Արխիւ
ԺԱՄԱՆԱԿ օրաթերթը այսօր կը թեւակոխէ իր հրատարակութեան 113-րդ տարին։ Եւ այսպէս, տարեդարձ մը եւս... Ինչպէս սովոր ենք ըսել, նոր օղակ մը կու գայ աւելնալ՝ այս թերթի բոլորած տարիներու ոսկէ շղթային վրայ։ 20-րդ դարու ճիշդ սկիզբին, նախորդ դարավերջի ծանր բեռի թօթափումը արձանագրելով հանդերձ, ճանապարհորդութեան ձեռնարկած եւ 21-րդ դարասկիզբն ալ վաւերագրած օրաթերթի մը մասին է խօսքը։ Պատմութիւն... Այո՛, պատմութիւն, սակայն, ոչ միայն... Արդարեւ, պատմութեան կողմէ նուիրագործուած, անոր կողմէ վերահաստատուած առաքելութիւնն է առանցքայինը։
Տիարպաքըրի երեսփոխան Կարօ Փայլան Ազգային մեծ ժողովէն ներս հերթական անգամ օրակարգի վրայ բերաւ՝ ոչ-իսլամ փոքրամասնական համայնքներու մատակարար մարմիններու առկախեալ ընտրութիւններու խնդիրը։ Պատգամաւորը այս կապակցութեամբ հարցադրում մը ներկայացուց Մշակոյթի եւ զբօսաշրջութեան նախարար Մեհմէտ Նուրի Էրսոյին։
Ամենայն Հայոց Տ.Տ. Գարեգին Բ. Կաթողիկոսը երէկ Երեւանի մէջ ընդունուեցաւ Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինեանի կողմէ։ Կառավարութենէն ներս տեղի ունեցաւ հանդիպումը, որու ընթացքին քննարկուեցաւ Լեռնային Ղարաբաղի մէջ ստեղծուած իրավիճակը։
Հայկական երաժշտական աշխարհը երէկ ունեցաւ ցաւալի կորուստ մը։ Այսպէս, 69 տարեկան հասակին կեանքէն հեռացաւ յայտնի երաժիշտ Յարութիւն Թոփիկեան, որ զոհ գնաց քորոնաժահրի համաճարակին։
Հաթայի Փայաս գաւառակէն ներս երէկ երեկոյեան ժամերուն պատահեցաւ դէպք մը։ Այսպէս, անվտանգութեան ուժերը փափաքեցան կասեցնել բեռնատար մը, որու մէջ կը գտնուէր երկու ուղեւոր։
Լեռնային Ղարաբաղի լայնածաւալ պատերազմի ընդհանուր երթին տեսակէտէ ճակատագրական բնոյթ ստացած են հարաւային հատուածի թէժ իրադարձութիւնները:
Ատրպէյճանի բանակը մտաւ Քուպաթլու, բայց չյաջողեցաւ ճեղքել ռազմաճակատը, մօտեցաւ Սիւնիքի դարպասներուն, սակայն իրավիճակը ծայրայեղ չէ, իսկ այս առաւօտ սկսաւ թիրախաւորել Հայաստանի՝ Իրանի սահմանամերձ դիրքերը: Արցախի Պաշտպանութեան նախարար Ճալալ Յարութիւնեան կռիւներու ժամանակ վիրաւորուեցաւ. կը փոխարինէ Միքայէլ Արզումանեան:
Ամեն. Ս. Պատրիարք Հայրը եւ Պետրոս Շիրինօղլու մանրամասն տեղեկութիւններ փոխանցեցին երեսփոխաններուն՝ ընդգծելով, որ համայնքը միշտ կ՚առաջնորդուի պետութեան կողմէ երաշխաւորուած ըլլալու զգացումով: Նորին Ամենապատուութիւնը ուշադրութիւն հրաւիրեց լրատուամիջոցներու եւ ընկերային ցանցերու հրահրումներուն վրայ: Ազգային մեծ ժողովի Մարդու իրաւանց ուսումնասիրութեան յանձնաժողովի անդամները երէկ այցելեցին Պատրիարքարան եւ Սուրբ Փրկիչ Ազգային հիւանդանոց: Խորհրդարանական պատուիրակութիւնը տեղեկագիր մը կը պատրաստէ՝ Լեռնային Ղարաբաղէ ներս ծագած պատերազմով պայմանաւորուած մթնոլորտին մէջ թրքահայութեան կրած ազդեցութիւններուն շուրջ:
Ինչպէս ծանօթ է, 14 հոկտեմբեր 2020 թուակիր եւ 12304 համար զեկոյցով մերազն ժողովուրդի ազնիւ ուշադրութեան յանձնուած էր Ս. Պսակի եւ Ս. Մկրտութեան խորհրդակատարութեանց ու յուղարկաւորութեանց արարողութիւններուն մասին զգուշացումներ։
Ինչպէս ծանօթ է մեր համայնքի անդամներուն, Ս. Փրկիչ Ազգային հիւանդանոցի ու Գարակէօզեան Տան միջեւ վերջերս տարակարծութիւն մը գոյացած է կալուածի մը վերաբերեալ։ Սոյն հարցով, Նորին Ամենապատուութիւնը անցեալ շաբթուան ընթացքին հանդիպումներ ու գաղափարի փոխանակումներ ունեցած է երկու կողմերուն հետ եւ բերած՝ իր հայրական թելադրութիւնները։
ԳԷՈՐԳ ՊԵՏԻԿԵԱՆ
Այս օրերուն, երբ մեզմէ անկախ դէպքերը հասունցած եւ դարձած են ծանր ու մահաբեր, դո՛ւն, մեր հայ զինուոր, բանակ դարձած, զէնքդ եւ ցեղիդ պատգամը շալկած ու միեւնոյն ատեն երազներդ կապած ազգիդ անցեալին, կանգնած ես մեր երկրին ու մահուան եւ անմահութեան սահմանին եւ գիտակից ճակատագրիդ աղտոտ խաղերուն դէմ, իբրեւ արթուն պահակ, արեանդ գնով ամէն ժամ հերոսաբար կը պաշտպանես պապենական հողդ:
Գրաբարէ թարգմանեց՝
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Խօսք. «Հոգին տակաւին չէր տրուած, քանի Յիսուս փառաւորուած չէր» (Յհ 7.39):
Մեկնութիւն. Երեք է իմացումը. նախ՝ աս կ՚ըսէ, որովհետեւ առաքելաները երեւելի նշանով չէին ընդունած, այլ՝ մասնաւոր կերպով կ՚ընդունէին Սուրբ Հոգին Քրիստոսէ, իշխանութեամբ, որ տուաւ անոնց դեւեր հանելու համար (հմմտ. Մտ 10.1), եւ այլն:
ԱՆՈՒՇ ԹՐՈՒԱՆՑ
Տքթ. Հայկ Սրկ. Իւթիւճեան երաժշտավար եւ երաժշտագէտ է: Ծնած է Կիպրոս, ուր աշակերտած է հոգելոյս Տ. Զարեհ Արք. Ազնաւորեանի:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
«Երախտագիտութիւն»ը այն ազնիւ զգացումն է՝ որով մարդ իրեն եղած բարիքը չի մոռնար։ Արդարեւ, երախտագէտ մարդը շնորհակալութեան զգացումով կը տոգորուի։
Երէկ, Թուրքիոյ Հայոց Պատրիարք Ամեն. Տ. Սահակ Ս. Արք. Մաշալեան նախագահեց Ֆէրիգիւղի Ս. Վարդանանց եկեղեցւոյ մատաղօրհնութեան ու իր պատգամը փոխանցեց ներկաներուն:
ՊԻԱՆՔԱ ՍԱՐԸԱՍԼԱՆ
Շարժանկարի սիրահարներու գրեթէ բոլորին ծանօթ տաղանդաշատ ու հանճարեղ բեմադրիչ Ինկմար Պերկման, անգնահատելի հետք թողած է շարժանկարի ոլորտէն ներս եւ կը համարուի «գոյապաշտ շարժանկար»ի հիմնադիրը։
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
17 տարեկան երիտասարդ մը՝ Ուիլիըմ Մէքէյ կը հեռանայ տունէն համալսարան երթալու, ուսանելու համար։ Ան ունի հաւատացեալ մայր մը. բարեպաշտ եւ հաւատարիմ իր հաւատքին։
Նախագահներ Էրտողանի եւ Ալիեւի միջեւ շաբաթավերջին տեղի ունեցաւ հերթական հեռախօսազրոյցը:
Ըստ Սերկէյ Լաւրովի, Մոսկուա կ՚ակնկալէ, որ Թուրքիա ազդեցութիւնը օգտագործէ հրադադարի հաստատան համար:
Լեռնային Ղարաբաղի լայնածաւալ պատերազմի պայմաններուն ներքեւ, շաբաթավերջի Ուաշինկթընի խտացեալ շփումներուն լոյսին տակ, այս անգամ Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներու վարչախումբի մեծ ջանքերով, Հայաստան եւ Ատրպէյճան երրորդ անգամ վերահաստատեցին մարդասիրական հրադադարը: Համաձայնութիւնը թէեւ այս առաւօտեան ժամերուն մտաւ ուժի մէջ, սակայն դաշտի վրայ սպասումները չեն արդարանար: Հակամարտութեան գօտիէն ներս տեղի կ՚ունենան բախումներ: Արցախի աղբիւրներու հաղորդումներով, Պաքու միշտ խախտումներ կը կատարէ ու կ՚իրականացնէ նոր յարձակումներ:
ԵԱՀԿ-ի Մինսքեան խմբակի համանախագահները, ինչպէս նաեւ Հայաստանի եւ Ատրպէյճանի արտաքին գործոց նախարարները այս հինգշաբթի ժամադրուած են Ժընեւի մէջ՝ համաձայնեցնելու համար ժամանակացոյց մը կարգաւորման գործընթացը յառաջ տանելու նպատակով, ղեկավարներու կողմէ ընդունուած հիմնական սկզբունքներու համապատասխան:
Ամենայն Հայոց Տ.Տ. Գարեգին Բ. Կաթողիկոսը շաբաթավերջին հերթական պատգամը փոխանցեց Արցախի պատերազմի մթնոլորտին մէջ՝ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնէն հրապարակուած տեսաուղերձի մը ձեւաչափով։
Արեւմտահայերէնի վերածեց՝
ՅԱՐՈՒԹ ԿԻՒԼԻՒԶԵԱՆ
Բանաստեղծ, վաւերագրող ու լրագրող Տիգրան Պասկեւիչեան ծնած է Երեւան 1965 թուականին: Աւարտած է Երեւանի Պետական համալսարանի բանասիրական բաժանմունքը: