Հի­մա գնա՛ գոր­ծիդ: Վաղն ա­ռա­ւօտ այս ժա­մուն ին­ծի սպա­սէ:

Յա­ջորդ ա­ռա­ւօտ հի­ւան­դա­տար ինք­նա­շարժ մը կ՚անց­նէր, կար­ծես ինձ­մէ ա­ռաջ հաս­նե­լու հրա­պա­րակ...: Ու­ժաս­պառ վա­զե­ցի հի­ւան­դա­տար ինք­նա­շար­ժին ե­տե­ւէն: Երբ հա­սայ, ար­դէն հի­ւան­դա­տա­րի ե­րի­տա­սարդ­նե­րը ար­կա­ծով գե­տին տա­պա­լած մէ­կը կը պատ­րաս­տը-ւէին փո­խադ­րել: Ե­րի­տա­սար­դի մը մօ­տե­նա­լով, հար­ցու­ցի պա­տա­հա­րին մա­սին:

-Մայ­թին վրայ նստած տղեկ մը ինք­նա­շար­ժի ար­կա­ծի զոհ գնաց...:

Մօ­տե­ցայ մայ­թին, ա­րեան մէջ թաթ-խըւած հա­ցը տե­սայ, ար­ցունք­ներս սա­ռե­ցան, ին­չո՞ւ՝ չեմ գի­տեր, ան աշ­խար­հէն ա­նօ­թի մեկ­նած էր, ա­նօ­թի միա­նա­լու ծնող­քին:

Վա­խը սրտիս մէջ, աչ­քե­րուս դու­ռը բա­ցի: Պա­տու­հա­նէս հո­սող ա­րե­ւուն հոս­քը չայ­լա­փո­խեց զիս: Այդ վայր­կեա­նէն դադ­րե­ցան ին­ծի հա­մար մայ­թե­րը ա­պա­հով վայր ըլ­լա­լէ: Ան­հե­թեթ է կեան­քը...

Յ.  ՀԵԼ­ՎԱ­ՃԵԱՆ

Պէյ­րութ