Արխիւ
Պատրաստեց՝ ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Այսօր, շաբաթ, 29 հոկտեմբեր 2022-ին, Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցին կը նշէ յիշտակի տօնը՝ Ընդհանրական Սուրբ Եկեղեցւոյ մեծագոյն սուրբերէն՝ Սուրբ Յովհան Ոսկեբերան Հայրապետին: Անցեալ շաբաթ օր, նոյն Հայրապետին տօնը նշուեցաւ, այս անգամ Սուրբ Եկեղեցւոյ Տասներկու Սուրբ Վարդապետներուն հետ միասին:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Գիտակից կամ անգիտակից որեւէ դէպքի չարիքը կ՚անդրադառնայ ընկերութեան վրայ։ Արդարեւ, ընկերութեան մէջ պատահած որեւէ դէպք, որմէ վնաս կը կրէ ընկերութեան ամբողջը կամ մէկ մասը, ասկէ պատասխանատու են թէ՛ անհատները եւ թէ՛ առաջնորդի կամ վարիչի դիրքի մէջ գտնուողները՝ եթէ ո՛չ պատասխանատու հաւասարապէս եւ ուղղակի, բայց որոշ համեմատութեամբ կան անուղղակի կերպով։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Այս շաբթուան ընթացքին հետաքրքրութեամբ ու հաճոյքով ընթերցեցի քաղաքական գործիչ, գրող եւ փիլիսոփայ Շահան Նաթալիի «Մարդը» ընկերային-հասարակական թատրերգութիւնը, որ առաջին անգամ լոյս տեսած է Իզմիրի Քէշիշեան տպարանէն՝ 1912 թուականին:
Հայ մամլոյ նահապետը այսօր մրցանիշ մը եւս կը սահմանէ իր գոյութեան ոդիսականին մէջ՝ որպէս աշխարհի երիցագոյն հայերէն օրաթերթը, որ կը հրատարակուի անընդհատ:
Յարատեւ արտադրութիւն եւ յամառ դիմադրութիւն:
Գօչունեան եղբայրներուն աւանդը կը վերանորոգուի դարերու խաչմերուկին:
Յոբելեանը առիթ կը դառնայ մէկ կողմէ անդրադառնալու հայկական զանգուածային լրատուութեան միջոցներու առաքելութիւնն ու դերակատարութիւնը արդի հայեացքով ընկալելու կարեւորութեան, իսկ միւս կողմէ թրքահայ ազգային-եկեղեցական կեանքի առկայ առաջնահերթութիւններուն շուրջ հասարակաց յայտարարներ ձեւաւորելու անհրաժեշտութեան:
ԱՐԱ ԳՕՉՈՒՆԵԱՆ
Եւ ԺԱՄԱՆԱԿ օրաթերթը արդէն 115 տարեկան է։ Այո՛, անշուշտ, ուրախ ենք։ Յոբելեանը կ՚առթէ բարձր տրամադրութիւն։ Տարեդարձի օրով տխրութիւն կ՚ըլլա՞յ։ Յուզումն ու յոյսը պատած են մեր էութիւնը։ Կ՚ալեկոծի մեր ներաշխարհը՝ մինչ պահ մը մենք մեզի թոյլ կու տանք տարուիլ մեր գործի զգացական երեսակներով։ Մարդկայի՞ն, արդա՞ր. է՜հ այլեւս...
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Երբ առողջութեան վատ պայմաններու բերմամբ միջոց մը հեռու մնալու պարտաւորուեցանք ակամայ, մէկ բան մեր միտքը կը զբաղեցնէր. ԺԱՄԱՆԱԿ-ը դարձեա՞լ եւ այո՛, հիմա երբ ԺԱՄԱՆԱԿ դարձեալ է, ապա ուրեմն կը մնայ մեզի ըսել. ԺԱՄԱՆԱԿ-ը մի՛շտ։
ԱՆՈՒՇ ԹՐՈՒԱՆՑ
Հայաստանէն բիւր մղոններ հեռու լոյս կը տեսնէ ԺԱՄԱՆԱԿ օրաթերթը, բայց ամենօրեայ ներկայութիւն է հայրենի հողին վրայ: Հայաստանով ապրող, շնչող եւ հայեացքը դէպի մեր չքնաղ հայրենիքը յառած 115-ամեայ թերթը բազում տօնական օրեր ունեցած է նաեւ Հայաստանի մէջ եւ տակաւին պիտի ունենայ…
Հայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցւոյ Հիւսիսային Ամերիկայի Արեւելեան թեմէն ներս հանդիսաւորապէս նշուեցաւ Պէյսայտի Սրբոց Նահատակաց եկեղեցւոյ հոգեւոր հոգիւ Տ. Աբրահամ Քհնյ. Մալխասեանի յոբելեանը, որուն առթիւ կազմակերպուեցաւ մասնաւոր երեկոյթ մը։
ՍԱՀԱԿ Բ.
ՊԱՏՐԻԱՐՔ ՀԱՅՈՑ ԹՈՒՐՔԻՈՅ
Ժողովուրդի մը համար գիր ունենալու առանձնաշնորհումը կարեւոր մասնայատկութիւն մըն է։ Որքա՜ն մեծ երջանկութիւն է, որ մենք ազգովին զրահաւորուած ենք Մեսրոպեան սուրբ աւանդի զրահներով, որոնց կը պարտի մեր ժողովուրդը իր մշակութային անկախութիւնը։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Դժբախտաբար, ԺԱՄԱՆԱԿ-ի հիմնադիր եղբայրները՝ Միսաք եւ Սարգիս Գօչունեանները 1908 թուականին հրատարակած իրենց առաջին թիւին մէջ ոչ մէկ ակնարկ ըրած են օրաթերթի անուան կապակցութեամբ, սակայն կարելի չէր ուրիշ անուանում մը տալ օրաթերթի մը, որ պիտի յաղթահարէր ժամանակն ու ժամանակի դժուարութիւնները եւ պիտի յաջողէր իր կեանքին աւելի քան դար մը ընթացք տալ։
ՊԻԱՆՔԱ ՍԱՐԸԱՍԼԱՆ
Ժամանակը աղբիւր է, որ հնարաւոր չէ դադրեցնել, շրջել, տեղափոխել, գնել, փոխարինել: Բազմաթիւ մտածողներ մարդու երջանկութիւնը կը կապեն ժամանակի գնահատման, իսկ «աղէտը»՝ ժամանակ կորսնցնելու հետ։
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
ԺԱՄԱՆԱԿ օրաթերթը նահապետական ընթացքը կը շարունակէ՝ թեւակոխելով իր գործունէութեան 115-րդ տարին:
Գրելն ու խօսիլը դիւրին են այս մասին, բայց պահ մը միայն եթէ մտաբերենք այն պայմանները, որոնցմէ անցնելով լոյս աշխարհ կու գան հայերէն թերթերն ու պարբերականները, ապա վստահ եմ, թէ շատեր իրենց գլխարկները հանելով իրենց գլուխները պիտի խոնարհեցնեն այդ անծանօթ եւ անյայտ նուիրեալներուն տարած աշխատանքին ի յարգանք:
Թուրքիոյ Հայոց Պատրիարք Ամեն. Տ. Սահակ Ս. Արք. Մաշալեան երէկ ընդունեց Ղալաթիոյ խնամակալութեան ատենապետ Յարութիւն Էպէօղլուն եւ անդամներէն Մինաս Գաբուսուզը, ինչպէս նաեւ Կեդրոնական վարժարանի հիմնադրի ներկայացուցիչ Կարպիս Պալմումճուն։ Ներկայ էր նաեւ Ղալաթիոյ եկեղեցւոյ հոգեւոր հովիւ Տ. Շիրվան Քհնյ. Միւրզեան։
Շիշլի մարզակումբի վարչութիւնը նախընթաց օր հանդիպում մը ունեցաւ համայնքային կարգ մը վարժարաններու տնօրէններուն եւ մարզանքի ուսուցիչներուն հետ։ Վարչութիւնը ներկայիս կը նախատեսէ նոր նախաձեռնութիւններով հանդէս գալ՝ երիտասարդ մարզիկներ հասցնելու ճանապարհին։
ԱՐԵՒԻԿ ՊԱՊԱՅԵԱՆ
Իմ երկրորդ աշակերտը՝ Էրիքը, Արցախի Մարտունիի շրջանէն է: Ան նոյնպէս շատ կը սիրէ իր հողն ու ջուրը, պատերազմի մասնակից է: Պատերազմէն վերջ որոշեց սորվիլ թրքերէն:
ԱՆՈՒՇ ԹՐՈՒԱՆՑ
1908-ին, Օսմանեան կայսրութեան սահմանադրութեան վերընդունման տարին, մայրաքաղաք վերադարձողներուն մէջ էր նաեւ Երուխան՝ Երուանդ Սրմաքէշխանլեան, որ 1896-ին, համիտեան հալածանքներուն հետեւանքով, ստիպուած Պոլիսէն դէպի Պուլկարիա, ապա Եգիպտոս հեռացած էր:
ԲԺԻՇԿ ՎԱՀԱՆ ԱՐԾՐՈՒՆԻ (1904)
Արեւմտահայերէնի վերածեց՝
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Խոլերան միշտ բազմաթիւ զոհեր կը տանի աղքատ մարդոց շրջանակէն, որովհետեւ աղքատ մարդիկ վատ կերպով կը կերակրուին, աշխատանքէն ուժասպառ կը դառնան եւ հաւաքուած են խոնաւ եւ կեղտոտ բնակարաններու մէջ:
ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ
Իմաստուն մարդ մը կը ճամբորդէր եւ դիտելով աշխարհի գեղեցկութիւնները կը հիանար եւ իր ապրած կեանքով գոհութիւն կը յայտնէր Աստուծոյ։ Յանկարծ, այդ գեղեցկութիւններու մէջ կը հանդիպի ծանր բեռի տակ կորացած դժբախտ մարդու մը։
ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ
Վերջին մի քանի տարիներու ընթացքին համացանցը լեցուն է «ինչպէ՞ս յաջողիլ», «ինչպէ՞ս հարստանալ», «ինչպէ՞ս բարձրանալ» ու նման հազար ու մէկ մարդոց հետաքրքրութիւնը շարժող խորագրեալ նիւթերով։
Հայաստանի Արտաքին գործոց նախարար Արարատ Միրզոյեան, որ այցելեց Վատիկան, երէկ ընդունուեցաւ Հռոմէական Կաթոլիկ Եկեղեցւոյ Քահանայապետ Ֆրանսիսքոս Ա. Սրբազան Պապին կողմէ։