Արխիւ
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Ստորեւ կը ներկայացնենք Գրիգոր Զօհրապի ճամբորդական տպաւորութիւններէն էջ մը՝ որ գրուած է 1900-ի շուրջ։ Գրութեան մէջ կարելի է նկատել «նկարիչի աչք»ը եւ «բանաստեղծի զգայնութիւն»ը։ Հոս կը տեսնենք մարդը՝ բնութեան առջեւ՝ իր հիացումներով եւ մտածումներով…
Մեծ պահոց Միջինքին առթիւ նախընթաց օր Հայ Կաթողիկէ հասարակութենէն ներկայացուցիչներ համախմբուեցան կրօնական եւ աշխարհիկ արարողութիւններու առթիւ։ Այսպէս, Կաթողիկէ հայոց վիճակաւոր Տ. Լեւոն Արք. Զեքիեանի գլխաւորութեամբ առաւօտուն ժամերգութիւն մը տեղի ունեցաւ Թաքսիմի Սուրբ Յովհան Ոսկեբերան եկեղեցւոյ մէջ։
«Ատալէթ» կուսակցութեան ընդհանուր նախագահ փրոֆ. տքթ. Վեճտէթ Էօզի գլխաւորութեամբ՝ կուսակցականներու պատուիրակութիւն մը, 10 մարտ, երեքշաբթի, յետմիջօրէին քաղաքավարական այցելութիւն մը տուին Թուրքիոյ Հայոց Պատրիարք Ամեն. Տ. Սահակ Ս. Արք. Մաշալեանին։ Պատուիրակութեան մաս կը կազմէին կուսակցութեան Կեդրոնական վարչական խորհուրդի անդամները, որոնցմէ եօթը՝ փոխ-նախագահներ էին։
Շիշլի մարզակումբի ֆութսալի խումբը ներկայ եղանակին կ՚արձանագրէ փայլուն յաջողութիւններ։ Այսպէս, շիշլիցիները Թուրքիոյ ֆութսալի լիկին մէջ յաջողեցան բարձրանալ աւարտականի փուլին։
ՏՔԹ. ՀՐԱՅՐ ՃԷՊԷՃԵԱՆ
«Ես թուրքիացի եմ, քաղաքացին Թուրքիոյ Հանրապետութեան: Երկրորդ՝ հայ եմ: Առաւել եւս, Թուրքիոյ հայ հաւաքականութեան մէկ մասնիկը ըլլալով հանդերձ, միաժամանակ Հայաստանի եւ աշխարհատարած հայկական սփիւռքին բարոյական մէկ մասնիկն եմ, անոնց ցեղակիցն եմ»:
Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահ Արմէն Սարգսեան երէկ շնորհաւորական մը ուղարկեց Հռոմի Ֆրանսիսքոս Ա. Սրբազան Քահանայապետին՝ գահակալութեան տարեդարձին առթիւ։ Ան այս առթիւ շեշտեց, որ Հայաստան-Վատիկան միջպետական յարաբերութիւնները կը շարունակեն ներդաշնակ զարգանալ։
Սուրբ Էջմիածնի Մայր Տաճարի ամրակայման եւ հիմնանորոգման աշխատանքները կը շարունակուին՝ առարկայ դառնալով համայն հայութեան անմիջական ուշադրութեան։ Ամենայն Հայոց Սրբութիւն Սրբոցը՝ Միածնաէջ Մայր Տաճարը հիմնանորոգութենէ կ՚անցնի վերջին շրջանին եւ այժմու կանխատեսումներով այդ գործընթացը աւելի քան տարի մը վերջ պիտի հասնի իր աւարտին։
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Մեծ պահոց շրջանի չորրորդ կիրակին մեր Եկեղեցւոյ Սրբազան Հայրերը կոչած են՝ «Տնտեսի կիրակի», հիմնուելով Աւետարանական առակին վրայ: Աստուածաշունչի աշխարհաբար արեւմտահայերէն թարգմանութեան մէջ տնտեսը կոչուած է՝ «ճարպիկ», արեւելահայերէն եւ արաբերէն թարգմանութիւններուն մէջ՝ «անիրաւ», իսկ գրաբար Աստուածաշունչին մէջ տնտեսի առակին մէջ դարձեալ տնտեսը կոչուած է՝ անիրաւ:
ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ
Հակառակ Հայաստանի մէջ քորոնաժահրի վերջին օրերուն արձանագրուած նոր պարագաներուն՝ հայրենի իշխանութիւնները կը շարունակեն «Այո՛»ի քարոզարշաւը։ Ճիշդ է, որ տակաւին մեր երկրին մէջ առողջապահական առումով խուճապային իրավիճակ չկայ, բայց եւ այնպէս, եթէ հաշուի առնենք վարակի արագ տարածման ընթացքը, ապա նաեւ չի բացառուիր, որ Հայաստանի մէջ ալ «քորոնա»ի տարածման ալիք մը ծաւալի։
Պատրիարքարանի աղբիւրները կը տեղեկացնեն՝ երէկուան դռնփակ ժողովի մասին.-
Ամեն. Տ. Սահակ Բ. Պատրիարք Սրբազան Հօր նախագահութեամբ՝ Կրօնական ժողովի անդամներու եւ համայնքային ու թաղային մարմիններու ատենապետներու մասնակցութեամբ 18 փետրուար 2020-ին կայացած խորհրդակցական հանդիպումին կազմուած Կեդրոնական սեղանը՝ Ամեն. Ս. Պատրիարք Հօր հրաւէրով, երէկ, յետմիջօրէին ունեցաւ իր անդրանիկ հանդիպումը՝ նախագահութեամբ Նորին Ամենապատուութեան։
Ամենապատիւ Սրբազան Պատրիարք Հօր հուսկ բանքը Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի մէջ կազմակերպուած շնորհանդէսին. «Որպէս Պոլսոյ պատրիարք՝ հպարտ եմ, թէ Պոլսոյ համայնքի ծոցէն դուրս եղած արժէք մը հարիւր տարի յետոյ այսօր կրկին հրապարակ կը դրուի եւ յօգուտ ամբողջ հայութեան վերստին կը մատուցուի»:
«Կը շնորհաւորեմ եւ շնորհակալութիւն կը յայտնեմ ԺԱՄԱՆԱԿ օրաթերթի խմբագիր պարոն Արա Գօչունեանին, որ ընտանեկան ժառանգը կը կրէ մինչեւ այսօր, թոյլ չէ տուած, որ գանձ մը գրադարաններու փոշոտ դարակներուն մէջ մնայ, այլեւ՝ նորոգուի, վերահրատարակուի եւ մեր այսօրուան ժողովուրդի պէտքերուն համար մատակարարուի։ Շնորհակալութիւն նաեւ Վեհափառ Հայրապետին»:
ԱՆԻ ԲՐԴՈՅԵԱՆ-ՂԱԶԱՐԵԱՆ
աչքերը կը ժպտին
երբ գեղեցկութիւն մը նշմարեն
կամ
նայուածքին հաճելի թուին
մազին յարդարումը
թարթիչներուն յստակութիւնը
կոպերուն գունեղ փայլքը
հագուածքին ներդաշնակութիւնը
իգականին երեւումը...
ԱՐԵԻԿ ՊԱՊԱՅԵԱՆ
Քանի մը օր առաջ Զաւէնիկի հետ ներկայ գտնուեցանք Քասիմի կողմէ առաջին անգամ աշխարհաբարի փոխադրուած «Նարեկ»ի վերահրատարակութեան շնորհանդէսին։ Պէտք է խոստովանիմ, որ մեծ պատասխանատուութիւն մըն է երկուքուկէս տարեկան երեխայի մը հետ մասնակցիլ նմանատիպ լուրջ ձեռնարկի մը։
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Իսկապէս երանութեան արժանի են ան կամ անոնք, որոնք այսպէս կամ այնպէս առընչութիւն մը կամ կապ մը կրցած են հաստատել այնպիսի մեծութիւններու հետ, որոնք թէեւ ֆիզիքապէս դարեր առաջ ապրած, գործած ու անցած են, բայց հոգեպէս եւ իրենց կատարած գործով կը շարունակեն ողջ մնալ ազգերու ու ժողովուրդներու ամէնօրեայ յիշողութեան մէջ:
ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ
Ինչքան թուղթեր կային անոր դարակներուն մէջ։ Տոմսեր, նշմարներ, սլաքներ, երախտիքի խօսքեր, ճամբորդութենէ հաւաքուած կարճ տպաւորութիւններ ու... մարդիկ։
«Միսաք Գօչունեան ժողովուրդի բոլոր խաւերուն մատչելի դարձնելու մղումով կատարած էր Նարեկի առաջին աշխարհաբար թարգմանութիւնը։ Իր հիմնադրած, իրմով դրոշմուած ԺԱՄԱՆԱԿ օրաթերթի աւելի քան 110-ամեայ ոդիսականին մէջ ալ այդպէս ինքը կ՚ապրի այսօր։ Իր յիշատակով, իր տեսիլքով դրոշմուած այս թերթը հետամուտ է մեր ժողովուրդի բոլոր խաւերուն մատչելի դարձնել մեր կրօնական, մշակութային, բարոյական արժէքները եւ այդ ուղղութեամբ կը շարունակէ իր առաքելութիւնը»:
«Մօտաւորապէս տասն տարի առաջ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի մէջ նշած էինք ԺԱՄԱՆԱԿ օրաթերթի դարադարձը։ Այդ 100-ամեակի հանդիսութենէն շուրջ տասն տարի վերջ է, որ այսօր ահաւասիկ թերթի 110-ամեակին առթիւ, 110-ամեակին ձօնուած այս հրատարակչական գործի շնորհանդէսին համար դարձեալ հաւաքուած ենք այստեղ՝ Մայր Աթոռի նուիրական մթնոլորտին մէջ։ Կ՚ուզեմ ընդգծել Վեհափառ Հայրապետին նկատմամբ խոր երախտագիտութիւնս։ Ան ուշադրութիւն ցուցաբերած է այս յոբելենական հանգրուաններուն նկատմամբ եւ իր օրհնութիւնը մեզի կը բաշխէ առատօրէն»:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Այսօր, դարձեալ, կը շարունակենք ներկայացնել Ուիլիըմ Սարոյեանի պատմուածքը։ Ուիլիըմ Սարոյեան ծնած է Ֆրեզնօ, Միացեալ Նահանգներ, Պիթլիսէն Ամերիկա գաղթած ընտանիքէ մը։ Ան իր պատմուածքները գրած է անգլերէն լեզուով։ Ան արտադրած է բազմաթիւ գործեր՝ պատուաբեր տեղ մը գրաւելով ամերիկեան գրականութեան մէջ։ Իր գործերէն են. «Կեանքիդ ժամանակը», «Տղաք եւ աղջիկներ», «Մարդկային կատակերգութիւն», «Արամ կը կոչուիմ եմ» եւ ուրիշներ…։
Հայ մամլոյ նահապետ ԺԱՄԱՆԱԿ-ի հիմնադիր Միսաք Գօչունեանի թողած աւանդը ունի զանազան երեսակներ։ Այդ ամբողջին մէջ կարեւորագոյնը կը համարուի նոյնինքն այս օրաթերթը, որ 112 տարիէ ի վեր լոյս կը տեսնէ անխափան։ Քասիմի ժառանգութեան մէջ մեծ նշանակութիւն ունի նաեւ առաջին անգամ իր կողմէ աշխարհաբարի փոխադրուած «Նարեկ»ը։ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի մէջ վերջերս կազմակերպուած շնորհանդէսը եկաւ բիւրեղացնել Քասիմի ժառանգութեան այս երեսակի ամբողջ խորութիւնը։
Քորոնաժահրի պատճառ դարձած վարակին հետեւանքով Թուրքիոյ մէջ արտասովոր նախազգուշական միջոցներ ձեռք կ՚առնուին։ Հանրապետութեան նախագահ Ռեճեփ Թայյիպ Էրտողանի գլխաւորութեամբ, երէկ, մայրաքաղաք Անգարայի մէջ տեղի ունեցաւ նախարարներու խորհրդակցութիւն։
Կ. Պոլսոյ ԺԱՄԱՆԱԿ օրաթերթի 110-ամեակի առիթով, Սուրբ Էջմիածնի հրատարակչութեան եւ Գօչունեան ընտանիքի մտայղացմամբ, 2018 թուականին առաջին անգամ, վերանայուած տարբերակով վերահրատարակուած է Սուրբ Գրիգոր Նարեկացիի «Մատեան ողբերգութեան» աղօթագիրքի արեւմտահայերէն տարբերակը: Սոյն թարգմանութիւնը, իրաւամբ, կը համարուի «Նարեկ»ի առաջին, ամբողջական աշխարհաբար թարգմանութիւնը: