ԱԲՕ ՍԱՀԱԿԵԱՆ. «ԻԲՐԵՒ ՍԱՂԻՄԱՀԱՅԵՐ ՄԵՐ ՊԱՅՔԱՐԸ ՏԱՐԲԵՐ ՊԱՅՔԱՐ Է»

Աբօ Սահակեանին անունը առաջին անգամ լսեցի դիմատետրին մէջ կատարուած գրառումին միջոցով: Սաղիմահայ երիտասարդը, որ ռաք խումբի մը հիմնադիր-մեներգիչն էր, դէպի Լոնտոն իր ճանապարհին խնդիր մը ունեցած էր «Պեն Կորիոն» օդակայանի ապահովական տեսուչներուն հետ: Անոնք անյայտ պատճառներով «բռնագրաւած» էին վերջինիս կիթառը եւ երիտասարդը ստիպուած կ՚ըլլար դիմել իր «լոնտոնցի» ընկերներուն, որպէսզի կարողանար յաջողութեամբ պսակել Անգլիոյ մէջ կայացուելիք համերգը: Աւելի ուշ կարճ նիւթ մը շարադրեցի Աբոյին հետ կատարուածին մասին եւ ապա օգտուելով անոր Երեւան տուած այցելութենէն յաջողեցայ սոյն հարցազրոյցը կատարել:

-Ինչպէ՞ս յղացաք խումբ մը հիմնադրելու գաղափարը եւ որո՞նք են խումբին մնացեալ անդամները:

-Մինչեւ 2013 թուական առանձին կ՚երգէի եւ հանդէս կու գայի իբրեւ Աբօ Սահակեան եւ ընդհանրապէս հայերէն ու անգլերէն երգեր կը յօրինէի, կը նուագէի ու կ՚երգէի: 2013-ին ծանօթացայ գանատացիի մը եւ աւստրալիացիի մը հետ, որոնք Երուսաղէմ կը բնակէին եւ որոշեցինք խումբ մը կազմել: Բեթղեհէմի մէջ ունէի երկու արաբ ընկերներ ալ, որոնք եւս միացան խումբին: Իսկ մէկ տարի վերջ գանատացի ընկերս բաժնուեցաւ խումբէն եւ նոր անդամներ միացան խումբին: Խումբը կոչուեցաւ Apo And Apostles՝ իմ անունովս, իրենց որոշմամբ, որովհետեւ անունս արդէն ծանօթ էր հրապարակի վրայ:

Արաբերէն երգեր ալ սկսանք երգել, սակայն այդ մէկը իմ որոշումովս չէր եւ ես չէի ուզեր միայն արաբերէն երգերով հանդէս գալ, որովհետեւ իմ կեդրոնացումս աւելի հայերէն եւ անգլերէն երգերու վրայ էր: Աւելի վերջ յղացանք արաբերէնով երգելու միտքը, «երգի շուկայ»ին մէջ արաբերէնը կարեւոր տեղ ունէր: Զգացինք նաեւ, որ «արաբական շուկայ»ին մէջ տակաւին բաց մը կայ եւ կրնանք դիւրաւ մուտք գործել հոն: Իսկապէս ալ այդպէս եղաւ, յաջողեցանք եւ մեծ հռչակ ձեռք ձգեցինք մեր շրջանին մէջ: Հայաստանի մէջ ալ մարդիկ կը ճանչնան զիս, իբր Աբօ Սահակեան՝ իմ հայերէն երգերովս: Ուրիշներ ալ կը ճանչնան, որպէս խումբի անդամ եւ մեներգիչ: Խորքին մէջ ալ ինծի համար երկու «Աբօ»ներ կան: Կայ մերեգիչ Աբօ Սահակեանը եւ գոյութիւն ունի Apo And Apostles խումբի անդամ՝ Աբօ Սահակեանը: Այս երկու «նկարագրեր»ը իրարմէ տարբեր են:

-Խումբը ընդհանրապէս եբրայերէն չ՚երգեր, ինչո՞ւ:

-Տղաքը Բեթղեհէմէն են եւ Բեթղեհէմը Երուսաղէմի «արաբական թեւ»ն է, ուր կարիքը չենք տեսած եբրայերէն երգելու: Թերեւս ապագային այդ ալ ըլլայ, բայց ցարդ այդ մասին չեն խորհած: Իսրայէլի մէջ ներկայիս արաբերէն երգերը աւելի շատ կը լսուին եւ մեծ տարածում ունին: Երկրին մէջ այսօր մեծամասնութիւն կը կազմեն միզրախիները (Միջին Արեւելքի երկիրերէն եկողներ), որոնք մեծ հակումներ ունին արաբական երգարուեստին հանդէպ: Կան նաեւ աշքինազիները (եւրոպական երկիրներէ եկողներ), որոնք պետութեան հիմքը դրին եւ երկիրը սարքեցին:

-Ձեր անունին ծանօթացայ լուրի մը միջոցով. ձեր կիթառը գրաւած էին եւ դուք բաւական բարկութեամբ արտայայտուած էիք Իսրայէլի պետութեան դէմ. ի՞նչ էր պատահածը. կը պատմէ՞ք այդ մասին:

-Ոչ, ես երբեք պետութեան դէմ արտայայտութիւն չեմ ունեցած, կրնայ ըլլալ օդակայանի իշխանութեան դէմ:

Ես շատ կը ճամբորդեմ եւ ընդհանրապէս հարցեր չեմ ունեցած, սակայն, չեմ գիտեր ինչու, ըսին որ կիթառս չեմ կրնար հետս օդանաւ հանել, ես ալ ըսի. անկարելի է որ հետս չհանեմ, ինչպէս միշտ: Վիճաբանութիւն ծագեցաւ եւ ուզեցին առնել կիթառս եւ դնել յաջորդ թռիչքին վրայ: Ի վիրջոյ տուի եւ ըսուեցաւ, որ Լոնտոնէն կրնամ ստանալ: Չորս օր սպասելէ ետք Լոնտոնի մէջ՝ ի յայտ եկաւ, որ կիթառս տակաւին Իսրայէլի օդակայանի մէջ էր: Ի վերջոյ ըսուեցաւ, որ վերադարձիս կրնամ ստանալ: Ես իսկապէս ալ օդակայան իջնելուս պէս ստացայ կիթառը: Եւ այս դէպքի պատճառով զայրացայ եւ արտայայտուեցայ:

-Դուք շատ վրդոված էիք այդ հարցէն եւ իսրայէլեան թերթի մը խօսելով ըսած էիք, որ երբ գիտցան, որ ես արեւելեան Երուսաղէմէն եմ, որ կը նշանակէ, թէ ես երկրորդ կամ երրորդ մակարդակի քաղաքացի եմ, այդպէս վարուեցան. ունեցա՞ք այդպիսի արտայայտութիւն:

-Այո՛, ըսած եմ, քանի որ մենք ըստ օրէնքին նուազ իրաւասութիւններ ունինք: Մենք հոն ծնած մեծցած ենք, օրինաւոր ձեւով բոլոր հարկերը կը վճարենք, մեր բոլոր պարտաւորութիւնները կը կատարենք, սակայն քաղաքացի չենք: Պէտք է դիմել քաղաքացիութեան եւ այդ մէկը շատ բարդ եւ դժուար գործընթաց մըն է եւ որովհետեւ արեւելեան Երուսաղէմը տակաւին արաբական է, իրենց համար ապահովական առումով վտանգ կը սպառնայ: Մենք երբ օդակայան հասնինք եւ մեր անցագիրը ցոյց տանք, որ յատուկ անցագիր մըն է, այսինքն կը տարբերի Իսրայէլի քաղաքացիներու անցագիրէն, արդէն կը հասկնան, որ արեւելեան Երուսաղէմէն ենք եւ իրենց համար վտանգ կը ներկայացնենք: Ու անկէ ետք յաւելեալ չափով ստուգման կ՚ենթարկուինք:

-Սակայն ձեր խօսքերուն մէջ նաեւ բողոք մը կար, այսինքն կարդացողը կը զգար, որ կ՚ուզէք լքել Երուսաղէմը եւ հեռանալ:

-Սփիւռքը կայ, Հայաստանը կայ եւ կանք մենք՝ սաղիմահայերս: Մենք կը տարբերինք միւսներէն, եւ մեր պայքարը, իբր սաղիմահայեր տարբեր պայքար մըն է: Մեզի համար Երուսաղէմը սովորական քաղաքէ մը աւելին է, այն մաս կը կազմէ հոգեւոր Հայաստանին: Երբ այցելէք Երուսաղէմի հայկական թաղամասը, վանքը եւ այլն, պիտի տեսնէք այդ հարուստ ժառանգութիւնը եւ կալուածները, որոնք ազգային արժէք կը ներկայացնեն: Եթէ լքենք Երուսաղէմը, կրնանք կորսնցնել այդ բոլոր ազգային հարստութիւնները: Իմ եղբայրս Հայաստան կը բնակի, իսկ ես՝ Երուսաղէմ:

-Ըսիք, որ ձեզի համար տարբեր բան մըն է Երուսաղէմը: Հոն եղող ազգային ժառանգութիւնը, մշակութային գանձերը, եւ այլն, եւ այլն…։ Ի վերջոյ ի՞նչ նշանակութիւն ունին այս բոլորը ձեզի համար:

-Իբր հայ, մենք այդ Սուրբ Քաղաքին մէջ մեզի պատկանող թաղամաս ունինք, կալուածներ ունինք, որոնք պարտաւոր ենք պահպանել ո՛չ թէ անձնական շահերէ մղուած, այլ՝ ազգային բարձր զգացումներէ մղուելով: Երբ ռուսահայը գայ, ֆրանսահայը գայ, հայաստանցին գայ եւ քալէ այդ թաղամասէն, հպարտ եւ ուրախ կը զգայ, որ հայկականութիւն կայ այդ Սուրբ Երկրին մէջ: Մենք շատ կապուած ենք մեր մշակոյթին, մեր լեզուին: Մեր գաղութը կը կազմէ 700-800 հոգի, սակայն մենք 800-ով ալ կը շարունակենք կրել ու ապրիլ այդ լեզուն: Կապուած ենք հայրենիքին եւ մեզի համար հայ ըլլալը կարեւոր է, ճակատագիր է եւ դիւրին չէ:

-Այս նիւթերը արծարծուա՞ծ են ձեր երգերուն մէջ:

-Իմ անահատական երգերուս մէջ գերակշռող է հայկական լեռնաշխարհը եւ իբր հայ, միջազգային բեմերու վրայ, այսօր՝ 2017-ին, իմ հասցէս մէկ է՝ Հայաստանի Հանրապետութիւնը: Սակայն շատ յաճախ, դժբախտաբար կը զգամ, որ հայերը գիտակից չեն իրենց ունեցածին, մշակոյթին, պատմութեան, ազգային հարստութեան: Երգերուս մէջ արծարծուած են այս նիւթերը այո, սակայն ոչ բացայայտօրէն:

-Կրնա՞ս յիշել այդ երգերէն մէկը:

-Այո, «Վիշտեր անհամար»:

-Անցնինք Apo And Apostles խումբին. ի՞նչ նիւթերով են խումբին երգերը, ընդհանրապէս:

-Սիրոյ մասին կ՚երգենք:

-Բնաւ քաղաքական նիւթ ընդգրկող երգեր ունի՞ք:

-Ո՛չ, որովհետեւ արդէն շատ են այդ նիւթերով երգերը հրապարակի վրայ:

-Իսրայէլցիները կը լսե՞ն ձեր երգերը:

-Այո՛, ամէն մարդ կը լսէ, որովհետեւ շատ պարզ եւ սրտի մօտիկ երգեր են մեր երգերը: Ամէն խաւի մարդոց համար գրուած երգեր են:

-Ձեր միջավայրը՝ հայերը, արաբները, իսրայէլցիները ի՞նչ մօտեցում ունին ձեզի հանդէպ:

-Հայերը շատ կը սիրեն եւ կը քաջալերեն, իսկ արաբներուն մէջ կայ տոկոս մը, պահպանողական մօտեցում մը ունի մեզի հանդէպ, սակայն ժողովուրդին մեծամասնութիւնը կը լսէ մեր երգերը:

-Ելոյթներու յաճախականութեան մասին ի՞նչ կ՚ըսէք:

-Այո, միշտ կը կազմակերպենք: Ելոյթներ կ՚ունենանք Բեթղեհէմի, Երուսաղէմի, Եաֆայի մէջ:

-Խումբը Հայաստանի մէջ ելոյթ ունենալու ծրագիր ունի՞:

-Մենք կ՚ուզենք գալ, սակայն նիւթական դժուարութիւններ կան:

-Ինչպէ՞ս էր ընդունելութիւնը Անգլիոյ մէջ:

-Միշտ շատ լաւ ընդունելութեան արժանացած ենք:

-Հայութեան ապագան եւ հայկական հարստութիւնը վտանգուա՞ծ է Երուսաղէմի մէջ:

-Ինչպէս ամէնուրեք, Երուսաղէմի մէջ ալ որոշակի անկում մը կ՚ապրինք: Հայկական թաղամասն ալ կարգ մը վտանգներու առջեւ կանգնած է: Սակայն մեր պարտականութիւնն է յաղթահարել բոլոր այդ վտանգները եւ ես կը հաւատամ, որ պիտի յաղթահարենք:

-Մտադիր է՞ք ձեր անունով նոր ձայնասկաւառակ մը հրապարակել:

-Այո՛: Ես հայկական լեռնաշխարհի երգերը կը պրպտեմ, այսինքն աւանդական-ժողովրդական երգերը կը հաւաքեմ եւ վերստին, իմ ոճովս, կը ներկայացնեմ հանրութեան:

-Իսկ Apo And Apostles խումբը քանի՞ ձայնասկաւառակ ունի:

-Ունինք մէկ ալպոմ եւ չորս հատ ալ փոքր ալպոմներ: Յառաջիկայ տարի նոր ձայնասկաւառակ մըն ալ պիտի ներկայացնենք հանրութեան դատին եւ ինչպէս միշտ արաբերէն լեզուով:

ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ

 Երեւան