ԲԺԻՇԿ ՎԱՀԱՆ ԱՐԾՐՈՒՆԻ (1901)
Արեւմտահայերէնի վերածեց՝
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Ամուսնութեան օգտաւէտութիւնը առողջապահական տեսակէտէ: Պատճառները: Ազապներու հիւանդութիւնները: Ժուժկալութեան վատ հետեւանքները կնոջ վրայ: Ամուրիներու ջղային դրութիւնը: Հիստերիա եւ խելագարութիւն: Ընտանեկան կեանքի բարոյական կողմը:
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Հարցում. Պէ՞տք է Տիրոջ ապաւինիլ:
Պատասխան. Այսօրուան նիւթականացած աշխարհը մարդը հեռացուցած է Աստուծմէ, որով հեռացուցած է զինք իր իսկական պատկերէն ու նմանութենէն:
ՏԻԳՐԱՆ ԳԱԲՈՅԵԱՆ
Քաղաքական դաշտին մէջ հայերուն ներկայութիւնը Սուրիոյ իրականութենէն ներս եղած է միշտ սահմանափակ, այդ կը վերագրուի ցեղասպանութեան թողած ցնցումին ու հաւաքական քաղաքացիութեան ընկալման տարբեր մօտեցումին: Իշխանութեան մէջ պաշտօններու չձգտելով հայերը շահեցան տնտեսագէտ, արուեստագէտ ու արհեստաւոր անուանումներն ու համբաւը:
ԳԷՈՐԳ ՊԵՏԻԿԵԱՆ
Քանի մը օր առաջ գրիչի ընկերներէս Գէորգ Եազըճեան «ուսուցիչ կ՚ուզուի»ի յայտարարութեան մը մասին դիմատետրի վրայ խիստ ակնարկութիւն մը ըրած էր: Տեղին եւ կենսական:
ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ
Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներու արտաքին քաղաքականութեան վերջին վերադասաւորումները ցոյց կու տան, որ նախագահ Պայտընի իշխանութեան շրջանին Սպիտակ տունը արդէն վճռած է՝ իր պայքարները կամ նոյնիսկ փոքր պատերազմները մղել տնտեսական միջոցներով։
ՎԱՐԱՆԴ ՔՈՐԹՄՈՍԵԱՆ
Հարցում. Մարդ պէ՞տք է ուշադրութիւն դարձնէ իր քալած ճանապարհին:
Պատասխան. Անշուշտ որ մարդ պէտք է ուշադրութիւն դարձնէ իր քալած ճանապարհին, յատկապէս այս օրերուն, երբ տեղեկատուական աշխարհը՝ համացանցով վահանուած այսպէս կամ այնպէս իր համատարած տիրակալութիւնը պարտադրած է մարդկութեան վրայ:
ՏԻԳՐԱՆ ԳԱԲՈՅԵԱՆ
Հալէպի իւրայատկութիւնը հայութեան համար մեծ էր նոյնինքն Մեծն Տիգրան թագաւորի շրջանէն, ուրիշ փոքրամասնութիւններու ալ առկայութիւնը նոյն քաղաքին մէջ միջազգագրական երանգ տուած էր քաղաքին: Սուրիոյ մայրաքաղաքը՝ Դամասկոսի մէջ նոյնպէս շուրջ 10 հազար հայեր բնակութիւն հաստատած էին, ինչպէս նաեւ Միջերկրական ծովին վրայ գնտուող Լաթաքիա քաղաքը:
ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ
«Շեշտը պէտք է դնենք մեր տունը կառուցելու վրայ՝ զօրացնելով տնտեսութիւնը, բարելաւելով ընկերային վիճակը, կրթական համակարգը, մշակելով զանազան ծրագիրներ, որպէսզի հայը հանգիստ ապրի Հայաստանի տարածքին վրայ։ Քանի մեծ-մեծ կը խօսինք, երազի մէջ կ՚ապրինք, մեր երազը մղձաւանջի մը վերածած ենք։ Սա է մեր թշնամին»:
«Աւանդական կուսակցութիւնները ամէն ինչ կ՚ընեն, որպէսզի Հայաստան գործիք դառնայ ռուսերուն ձեռքը ու չըլլայ ազգային համակարգով պետութիւն մը։ Եւ հո՛ս է սխալը, հո՛ս է վտանգը։ Երազի մէջ ապրիլը վտանգաւոր է։ Կրկնեմ՝ տարածքային իրաւունքի պահանջէն դուրս գալով՝ 21-րդ դար պէտք է մտնենք մարդու իրաւունքի պաշտպանութեամբ զբաղելով»:
Կայծ Մինասեան. «Հայերուն մէջ մեծ սխալ մը կայ, որ նոյն մակարդակի վրայ կը դնեն պետութիւնն ու սփիւռքը։ Չկայ ուրիշ պետութիւն մը, որ ունենայ այդ մօտեցումը։ Մէկ անգամէն, յստակ ձեւով պէտք է ըսենք, որ սփիւռքը պետութիւն չէ, սփիւռքը քաղաքական դատարկ հասկացութիւն մըն է»:
«Սփիւռքի մէջ երկու մոտել կայ։ Մէկը չ՚ընդունիր, որ պետութիւն մը՝ Հայաստանի Հանրապետութիւնը գոյութիւն ունի։ Սա աւանդական մօտելն է։ Միւսը կ՚ընդունի, որ պետութիւն մը կայ, Հայաստանը ոտքի վրայ է՝ ինչ որ ալ ըլլայ օրուան դրութիւնը։ Սա աւելի արդիական մօտել մըն է, փոխկապակցուած եւ բաց մոտել մըն է, որ անհատականացուած է։ Այս երկու մոտելները իրարու դէմ կ՚աշխատին։ Աւանդական կառոյցները տակաւին երազի մէջ կ՚ապրին, աւանդական մօտեցումով՝ առանց գիտնալու, թէ ի՛նչ կը նշանակէ պետութիւն ունենալ։ Անոնք կը շահագործեն պետութիւնը կամ ուղղակիօրէն ըսեմ՝ կ՚ուզեն քանդել պետութիւնը։ Ասիկա ահաւոր ու վտանգաւոր է»:
ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ
Հայաստան-Ատրպէյճան բանակցային գործընթացին մէջ Ամերիկայի Միացեալ Նահանգները աշխուժացած է լրջօրէն։ Պետական քարտուղար Էնթընի Պլինքընի հովանաւորութեամբ՝ Հայաստանի արտաքին գործոց նախարար Արարատ Միրզոյեանի եւ Ատրպէյճանի արտաքին գործոց նախարար Ճէյհուն Պայրամովի փակ բանակցութիւնները պէտք է դիտարկել՝ որպէս նոր սկիզբ մը այն գործընթացին համար, որ աւելի վերջ շարունակուեցաւ Մոսկուայի մէջ, այս անգամ Ռուսաստանի նախագահ Վլատիմիր Փութինի միջնորդութեամբ՝ Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինեանի եւ Ատրպէյճանի նախագահ Իլհամ Ալիեւի միջեւ։
ԳԷՈՐԳ ՊԵՏԻԿԵԱՆ
Այդ առաւօտ, պր. Սուրէնն ու տիկ. Լուսինը ճիշդ որոշուած ժամուն արդէն բժիշկի շէնքի մուտքին էին: Շուտով մտան գրասենեակ ու մօտեցան սպասման սենեակին անկիւնը գտնուող փոքր պատուհանին, ուրկէ պաշտօնեայ աղջիկ մը իր սեղանին ետեւէն նախ լայն ժպիտով մը զիրենք դիմաւորեց:
