Արխիւ
ՏԻԳՐԱՆ ԳԱԲՈՅԵԱՆ
Մարդկութիւնը պատմութեան սկիզբէն ի վեր ապրած է երկու հիմնական հասկացութիւններու մէջ, որոնք են խաղաղութիւնն ու պատերազմը։ Երկուքը զիրար կ՚ամբողջացնեն եւ իրարմով կը սնանին:
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Հարցում. Մարդ կրնա՞յ ինքնիրմէ արդարութեան ճամբան գտնել ու քայլել անկէ:
Պատասխան. Մարդ իր սեփական կամեցողութեամբ եւ կարողութիւններով չի՛ կրնար արդարութեան ճամբան գտնել եւ անկէ քայլել: Այդ կրնայ ընել, եթէ Աստուծմէ օգնութիւն եւ առաջնորդութիւն գտնէ:
ԱՆՈՒՇ ԹՐՈՒԱՆՑ
1915 թուականի ապրիլի 24-ին Պոլսոյ մէջ ձերբակալուած հայ մտաւորականութեան խումբին մէջ կը գտնուէր տքթ. Աւետիս Նագգաշեան, որ նշանակալի կեանք ունեցած է թէ՛ Պոլիս, թէ՛ արտասահման։
Տաւուշի մարզէն սահմանակից չորս գիւղերը Ատրպէյճանին յանձնելու ուղղեալ որոշումը Հայաստանի մէջ մեծ պոռթկում յառաջացուցած է։ Հասարակութեան լայն խաւերը իշխանութիւններու կողմէ առնուած այս որոշման դէմ բողոքի ալիք կը բարձրացնեն՝ մինչ յիշեալ գիւղերու բնակիչները կը շարունակեն ճանապարհներ փակել։
ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ
Լիբանանցիք ոչ-բարիով կը յիշեն իրենց երկիրը բզիկ-բզիկ ըրած քաղաքացիական պատերազմը։ Երկար տարիներ անցած են այդ պատերազմի սկիզբէն (գրեթէ կէս դար) ու տխուրը այն է, որ ներքին պայթումի մը ուրուականը կը շարունակէ հալածել լիբանանցիները։
Պէյքոզի Ս. Նիկողայոս եկեղեցւոյ մէջ շաբաթավերջին մատուցուեցաւ Ս. Պատարագ՝ ձեռամբ Տ. Յարութիւն Վարդապետ Տամատեանի, որ խօսեցաւ նաեւ քարոզ մը։ Երկար տարիներ վերջ Ս. Զատկի շրջանին արարողութիւն տեղի ունեցաւ Պէյքոզի եկեղեցւոյ մէջ, ինչ որ բացառիկ մթնոլորտի ստեղծուելուն առիթ դարձաւ։
Տ.Տ. Գարեգին Բ. Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը շաբաթավերջին այցելեց Հայաստանի Արագածոտնի թեմի Ուշի համայնքի Սուրբ Սարգիս վանական համալիրը, ուր ամբողջական վերականգնման աշխատանքներ կ՚իրականացուին։ Վարդանեան եւ Մկրտչեան ընտանիքներու հովանաւորութեամբ եւ աջակցութեամբ սկսած են աշխատանքները։
ԱՐԱՄ ԱԲՐԱՀԱՄԵԱՆ
Մանկավարժական համալսարանին մէջ դասախօսներէն մին վերջերս ինձ ըսաւ. «Երբ ձեզ կը տեսնեմ՝ կ՚ուզեմ դիմել՝ Լեւոն, որովհետեւ կը յիշեմ ձեր հայրիկը»: Ըսի, որ սա հաճելի եւ պատուաբեր «շփոթութիւն» է:
Հայաստանի Հանրապետական կուսակցութիւնը, որ կը գլխաւորուի Հանրապետութեան նախորդ՝ երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսեանի կողմէ, շաբաթավերջին հանդէս եկաւ երկու յայտարարութիւններով, որոնցմէ մին կը վերաբերի Ռուսաստանի խաղաղապահ զօրախումբի Արցախէն վաղաժամ հեռացման։
Ատրպէյճանի իշխանութիւններուն կողմէ պատանդ առնուած Արցախի նախկին պետական նախարար Ռուբէն Վարդանեան, որ ներկայիս Պաքուի մէջ բանտարկուած է, շաբաթավերջին իր ընտանիքին միջոցաւ փոխանցեց վճռական պատգամներ։ Ռուբէն Վարդանեան, որ միեւնոյն ժամանակ յայտնի գործարար ու բարերար մըն է, նաեւ ազդու հասարակական գործիչ մը, ներկայիս հացադուլի սկսած է։
Ըստ Նիկոլ Փաշինեանի՝ կան ուժեր, որոնք չեն ուզեր Երեւանի ինքնիշխանութեան զարգացումը:
«Շատ կարեւոր է արձանագրել, որ, ըստ էութեան, Հայաստան եւ Ատրպէյճան առաջին անգամ հարց լուծած են սեղանի շուրջ»:
Թուրքիոյ Հայոց Պատրիարք Ամեն. Տ. Սահակ Ս. Արք. Մաշալեան երէկ Կարմիր կիրակիի Ս. Պատարագին նախագահեց Սամաթիոյ Ս. Գէորգ եկեղեցւոյ մէջ, ուր տուաւ օրուան պատգամը։ Օրուան պատարագիչն էր Տ. Գասպար Աբեղայ Կարապետեան։
Թուրքիոյ Հայոց Պատրիարք Ամեն. Տ. Սահակ Ս. Արք. Մաշալեան շաբաթավերջին ընդունեց Գարակէօզեան տան խնամակալութեան ատենապետ Տիգրան Կիւլմէզկիլը, որ վերջին ամիսներուն առողջական խնդիրներ դիմագրաւած էր։ Տիգրան Կիւլմէզկիլ ակամայ բացակայած էր նաեւ Ս. Զատկի աւանդական ընդունելութենէն։
Հանիյէն եւ Շիւքրին հիւրընկալելէ վերջ, Հանրապետութեան նախագահ Էրտողան կ՚այցելէ Իրաք:
Անգարայի ղեկավարութիւնը Մերձաւոր Արեւելքի բոլոր դերակատարներուն կոչ կ՚ուղղէ՝ առաջնորդուիլ ռազմավարական մտքով:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Խօսիլը արուե՛ստ մըն է։ Արդարեւ, ամէն բան եւ ամէն տեսակ ձեւով կրնայ խորհիլ։ Խորհիլ, մտածել բոլորովին ենթակային կը Վերաբերի։ Ուրիշ խօսքով՝ մարդ իր մտածումին եւ խորհուրդին միակ տէրն է։ Բայց այդ միտքը արտայայտելու պարագային՝ խօսելու հարցին, մտածումը այլեւս միայն ենթակային չի պատկանիր, այլ մանաւանդ ամէն անոնց՝ որոնց միտքը կը փոխանցուի, այսինքն խորհուրդը խօսքի կը վերածուի։ Անշուշտ, հարցը աւելի կարեւորութիւն կը ստանայ, երբ խօսքն ալ գործի վերածուի։
ԱՆՈՒՇ ԹՐՈՒԱՆՑ
Հրդեհէն եւ վերանորոգումէն ետք՝ աւելի փառահեղ եւ շքեղ մայր տաճար:
Հրդեհէն փրկուած իրերը հանուած են ցուցադրութեան:
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Հայրիկ կողակիցի ընտրութեան պարագային կը յորդորէ նաեւ ուշադրութիւն դարձնել զոյգերու միջեւ գոյութիւն ունեցող տարիքային տարբերութեան. մանաւանդ հին ժամանակ սեփական շահերու սիրոյն ծնողքը իր զաւակը յաճախ կը պսակէր քսան եւ աւելի տարի մեծ անձի մը հետ՝ հարուստի մը հետ. Հայրիկ խօսելով այս երեւոյթին մասին կ՚ըսէ. «Կը ջանան իրարու հետ պատուաստել երկու ամուսիններ, որ մին դալար նորատունկ է եւ միւսն հինաւուրց հաստացեալ ծառ, որ աշնան մօտ է, իւր տերեւներ դեղնած պիտի թօթափին, բունը փտած է եւ ստեղունք գօսանալ սկսած են»:
ՊԻԱՆՔԱ ՍԱՐԸԱՍԼԱՆ
Փիլիսոփայութեան պատմութեան մէջ նկատելի են գրեթէ բոլոր ժամանակաշրջաններու ընթացքին գրի առնուած յօդուածներ՝ հետեւեալ հարցման մասին. ի՞նչ է մարդը: Այնուամենայնիւ, այս յօդուածներու հիմնական առանցքը միշտ չէ կազմած այդ հարցումը:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Պատմութիւնը, փորձառութիւնը, հետախուզութիւնը, քննութիւնը, բոլորը միահաղոյն կ՚ապացուցանեն «աստուածային հաւատք»ի մը տիեզերականութիւնը։
Կիկերոն, հռովմայեցի մեծ փիլիսոփան եւ հրապարակախօսը, կը յայտարարէ. «Բոլոր ազգերու համաձայնութիւնը բնութեան օրէնքը կը համարուի եւ ասոր հակառակիլ Աստուծոյ ձայնին հակառակիլ է»։
ԳԷՈՐԳ ՊԵՏԻԿԵԱՆ
Կ՚ըսեն.- ամէն մարդ, իր ճամբայէն պիտի քալէ,
Սեփական ափով իր ջուրը պիտի խմէ,
Ամէն մարդ, իր հողը պիտի հերկէ,
Իր աչքերով միշտ պիտի դիտէ,
Ու ամէն մարդ իր սրտով պիտի դատէ: