Արխիւ
Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահ Վահագն Խաչատուրեան այս օրերուն աշխատանքային այցելութիւն մը կու տայ Գերմանիա, ուր կը մասնակցի Համպուրկի կայունութեան համաժողովին։ Պաշտօնական աղբիւրներու հաղորդումներով, համաժողովի պաշտօնական բացման մասնակցելէ վերջ Վահագն Խաչատուրեան ներկայ գտնուեցաւ Գերմանիոյ նախագահ Օլաֆ Շոլցի տանտիրութեամբ կազմակերպուած աշխատանքային ճաշին։
Այսօր Մոսկուայի մէջ տեղի կ՚ունենայ Անկախ պետութիւններու համագործակցութեան (ԱՊՀ) անդամ երկիրներու ղեկավարներուն գագաթաժողովը՝ Ռուսաստանի նախագահ Վլատիմիր Փութինի տանտիրութեամբ։ Գագաթաժողովի պաշտօնական բացման ընդառաջ, երէկ, Փութին երկկողմանի անպաշտօն հանդիպումներ ունեցաւ կազմակերպութեան անդամ զանազան երկիրներու ղեկավարներուն հետ։
ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ
Իսմայիլ Հանիյէ արդէն չկայ, բայց իր դէմ կատարուած մահափորձին ծալքերը… խորհուրդ խորին:
Դէպքը առաջին հերթին ծանր էր Իրանի տեսակէտէ, որուն Իսրայէլի դէմ պայքարը կը համարուի երկարաշունչ:
Հանրապետութեան նախագահ Ռեճեփ Թայյիպ Էրտողան երէկ հեռախօսազրոյց մը ունեցաւ Ռուսաստանի նախագահ Վլատիմիր Փութինի հետ։ Պաշտօնական աղբիւրներու հաղորդումներով, զրոյցի ընթացքին երկու ղեկավարները անդրադարձան Թուրքիա-Ռուսաստան յարաբերութիւններուն, տարածաշրջանային եւ համաշխարհային բնոյթով այլ զանազան նիւթերու։
ԱՐԱ ԳՕՉՈՒՆԵԱՆ
Թրքահայ ազգային-եկեղեցական կեանքի առկայ մարտահրաւէրները՝ երկար ժամանակէ ի վեր կուտակուած խնդիրներու հետեւանքը կը համարուին։ Անտարբերութեան եւ վարչական կարճատեսութեան անխուսափելի հետեւանքները համայնքը ներկայիս մատնած են անելի։
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
5-րդ դարու դարասկիզբին հայ իրականութենէն ներս կատարուած իրադարձութիւնը շրջադարձային էր բոլոր առումներով: Եթէ մինչ այդ հայը կ՚ապրէր, կ՚արարէր բանաւոր կերպով, կամ բնութեան իրեն յատկացուցած միջոցներուն շնորհիւ, ապա Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի հայ այբուբենի յայտնաբերմամբ կամ կարգաւորմամբ, նոր էջ մը կը բացուէր հայ ժողովուրդի պատմութեան մէջ:
Տ.Տ. Գարեգին Բ. Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը այս օրերուն կ՚այցելէ Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ։ Վեհափառ Հայրապետը երէկ երեկոյեան ժամերուն հասաւ Նիւ Եորք, ուր դիմաւորուեցաւ Հայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցւոյ Հիւսիսային Ամերիկայի Արեւելեան թեմի առաջնորդ Տ. Մեսրոպ Եպսկ. Պարսամեանի գլխաւորութեամբ։
Պոլսահայ հոգեւորականաց դասէն Տ. Յարութիւն Վրդ. Տամատեան եւ Պատրիարքական փոխանորդ Տ. Գրիգոր Աւ. Քհնյ. Տամատեան, որոնք այս օրերուն Հայաստանի մէջ կը գտնուին, երէկ Ջրվէժի Ս. Կաթողիկէ եկեղեցւոյ մէջ մասնակցեցան կիրակնօրեայ արարողութիւններու։
Սուրբ Էջմիածնի Մայր Տաճարին մէջ երէկ մատուցուեցաւ Ս. Պատարագ։ Այսպէս, Մայր Տաճարի ամրակայումէն վերջ անցեալ շաբաթավերջին տեղի ունեցած վերաօծման յաջորդած այս առաջին կիրակի օրը պատարագիչն էր Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի դիւանապետ Տ. Արշակ Արք. Խաչատրեան։
Արեւմտեան Եւրոպայի հայրապետական պատուիրակ եւ Վատիկանի Ս. Աթոռին մօտ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի մշտական ներկայացուցիչ Տ. Խաժակ Արք. Պարսամեան այս օրերուն կը մասնակցի Հռոմէական կաթոլիկ եկեղեցւոյ Սուրբ Սինոդի 16-րդ հերթական ընդհանուր ժողովին, որ պիտի տեւէ մինչեւ հոկտեմբերի 26-ը։
ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ
Կազզէի մէջ շղթայազերծուած արիւնալի ու ողբերգական պատերազմը արդէն տարի մըն է կը շարունակուի:
«Համաս» այսօր առաջուան ուժը չունի, սակայն արմատախիլ չէ, ապագային կրնայ վերարտադրուիլ: Ամերիկեան ղեկավարութիւնը կը ջանայ իր հանրութիւնը համոզել, թէ այդքան ալ խանդավառ չէ Նեթանիյահուի կերպարով: Իսրայէլի կառավարութեան ընթացքը կ՚ենթադրէ բացարձակ պարտութիւն մը՝ մինչ ԱՄՆ-ի որոշ հրէական շրջանակներն ալ կը դիտարկեն նոյնը:
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Հոկտեմբեր ամիսը մեր ժողովուրդը նուիրած է մշակոյթին: Մշակոյթը չի սահմանափակուիր տարուան մէկ ամիսով, որովհետեւ մշակոյթ մը միշտ կայ՝ այնքան ատեն որ կայ զինք կրող ժողովուրդը: Այս լոյսին տակ, այսօրուընէ սկսեալ եւ յառաջիկայ շուրջ երկու շաբաթներու ընթացքին, թերթիս մէջ պիտի հրապարակենք յօդուածաշարք մը՝ նուիրուած մշակոյթին եւ անոր առնչուող նիւթերու:
ՊԻԱՆՔԱ ՍԱՐԸԱՍԼԱՆ
Իւրաքանչիւր մարդ անպայման ունի որոշ կողմեր, որոնք կը փափաքի փոխել: Մարդը յատկապէս կ՚ուզէ փոխել այն կողմերը, որոնք բացասաբար կ՚անդրադառնան իր, իր կեանքի եւ շրջապատի վրայ։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Դարերէ ի վեր անորոշութիւններու՝ անստուգութիւններու՝ ցաւերու եւ զրկանքներու բեռին տակ հեծող ժողովուրդներ՝ նոր կեանք եւ նոր հոգի ստացան Յիսուսի գետայորդող մխիթարութիւններէն, անոր փրկաբաշխ շնորհներէն, եւ Աւետարանի քարոզութեան ունկնդիրները Երկնաւոր Հօր խանդաղատանքը կը զգային իրենց մէջ, եւ հոգեւոր կեանքով մը կը վերածնէին։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Նախընթաց օրուան մեր «Փրկեցէ՛ք թատրոնը» խորագրեալ յօդուածով խօսեցանք նահանջի մէջ գտնուող հայ թատրոնի մասին, սակայն այսօր կու գանք ըսել, որ իրականութեան մէջ թատրոնը չէ՛ որ կը կորսուի, այլ պարզապէս մարդոց սպասումներն ու հետաքրքրութիւնները փոփոխութիւն կ՚արձանագրեն. մարդիկ այսօր թատրոնի մէջ արուեստ չեն փնտռեր. այլեւս այդտեղ նշանակութիւն չունի նիւթն ու միտք բանին, գաղափարն ու զգացումը:
Երէկ, Սամաթիոյ մէջ 2024-2025 շրջանի առաջին մատաղօրհնութիւնը տեղի ունեցաւ՝ մինչ համայնքային շրջանակները համախմբուեցան բարձր տրամադրութեամբ։ Պատմական թաղի Ս. Գէորգ եկեղեցւոյ եւ յարակից Սահակեան-Նունեան վարժարանի ի նպաստ տարեկան սիրոյ սեղանը սարքուեցաւ կիրակնօրեայ արարողութիւններէն վերջ, որոնք տեղի ունեցան Թուրքիոյ Հայոց Պատրիարք Ամեն. Տ. Սահակ Ս. Արք. Մաշալեանի նախագահութեամբ։
«Հայճար»ի նախաձեռնութեամբ, շաբաթավերջին հերթական անգամ ոգեկոչուեցան արքունի ճարտարապետներ Պալեան գերդաստանի հոգելոյս անդամները, որոնց գործերը կը բնորոշեն Իսթանպուլի պատմական դիմագիծը։
2024-2025 շրջանի առաջին սիրոյ սեղանին թրքահայ ազգային-եկեղեցական կեանքի առկայ մարտահրաւէրներուն եւ հրատապ օրակարգին շուրջ ծաւալուն արժեւորում:
«Մեր նաւը տակի մասէն ջուր կ՚առնէ, սակայն ուղեւորները վերը կը զուարճանան։ Այնպէս կը ձեւացնենք, թէ ոչինչ կայ, սակայն, կա՛յ։ Ժողովրդագրութիւնը մեզի համար ամէն ինչ կը նշանակէ»:
Ֆրանսայի «L’Œuvre d’Orient» կազմակերպութիւնը, որ Արեւելքի քրիստոնեաներու առանցքով գործունէութիւն կը ծաւալէ, այս տարուան գրական մրցանակը շնորհեց ֆրանսահայ յայտնի պատմաբան Ռէյմոն Յարութիւն Գէորգեանին։
Պաքու կը շարունակէ յամառօրէն օրակարգի վրայ պահել Երեւանին հասցէագրուած պահանջը՝ Սահմանադրութեան փոփոխութեան վերաբերեալ։ Ատրպէյճանի նախագահ Իլհամ Ալիեւի յատուկ յանձնարարութիւններով դեսպան Էլչին Էմիրպէյով իտալական մամուլին տուած հարցազրոյցին մէջ նշեց, որ իր երկրի նուիրական պարտքն է ապահովել՝ որպէսզի խաղաղութեան պայմանագիրը նոյնիսկ տեսականօրէն անհնարին դարձնէ ապագային իր երկրին դէմ տարածքային պահանջներու ներկայացումը։